Ikyum I Môm Man Orkuran Môm
Ikyum I Môm Man Orkuran Môm
“Ne mba ne dondo sha a Mo ne, né tema sha mkônom ma torom pue kar m har, né ôr ikwe i Iserael i pue kar ihiar la ijir.” —MAT. 19:28.
1. Yehova yange eren kwagh a tsombor u Aberaham nena, man kwagh ne tese ér a wa akuraior agen ikyo ga kuaa ga sha ci u nyi?
YEHOVA yange soo Aberaham, nahan a tese tsombor na erdoo. Ken anyom a hemban er 1,500 nahan Yehova yange tôô ikyurior i Iserael, i i due ken Aberaham la ér ka “nongo Na jim.” (Ôr Duteronomi 7:6.) Kwagh la tese ér Yehova wa akuraior agen cii ikyo ga kuaa shinii? Ei. Hen shighe la, mba ve lu ken tsombor u Iserael ga, kpa ve soo u civir Yehova yô, i na ve ian i nyôron nongo a icighannongo na la. Mba ve nyôr a nyôr Mbayuda la kpa i nengen ve ér mba ikyurior la. Lu u a eren kwagh a ve er ka anmgbianev nahan. (Lev. 19:33, 34) Shi gba u vea kura atindi a Yehova cica cii.—Lev. 24:22.
2. Ka kwagh u kpiligh iyol u nyi Yesu yange ôrô, man ka mpin u nyi a dugh sha kwagh ne?
2 Nahan kpa, Yesu yange ôr kwagh u kpiligh iyol sha Mbayuda mba sha ayange na la ér: “Á ngohol tartor u Aôndo hen a ven kera á na ikurior i ia ume atam yô.” (Mat. 21:43) Ka unô ve lu ikyurior i he nee, man mgem ne bende a vese nyian nena?
Ikyurior i He
3, 4. (a) Apostoli Peteru yange pase kwagh u ikyurior i he la ér nyi? (b) Ka unô ve lu ikyurior i he laa?
3 Apostoli Peteru pase kwagh u ikyurior i he la wang. A nger kwagh u a dondo shin heen ne hen mba ve lu Mbakristu a na imôngo la, ér: “Kpa ne yô, ne mba icuwannongo, nongo u upristi mba sha inja i tor, icighanikurior, nongoior u Aôndo jim, ka sha u né yôô aeren a Na a ageegh, Un u A yila ne ken ime, A va a ven ken iwanger Na i kpiligh iyol la.” (1 Pet. 2:9) Er i tsengaôron nahan, mba ve lu Mbayuda sha marami, mba ve lumun Yesu ér ka Mesiya la, ve lu mba hiihii ken ikyurior i he la. (Dan. 9:27; Mat. 10:6) Shighe kar yô, mbakpishiv mba ve lu nongo u Mbaiserael ga kpa nyôr ken ikyurior ne, gadia Peteru kaa ér: “Ngise ne lu nongoior ga, kpa hegen ne gema ne hingir nongoior u Aôndo.”—1 Pet. 2:10.
4 Lu unô Peteru lu ôron kwagh a ve heenee? Ken mhii u washika na la, a kaa ér: “[Aôndo] mar ne hegh sha mhôônom Nam ma zungwen ma vesen ér se̱ lu a ishimaverenkeghen i i lu uma sha mnder u Yesu Kristu shin mbakpenev la, se̱ lu a dyako u hôôn ga, u fisee kpaa ga, u usen tsô kpaa ga, u i koso un Sha sha ci wen” yô. (1 Pet. 1:3, 4) Sha nahan yô, mba ve lu ikyurior i he ne ka Mbakristu mba i shigh ve mkurem, ve lu a ishimaverenkeghen i yemen sha la. Ka ve ve lu “Iserael u Aôndo” ye. (Gal. 6:16) Yohane nenge a Iserael u Aôndo ne ken mpase u sha mnenge, iyenge ve lu iorov 144, 000. Ka mban ne “i paa ve ken ior, ve lu iyiagh ki tsutswaagh sha ci u Aôndo man sha ci u Waniyôngo kpaa” ye. Shi ka ve vea lu “upristi” mba “vea tema tor vea [Yesu] sha anyom dubu” kpaa ye.—Mpa. 5:10; 7:4; 14:1, 4; 20:6; Yak. 1:18.
Mbagenev Kpa Mba ken Ikyurior Nee?
5. (a) Ishember i “Iserael u Aôndo” la ngi ôron kwagh u unô ioro? (b) Er nan ve ishember i “Iserael” la i we mbagenev kpa ker, i lu mba i shigh ve mkurem la tseegh ga?
5 Ishember i “Iserael u Aôndo” i í ter ken Mbagalatia 6:16 la ôr kwagh u Mbakristu mba i shigh ve mkurem la tseegh je ka u henen a hen ga. Nahan kpa, ashighe agen nga a Yehova a yaren tom a ikyurior i Iserael sha u tesen ikyav i i̱ we Mbakristu mbagenev kpa ker, í lu mba ishigh ve mkurem la tseegh ga yôô? Se fatyô u zuan a mlumun ken mkaanem ma Yesu ôr a mbaapostoli nav mba jighjigh la ér: ‘M ver ne tartor er Terem kpaa A verem nahan, sha u né ya kwagh, né ma kwagh sha tebur Wam man né tema sha mkônom ma torom, né ôr ijir sha ikwe i Iserael i pue kar ihiar la.’ (Luka 22:28-30) Kwagh ne una er sha “mgbe u he” la shin sha shighe u sôron akaa hingir hegh, zum u Kristu una tema tor anyom dubu la.—Ôr Mateu 19:28.
6, 7. “Ikwe i Mbaiserael i pue kar ihiar” i í ter ken Mateu 19:28 man Luka 22:30 la ngi ôron kwagh u unô?
6 Iorov 144,000 mba i tsough ve la vea tema tor sha shi vea lu upristi man mbaajiriv ken Hemen u Kristu u Anyom Dubu la. (Mpa. 20:4) Vea ôr unô ijiri, man vea tema tor sha unô? Ken Mateu 19:28 man Luka 22:30, i kaa a vese ér vea ôr “ikwe i Iserael i pue kar ihiar” la ijir. “Ikwe i Iserael i pue kar ihiar” la tile sha ityough ki unô hen ivur nee? Ve tile sha ityough ki mba ve lu a ishimaverenkeghen i va lun uma shin tar, kpa ve lu ken nongo u tor ga la cii. (Yange i nger kwe u Levi ken ikwe i Mbaiserael i 12 i sha marami la ga.) Ior mba ikwe i Iserael 12 i til sha ityough vev la, vea zua a averen a ken jijingi sha tom u upristi, u mba 144,000 mbara vea er la. Mbayandyako mba ve lu upristi ga mban ka ior mba Aôndo, mba ve doo un ishima shi a lumun ve kpaa yô. Ka sha inja je i tee ve i kar sha ior nav mba tsuaa mbara ye.
7 Sha nahan yô, zum u apostoli Yohane nenge a Mbaiserael mba ken jijingi mba ve lu iyenge 144,000, mba i ver ve ikyav cii man shighe u zegecan la yô, shi a nenge a “zege ikpelaior” igen i ma or fatyô u ôron i iyenge ga yô, i due ken “hanma ikyurior” cii. (Mpa. 7:9) Mban ne vea war zegecan la vea nyôr ken Hemen u Kristu u Anyom dubu la. Shi a nder ior ubiliôn imôngo kpaa, vea kohol ve. (Yoh. 5:28, 29; Mpa. 20:13) Ve mban cii vea kohol a hingir “ikwe i Iserael i pue kar ihiar,” i Yesu man iorov 144,000 mba vea hemen a na imôngo la vea ôr ve ijir yô.—Aer. 17:31; 24:15; Mpa. 20:12.
8. Iniav mbi yange i naan sha Iyange i Nan Iwom hanma inyom la tsenga tesen mlu u hen atô u mba 144,000 man uumace mbagenev nena?
8 Sha Iyange i Nan Iwom ken hanma inyom la, yange i tese ikyav i mlu u hen atô u mba 144,000 man uumace mbagenev la. (Lev. 16:6-10) Yange i gba pe pristi u tamen una hii nan nagh sha nombua “sha ci na iyol na kua ya na kpaa.” Nahan, nagh ku Yesu kura hii kuren gbayol u upristi mba kiriki mba vea za er tom vea na sha imôngo la. Shi yange i na nagh sha ivo ihiar sha Iyange i Iwom la sha ci u asorabo a Mbaiserael mbagenev. Heen ne, upristi tile sha ityough ki mba 144,000 mbara, Mbaiserael mbagenev mbara di tile sha ityough ki ior mba ve lu a ishimaverenkeghen i va lun shin tar gbem sha won la cii. Mkav ne wase se u fan ér ishember i “ikwe i Iserael i pue kar ihiar” la ka di upristi mba kiriki mba Yesu mba i tsegh ve sha jijingi la tseegh ga, kpa i kua hanmaor u nan ne jighjigh ken nagh ku Yesu la cii. *
9. Ken mpase u sha mnenge u Esekiel nenge a mi sha kwagh u tempel la, upristi tile sha ityough ki unô, man Mbaiserael mba ve lu upristi ga mbara tile sha ityough ki unô?
9 Nenge ase ikyav igen kpaa. Yange i tese Esekiel mpase u sha mnenge vighe vighe sha kwagh u tempel u Yehova. (Esek., ityou 40-48) Ken mpase u sha mnenge la, upristi er tom ken tempel, ve lu nan kwaghwan shi ungwan kwaghwan man mkôôm u Yehova. (Esek. 44:23-31) Ken mpase shon môm, ior mba ken akuraior kposo kposo va sha u civir shi nan iniav. (Esek. 45:16, 17) Heen ne, upristi tile sha ityough ki mba i shigh ve mkurem la, Mbaiserael mba ve lu upristi ga mbara tile sha ityough ki mba ve lu a ishimaverenkeghen i lun uma shin tar la. Mpase u sha mnenge la tese ér iniongo ihiar ngi eren tom imôngo ken mzough, man ka mba ve lu upristi la ve lu hemen ken mcivir u mimi ye.
10, 11. (a) Ka mkur u mkaanem ma Yesu u nyi se nenge a mi u taver jighjigh wase u nana? (b) Ka mpin u nyi a dugh sha kwagh u iyôngo igen laa?
10 Yesu ôr kwagh u “iyôngo igen” i ia lu “ikyum” i môm a mbadondon mba i shigh ve mkurem, ve lu “anikyumuile u kpeghee” la. (Yoh. 10:16; Luka 12:32) A kaa ér: “M ngu a iyôngo igen i i lu hen ityôr ne ga yô, i kpaa Me va a i keng, ia ungwa imo Yam; ia hingir ikyum i môm man orkuran môm kpaa.” Er se nenge mkaanem man ma kur yô, kwagh ne taver jighjigh wase u nan kpen kpen! Iniongoior ihiar zua imôngo, iniongo shon yô, ka annongo u mba i shighe ve mkurem la man zege ikpelaior i i̱ lu iyôngo igen la. (Ôr Sekaria 8:23.) Shin er iyôngo igen la i lu eren tom ken tembe u ken atô u tempel la ga nahan kpa, mba eren tom ken won u tembe u tempel la.
11 Tsô aluer ashighe agen Yehova ka a yar tom a mba ve lu upristi ga mba ken ikyurior i Iserael u tsuaa la sha u tesen kwagh u iyôngo igen la yô, doo u mba ve lu a ishimaverenkeghen i va lun uma gbem sha won shin tar mbara kpa vea ya bredi shi vea ma wain u M-umbur laa? Se time sha mlumun u sha mpin ne hegen.
Ikyuryan i He
12. Ka kwagh u he u nyi Yehova tsengaôron ér una eree?
12 Yehova tsengapasen mserakaa u he sha ci u ior nav zum u a ôr mkaanem man la, ér: “Ikyuryan i Me ya a ya u Iserael er ayange ne á kar kera yô. . . Me ver atindi Am ken atô ve je man shi Me nger a ken asema a ve kpaa; nahan Me lu Aôndo ve, ve di kpaa vea lu ior Av.” (Yer. 31:31-33) Lu sha ikyev i ikyuryan i he ne je, gba u ityendezwa i Yehova er a Aberaham la ia kure sha mi sha gbenda u van un a icivir gbem sha won ye.—Ôr Genese 22:18.
13, 14. (a) Ka unô ve lu a ci ken ikyuryan i he nee? (b) Ka unô vea zua a mtsera sha ikyuryan i he la, man vea ‘taver ishima’ sha i nena?
13 Yesu ter ikyuryan i he ne hen tugh mbu lu u kpernan a wua un la, ér: “Iyongo ne ka ikuryan i he i ken awambe Am a i hee sha ci wen” yô. (Luka 22:20; 1 Kor. 11:25) Mbakristu cii i wa ve ken ikyuryan i he nee? Ei. Mbagenev mba a ci ken ikyuryan i he ne, er mbaapostoli mba yange ve tumbu iyongo la hen tugh mbura nahan. * Yesu shi ya ikyur igen a ve ér vea tema tor a na imôngo ken Tartor na. (Luka 22:28-30) Vea tema tor a Yesu imôngo ken Tartor na.—Luka 22:15, 16.
14 Mba vea lu shin tar sha ikyev i Tartor na la di ye? Mban ne vea zua a mtsera sha ikyuryan i he la. (Gal. 3:8, 9) Shin er ve lu ken ikyuryan ne ga nahan kpa, ve ‘taver ishima’ sha ikyuryan ne sha u dondon atindi a i, er profeti Yesaia tsengapasen nahan, ér: ‘Ior mba ken nongo ugen, mba ve nyer nongo a TER sha u vea er Un tom man sha u iti i TER ia doo ve ishima man sha u vea lu mbatomov Nav kpaa, hanmô u nan kor iyange i memen sha u hôngor i ga, man nan taver ishima sha ikyuryan Yam yô, M va a ve hen icighanwo Wam je, Me na, á saan ve iyol ken iyou Yam i msen.’ Yehova shi kaa ér: “gadia á yila iyou Yam er iyou i msen sha ci u akuraior cii.”—Yes. 56:6, 7.
Ka Unô Vea Ya Bredi shi Vea Ma Wain u M-umbur u Ku u Yesu La?
15, 16. (a) Apostoli Paulu tôô ikyuryan i he la zua sha nyi kwagha? (b) Gba u mba ve lu a ishimaverenkeghen i lun uma shin tar gbem sha won la vea yaan bredi shi vea maan wain u M-umbur la ga sha ci u nyi?
15 Mba ve lu ken ikyuryan i he la “mba vangertiôr u nyôron ken icighanjiir.” (Ôr Mbaheberu 10:15-20.) Ka mba vea “ngohol tartor u u lu u tenger ga” je la. (Heb. 12:28) Nahan yô, ka mba vea za tema tor shi vea lu upristi sha vea Yesu Kristu la tseegh i gbe u vea ma shin “iyongo” i í til sha ityough ki ikyuryan i he la ye. Ka mba ve lu a ci ken ikyuryan i he mban, i ver ve sha ci u nom sha u nan ve hen Waniyôngo ye. (2 Kor. 11:2; Mpa. 21:2, 9) Mbagenev mba ve ze mkombo u M-umbur sha hanma inyom la cii, mba ye bredi shi mba me wain la ga, kpa ka ve za tema ving ve nenge er a er mkombo shon yô.
16 Paulu kpa wase se u fan ér mba ve lu a ishimaverenkeghen i lun shin tar la mba ye bredi shi mba me wain u M-umbur la ga. Yange kaa a Mbakristu mba i shigh ve mkurem la ér: ‘Gadia hanma shighe u nea yaan bredi ne man shi nea maan iyongo ne yô, ka ku u Ter je ne lu yôôn u ye; zan zan Una kar van.’ (1 Kor. 11:26) Ka hanma shighe Ter una ‘va’? Ka shighe u una va sha u va masen kuan a mba ken nongo u i ver ve sha ci u nom mbara, yemen a ve sha ya ve u sha la. (Yoh. 14:2, 3) Kwagh ne tese wang ér a za hemen u yan Kwaghyan u Ter u Aikighe u i ye kwa môm ken inyom la gbem sha won ga. “Tsombor na u u shi her” shin tar la, ua za hemen u yan kwaghyan ne zan zan hanmô ve nana kar ngohol injar i nan i sha la. (Mpa. 12:17) Luun er mba vea lu uma shin tar gbem sha won la kpa mba a kwar ken bredi man wain u M-umbur ne yô, ma i gbe u a ya kwaghyan u M-umbur ne gbem sha won.
“Vea Hingir Ior Av”
17, 18. Kwaghôron u profeti u i nger ken Esekiel 37:26, 27 la ngu kuren sha mi nena?
17 Yehova yange tsengaôron kwagh u mzough u ior nav ken mkaanem ma ma dondo ne, ér: “Me ya ikyur i bem a ve, ia lu ikyuryan i tsôron a ve; Me ver ve her, Me na, vea ngee, man Me ver icighanjiir Wam ken atô ve gbem sha won. Ijiir Yam i teman ia lu hen ve; Me hingir Aôndo ve, ve kpaa vea hingir ior Av.” —Esek. 37:26, 27.
18 Ior mba Aôndo cii mba a ian i civirigh i zuan a mtsera ken mkur u ityendezwa i kpilighyol, i i̱ lu ikyuryan i bem ne. Sha mimi yô, Yehova na mbatomov nav mba ve ongo imo na cii ibumun er vea lu ken bem. Ityamegh ki jijingi na ki hen atô ve je ka ashe tugh ga. Ijiir na i teman i í til sha ityough ki mcivir u wang u Mbakristu heen la ngi hen atô ve. Ve hingir ior nav sha mimi je, sha ci u ve de hanma akombo a civir cii, ka Yehova tseegh a lu Aôndo u ve civir ye.
19, 20. Ka unô kpa i we ve ken ior mba Yehova a yer ér “ior Av” laa, man ikyuryan i he la na yô, gba u a fatyô u eren nyi?
19 Saan se iyol kpishi er se nenge a mzough u iniongo i ihiar ne sha shighe wase ne je zua ga! Shin er zegeikpelaior i i̱ lu vesen seer a seer la i lu a ishimaverenkeghen i yemen sha ga nahan kpa, ka ve kwagh u civirigh u nyôron nongo a mba i lu u vea yem sha la. Mba dondon Iserael u Aôndo. U eren nahan la, ve kpa i wa ve ken mba Yehova a yer ve ér “Ior Av” la. Kwaghôron u profeti u a dondo ne kure sha a ve, ér: “Akuraior kpishi aa ya zua a TER sha iyange la, aa hingir ior Av, Mo kpaa Me tema ken atô wou.”—Sek. 2:11; 8:21; ôr Yesaia 65:22; Mpase 21:3, 4.
20 Yehova er akaa ne cii sha ikyev i ikyuryan i he la. Ior umiliôn imôngo mba ve lu ushirmbaiorov ken jijingi la vea hingir u lun ken ikyurior i í doo Yehova a i la. (Mik. 4:1-5) Ve kange ishima u taver ishima sha ikyuryan la her sha u lumun akaa a ikyuryan shon i ne la shi dondon atindi a i kpaa. (Yes. 56:6, 7) Kwagh ne na yô, ve man Iserael u Aôndo cii ve za hemen u lun ken bem. We kpa, averen ne a lu a ou ken uma wou, hegen man gbem sha won cii!
[Ngeren mba shin kpe]
^ Shi i yila mba i tsegh ve sha jijingi la ér “mkohol [shin nongo u Kristu] u mbaiundav.” (Heb. 12:23) Nahan kpa, ashighe agen ishemberti i nongo u Kristu la ka i ôr kwagh u Mbakristu cii, vea lu a ishimaverenkeghen i yemen sha shin lun uma shin tar kpaa.—Nenge Iyoukura i Mei 1, 2007, peeji 6-10.
^ Yesu ngu Orhimen u ikyuryan la, nahan ngu a ci ker ga. Er a lu Orhimen yô, ikyav tese wang ér yange ya bredi shi ma wain u na mbaapostoli nav la ga.
Ú Umbur Kpa?
• Ka unô ve lu “ikwe i Iserael i pue kar ihiar” i mba 144,000 mbara vea ôr ve ijir laa?
• Ikyuryan i he la ngi a inja hen mba i shigh ve mkurem mbara kua iyôngo igen la nena?
• Ka Mbakristu cii i gbe u vea ya bredi shi vea ma wain u M-umbur la yee?
• Ka mzough u nyi yange i tsengaôron er una lu sha ayange ase nee?
[Mbampin Mba Ngeren u Henen]
[Graph/Ufoto u sha peeji 25 la]
(U soo u ôron ngeren ne cii yô, nenge takerada u)
Ior kpishi mba dondon nongo u Iserael u Aôndo la nyian
7,313,173
4,017,213
1,483,430
373,430
1950 1970 1990 2009