ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

กุญแจ​สู่​ความ​สุข​ใน​ครอบครัว

การอบรมและตีสอนลูก

การอบรมและตีสอนลูก

จอห์น: * ก่อน​ที่​พ่อ​แม่​จะ​ลง​โทษ​ผม​เพราะ​ความ​ผิด​บาง​อย่าง ท่าน​จะ​พยายาม​เต็ม​ที่​เพื่อ​จะ​เข้าใจ​ว่า​ทำไม​ผม​ถึง​ทำ​อย่าง​นั้น​และ​คำนึง​ถึง​สภาพการณ์​ต่าง ๆ ที่​มี​ใน​ตอน​นั้น. ผม​พยายาม​จะ​ใช้​วิธี​เดียว​กัน​นี้​กับ​ลูก ๆ ของ​ผม. แอลิสัน ภรรยา​ของ​ผม มา​จาก​ครอบครัว​ที่​มี​ภูมิหลัง​ต่าง​กัน. พ่อ​แม่​ของ​เธอ​หุนหัน​กว่า​และ​ดู​เหมือน​จะ​ลง​โทษ​ลูก​โดย​ไม่​คำนึง​ถึง​สถานการณ์​แวด​ล้อม​เลย. บาง​ครั้ง​ผม​รู้สึก​ว่า​ภรรยา​ของ​ผม​ลง​โทษ​ลูก​ด้วย​วิธี​ที่​ค่อนข้าง​รุนแรง​คล้าย ๆ กัน.

แครอล: พ่อ​ของ​ดิฉัน​ทิ้ง​ครอบครัว​ไป​ตั้ง​แต่​ดิฉัน​อายุ​แค่​ห้า​ขวบ. พ่อ​ไม่​ได้​สนใจ​ดิฉัน​และ​น้อง ๆ อีก​สาม​คน​เลย. แม่​ทำ​งาน​หนัก​มาก​เพื่อ​หา​เลี้ยง​พวก​เรา และ​ดิฉัน​ก็​ต้อง​รับผิดชอบ​หลาย​อย่าง​ใน​การ​ดู​แล​น้อง ๆ. เป็น​เรื่อง​ยาก​ที่​จะ​สนุกสนาน​ตาม​ประสา​เด็ก​เมื่อ​ต้อง​ทำ​หน้า​ที่​แทน​พ่อ​แม่. จน​ถึง​เดี๋ยว​นี้ ดิฉัน​ก็​เป็น​คน​เคร่ง​ขรึม​มาก​กว่า​จะ​ขี้​เล่น. เมื่อ​จำเป็น​ต้อง​ตี​สอน​ลูก ดิฉัน​จะ​เป็น​ทุกข์​มาก​กับ​ความ​ผิด​ที่​ลูก​ทำ. ดิฉัน​อยาก​จะ​รู้​ว่า​ทำไม​ลูก​จึง​ทำ​อย่าง​นั้น​และ​พวก​เขา​มี​ความ​คิด​อย่าง​ไร. แต่​ตรง​กัน​ข้าม​กับ​มาร์ก สามี​ของ​ดิฉัน เขา​กลับ​ไม่​คิด​มาก​กับ​เรื่อง​ที่​เกิด​ขึ้น. เขา​โต​มา​ใน​ครอบครัว​ซึ่ง​มี​พ่อ​ที่​รัก​ลูก​แต่​ก็​หนักแน่น และ​ดู​แล​แม่​ของ​มาร์ก​อย่าง​ดี​เสมอ. เมื่อ​ลูก​ของ​เรา​มี​ปัญหา สามี​ของ​ดิฉัน​จะ​รีบ​จัด​การ. เขา​จะ​ดู​ว่า​เกิด​อะไร​ขึ้น แก้ไข​สถานการณ์​จน​เรียบร้อย แล้ว​ก็​ไม่​คิด​ถึง​เรื่อง​นั้น​อีก​เลย.

ความ​เห็น​ของ​จอห์น​กับ​แครอล​แสดง​ให้​เห็น​ว่า การ​อบรม​เลี้ยง​ดู​ที่​คุณ​ได้​รับ​ใน​วัย​เด็ก​อาจ​มี​ผล​กระทบ​อย่าง​มาก​ต่อ​วิธี​ที่​คุณ​อบรม​และ​ตี​สอน​ลูก​ของ​คุณ​เอง. เมื่อ​สามี​และ​ภรรยา​มา​จาก​ครอบครัว​ที่​มี​ภูมิหลัง​ต่าง​กัน พวก​เขา​ก็​อาจ​จะ​มี​ทัศนคติ​ที่​แตกต่าง​กัน​มาก​ใน​เรื่อง​การ​อบรม​สั่ง​สอน​ลูก. บาง​ครั้ง​ความ​แตกต่าง​เหล่า​นี้​ทำ​ให้​เกิด​ปัญหา​ตึงเครียด​ใน​ชีวิต​สมรส.

ปัญหา​ตึงเครียด​อาจ​ทวี​ความ​รุนแรง​ขึ้น​เนื่อง​จาก​ความ​เหน็ด​เหนื่อย​อ่อน​เพลีย. พ่อ​แม่​มือ​ใหม่​จะ​เรียน​รู้​ภาย​ใน​เวลา​ไม่​นาน​ว่า การ​อบรม​เลี้ยง​ดู​ลูก​เป็น​งาน​ที่​เหน็ด​เหนื่อย​และ​ต้อง​ทำ​อยู่​ตลอด​เวลา. โจ​แอน​ซึ่ง​ช่วย​ดาร์เรน สามี​เลี้ยง​ดู​ลูก​สาว​สอง​คน กล่าว​ว่า “ดิฉัน​รัก​ลูก แต่​ลูก ๆ ไม่​ค่อย​ยอม​เข้า​นอน​ตาม​เวลา​ที่​ดิฉัน​อยาก​ให้​พวก​เขา​นอน. พวก​เขา​ตื่น​นอน​ตอน​ที่​ไม่​ควร​จะ​ตื่น. พวก​เขา​ชอบ​เข้า​มา​แทรก​เวลา​ที่​ดิฉัน​ต้องการ​จะ​พูด​คุย. พวก​เขา​วาง​รอง​เท้า เสื้อ​ผ้า​กับ​ของ​เล่น​ทิ้ง​ระเกะระกะ และ​ไม่​เคย​เก็บ​เนย​เข้า​ตู้​เย็น​เลย.”

แจ็ก ซึ่ง​ภรรยา​มี​ภาวะ​ซึมเศร้า​หลัง​คลอด​ลูก​คน​ที่​สอง​กล่าว​ว่า “หลัง​เลิก​งาน​ผม​มัก​จะ​กลับ​มา​บ้าน​อย่าง​หมด​เรี่ยว​หมด​แรง​แล้ว​ก็​ต้อง​เลี้ยง​ลูก​ที่​เพิ่ง​คลอด​อีก​ครึ่ง​ค่อน​คืน จึง​เป็น​เรื่อง​ยาก​มาก​ที่​จะ​ตี​สอน​ลูก​สาว​คน​โต​ได้​อย่าง​เสมอ​ต้น​เสมอ​ปลาย. เธอ​อิจฉา​ที่​เรา​แบ่ง​ความ​สนใจ​ให้​กับ​น้อง​สาว​ของ​เธอ.”

เมื่อ​พ่อ​แม่​ที่​เหน็ด​เหนื่อย​ถกเถียง​กัน​เรื่อง​การ​อบรม​สั่ง​สอน​ลูก การ​โต้​เถียง​เล็ก ๆ น้อย ๆ ก็​อาจ​ลุก​ลาม​กลาย​เป็น​การ​ทะเลาะ​เบาะ​แว้ง​ใหญ่​โต. ความ​ขัด​แย้ง​ที่​ไม่​ได้​รับ​การ​แก้ไข​อาจ​กลาย​เป็น​สิ่ง​ที่​แยก​คู่​สมรส​ออก​จาก​กัน และ​เปิด​ช่อง​ให้​ลูก​ฉวย​ประโยชน์​เพื่อ​จะ​ได้​สิ่ง​ที่​เขา​ต้องการ. หลักการ​ใด​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​จะ​ช่วย​คู่​สมรส​รักษา​สาย​สมรส​ให้​แน่นแฟ้น​อยู่​เสมอ​ใน​ขณะ​ที่​พยายาม​อบรม​เลี้ยง​ดู​บุตร​อย่าง​ดี?

ให้​เวลา​กับ​คู่​สมรส

สามี​ภรรยา​ควร​สมรส​กัน​ก่อน​ที่​ลูก​จะ​เกิด​มา และ​เป็น​ที่​คาด​หมาย​ว่า​พวก​เขา​จะ​อยู่​ด้วย​กัน​ต่อ​ไป​อีก​นาน​หลัง​จาก​ที่​ลูก​จาก​บ้าน​ไป​แล้ว. คัมภีร์​ไบเบิล​กล่าว​ถึง​ความ​ผูก​พัน​ใน​ชีวิต​สมรส​ว่า “ที่​พระเจ้า​ทรง​ผูก​มัด​ไว้​ด้วย​กัน​แล้ว​นั้น​อย่า​ให้​มนุษย์​ทำ​ให้​แยก​จาก​กัน​เลย.” (มัดธาย 19:6) แต่​สำหรับ​บุตร ข้อ​ความ​ตอน​เดียว​กัน​นี้​แสดง​ให้​เห็น​ว่า​พระเจ้า​ได้​ตั้ง​พระทัย​ไว้​ว่า​ใน​ที่​สุด​เขา​จะ “จาก​บิดา​มารดา​ไป.” (มัดธาย 19:5) อัน​ที่​จริง การ​เลี้ยง​ดู​บุตร​เป็น​เพียง​แง่​หนึ่ง​ของ​ชีวิต​สมรส​เท่า​นั้น ไม่​ใช่​รากฐาน​ของ​ชีวิต​สมรส. แน่นอน​ว่า บิดา​มารดา​จำเป็น​ต้อง​ทุ่มเท​เวลา​เพื่อ​อบรม​เลี้ยง​ดู​บุตร แต่​พวก​เขา​ควร​จำ​ไว้​ว่า ชีวิต​สมรส​ที่​เข้มแข็ง​คือ​รากฐาน​ที่​ดี​ที่​สุด​สำหรับ​การ​เลี้ยง​ดู​บุตร.

วิธี​หนึ่ง​ที่​คู่​สมรส​จะ​รักษา​ความ​สัมพันธ์​ให้​แน่นแฟ้น​ใน​ช่วง​หลาย​ปี​ที่​เลี้ยง​ดู​บุตร​คือ​อะไร? หาก​เป็น​ไป​ได้ จง​จัด​เวลา​ไว้​ให้​กัน​เป็น​ประจำ​โดย​ไม่​มี​ลูก ๆ อยู่​ด้วย. การ​ทำ​เช่น​นี้​จะ​ทำ​ให้​คุณ​ได้​พูด​คุย​เรื่อง​สำคัญ​ต่าง ๆ ของ​ครอบครัว​และ​มี​ความ​สุข​กับ​การ​ได้​อยู่​ด้วย​กัน. ต้อง​ยอม​รับ​ว่า​ไม่​ใช่​เรื่อง​ง่าย​ที่​คู่​สมรส​จะ​หา​เวลา​อยู่​ด้วย​กัน​ตาม​ลำพัง. แอลิสัน มารดา​ที่​ได้​กล่าว​ถึง​ก่อน​หน้า​นี้​บอก​ว่า “เมื่อ​ดิฉัน​กับ​สามี​พอ​จะ​มี​เวลา​ได้​อยู่​ด้วย​กัน​ตาม​ลำพัง​สัก​หน่อย ลูก​สาว​คน​เล็ก​ก็​เกิด​ร้อง​ขึ้น​มา หรือ​ไม่​อย่าง​นั้น ลูก​สาว​อายุ​หก​ขวบ​ก็​เกิด​มี ‘ปัญหา​ใหญ่’ อย่าง​เช่น หา​สี​เทียน​ไม่​เจอ.”

โจน​และ​ดาร์เรน​ซึ่ง​กล่าว​ถึง​ก่อน​หน้า​นี้ ได้​หา​เวลา​อยู่​ด้วย​กัน​โดย​ใช้​วิธี​กำหนด​เวลา​เข้า​นอน​ให้​กับ​ลูก ๆ. โจน​บอก​ว่า “เรา​กำหนด​เวลา​แน่นอน​ที่​ลูก ๆ จะ​อยู่​ที่​เตียง​และ​พร้อม​สำหรับ​การ ‘ปิด​ไฟ’ เสมอ. การ​ทำ​อย่าง​นี้​ทำ​ให้​ดาร์เรน​กับ​ดิฉัน​มี​เวลา​ได้​ผ่อน​คลาย​และ​พูด​คุย​กัน.”

การ​กำหนด​เวลา​เข้า​นอน​ให้​ลูก​เป็น​ประจำ​ไม่​เพียง​ช่วย​ให้​คู่​สมรส​มี​เวลา​สำหรับ​กัน​และ​กัน​เท่า​นั้น แต่​ยัง​ช่วย​ไม่​ให้​ลูก “คิด​ถึง​ตัว​เอง​เกิน​กว่า​ที่​จำเป็น” ด้วย. (โรม 12:3) ใน​ที่​สุด​เด็ก ๆ ที่​ถูก​ฝึก​ให้​เคารพ​กฎ​เรื่อง​เวลา​เข้า​นอน​จะ​ตระหนัก​ว่า ถึง​แม้​เขา​จะ​เป็น​ส่วน​สำคัญ​ของ​ครอบครัว​แต่​ก็​ไม่​ได้​เป็น​ส่วน​เดียว​ที่​สำคัญ​ที่​สุด และ​เขา​จะ​ต้อง​ทำ​ตาม​ตาราง​เวลา​ของ​ครอบครัว แทน​ที่​จะ​คาด​หมาย​ให้​ตาราง​เวลา​ของ​ครอบครัว​ปรับ​เปลี่ยน​ไป​ตาม​ความ​ต้องการ​ของ​เขา.

ลอง​วิธี​นี้: กำหนด​เวลา​เข้า​นอน​ที่​ตาย​ตัว​และ​ยึด​อยู่​กับ​เวลา​นี้​เสมอ. ถ้า​ลูก​ของ​คุณ​ให้​เหตุ​ผล​ที่​จะ​เข้า​นอน​ช้า​กว่า​เวลา​นั้น​เล็ก​น้อย เช่น ต้องการ​จะ​ดื่ม​น้ำ​สัก​แก้ว​หนึ่ง คุณ​ก็​อาจ​อนุญาต​ได้​ครั้ง​หนึ่ง. แต่​อย่า​ยอม​ให้​ลูก​เลื่อน​เวลา​เข้า​นอน​ออก​ไป​เรื่อย ๆ ด้วย​การ​ขอ​โน่น​ขอ​นี่​ไม่​หยุด. ถ้า​ลูก​ขอร้อง​ที่​จะ​เข้า​นอน​ช้า​สัก​ห้า​นาที​และ​คุณ​ต้องการ​จะ​อนุญาต ก็​ให้​ตั้ง​นาฬิกา​ไว้​ห้า​นาที. เมื่อ​นาฬิกา​ร้อง​เตือน​แล้ว​ก็​พา​ลูก​เข้า​นอน​โดย​ไม่​อนุญาต​อะไร​อีก. ให้​คำ​ของ​คุณ “ที่​ว่า​ใช่ หมาย​ความ​ว่า​ใช่ ที่​ว่า​ไม่ หมาย​ความ​ว่า​ไม่.”—มัดธาย 5:37.

จง​ผนึก​กำลัง​กัน

สุภาษิต​ที่​คมคาย​ข้อ​หนึ่ง​กล่าว​ว่า “ศิษย์​ของ​เรา​เอ๋ย, จง​ฟัง​โอวาท​บิดา​ของ​เจ้า, และ​อย่า​ละ​ทิ้ง​คำ​สอน​ของ​มารดา​เจ้า.” (สุภาษิต 1:8) คัมภีร์​ไบเบิล​ข้อ​นี้​ชี้​ให้​เห็น​ว่า ทั้ง​พ่อ​และ​แม่​ต่าง​มี​สิทธิ์​ที่​จะ​ใช้​อำนาจ​กับ​ลูก. อย่าง​ไร​ก็​ตาม แม้​แต่​คู่​สมรส​ที่​โต​มา​ใน​ครอบครัว​ที่​มี​ภูมิหลัง​คล้าย​กัน​ก็​ยัง​อาจ​มี​ความ​เห็น​ไม่​ลง​รอย​กัน​ใน​เรื่อง​ที่​ว่า​ควร​อบรม​ตี​สอน​ลูก​อย่าง​ไร​และ​ควร​ใช้​กฎ​ข้อ​ใด​ของ​ครอบครัว​ใน​สถานการณ์​อย่าง​ใด​อย่าง​หนึ่ง. พวก​เขา​จะ​จัด​การ​ปัญหา​นี้​ได้​อย่าง​ไร?

จอห์น​ที่​กล่าว​ถึง​ก่อน​หน้า​นี้ บอก​ว่า “ผม​รู้สึก​ว่า​เป็น​เรื่อง​สำคัญ​ที่​เรา​จะ​ไม่​ขัด​แย้ง​กัน​ต่อ​หน้า​ลูก.” แต่​เขา​ก็​ยอม​รับ​ว่า​การ​ผนึก​กำลัง​กัน​เช่น​นั้น​เป็น​เรื่อง​ที่​พูด​ง่าย​แต่​ทำ​ยาก. จอห์น​กล่าว​ว่า “เด็ก ๆ จะ​ช่าง​สังเกต. แม้​แต่​ความ​ขัด​แย้ง​ที่​ไม่​ได้​แสดง​ออก​มา​ทาง​คำ​พูด ลูก​สาว​ของ​เรา​ก็​จับ​ความ​รู้สึก​ได้.”

จอห์น​กับ​แอลิสัน​จัด​การ​ปัญหา​นี้​อย่าง​ไร? แอลิสัน​บอก​ว่า “ถ้า​ดิฉัน​ไม่​เห็น​ด้วย​กับ​วิธี​ที่​สามี​ตี​สอน​ลูก ดิฉัน​จะ​คอย​จน​กว่า​ลูก​ออก​ไป​ห่าง ๆ แล้ว​ค่อย​เสนอ​ความ​คิด​เห็น. ดิฉัน​ไม่​ต้องการ​ให้​ลูก​คิด​ว่า​เธอ​สามารถ​ใช้​วิธี ‘ทำ​ให้​แตก​แยก​แล้ว​เอา​ชนะ’ ได้​โดย​ฉวย​ประโยชน์​จาก​ความ​คิด​เห็น​ที่​ต่าง​กัน​ของ​เรา. ถ้า​ลูก​รู้​ว่า​เรา​ไม่​เห็น​พ้อง​กัน ดิฉัน​ก็​จะ​บอก​ลูก​ว่า สมาชิก​ทุก​คน​ใน​ครอบครัว​ต้อง​ทำ​ตาม​การ​จัด​เตรียม​ของ​พระเจ้า​และ​ดิฉัน​เต็ม​ใจ​ยอม​รับ​อำนาจ​พ่อ​ของ​เธอ​ใน​ฐานะ​ประมุข เช่น​เดียว​กับ​ที่​เธอ​เอง​ควร​ยอม​รับ​อำนาจ​ของ​เรา​ใน​ฐานะ​พ่อ​แม่.” (1 โครินท์ 11:3; เอเฟโซส์ 6:1-3) จอห์น​กล่าว​ว่า “เมื่อ​เรา​อยู่​ด้วย​กัน​เป็น​ครอบครัว ส่วน​ใหญ่​ผม​มัก​จะ​เป็น​คน​ตี​สอน​ลูก ๆ. แต่​ถ้า​แอลิสัน​รู้​เรื่อง​ที่​เกิด​ขึ้น​ดี​กว่า ผม​จะ​ปล่อย​ให้​เธอ​เป็น​ฝ่าย​ตี​สอน​ลูก แล้ว​ผม​ก็​คอย​สนับสนุน​เธอ. ถ้า​ผม​ไม่​เห็น​ด้วย​กับ​เธอ​ใน​เรื่อง​ใด​เรื่อง​หนึ่ง ผม​จะ​คุย​กับ​เธอ​ที​หลัง.”

คุณ​จะ​ทำ​อย่าง​ไร​เพื่อ​ป้องกัน​ไม่​ให้​ความ​เห็น​ที่​ต่าง​กัน​ใน​เรื่อง​การ​อบรม​ลูก​กลาย​เป็น​เหตุ​ทำ​ให้​คุณ​ผิด​พ้อง​หมอง​ใจ​กับ​คู่​สมรส และ​อาจ​ส่ง​ผล​ให้​ลูก​เคารพ​นับถือ​คุณ​น้อย​ลง?

ลอง​วิธี​นี้: จัด​เวลา​ไว้​สัปดาห์​ละ​ครั้ง​เพื่อ​พูด​คุย​เรื่อง​การ​อบรม​สั่ง​สอน​ลูก และ​หาก​มี​ความ​คิด​เห็น​ที่​ขัด​แย้ง​กัน ก็​จง​พูด​กัน​อย่าง​เปิด​อก. พยายาม​เข้าใจ​มุม​มอง​ของ​คู่​สมรส และ​เคารพ​สิทธิ​ของ​คู่​สมรส​ใน​ฐานะ​ที่​เขา​ก็​เป็น​พ่อ​หรือ​แม่​ของ​ลูก​เช่น​กัน.

ก้าว​ไป​ด้วย​กัน​ใน​ฐานะ​บิดา​มารดา

ไม่​มี​ข้อ​สงสัย​เลย​ว่า การ​อบรม​เลี้ยง​ดู​ลูก​เป็น​งาน​หนัก. บาง​ครั้ง​อาจ​ดู​เหมือน​ว่า​คุณ​ต้อง​ทุ่มเท​ทุก​สิ่ง​ทุก​อย่าง​ให้​กับ​งาน​นี้. แต่​ไม่​ช้า​ก็​เร็ว ลูก​ของ​คุณ​ก็​จะ​จาก​บ้าน​ไป แล้ว​คุณ​กับ​คู่​สมรส​ก็​จะ​รู้สึก​เหมือน​ได้​อยู่​กัน​สอง​คน​อีก​ครั้ง. การ​เลี้ยง​ดู​ลูก​จะ​ทำ​ให้​สาย​สมรส​ของ​คุณ​แน่นแฟ้น​ขึ้น​หรือ​ตึงเครียด​กว่า​เดิม? คำ​ตอบ​ขึ้น​อยู่​กับ​ว่า​คุณ​นำ​หลักการ​ใน​ท่าน​ผู้​ประกาศ 4:9, 10 ไป​ใช้​ได้​ดี​เพียง​ไร. ข้อ​นั้น​กล่าว​ว่า “สอง​คน​ก็​ดี​กว่า​คน​เดียว, เพราะ​ว่า​เขา​ทั้ง​สอง​ได้​รับ​ผล​ของ​งาน​ดี​กว่า. ด้วย​ว่า​ถ้า​คน​หนึ่ง​ล้ม​ลง, อีก​คน​หนึ่ง​จะ​ได้​พยุง​ยก​เพื่อน​ของ​ตน​ให้​ลุก​ขึ้น.”

เมื่อ​พ่อ​แม่​ทำ​งาน​กัน​เป็น​ทีม พวก​เขา​สามารถ​จะ​ได้​ผล​งาน​ที่​น่า​พอ​ใจ​อย่าง​ยิ่ง. แครอล​ซึ่ง​กล่าว​ถึง​ก่อน​หน้า​นี้ พูด​ถึง​ความ​รู้สึก​ของ​เธอ​ว่า “ดิฉัน​รู้​ว่า​สามี​ดิฉัน​มี​คุณลักษณะ​ที่​ดี​เยี่ยม​มาก​มาย แต่​การ​ได้​เลี้ยง​ลูก​ด้วย​กัน​ทำ​ให้​ดิฉัน​ได้​เห็น​คุณลักษณะ​อื่น ๆ ของ​เขา​อีก​หลาย​อย่าง. ดิฉัน​นับถือ​เขา​และ​รัก​เขา​มาก​ขึ้น​เมื่อ​เห็น​เขา​ดู​แล​เอา​ใจ​ใส่​ลูก​สาว​ของ​เรา​ด้วย​ความ​รัก.” จอห์น​พูด​ถึง​แอลิสัน​ว่า “การ​ได้​เห็น​ภรรยา​ของ​ผม​ทำ​หน้า​ที่​แม่​ที่​ห่วงใย​และ​เอา​ใจ​ใส่​ลูก​ทำ​ให้​ผม​รัก​และ​ชื่นชม​เธอ​ยิ่ง​กว่า​เดิม.”

ถ้า​คุณ​ให้​เวลา​กับ​คู่​สมรส​และ​ทำ​งาน​กัน​เป็น​ทีม​ระหว่าง​ช่วง​หลาย​ปี​ที่​เลี้ยง​ดู​ลูก สาย​สมรส​ของ​คุณ​ก็​จะ​แน่นแฟ้น​ขึ้น​ไป​พร้อม ๆ กับ​ที่​ลูก​ของ​คุณ​เติบโต​ขึ้น. แล้ว​คุณ​ก็​จะ​วาง​ตัว​อย่าง​ที่​ดี​เยี่ยม​ให้​ลูก​อีก​ด้วย

^ วรรค 3 ชื่อ​สมมุติ.

ถาม​ตัว​คุณ​เอง​ว่า . . .

  • ฉัน​ใช้​เวลา​กับ​คู่​สมรส​มาก​แค่​ไหน​ใน​แต่​ละ​สัปดาห์​โดย​ไม่​มี​ลูก ๆ อยู่​ด้วย?

  • ฉัน​สนับสนุน​คู่​สมรส​อย่าง​ไร​บ้าง​เมื่อ​เขา​หรือ​เธอ​ตี​สอน​ลูก?