ชาวเอเชียตะวันออกในอิตาลียุคโบราณ
ชาวเอเชียตะวันออกในอิตาลียุคโบราณ
ชายคนหนึ่งซึ่งมีเชื้อสายเอเชียตะวันออกมาอยู่ในจักรวรรดิโรมันโบราณเมื่อ 2,000 ปีที่แล้วได้อย่างไร? นี่เป็นคำถามที่สร้างความงุนงงให้กับนักโบราณคดีหลังจากพวกเขาได้ขุดพบสิ่งที่น่าตื่นเต้นอย่างหนึ่งทางตอนใต้ของอิตาลีเมื่อปี 2009.
สถานที่ที่มีการขุดค้นคือสุสานแห่งหนึ่งของชาวโรมันโบราณซึ่งอยู่ในเขตวาญารี ห่างจากเมืองบารีไปทางตะวันตก 60 กิโลเมตร. พวกเขาพบโครงกระดูกมนุษย์เจ็ดสิบห้าโครง. จากการตรวจสอบทำให้รู้ว่าโครงกระดูกส่วนใหญ่เป็นของคนที่เกิดในละแวกนั้น. แต่มีโครงกระดูกของชายคนหนึ่งที่ทำให้นักวิจัยประหลาดใจมาก. การตรวจสอบดีเอ็นเอชนิดไมโตคอนเดรียในโครงกระดูกทำให้รู้ว่าเขามีบรรพบุรุษฝ่ายมารดาเป็นชาวเอเชียตะวันออก. * โครงกระดูกของเขามีอายุย้อนไปถึงศตวรรษที่หนึ่งหรือสองสากลศักราช. รายงานหนึ่งเกี่ยวกับการค้นพบนี้กล่าวว่า “ดูเหมือนว่านี่เป็นครั้งแรกที่มีการพบโครงกระดูกมนุษย์ซึ่งมีบรรพบุรุษเป็นชาวเอเชียตะวันออกในจักรวรรดิโรมัน.” แล้วชายคนนี้เป็นใครกัน?
รายงานเดียวกันนี้กล่าวด้วยว่า “โครงกระดูกที่เห็นในตอนแรกอาจชวนให้คิดว่าชายคนนี้น่าจะอยู่ในยุคที่การค้าผ้าไหมระหว่างจีนกับโรมกำลังเฟื่องฟูมาก.” อย่างไรก็ตาม เชื่อกันว่าในเวลานั้นมีการค้าขายผ้าไหมโดยผ่านพ่อค้าคนกลางหลายทอด เพราะไม่มีพ่อค้าคนใดจะเดินทางค้าขายด้วยตัวเองตลอดเส้นทางจากจีนถึงอิตาลี เนื่องจากมีระยะทางไกลถึง 8,000 กิโลเมตร.
สถานที่ที่มีการขุดพบโครงกระดูกบอกอะไรเราบ้าง? ในสมัยโบราณ วาญารีเป็นเขตชนบทและที่ดินทั้งหมดในเขตนี้เป็นทรัพย์สินของจักรพรรดิ. เขตนี้เป็นที่อยู่อาศัยของคนงานถลุงเหล็กกับคนทำกระเบื้องดินเหนียว. คนงานจำนวนมากเป็นทาสและผู้ชายที่มีเชื้อสายเอเชียตะวันออกคนนี้ก็คงเป็นคนงานที่นั่นด้วย. ที่จริง วิธีที่เขาถูกฝังบ่งบอกว่าเขาไม่ใช่คนร่ำรวย. ข้าวของที่ฝังรวมกับศพของเขามีเพียงหม้อใบเดียวเท่านั้น และมีอีกศพหนึ่งฝังทับอยู่บนร่างของเขา.
ทำไมการค้นพบนี้จึงน่าสนใจ? ข่าวสารของคริสเตียนในศตวรรษที่หนึ่งสากลศักราชแพร่ไปได้กว้างไกลขนาดไหนก็ขึ้นอยู่กับว่าคนในสมัยนั้นเดินทางไปได้ไกลเพียงใด. คัมภีร์ไบเบิลกล่าวว่า หลังจากวันเพนเทคอสต์ปี ส.ศ. 33 ชาวต่างชาติที่มายังกรุงเยรูซาเลมได้นำข่าวดีกลับไปและเผยแพร่ออกไปอย่างกว้างขวาง. (กิจการ 2:1-12, 37-41) อย่างน้อยที่สุดโครงกระดูกนี้ก็บอกให้รู้ว่าในสมัยนั้นมีบางคนได้เดินทางจากเอเชียตะวันออกไปยังแถบเมดิเตอร์เรเนียนแล้ว. *
[เชิงอรรถ]
^ วรรค 3 ดีเอ็นเอชนิดไมโตคอนเดรียไม่สามารถใช้ตรวจสอบข้อมูลเกี่ยวกับบรรพบุรุษฝ่ายบิดาได้.
^ วรรค 6 มีหลักฐานที่แสดงว่าชาวตะวันตกก็เดินทางไปยังเอเชียตะวันออกด้วย. โปรดดูบทความ “มิชชันนารีอาจไปทางตะวันออกได้ไกลขนาดไหน?” ในวารสารหอสังเกตการณ์ 1 มกราคม 2009.
[แผนที่หน้า 29]
(ดูรายละเอียดจากวารสาร)
โรม
วาญารี
ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
เอเชียตะวันออก
มหาสมุทรแปซิฟิก
[ภาพหน้า 29]
โครงกระดูกผู้ชายชาวเอเชียตะวันออกที่พบในสุสานโบราณของชาวโรมัน
[ที่มาของภาพ]
© Su concessione del Ministero per i Beni e le Attività Culturali - Direzione Regionale per i Beni Culturali e Paesaggistici della Puglia - Soprintendenza per i Beni Archeologici della Puglia