ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

ทำไมผมถึงเป็นลม?

ทำไมผมถึงเป็นลม?

ทำไม​ผม​ถึง​เป็น​ลม?

หมอ​ต้องการ​ตรวจ​ความ​ดัน​ตา​ของ​ผม ซึ่ง​เขา​จะ​ต้อง​ใช้​เครื่อง​มือ​มา​แตะ​ที่​ลูก​ตา​ผม. ผม​รู้​อยู่​แล้ว​ว่า​จะ​เกิด​อะไร​ขึ้น. มัน​เป็น​อย่าง​นี้​ทุก​ครั้ง. ตอน​ที่​พยาบาล​เอา​เข็ม​มา​เจาะ​เลือด​ก็​เหมือน​กัน. บาง​ครั้ง​เพียง​แค่​พูด​ถึง​การ​บาดเจ็บ​ก็​ได้​เรื่อง​แล้ว—ผม​เป็น​ลม​ทุก​ที.

ตาม​รายงาน​หนึ่ง​จาก​แคนาดา ประมาณ 3 เปอร์เซ็นต์​ของ​คน​เรา​มัก​จะ​เป็น​ลม​เมื่อ​อยู่​ใน​สถานการณ์​อย่าง​หนึ่ง​อย่าง​ใด​โดย​เฉพาะ​ดัง​ที่​กล่าว​ถึง​ใน​ตอน​ต้น. ถ้า​คุณ​เป็น​คน​หนึ่ง​ที่​มี​ปัญหา​นี้ คุณ​อาจ​พยายาม​ฝืน​ตัว​เอง​ไม่​ให้​เป็น​ลม แต่​ก็​ทำ​ไม่​สำเร็จ. คุณ​อาจ​เคย​ลอง​เดิน​ไป​ห้อง​น้ำ​เพื่อ​จะ​ไม่​เป็น​ลม​ต่อ​หน้า​ผู้​คน. แต่​นั่น​ไม่​ใช่​ความ​คิด​ที่​ถูก. คุณ​อาจ​เป็น​ลม​อย่าง​กะทันหัน​ระหว่าง​ที่​กำลัง​เดิน​ไป แล้ว​ได้​รับ​บาดเจ็บ. หลัง​จาก​ที่​มี​อาการ​อย่าง​นี้​มา​แล้ว​หลาย​ครั้ง ผม​จึง​ตัดสิน​ใจ​จะ​หา​สาเหตุ​ของ​อาการ​นี้.

หลัง​จาก​ได้​พูด​คุย​กับ​หมอ​คน​หนึ่ง​ที่​ให้​ความ​ช่วยเหลือ​เป็น​อย่าง​ดี และ​ค้น​ดู​ใน​หนังสือ​สอง​สาม​เล่ม ผม​ก็​พบ​ว่า​สิ่ง​ที่​เกิด​ขึ้น​นั้น​เรียก​ว่า อาการ​เวโซเวกัล (vasovagal reaction) * ซึ่ง​ก็​คือ​การ​เป็น​ลม​ที่​เกิด​จาก​ภาวะ​ที่​เลือด​ไป​เลี้ยง​สมอง​ไม่​พอ​ชั่ว​ขณะ​หนึ่ง. เชื่อ​กัน​ว่า​การ​เป็น​ลม​ดัง​กล่าว​เกิด​จาก​การ​ที่​ระบบ​ใน​ร่าง​กาย​ซึ่ง​ควร​ควบคุม​การ​ไหล​เวียน​ของ​เลือด​ทำ​งาน​ผิด​ปกติ​ไป เช่น เมื่อ​คุณ​เปลี่ยน​จาก​ท่า​นั่ง​ไป​เป็น​ท่า​ยืน เป็น​ต้น.

ใน​สถานการณ์​บาง​อย่าง ซึ่ง​อาจ​รวม​ถึง​การ​เห็น​เลือด​หรือ​การ​ตรวจ​ตา ระบบ​ประสาท​ของ​คุณ​จะ​ทำ​งาน​เหมือน​กับ​ว่า​คุณ​กำลัง​นอน ทั้ง​ที่​ใน​ความ​เป็น​จริง​แล้ว​คุณ​กำลัง​นั่ง​หรือ​ยืน​อยู่. เริ่ม​จาก​หัวใจ​ของ​คุณ​จะ​เต้น​เร็ว​เนื่อง​จาก​ความ​กังวล. หลัง​จาก​นั้น​อัตรา​การ​เต้น​ของ​ชีพ​จร​จะ​ลด​ลง​อย่าง​รวด​เร็ว​และ​หลอด​เลือด​ที่​ไป​เลี้ยง​ขา​จะ​ขยาย​ตัว. ผล​คือ เลือด​ที่​ไป​เลี้ยง​ขา​จะ​เพิ่ม​ขึ้น​ส่วน​เลือด​ที่​ไป​เลี้ยง​สมอง​จะ​น้อย​ลง. สมอง​ของ​คุณ​เริ่ม​ขาด​ออกซิเจน แล้ว​คุณ​ก็​เป็น​ลม​หมด​สติ​ไป. คุณ​จะ​ป้องกัน​ไม่​ให้​เป็น​เช่น​นี้​ได้​อย่าง​ไร?

เมื่อ​ถูก​เจาะ​เลือด คุณ​อาจ​จะ​มอง​ไป​ทาง​อื่น หรือ​ไม่​ก็​นอน​ลง. ดัง​ที่​กล่าว​ไป​แล้ว เมื่อ​เริ่ม​รู้สึก​จะ​มี​อาการ​เป็น​ลม บ่อย​ครั้ง​คุณ​จะ​สังเกต​สัญญาณ​เตือน​ได้. ดัง​นั้น โดย​ปกติ​แล้ว​คุณ​มี​เวลา​พอ​ที่​จะ​ทำ​อะไร​ได้​ก่อน​เป็น​ลม​หมด​สติ​ไป. แพทย์​หลาย​คน​แนะ​นำ​ให้​นอน​ราบ​และ​ยก​ขา​ขึ้น​พาด​กับ​เก้าอี้​หรือ​ผนัง. การ​ทำ​เช่น​นี้​จะ​ป้องกัน​ไม่​ให้​เลือด​ไหล​ลง​ไป​ที่​ขา​ของ​คุณ​และ​อาจ​ป้องกัน​ไม่​ให้​ไป​ถึง​ขั้น​ที่​คุณ​เป็น​ลม​หมด​สติ. เพียง​ไม่​กี่​นาที คุณ​ก็​น่า​จะ​รู้สึก​ดี​ขึ้น.

หาก​ข้อมูล​นี้​เป็น​ประโยชน์​สำหรับ​คุณ​เช่น​เดียว​กับ​ที่​เป็น​ประโยชน์​สำหรับ​ผม คุณ​จะ​สามารถ​สังเกต​สัญญาณ​ที่​เตือน​ว่า​การ​เป็น​ลม​กำลัง​จะ​เกิด​ขึ้น. แล้ว​คุณ​ก็​สามารถ​หยุด​มัน​ได้​ทัน​ก่อน​ที่​มัน​จะ​เกิด​ขึ้น.—ผู้​อ่าน​ส่ง​มา.

[เชิงอรรถ]

^ วรรค 4 คำ​ว่า “เวโซเวกัล (Vasovagal)” หมาย​ถึง ภาวะ​ที่​เกิด​ขึ้น​กับ​หลอด​เลือด​ของ​เส้น​ประสาท​ยาว​เส้น​หนึ่ง​ที่​เรียก​ว่า เส้น​ประสาท​เวกัส. คำ​ภาษา​ละติน เวกัส (vagus) หมาย​ถึง “ร่อน​เร่​พเนจร.”

[คำ​โปรย​หน้า 28]

การ​นอน​ราบ​ระหว่าง​รับ​การ​ตรวจ​รักษา​ทาง​การ​แพทย์​อาจ​ช่วย​ได้