Mba Eren Batisema Ken Iti I Ana Man Ken Iti I Nyi?

“Nahan yô, za nen, za gema nen [ior ve] hingir mbahenen, eren nen ve batisema ken iti i Ter man Wan man Icighan Jijingi”—MAT. 28:19.

1, 2. (a) Kanyi yange i er ken Yerusalem sha shighe u Pentekosti u inyom i 33 laa? (b) Lu nyi i mgbegha ior kpishi mba ken ikpelaior u eren batisemaa?

 YERUSALEM iv a ior mba ve due ken ityar igen la poo. Sha iyange i Pentekosti u inyom i 33 la, iniongo i vesen lu zan hemen, shi mbavannya kpishi lu eren iniongo shon. Nahan kpa, kwagh u kpilighyol er, ka been cii yô, apostoli Peteru na kwaghôron u bende a ior tsung yô. Kwaghôron na la yange bende a Mbayuda man mba ve nyôr a nyôr Mbayuda mba kuman iorov er 3,000 nahan, tsô ve gema asema, i er ve batisema shin mnger. Sha nahan yô, ve seer ingyegh sha tiônnongo u Kristu u i sember veren la. (Aer. 2:41) A shi nan kpa, batisema u i lu eren ior kpishi shin atunguamnger ken Yerusalem man uikyasen nav la yange va a num-kpugh u vesen!

² Lu nyi i na ve ior kpishi hingir u eren batisemaa? “Ihuran [vande duen] sha, lu er ijeverahumbe nahan” sha iyange shon. Yange i iv mbahenen mba Yesu iorov 120 mba ve kohol ken kpoyou u sha la a icighan jijingi. Ka been cii yô, uicighanmbaiorov kua uicighanmbaukasev cii kohol imôngo, doo ve kpishi u ungwan er mbahenen mban lu “ôron kwagh ken ijô igen” yô. Er ve ungwa kwagh u Peteru ôr la, kua mkaanem ma ôr sha kwagh u ku u Yesu jighilii la yô, “sôô [ior kpishi] ken ishima.” Tsô vea er nena? Peteru kaa a ve ér: “Gema nen asema, i̱ er hanmô wen batisema ken iti i Yesu Kristu . . . tsô né ngohol Icighan Jijingi iyua je.”—Aer. 2:1-4, 36-38.

3. Sha iyange i Pentekosti la, lu nyi gba u Mbayuda man mba ve nyôr a nyôr Mbayuda mba ve gema asema la vea eree?

³ Hen ase sha kwagh u mciviraôndo u Mbayuda man mba ve nyôr a nyôr Mbayuda, mba ve ungwa kwaghôron u Peteru la. Yange ve vande lumun Yehova ér ka Aôndo ve. Shi yange  ve hen ken Ruamabera u ken Zwa Heberu ve fa kwagh u icighan jijingi, u a lu tahav mbu tomov mbu Aôndo yar tom a mi sha shighe u igbetar shi za hemen u yaren tom a mi la. (Gen. 1:2; Mbaj. 14:5, 6; 1 Sam. 10:6; Ps. 33:6) Nahan kpa, gba u vea er kwagh a hemba nahala. Yange gba hange hange u vea fa shi vea lumun gbenda u myom u Aôndo ver la, ka Yesu u lu Mesiya je la. Nahan yô, Peteru pase ve ér gba u a er ve “batisema ken iti i Yesu Kristu.” Ayange a karen kpuaa ken ijime la, Yesu u i nder un la vande kaan a Peteru man mbagenev ér ve er ior batisema “ken iti i Ter man Wan man Icighan Jijingi.” (Mat. 28:19, 20) U eren nahan la lu kwagh u vesen ken derianyom u hiihii la, nyian kpa kape i lu vough je la. Ka kwagh u vesen nyian nena?

Ken Iti i Ter

4. Kanyi yange i gema sha kwagh u ior mba ve ya ikyar a Yehova laa?

⁴ Er se vande ôron nahan, mba ve dondo kwaghôron u Peteru mbara cii vanden civir Yehova shi ve vande yan ikyar i dedoo vea na kpaa. Shi yange ve nôngo sha afatyô ve cii ér vea dondo Atindi a Aôndo, man lu ityôkyaa i í na ve ior mough sha ajiir kpishi va ken Yerusalem kpaa je la. (Aer. 2:5-11) Nahan kpa, Aôndo sember geman kwagh sha gbenda u a eren kwagh a uumace la. Yange venda Mbayuda ér kera mba ikyurior na ga, nahan mkor u ve kuran Atindi a na la cii kpa kera lu gbenda u vea na Aôndo una lumun ve ga. (Mat. 21:43; Kol. 2:14) Aluer mba ve lu ungwan a Peteru mbara soo u yan ikyar a Yehova her yô, a gba u vea er kwagh ugen.

5, 6. Mbayuda man mba ve nyôr a nyôr Mbayuda mba ken derianyom u hiihii la yange ve er nyi sha er vea ya ikyar i dedoo vea Aôndoo?

⁵ Yange gba u vea de u civir Yehova u na ve uma la ga. (Aer. 4:24) Kpa gba u ve mba ve er kwagh u Peteru kaa ér ve er la cii vea hemba nengen er Yehova a lu Ter u lun a inja i dedoo yô. Yehova tindi Mesiya ér a yima ve, shi kegh iyol u den mba Peteru ôr kwagh ve la cica cii asorabo a ve. Peteru kaa ér: “Ya u Iserael cii a̱ fa dedoo er: Yesu u ne mande Un sha [kon u mtsaha] la, ka Un je Aôndo A gem Un A hingir Ter man Kristu kpaa ye.” Jighilii yô, mba ve er sha mkaanem ma Peteru mbara vea hemba zuan a ityôkyaa i wuese kwagh u Ter a er sha ci u hanma or u nan soo u yan ikyar vea Aôndo la cii!—Ôr Aerenakaa 2:30-36.

⁶ Sha kpôô yô, Mbayuda man mba ve nyôr a nyôr Mbayuda mbara yange vea nenge er u yan ikyar a Yehova la wa u ve fan ér ka Yehova a ne ve myom sha ikyev i Yesu la kpa ker yô. Nahan u fatyô u kaven er i hii ve ve gema asema sha asorabo a ve, kua ibo i yange ve lu a mi sha ku u Yesu la, vea fa shin vea fa ga kpaa cii. Shi er ve “kange asema sha ityesen i mbaapostoli” la kpa se lan ga. (Aer. 2:42) Yange ve soo shi lu u vea fatyô u “kporom . . . hen ikyônough ki torough ki mhôôn vangertiôr.”—Heb. 4:16.

7. Ior kpishi nyian gema gbenda u ve vanden nengen Aôndo la shi i er ve batisema ken iti i Ter nena?

⁷ Nyian ne, ior umiliôn imôngo mba lun a mbamlu kposo kposo hen mimi sha kwagh u Yehova ken Bibilo. (Yes. 2:2, 3) Mbagenev ken a ve lu mba ve nyiman ér Aôndo ngu ga yô, mbagenev di na jighjigh ér Aôndo ngu shi ka un kpa a gbe tar ye, kpa kwagh gba un a akaa a á gbe la ga. Nahan kpa, ve hingir u nan Orgban u vea fatyô u yan ikyar kôôsôô a na la jighjigh. Mbagenev di vanden civir Aôndo u Ter man Wan man Icighan Jijingi ér ka Aôndo môm gayô mbaaôndo mbagenev wue wue. Kpa ve hen ve fa er i lu Yehova tswen a lu Aôndo u hembanagee yô, nahan ve gema yilan un sha iti na hegen. Man kwagh ne ngu shami vough, gadia Yesu kaa ér i eren mbahenen nav batisema ken iti i Ter.

8. Kanyi i gbe u mba ve fe kwagh u isholibo i Adam la ga cii vea fa sha kwagh u Tere?

⁸ Shi ve hen ve fa er ve ye dyako i isholibo hen Adam yô. (Rom. 5:12) Kwagh ne lu kwagh u he u gba u vea lumun a mi ér ka kwagh u mimi yô. A fatyô u karen ambaaior ne sha oruange u nan fe ér nan ngu a angev ga yô. Alaghga nana nenge a akav a tesen ér nan  ngu dedoo ga, er mnyoon u iyol nyoon nan sha ashighe ashighe nahan. Nahan kpa, er i kar nan sha er nana lu a angev kpa a fa ga yô, alaghga nana hen ér nan ngu gbang gbang. Kpa jighilii yô, nan ngu gbang gbang ga. (Nenge 1 Mbakorinte 4:4.) Aluer i va fa angev mbu nan lu a mi la jighilii di ye? A doo u nana ker ma gbenda u dedoo u sôron angev mbu shon ga he? Kape ior kpishi ve va hingir u fan mimi sha kwagh u dyako i isholibo i ve ye la ve, ve lumun a iwasen i Bibilo i wase ve u kaven ér mba mbaasorabo shi ve hingir u fan ér Aôndo soo u been a asorabo a ve je la. Sha mimi yô, gba u mba ve lu paleghaa a Ter mbara cii vea hide hen Un shon u una fatyô u been a asorabo a ve la.—Ef. 4:17-19.

9. Kanyi Yehova er sha er se fatyô u yan ikyar a naa?

⁹ Aluer u vande tseghan uma wou sha ci u Yehova Aôndo shi u er batisema, u hingir Orkristu yô, ka keng u fa er u yan ikyar a Yehova la i lu kwagh u vesen yô. Nahan u fatyô u wuese Ter ú u lun a dooshima, Yehova hegen. (Ôr Mbaromanu 5:8.) Er Adam man Ifa er Aôndo isholibo nahan kpa, yange tsua u eren kwagh sha er tsombor ve, kua se kpaa cii, se fatyô u yan ikyar a na kôôsôô yô. Kpa cii man Aôndo a er kwagh la yô, yange de Wan na u ishima ishima ya ican shi kpe, shin er doo un ga nahan kpaa. Er se fe kwagh ne nahan, a wase se u lumun hemen u Aôndo shi kuran atindi a na sha ci u a doo se ishima ga he? Aluer u ngu a vande tseghan iyol you sha ci u Aôndo shi i er u batisema ga yô, atôakyaa nga kpishi a i doo u ú er nahan yô.

Ken Iti i Wan

10, 11. (a) Kwagh u Yesu una hungur we sha won ga sha ci u nyi? (b) Ku u Yesu a kpe sha u paan we la na yô ka u ken ishima nena?

¹⁰ Kpa hide hen ase sha kwagh u Peteru ôr a ikpelaior la. Yange ôr kwagh u ikpelaior la lumun Yesu la var var, man kwagh la gba zua vea batisema u eren “ken iti i . . . Wan” la. U eren nahan ne lu hange hange sha ci u nyi, man ngu hange hange nyian sha ci u nyi? Aluer se lumun Yesu shi i er se batisema ken iti na yô, tese ér se lumun tom u a er sha er se ya ikyar a Orgban la. Yange gba u a mande Yesu sha kon u mtsaha sha er una due a Mbayuda ken ifan i tindi kera yô, nahan kpa ku na la gema lu a mtsera hen Mbayuda tseegh ga. (Gal. 3:13) Yange na nagh ku ipaan sha er una yima uumace cii yô. (Ef. 2:15, 16; Kol. 1:20; 1 Yoh. 2:1, 2) Yesu wa ishima a aferakaa man ityuhwanev man ican kua ku ve er kwagh ne ye. Nahan u ngu a iwuese sha nagh kura kuma nena? Tôô ase wer u ngu wanyenomso u lun anyom 12, u yange u lu zan zende shin girgimnger i í yilan ér Titanic la, ka girgimnger i i̱ za ta sha akpomnger a vesen ken inyom i 1912, maa i hingir u urun la je la. Nahan u soo u duen nyôron tso ugen sha er u war yô, kpa tso shon iv. Kpa u gema u nenge orgen shin tso shon u iv la suse kwase na zwa, maa a due a nyôr shin tso u a lu urun la kpa a gema a dugh ú a wa shin tso ugen la. Nahan a lu u nena? A doo u a na je ka u tunan ga! Hegen u fatyô u kaven er yange lu wanyenomso u imba kwagh la i er un la ken ishima yô. * Nahan kpa, Yesu er kwagh u a hembe ngura yô sha ci wou. A kpe sha er u̱ zua a uma u tsôron yô.

¹¹ Yange u fa kwagh u Wan u Aôndo er sha ci wou la nahan, lu u ken ishima nena? (Ôr 2 Mbakorinte 5:14, 15.) A shi nan kpa u lu a iwuese kpishi. Nahan kwagh la mgbegha u ú tsegha iyol you sha ci u Aôndo shi u ‘kera lu uma sha ci wou iyol you ga, kpa u lu uma sha ci u Un u A kpe sha ci wou’ la. M-er u i er u batisema ken iti i Wan la tese ér u lumun a kwagh u Yesu a er sha ci wou la, kua iantom i a lu “Tor u uma” la kpaa. (Aer. 3:15; 5:31) Kera yô, u vande yan ikyar a Orgban we ga, shi u lu a ishimaverenkeghen i mimi kpaa ga. Kpa er u ne jighjigh ken awambe a Yesu Kristu a hee inya la shi i er u batisema yô, u hingir u yan ikyar vea Ter. (Ef. 2:12, 13) Apostoli Paulu nger ér: “Ne mba ngise ne lu paleghaa, ne lu mbaihyomov ken mhen wen sha aeren a bo la, ne kpaa [Aôndo] hime ne sha iyol [i Yesu] i  inyam la sha ku, sha u Una ver ne sha ishigh Nagh, né lu icighan man wang man a acôghor iyol ga.”—Kol. 1:21, 22.

12, 13. (a) Er i er u batisema ken iti i Wan yô, doo u kwagh ne una bende a ieren you shighe u or hii u iyongo la nena? (b) Er i er u batisema ken iti i Yesu u hingir Orkristu yô, ka tom u nyi u lu a mini?

¹² Er i er u batisema ken iti i Wan nahan kpa, u fa asaren a ou a bo la tsembelee je. Mfe ne wasen we ayange ayange. U tesen ikyav yô, or ka nana hii u iyongo nahan u umbur wer ne cii ne mba mbaasorabo kpa? Ne cii ne soo ner Aôndo a deen ne asorabo, nahan doo u ne kpa ne deen ayol a en kwaghbo. (Mar. 11:25) Yesu yange ôr injakwagh sha u tesen er kwagh ne a lu hange hange yô, a kaa ér: Ter ugen de ortom na a injô i kuman utalenti dubu pue (sule 60,000,000). Ka been cii yô, ortom la di venda u den ikyar na u ve eren tom imôngo yô injô i kuman sule deri môm tseegh injô na. Yesu maa ôr mkaanem man, ér: Or u nan den anmgbian u nan isholibo ga cii Yehova kpa una de nan isholibo i nan ga. (Mat. 18:23-35) U we eren batisema ken iti i Wan la tese ér u fa ian i Yesu a lu a mi la shi u ngu nôngon sha afatyô wou cii wer u dondo ikyav na man atesen a na la, kua u den mbagenev asorabo a ve la kpaa.—1 Pet. 2:21; 1 Yoh. 2:6.

¹³ Er u yen yô, u fatyô u dondon ikyav i Yesu la vough za been ga. Nahan kpa, er u tsegh iyol you sha ci u Aôndo a ishima you i môm yô, u soo u dondon ikyav i Yesu la sha afatyô wou cii. Kwagh ne wa u we zan hemen u eren tseor kera geman haan orhe iyol la kpa ker. (Ôr Mbaefese 4:20-24.) A shi nan kpa, er ka u hen kwagh sha ikyav i ma ijende you kua aeren a nan a dedoo la, ve u hingir u nan nan icivir nahan, kape u soo wer u hen kwagh hen Kristu shi u dondo ikyav na je la.

14. U tese wer u lumun a ian i Yesu i a lu Tor sha la nena?

¹⁴ Kwagh ugen kpa ngu u ú fatyô u eren sha u tesen wer u fa inja i u eren batisema ken iti i Wan yô. Aôndo “ver akaa cii shin angahar a [Yesu], A ver Un [ér] A̱ lu ityough sha akaa cii ken nongo u Kristu.” (Ef. 1:22) Nahan gba u ú tese icivir sha gbenda u Yesu a hemen mba ve tsegh a ayol a ve sha ci u Yehova la. Kristu ngu yaren tom a uumace mba ve yen mban ken tiônnongo, hemban je yô ka mba ve vie ken jijingi, i ver ve mbatamen la. Ka i ver ior mban “sha u nan uicighanmbaiorov ve̱ kuma . . . sha u maan iyol i Kristu.” (Ef. 4:11, 12) Or ka nana er ma kwaghbo je kpa, Yesu u a lu Tor ken Tartor u sha la fa kwagh u una er yô, kua shighe u una er kwagh sha mi la cii. U lumun a kwagh ne kpa?

15. Aluer u ngu a er batisema ga yô, ka averen a nyi u ver ishima u zuan a mi shighe u ú er batisema kera laa?

¹⁵ Heen kpa mbagenev mba a tsegha ayol a ve sha ci u Yehova i er ve batisema ga. Aluer u ngu a er nahan ga yô, doo u kwagh u se er sha heen ne una wase u ú nenge wer, ka a inja u we kpa lumun Wan shi wuese un kpaa. Aluer i er u batisema ken iti i Wan yô, we kpa u lu sha ian i zuan a averen a vesen.—Ôr Yohane 10:9-11.

Ken Iti i Icighan Jijingi

16, 17. U eren or batisema ken iti i icighan jijingi la ngu u a inja kpa?

¹⁶ Inja i u eren or batisema ken iti i icighan jijingi ér nyi? Er se vande ôron nahan, mba yange ve ungwa kwaghôron u Peteru sha iyange i Pentekosti mbara fa kwagh u icighan jijingi. Jighilii yô, yange ve nenge a ikyav sha  ashe ve i tesen ér Aôndo za hemen u yaren tom a icighan jijingi. Peteru kpa lu môm ken mba i “iv ve a Icighan Jijingi, [u un kpa] gba ôron kwagh ken ijô igen” yô. (Aer. 2:4, 8) Ishember i “ken iti i” la tese ér ka iti i or keng ga. Ior mba eren akaa kpishi nyian “ken iti i gomoti,” kpa gomoti ka or ga. Mba eren akaa ne sha iniezwa i gomoti. Kape or u i er nan batisema ken iti icighan jijingi kpa nan fe ér icighan jijingi ka or ga, kpa ka tahav mbu tomov mbu Yehova je la. U eren or batisema ken iti i icighan jijingi la tese ér or la nan fa tom u icighan jijingi a eren sha u kuren awashima u Aôndo yô.

¹⁷ Ka sha Bibilo i henen ú va hingir u fan kwagh u icighan jijingi ga he? U tesen ikyav yô, u va hingir u fan wer yange i yar tom a icighan jijingi sha u ngeren Ruamabera. (2 Tim. 3:16) Er u lu zan hemen ken jijingi la, adooga u seer fan wer, ‘Ter u a lu Sha la ne mba ve sen Un la Icighan Jijingi,’ kua we kpaa. (Luka 11:13) A shi nan kpa, ú kav er icighan jijingi a eren tom ken uma wou yô. Gema sha vegher ugen yô, aluer u ngu a er batisema ken iti i icighan jijingi ga yô, kwagh u Yesu a kaa ér Ter ne icighan jijingi la tese ér averen nga keghen we ken hemen shighe u ú va ngohol jijingi la.

18. Ka averen a nyi mba i er ve batisema ken iti i icighan jijingi ve zough a mini?

¹⁸ Nyian kpa ikyav tese ér Yehova kor shi hemen tiônnongo u Kristu sha jijingi na. Jijingi la shi wasen se asange asange ken akaa a se eren ayange ayange la. U se eren batisema ken iti i icighan jijingi la tese ér se fa tom u a eren ken uma wase la, nahan doo se u den ser jijingi la a hemen se. Nahan kpa, alaghga mbagenev vea soo u fan er se er kwagh u a zough sha iyoltseghan yase sha ci u Yehova la, man er icighan jijingi a lu uwegh sha kwagh ne yô. Se time sha kwagh ne ken ngeren u a dondo ne.

[Ngeren u shin kpe]

Baver We Kpa?

• U we eren batisema ken iti i Ter la wa nyi man nyi kere?

• Inja i u or eren batisema ken iti i Wan la ér nyi?

• U fatyô u tesen wer u kav mluainja u batisema u eren ken iti i Ter man Wan la nena?

• Inja i u eren batisema ken iti i icighan jijingi la ér nyi?

[Mbampin Mba Ngeren u Henen]

[Ufoto u sha peeji 10 la]

Pentekosti u inyom i 33 la yange karen yô, mbahenen mbahev hingir u yan ikyar i nyi vea Tere?

[Ngeren u pasen orngeren]

Se tôô ian hen Israel Museum, Jerusalem