Ú Eren Kwagh U Una Na Mbamkombo Mba Mbakristu Vea Maa Mbagenev Kpa?
Ú Eren Kwagh U Una Na Mbamkombo Mba Mbakristu Vea Maa Mbagenev Kpa?
“Nea kohol ijiir i môm yô, . . . i̱ er hanma kwagh cii sha u maan a maa.”—1 KOR. 14:26.
1. 1 Mbakorinte ityough 14 tese ér awashima môm u hange hange u i eren mbamkombo mba Mbakristu yô, kanyi?
‘MKOMBO u nyian ne doo sha won!’ Í lu nahan u ôr imba kwagh la shighe u ú nyer mkombo ken Iyou i Tartor u dugh vee? Ú ôr kwagh nahan je ka u henen a henen ga! Mimi je, mbamkombo mba tiônnongo mba ne se ishimataver, kpa ka kwagh u kpiligh iyol ga. Kera ga je kpa, awashima môm u se eren mbamkombo asev yô, ka u wasen mba ve ze mbamkombo mba shon la cii u taver ken jijingi, er sha ayange a Mbakristu mba tsuaa la kpa lu nahan. Nenge ase er apostoli Paulu yange pase awashima u mbamkombo mba Mbakristu la wang ken washika na u hii ngeren hen Mbakorinte la yô. Ken ityough 14 jimin cii, a pase var var ér hanma kwagh u i er ken mbamkombo mba tiônnongo yô, a̱ lu a awashima môm. Hanma kwagh yô, a lu ‘sha u maan a maa nongo u Kristu.’—Ôr 1 Mbakorinte 14:3, 12, 26. *
2. (a) Kanyi i wasen se u eren mbamkombo mba maan se ken jijingii? (b) Ka mpin u nyi se lu timen sha mini?
2 Se fa ser hiihii yô, ka sha tahav mbu icighan jijingi u Aôndo se eren mbamkombo mba maan a maa ior ye. Sha nahan yô, ka se hii hanma mkombo u tiônnongo sha msen, se sôn Yehova, Ter wase u sha la a ishima yase cii ser a ver mkombo wase la doo doo sha jijingi na. Nahan cii kpa, se fa er mba ken tiônnongo cii vea fatyô u eren kwagh u una na mbamkombo asev vea maa mbagenev kpishi yô. Sha nahan yô, kanyi se asange asange se er sha er hanma shighe yô, mbamkombo mba se eren ken Iyou i Tartor hanma kasua la vea lu mba maan mbagenev ken jijingii?
3. Mbamkombo mba Mbakristu mba a inja nena?
3 De se time nen sha avegher a mbamkombo asev agen, a i gbe u mba ve hemen a la vea lu a mi ken ishima la, sha er se na mlumun sha mpin ne yô. Shi se time sha kwagh u tiônnongo jimin cii una er ve mbamkombo asev vea taver mba ve ze ve la cii ishima yô. Kwagh ne ngu hange hange sha ci u mbamkombo asev ka uicighan mbamkombo. Sha kpôô yô, u zan mbamkombo asev shi lun a ci ker la ka akaa a hange hange ken mcivir u se civir Yehova la.—Ps. 26:12; 111:1; Yes. 66:22, 23.
Mkombo u A Lu sha ci u Henen Bibilo Yô
4, 5. Awashima u Iyoukura i Henen yô kanyi?
4 Se cii se soo u zuan a iwasen ken Iyoukura i Henen i ken hanma sati la. Sha nahan yô, cii ve se kav awashima u mkombo la wang yô, de se hide se nenge nen sha akaa a i nyôôso sha magazin u Iyoukura man ngeren mba henen ken tiônnongo la.
5 Hii sha ngeren u henen ken tiônnongo u hiihii u Janawari 15, 2008 la je, i seer kwagh u injaa ugen sha igbende i Iyoukura la. U nenge a mi kpa? Kenger igbende i magazin u ú ker ken uwe la dedoo. Aluer u kenger shin kpe u imaagh ki iyoukura ki i kper sha igbende la yô, u nenge a Bibilo i í bugh i ver yô. Foto la tese ityôkyaa i se henen Iyoukura yô. Ityôkyaa shon yô, ka u henen Bibilo sha iwasen i magazin ne. Ken Iyoukura i Henen i ken hanma sati la, ka i “ôr” Mkaanem ma Aôndo “wanger wanger,” shi i “pase inja” i ma, er sha ayange a Nehemia kpa i eren nahan.—Neh. 8:8; Yes. 54:13.
6. (a) Kanyi i nyôôso sha mkombo u Iyoukura i Henen laa? (b) Kanyi i doo u se lu a mi ken ishima sha kwagh u avur a i tese ér i “ôr” laa?
6 Er Bibilo i lu takerada wase u vesen u se henen yô, í nyôôso gbenda u se henen Iyoukura la. Avur agen ken ngeren u henen ken tiônnongo la, ka i nger her ér “ôr.” I taver se cii asema ér se bughun Bibilo yase se nengen shimi shighe u i lu ôron avur ne ken mkombo yô. (Aer. 17:11) Sha ci u nyi? Ka sea nenge a kwaghwan u Aôndo ken Bibilo yase yô, a hemba benden a vese. (Heb. 4:12) Sha nahan yô, cii ve a ôr avur ne hanma or nana ungwa yô, or u nan lu hemen mkombo la nana̱ tamber hanma or nana̱ bugh hen ijiir la nana̱ dondo er a lu ôron avur la yô.
Se Mba a Shighe Gbanger Gbanger u Pasen Jighjigh Wase u Nan
7. Ka ian i eren nyi se lu a mi shighe u henen Iyoukura laa?
7 Shi kwagh ugen u i nyôôso sha ngeren mba ken Iyoukura mba se henen ken tiônnongo mbara yô, ka mlihi ve. Ken anyom a a sember karen ne, ngeren mban kera lihe er mba tsuaa la ga. Sha nahan yô, ken u mkombo u Henen Iyoukura la, shighe u ôron akumahiange ngu a lu kpuaa, shighe u wan zwa a gema a hemba ngeen. Hegen ior kpishi ken tiônnongo mba a ian i pasen jighjigh ve u nan ken igbar sha u nan mlumun sha mpin u i nger shin inya yô, shin pasen er ma ivur i lu se a inja yô, shin ôron vande-eren tiônôô, u a tese ér ka a inja u dondon akaawan a Bibilo yô, shin pasen jighjigh ve sha igbenda igen. Shi gba u a tôôn shighe kpuaa a lamen sha ufoto kpaa.—Ôr Pasalmi 22:22; 35:18; 40:9.
8, 9. Tom u orhemen Iyoukura i Henen la kanyi?
8 Nahan kpa, saa mbanan mbamlumun vea na ve tiônôô shi or u hemen kwaghhenen la kpa una lamen kpishi ga ve shighe u a lu mgbeghaa u nan mbamlumun kposo kposo la una yina zum u i henen Iyoukura la ga ye. Sha nahan yô, a er nan ve or u hemen kwaghhenen una fa u wan zwa sha kwaghhenen la shi mba ken tiônnongo kpa vea naan mlumun sha er mkombo la una maa hanma or ken jijingii?
9 Se hen nen sha ikyav i tesen ne sha er se na mlumun yô. Mkombo u Iyoukura i Henen u i er un tsembelee yô, ngu er ufaluwa mba ve mende ijiir i môm kpishi, ve doo kenger nahan. Er ufaluwa mbara ka ve mende ijiir i môm, kpa ve lu a atine kposo kposo nahan, kape ken Iyoukura i Henen kpa ka i na mbamlumun kposo kposo je la. Shi er mluashe u hanma itine faluwa ka a lu kposo shi ve lu indi kposo kposo nahan, kape mbamlumun mba i ne ken mkombo la kpa i ne ve sha gbenda môm ga, shi ve lihen kwagh môm ga je la. Or u hemen kwaghhenen la di tom na kanyi? Mkaanem ma ka a ôron ashighe ashighe la ma er imendenev mbi ka mbi nungwa ken atine a faluwa la nahan. Imendenev mbin ka mbi vese mbi yisa ufaluwa mbara ga, kpa ka mbi na ufaluwa mbara ve tile tsembelee shi ve zua kpiaan. Gba u orhemen la kpa una umbur tom na, una kar a hoghom sha kwaghhenen la ga, kpa una vingir mkaanem ma iwuese ma anmgbianev mba ken tiônnongo ve lu ôron la. Sha kpôô yô, ka a seer mkaanem ma tiônnongo sha ma orhemen kwaghhenen la a ne kpuaa sha kwaghfan la yô, i zom cii i hingir kwaghôron u injaa u doon mba ve ze mkombo la cii u ungwan.
“Se Naan Nen Aôndo Nagh ku Iwuese Gbem”
10. Mbakristu mba sha ayange a tsuaa mbara yange ve nengen mbamkombo mba tiônnongo nena?
10 Kwagh u Paulu a er sha kwagh u mbamkombo mba Mbakristu ken 1 Mbakorinte 14:26-33 la wase se u fan er yange i eren mbamkombo mbara sha derianyom u hiihii yô. Orfantakerada ugen nger kwagh sha avur ne ér: “A shi nan kpa, kwagh u lu kwagh u vesen ken mcivir u i eren ken Côôci i sha ayange a tsuaa la yô, lu mve u hanmaor yange nana vaan yô, nan nenge ér nan ngu a ian i civirigh shi gba u nana er kwagh ken mcivir shon la. Yange or vaan ér nana va ungwa di a ungwa tsô ga, kpa nan vaan ér nana va na kwagh.” Sha kpôô yô, Mbakristu mba tsuaa mbara nengen mbamkombo mba tiônnongo ér ka ashighe a pasen jighjigh ve u nan.—Rom. 10:10.
11. (a) Kanyi ka i na ve mbamkombo ve maa se ken jijingi, man ka sha ci u nyi? (b) Se er nan ve mbamlumun asev ken mbamkombo vea hemba doonoo?
11 Ka sea pasen jighjigh wase u nan ken mbamkombo yô, kwagh ne a wase kpishi u “maan a maa nongo u Kristu.” Sha mimi yô, sea za mbamkombo hegen anyom aa ngee nan kpa, ka doon se u ungwan mkaanem ma anmgbianev mba nomso man mbakasev ve ne ken mbamkombo mban la her. Orbeenyol u nan jighjigh a vese imôngo ka nana na ikyar i i̱ dugh ken ishima i nan yô, i kôr se ken ishima; shi ortamen u lun a ikyo i wan ka nana due a kwagh u nan nenge a mi, u a lu a iwasen yô, i saan se iyol kpishi. Wanye kpa ka nana na ikyar gaegh er i lu nan ken ishima la sha u tesen ér Yehova doo nan ishima sha mimi yô, i doo se se se kpaa. Sha mimi yô, aluer se mba wan zwa ken mbamkombo mba Mbakristu yô, se cii se na mbamkombo mban vea maa a maa mbagenev ken jijingi.
12. (a) Kwagh u er Mose man Yeremia la tese se nyi? (b) Msen una wase or u wan zwa ken mbamkombo nena?
12 Nahan kpa, mba ve cie ashe yô, ka i lu ve ican kpishi u wan zwa ken mbamkombo. Wea cian ashe yô, umbur wer ka we tseegh u cie ashe ga. Mbacivir Aôndo mba mimi er Mose man Yeremia nahan je kpa, yange ve lu a vangertiôr u lamen ken igbar ga. (Eks. 4:10; Yer. 1:6) Nahan kpa, er Yehova wase mbacivir un mba tsuaa mbara u wuese un ken igbar nahan, kape we kpa una wase u u̱ nan un nagh ku iwuese je la. (Ôr Mbaheberu 13:15.) Ú er nan ve u zua a iwasen i Yehova, u kera cia ashe u wan zwa ken mbamkombo ga? Hiihii yô, wa iyol sha mkombo tsembelee. U been yô, er msen hen Yehova jighilii wer a wase u ú lu a vangertiôr u wan zwa ken mkombo cii ve u mase zan ken Iyou i Tartor ye. (Fil. 4:6) Er u lu sônon kwagh u a lu sha ishima na yô, u fatyô u lun a vangertiôr wer Yehova una ungwa msen wou la.—1 Yoh. 5:14; Anz. 15:29.
Mbamkombo Mba ve ‘Maan a Maa Ior shi Ve Taver Ve Ishima shi Ve Surun Ve Ishima La’
13. (a) Gba u mbamkombo asev vea bende a mba ve ze ve la nena? (b) Ka mpin u nyi a lu hange hange hen mbatamene?
13 Paulu kaa ér ityôkyaa i môm i eren mbamkombo mba tiônnongo yô, ka u ‘maan a maa mba ve ze ve la ken jijingi shi surun ve asema shi taver ve asema’ kpaa. * (1 Kor. 14:3) Mbatamen mba ken Kristu nyian vea er nan ve akaaôron a ve ne ken mbamkombo la aa maa anmgbianev vev ken jijingi shi aa sur ve asema shi aa taver ve asema? De se nenge nen sha mkombo u Yesu er vea mbahenen nav shighe u nder shin ku ica lu a gba ga la, sha er se na mlumun sha mpin ne yô.
14. (a) Ka nyi akaa yange er cii ve Yesu lôhô mbahenen ér ve za kohol unu? (b) Ishima yange ia gba mbaapostoli shimi shighe u “Yesu va va ôr kwagh a ve” la sha ci u nyi?
14 Hiihii yô, nenge ase akaa a yange er cii man mkombo la yô. Shighe u i va kôr Yesu u za wuan la, mbaapostoli “undu Un ve yevese,” shi er i tsenga ôron nahan, i “sambe [ve], hanma or yem kwagh u nan.” (Mar. 14:50; Yoh. 16:32) Mba nderen Yesu shin ku yô, a lôhô mbaapostoli nav mba iyol kpe ve mbara mkombo u hange hange. * Nahan “mbahenen mba pue kar môm mbara yem sha Galilia hen uwo u Yesu kaa ve la.” Mba za nôôr yô, “Yesu va va ôr kwagh a ve.” (Mt. 28:10, 16, 18) Nenge er yange ishima ia gba mbaapostoli mbara shimi zum u Yesu lam a ve la sha wono! Yesu lam a ve sha nyi kwagha?
15. (a) Ka atôakaa a nyi Yesu yange lam sha mi, kpa lu nyi gema ter ga? (b) Mkombo la yange bende a mbaapostoli nena?
15 Yesu hii iliam a ve sha u yôôn ér: “Tahav mbu Sha man mbu sha won cii i wam sha ikyev.” Er nahan yô, a na ve tom ér: “Nahan yô, za nen, za gema nen akuraior cii a̱ hingir mbahenen.” Yesu maa mase bumun a ve sha dooshima ér: “Me luun a ven ayange ayange.” (Mat. 28:18-20) Kpa u fa kwagh u Yesu gema er ga kpa? Yange zôhô a mbaapostoli nav ga; shi huna mbaawashima vev hen mkombo la shin hide ter myina u jighjigh ve yina sha anshighe kpuaa la ér ishima i seer nan ve ibo kpaa ga. Kpa Yesu gema na ve tom u vesen sha u taver ve ishima ér ve doo Ter na ishima shi un kpa ve doo un ishima. Kwagh u Yesu er a mbaapostoli la bende a ve nena? Mkombo la yange sur ve asema shi maa ve ken jijingi shi taver ve ishima je yô, ve due mkombo la shighe kar je kpa, ve “lu gban uwer ga sha u tesen man u ôron ken tempel man ken uya er Yesu ka Kristu.”—Aer. 5:42.
16. Mbatamen mba ken Kristu mba dondon ikyav i Yesu sha u eren mbamkombo mba taver ior asema nyian nena?
16 Mbatamen mba sha ayange ne mba nengen mbamkombo ér ka aan a taver mbananjighjigh a ve imôngo asema ér dooshima u Yehova a lu a mi sha ior nav la ka u been mayange ga, er Yesu kpa eren nahan. (Rom. 8:38, 39) Sha nahan yô, mbatamen ka vea naan akaaôron ken mbamkombo yô, ve ver ishima sha aeren a dedoo a anmgbianev vev, ka lu mbamyen vev ga. Mba hon mbaawashima mba anmgbianev vev ga. Kpa mkaanem vem ka ma tese ér mba nengen mbananjighjigh a ve imôngo ér ka ior mba Yehova a doo ve ishima shi ve soo u eren kwagh sha inja yô. (1 Tes. 4:1, 9-12) Ka mimi, alaghga a gba u ashighe agen mbatamen vea wa tiônnongo jimin cii kwagh, kpa aluer ka asande a ior kpuaa tseegh i gbe u a wa ve kwagh yô, a hemba doon u a wa ve kwagh ken hua. (Gal. 6:1; 2 Tim. 2:24-26) Mbatamen ka vea lamen a tiônnongo jimin cii yô, ve kegh iyol u nan iwuese pe i doo u a na yô. (Yes. 32:2) Ka ve nôngo kpoghuloo ve lam sha gbenda u a due mkombo yô, mba ve nyer mkombo la cii vea zua a ishimataver yô.—Mat. 11:28; Aer. 15:32.
Mbamkombo Asev Mba Surun Ior Asema
17. (a) Er nan ve i hembe lun a inja u mbamkombo asev ve taver mbagenev asema ciilii? (b) Kanyi se asange asange se fatyô u eren sha u se na mbamkombo asev ve lu mba maan a maan mbageneve? (Ôr ngeren u kiriki u a lu a itinekwagh ér “Igbenda Pue i U fatyô u Nan Mbamkombo Asev Maan We kua Mbagenev Yô” la.)
17 Er tar u Satan u lu hemban kighir ior a ican cii ne, gba u se nôngo sha er mbamkombo asev mba Mbakristu mbara vea surun ior cii asema yô. (1 Tes. 5:11) Anmgbian u kwase ugen u yange wa ishima a mtaver u vihin tsung vea nom na anyom a karen ken ijime yô, kaa ér: “Yange sea lu ken Iyou i Tartor yô, i lu se er Yehova kôr se sha ave na nahan. Ahwa a yange sea lu ken mkombo vea anmgbianev asev mba nomso man mba kasev la cii, se fa je ser se fatyô u shirin ikyav yasegh sha Yehova, nahan se wa zuan a mmem ken ishima.” (Ps. 55:22) Nahan yô, mba ve nyer mbamkombo asev cii, ve zua a imba ishimataver man ishimasurun la. Cii ve kwagh a lu nahan yô, de se za nen hemen u eren kwagh u una na mbamkombo mba Mbakristu vea maa mbagenev ken jijingi yô.
[Ngeren mba shin kpe]
^ Yange i tsengaôron ér a va de u eren a akaa agen a i eren ken mbamkombo mba Mbakristu mba sha derianyom u hiihii la yô. U tesen ikyav yô, se mba kera “lamen ijô” shin “ôron akaaôron a profeti” ga. (1 Kor. 13:8; 14:5) Nahan cii kpa, kwaghwan u Paulu la wase se u kaven er i gbe u se eren mbamkombo mba Mbakristu nyian yô.
^ Sha kwagh u mkposo u “u̱ taver or ishima” man “u̱ surun or ishima” yô, takerada u i yer ér Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words la pase ér, ishember i ken zwa Grika i í gem ér “u̱ surun or ishima la” “hemba tesen ieren i eren a or kundu kundu a [u taver nan ishima].”—Nenge Yohane 11:19.
^ Alaghga tsô a lu iaven ne Paulu ôr kwagh u i shighe u a kaa ér Yesu “ande hen anmgbianev hemba deri utaan” la ye.—1 Kor. 15:6.
U Na Mlumun Wer Nyi?
• Mbamkombo mba Mbakristu mba a inja nena?
• Er nan ve mbamlumun mba i ne ken mbamkombo la ka ve wase u ‘maan a maa tiônnongo’?
• Mkombo u Yesu nyôr vea mbadondon un la tese se nyi?
[Mbampin mba ngeren u henen]
[Ngeren u kiriki/Ufoto u sha peeji 22, 23 la]
IGBENDA PUE I U FATYÔ U NAN MBAMKOMBO ASEV MAAN WE KUA MBAGENEV YÔ
Vande Wan Agoyol. Aluer u vande henen kwagh u a va hen ken Iyou i Tartor la yô, mkombo la una maa u iyol, nahan u hemba zuan a iwasen.
Zaan mbamkombo nduuluu. Er ior ka vea va mkombo kpishi ve ishima i hemba taver hanma or cii yô, mze wou una taver mbagenev ishima.
Zaan sha shighe. Aluer u tema inya cii man mkombo mase hiin yô, u fatyô u kohol mbagenev wan icam i hiin man msen u hiin, akaa a a lu vegher u mcivir wase la.
Va a ityakerada i a yar tom a mi ken mkombo la. Va a Bibilo you man takerada shin ityakerada i a lu timen ker ken mkombo la sha er u lu dondon, nahan u hemba kaven kwagh u i lu henen la yô.
Palegh akaa a danen or. Ikyav i tesen yô, ôr ilyoho i sha hanseeti shighe u i dugh mbamkombo yô, i de lu shighe u i lu eren a er mkombo la ga. U er nahan yô, u er akaa a ou shighe u mkombo ga.
Waan zwa ken mbamkombo. Ka a nyôr mkombo man ior vea wa zwa ker kpishi yô, ior kpishi ve zua a ishimataver sha mkaanem kposo kposo ma pasen jighjigh u nan la.
Ôr kwagh tiônôô. Kwagh ne ka a na ior kpishi ve zua a ian i ve kpa vea wa zwa yô.
Er ityom i í ne u yô. Wea lu a ci ken Makeranta u Henen Tom u Hemen u Aôndo shin wea lu a ci ken Mkombo u Henen Tomshiren la kpa, wa iyol sha mi tsembelee, shi vande karen iyol tsuaa shi nôngo tsung sha er u er tom u i ne u la yô.
Wuese mba ve lu a ci ker la. Pase mba ve ne akaaôron ken mkombo shin ve ne mbamlumun la wer u wuese iniôngon ve la kpishi.
Zende sugh ior. Cii man shighe u mkombo man shighe u i dugh mkombo kpaa, ishughun i kundu kundu man iliam i maan a maa mbagenev la ia seer mbagenev msaanyol man iwasen i ve zough a mi sha u van mkombo la.