ኣብታ እተመርዓኻላ መዓልቲ፡ ቃል ኣቲኻ ኢኻ። እቲ ዝኣተኻዮ ቓል ድማ፡ ካብ መጻምድትኻ ኸም ዘይትፍለን ንዝዀነ ይኹን ዚልዓል ጸገማት ከም እትፈትሖን ዚገልጽ ኣብ ምሉእ ህይወትካ እትሕልዎ ቓል እዩ ነይሩ።

ይኹን እምበር፡ ዓመታት እናሓለፈ ምስ ከደ፡ ምስ ሓዳር ዚተሓሓዝ ግጭት ነቲ ምስ መጻምድትኻ ዘሎካ ርክብ ይጐድኦ ይህሉ ይኸውን። እሞኸ እቲ ርክብካ ልክዕ ከምቲ ኽትምርዓዉ ኸለኹም ዝነበረ ድልዱል ድዩ ዘሎ፧

ቃል ኪዳንካ፡ መፍትሒ ጸገም ደኣ እምበር፡ ጠንቂ ጸገም ኣይኰነን። ሎሚ ዘለዉ ብዙሓት ሰባት፡ ብዛዕባ ቓል ኪዳን ኣወንታዊ ኣረኣእያ የብሎምን። ንቓል ኪዳን፡ ምስቲ ዝገበርካዮ ሕማቕ ውሳነ ኣሲሩ ዚሕዘካ መቝሕ ከም ዝዀነ ገይሮም እዮም ዚርእይዎ። ንስኻ ግና ንቓል ኪዳን፡ ከምቲ ንሓዳርካ ነቕ ከም ዘይብል ዚገብሮ መልህቕ ጌርካ ኽትርእዮ ኣሎካ። ሜገን ዝስማ ብዓልቲ ሓዳር፡ “ክትብኣስ ትኽእል እኳ እንተ ዀንካ፡ ንቓል ኪዳንካ ምዝካርካ ግና፡ ንስኻ ንመጻምድትኻ፡ መጻምድትኻ ኸኣ ንዓኻ ሓዲጉካ ኸም ዘይከይድ እዩ ዜዘኻኽረካ” በለት። * ዋላ እውን ኣብ ሓዳርካ እተወሰነ ጸገም እንተ ሃለወ፡ ሓዳርካ ኸም ዘይፈርስ ትተኣማመን እንተ ዄንካ፡ ነቲ ጸገማት ንምፍታሕ ከም መበገሲ ኪዀነካ ይኽእል እዩ።—“ ቃል ኪዳንን ተኣማንነትን” እትብል ሳጹን ርአ።

ቀንዲ ነጥቢ፦ ኣብ ሓዳርካ ጸገማት የጋጥመካ እንተ ኣልዩ፡ ንቓል ኪዳንካ እተደልድለሉ እዋን ደኣ እምበር፡ ኣብ ሕቶ እተእትወሉ እዋን ኣይኰነን። ብኸመይ ከምኡ ኽትገብር ትኽእል፧

ኣረኣእያኻ መርምር። ሓዳር ግዜያዊ ዘይኰነስ፡ ነባሪ ምዃኑ ዚገልጽ ሓሳብ፡ ኣብ መጻብቦ ዝኣተኻ ዀይኑ ኸም ዚስምዓካ ድዩ ዚገብር ወይስ ብዝያዳ ኸም እትተኣማመን እዩ ዚገብረካ፧ ጸገማት ኪልዓል ከሎ፡ ቀልጢፉ ዚመጸልካ መፍትሒ፡ ምፍልላይ ድዩ፧ ቃል ኪዳንካ ምእንቲ ኺድልድል፡ ንሓዳር ከም ነባሪ ጥምረት ጌርካ ርኣዮ።—ስርዓት መጽሓፍ ቅዱስ፦ ማቴዎስ 19:6።

ኣተዓባብያኻ መርምር። ብዛዕባ ቓል ኪዳን ዘሎካ ኣረኣእያ፡ በቲ ኣብ ወለድኻ ዝረኣኻዮ ባህርይ ኪጽሎ ይኽእል እዩ። ልያ ዝስማ ብዓልቲ ሓዳር፡ “ወለደይ ገና ቘልዓ ኸለኹ እዮም ተፋቲሖም፣ እቲ ንሳቶም ዘሕለፍዎ ነገራት ብዛዕባ ቓል ኪዳን ኣሉታዊ ኣረኣእያ ኸየሕድረለይ ድማ እሰግእ እየ” በለት። ንሓዳርካ ኻብቲ ናይ ወለድኻ እተፈልየ ኽትገብሮ ኸም እትኽእል ተኣማመን። ንጌጋታት ወለድኻ ኽትደግሞ ኣሎካ ማለት ኣይኰነን።—ስርዓት መጽሓፍ ቅዱስ፦ ገላትያ 6:4, 5።

ኣዘራርባኻ መርምር። ምስ መጻምድትኻ ሓያል ቈየቛ እንተ ተላዒሉ፡ “ጠንጢነኪ ክኸይድ እየ” ወይ “ጽቡቕ ገይሩ ዚሕዘኒ ኻልእ ደኣ ኽረክብ” ብምባል፡ ደሓር ዜጣዕሰካ ነገራት ኣይትዛረብ። ከምዚ ዝበለ ዘረባ ንቓል ኪዳን ይጐድኦ እዩ፣ ነቲ ምስ መጻምድትኻ ዜቋይቘካ ዘሎ ጕዳይ ገዲፍካ፡ ኣብ ዘየድሊ ጸርፊ ኸም እትኣቱ ድማ ኪገብረካ ይኽእል እዩ። ስለዚ፡ ጐዳኢ ዘረባ ኣብ ክንዲ እትዛረብ፡ “ክልቴና ሓሪቕና ምህላውና ኣየጠራጥርን እዩ። ብኸመይ ብሓባር ኴንና ነቲ ጸገም ክንፈትሖ ንኽእል፧” በል።—ስርዓት መጽሓፍ ቅዱስ፦ ምሳሌ 12:18።

ቃል ኪዳንካ ኸም እተኽብር ዜርኢ ነገራት ግበር። ኣብ ቦታ ስራሕካ፡ ስእሊ መጻምድትኻ ኣቐምጥ። ብዛዕባ ሓዳርኩም ድማ ኣወንታዊ ነገራት ተዛረብ። ክትገይሽ ከለኻ፡ በብመዓልቱ ንመጻምድትኻ ደውለሉ። “ንሕና” ኢልካ ምዝራብ ኣዘውትር፣ “ኣነን ሰበይተይን” ወይ ከኣ “ኣነን ሰብኣየይን” ዚብል ሓረግ ድማ ተጠቐም። ከምኡ እንተ ጌርካ፡ ንኻልኦት ኰነ ንገዛእ ርእስኻ፡ ቃል ኪዳንካ ኸም እትሕሉ ኢኻ እተዘኻኽር።

ጽቡቕ ኣርኣያ ዚዀኑኻ ሰባት ርኸብ። ኣብነት እቶም ንጸገማት ሓዳር ብዓወት ዝሰገርዎ ብሱላት ሰብ ሓዳር ስዓብ። “ቃል ኪዳን ንዓኻትኩም እንታይ ማለት እዩ፧ ኣብ ሓዳርኩም ዝሓገዘኩምከ ብኸመይ እዩ፧” ኢልካ ሕተቶም። መጽሓፍ ቅዱስ፡ “ሓጺን ንሓጺን ይስሕሎ፡ ከምኡ ኸኣ ሰብ ንገጽ ብጻዩ ይስሕሎ” ይብል። (ምሳሌ 27:17) እሞኸ ነዚ ኣብ ኣእምሮኻ ብምሓዝ፡ ካብ ምኽሪ እቶም ዕዉት ሓዳር ዘለዎም ሰባት ንምንታይ ዘይትጥቀም፧