ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

ชาวรัสเซียหยั่งรู้ค่าเสรีภาพในการนมัสการ

ชาวรัสเซียหยั่งรู้ค่าเสรีภาพในการนมัสการ

ชาว​รัสเซีย​หยั่ง​รู้​ค่า​เสรีภาพ​ใน​การ​นมัสการ

นับ​ตั้ง​แต่​สหภาพ​โซเวียต​ล่ม​สลาย​ใน​ปี 1991 ประชาชน​ซึ่ง​อยู่​ที่​นั่น​มี​เสรีภาพ​มาก​ขึ้น​ใน​การ​นมัสการ​พระเจ้า. ประชาชน​ที่​อพยพ​ไป​อยู่​ประเทศ​อื่น​ก็​หยั่ง​รู้​ค่า​เสรีภาพ​นี้​เช่น​กัน.

สำหรับ​หลาย ๆ คน​ที่​อาศัย​อยู่​ใน​อดีต​สหภาพ​โซเวียต เสรีภาพ​ที่​จะ​ประชุม​กัน​เพื่อ​นมัสการ​พระเจ้า​อย่าง​เปิด​เผย​เป็น​ความ​ชื่นชม​ยินดี​ที่​พวก​เขา​ทะนุถนอม​ไว้ ซึ่ง​ถูก​พราก​ไป​จาก​พวก​เขา​หลาย​สิบ​ปี.

หลัง​จาก​การ​ปฏิวัติ​บอลเชวิก​ใน​ปี 1917 การ​อ่าน​คัมภีร์​ไบเบิล​ใน​รัสเซีย​เป็น​เรื่อง​อันตราย และ​น้อย​คน​ที่​ได้​เอา​อิสรภาพ​ของ​ตน​เข้า​เสี่ยง​เพื่อ​จะ​อ่าน​คัมภีร์​ไบเบิล ยก​เว้น​พยาน​พระ​ยะโฮวา. ที่​จริง วารสาร​นิวส์วีก ฉบับ 16 เมษายน 1956 คือ​เกือบ 44 ปี​มา​แล้ว ได้​ยก​คำ​พูด​ของ​เด็ก​หนุ่ม​คน​หนึ่ง​ใน​เยอรมนี​ตะวัน​ออก​ขึ้น​มา​ที่​ว่า “ไม่​มี​ใคร​อ่าน​คัมภีร์​ไบเบิล​หรอก​นอก​จาก​พยาน​พระ​ยะโฮวา.” กระนั้น เนื่อง​จาก​พวก​เขา​จัด​การ​ประชุม​เพื่อ​ศึกษา​คัมภีร์​ไบเบิล​และ​ประกาศ​ข่าวสาร​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล พวก​พยาน​ฯ จึง​ถูก​จำ​คุก​และ​ถูก​ส่ง​ไป​ค่าย​แรงงาน. อย่าง​ไร​ก็​ตาม ไม่​ว่า​พวก​เขา​ไป​ที่​ใด พวก​เขา​ก็​จะ​จดจ่อ​อยู่​กับ​ความ​หวัง​จาก​คัมภีร์​ไบเบิล ดัง​บทความ​ใน​กรอบ​แสดง​ให้​เห็น.

เมื่อ​สหภาพ​โซเวียต​เริ่ม​ล่ม​สลาย​ใน​ปี 1991 พวก​พยาน​ฯ ที่​นั่น​จัด​การ​ประชุม​ใหญ่​เจ็ด​แห่ง​ซึ่ง​มี​ระเบียบ​วาระ​เกี่ยว​กับ​คำ​สอน​จาก​คัมภีร์​ไบเบิล. มี​ผู้​เข้า​ร่วม​ทั้ง​หมด 74,252 คน. เพียง​สอง​ปี​หลัง​จาก​นั้น ใน​ปี 1993 มี​ถึง 112,326 คน​เข้า​ร่วม​การ​ประชุม​ใหญ่​แบบ​นั้น​แปด​แห่ง​ซึ่ง​จัด​ขึ้น​ใน 4 สาธารณรัฐ​จาก​ทั้ง​หมด 15 สาธารณรัฐ​ซึ่ง​เมื่อ​ก่อน​เป็น​ส่วน​ของ​สหภาพ​โซเวียต. * หลาย​คน​ใน​จำนวน​นี้​เคย​อยู่​ใน​เรือน​จำ​และ​ค่าย​แรงงาน​ของ​โซเวียต​หลาย​ปี. คริสเตียน​ผู้​ซื่อ​สัตย์​เหล่า​นี้​ขอบคุณ​อย่าง​เหลือ​ล้น​ที่​ตน​ได้​รับ​เสรีภาพ​ใน​การ​นมัสการ​พระเจ้า​โดย​ไม่​ถูก​ขัด​ขวาง.

ทุก ๆ ปี​ตั้ง​แต่​ปี 1993 ผู้​คน​จาก​อดีต​สาธารณรัฐ​ของ​โซเวียต​หยั่ง​รู้​ค่า​สิทธิ​พิเศษ​ที่​ได้​ประชุม​กัน​อย่าง​เสรี ณ การ​ประชุม​คริสเตียน​ใน​บ้าน​เกิด​ของ​ตน. เพื่อ​เป็น​ตัว​อย่าง ปี​ที่​แล้ว​มี​พยาน​พระ​ยะโฮวา​และ​ผู้​สนใจ​รวม​ทั้ง​หมด 282,333 คน​ที่​ชื่นชม​ยินดี​ใน​การ​นมัสการ​ร่วม​กัน ณ การ​ประชุม​ภาค “พระ​คำ​เชิง​พยากรณ์​ของ​พระเจ้า” ที่​จัด​ขึ้น 80 แห่ง​ใน​อดีต​สาธารณรัฐ​ของ​โซเวียต. และ​มี​ทั้ง​หมด 13,452 คน​รับ​บัพติสมา.

อาจ​ดู​เป็น​เรื่อง​แปลก แต่​เมื่อ​ปี​ที่​แล้ว​มี​การ​ประชุม​ใหญ่​ที่​ใช้​ภาษา​รัสเซีย​ใน​ประเทศ​อื่น​ของ​โลก​ด้วย. มี​ทั้ง​หมด 6,336 คน​เข้า​ร่วม​การ​ประชุม​ใหญ่​สี่​แห่ง​ใน​ประเทศ​ต่าง ๆ นอก อดีต​สหภาพ​โซเวียต! การ​ประชุม​เหล่า​นี้​จัด​ขึ้น​ที่​ไหน? และ​ทำไม​ผู้​คน​จำนวน​มาก​ที่​พูด​ภาษา​รัสเซีย​จึง​สนใจ​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​อย่าง​ยิ่ง? ก่อน​อื่น​ขอ​ให้​เรา​พิจารณา​คำ​ถาม​ข้อ​หลัง​สั้น ๆ.

พวก​เขา​ตระหนัก​ถึง​ความ​จำเป็น​ฝ่าย​วิญญาณ

รัสเซีย​มี​ประวัติศาสตร์​อัน​ยาว​นาน​ทาง​ศาสนา. โบสถ์​วิหาร​อัน​หรูหรา​ของ​รัสเซีย ซึ่ง​สร้าง​ขึ้น​หลาย​ศตวรรษ​มา​แล้ว เป็น​สิ่ง​ที่​มี​ชื่อเสียง​มาก​ที่​สุด​อย่าง​หนึ่ง​ใน​คริสต์​ศาสนจักร. กระนั้น คริสตจักร​รัสเซีย​ออร์โทด็อกซ์ ก็​เป็น​เช่น​เดียว​กับ​คริสตจักร​โรมัน​คาทอลิก ยัง​คง​ทำ​ให้​ผู้​คน​ไม่​รู้​จัก​คัมภีร์​ไบเบิล.

หนังสือ​ที่​ออก​เมื่อ​ไม่​นาน​มา​นี้​ชื่อ​โศกนาฏกรรม​ของ​รัสเซีย—ภาระ​แห่ง​ประวัติศาสตร์ (ภาษา​อังกฤษ) อธิบาย​ว่า “คัมภีร์​ไบเบิล​ไม่​เคย​เป็น​ส่วน​สำคัญ​ของ​นิกาย​รัสเซีย​ออร์โทด็อกซ์.” ผล​เป็น​อย่าง​ที่​เซียร์เก อีวานเยนโก ผู้​คง​แก่​เรียน​ทาง​ศาสนา​ชาว​รัสเซีย​กล่าว​ไว้ “การ​ขาด​ความ​รู้​เกี่ยว​กับ​คัมภีร์​ไบเบิล​ของ​ผู้​เชื่อถือ​นิกาย​ออร์โทด็อกซ์​ทำ​ให้​ศาสนิกชน​หลาย​คน​ของ​คริสตจักร​นี้​ตก​อยู่​ภาย​ใต้​อิทธิพล​ของ​การ​ถือ​โชค​ลาง, อำนาจ​ลึกลับ, และ​เวทมนตร์​ได้​ง่าย​กว่า​ผู้​ไม่​เชื่อถือ.”

ตอลสตอย นัก​เขียน​ผู้​ลือ​นาม​ชาว​รัสเซีย ให้​ข้อ​สังเกต​คล้าย ๆ กัน. เขา​เขียน​ว่า “ผม​เชื่อ​มั่น​ว่า​หลัก​คำ​สอน​ของ​คริสตจักร [รัสเซีย​ออร์โทด็อกซ์] ใน​ทาง​ทฤษฎี​แล้ว เป็น​การ​หลอก​ลวง​ที่​มี​เล่ห์​เหลี่ยม​ซึ่ง​เป็น​อันตราย และ​ใน​ทาง​ปฏิบัติ​แล้ว เป็น​แหล่ง​ของ​การ​เชื่อ​โชค​ลาง​และ​เวทมนตร์​คาถา​ที่​เลว​ร้าย​ที่​สุด ซึ่ง​ปิด​บัง​ความหมาย​ทั้ง​หมด​ของ​คำ​สอน​คริสเตียน​ไว้​โดย​สิ้นเชิง.”

สภาพการณ์​เช่น​นี้​ปรากฏ​ว่า​เอื้อ​ต่อ​การ​ขึ้น​มา​ของ​ลัทธิ​คอมมิวนิสต์​ใน​โซเวียต​พร้อม​ด้วย​การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​แบบ​อเทวนิยม​และ​คำ​กล่าว​อัน​โด่งดัง​ที่​ว่า “ศาสนา​เป็น​สิ่ง​มอม​เมา​ประชาชน.” แต่​ลัทธิ​คอมมิวนิสต์​เอง​ไม่​นาน​ก็​กลาย​เป็น​ศาสนา​แบบ​หนึ่ง ซึ่ง​มัก​ถูก​เรียก​ว่า​ศาสนา​แดง. แต่​ศาสนา​แดง​นี้​อยู่​ไม่​นาน. เมื่อ​รัฐ​โซเวียต​ล่ม​สลาย​ใน​ปี 1991 ผู้​คน​หลาย​ล้าน​คน​สับสน​และ​สงสัย​ว่า​จะ​หัน​ไป​ทาง​ไหน. ด้วย​ความ​ช่วยเหลือ​จาก​พยาน​พระ​ยะโฮวา ชาว​รัสเซีย​หลาย​พัน​หลาย​หมื่น​คน​มอง​หา​คำ​ตอบ​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล.

เนื่อง​จาก​มี​ระบบ​การ​ศึกษา​ที่​ดี ชาว​รัสเซีย​จึง​เป็น​ชน​ชาติ​หนึ่ง​ที่​รู้​หนังสือ​มาก​ที่​สุด​ใน​โลก. ด้วย​เหตุ​นี้ ชาว​รัสเซีย​หลาย​คน​ไม่​ได้​เป็น​แค่​ผู้​อ่าน​คัมภีร์​ไบเบิล​เท่า​นั้น แต่​กลาย​เป็น​ผู้​รัก​คำ​สอน​ของ​คัมภีร์​ไบเบิล​ด้วย. ใน​เวลา​เดียว​กัน โดย​เฉพาะ​อย่าง​ยิ่ง​ใน​ทศวรรษ 1990 ผู้​คน​เป็น​แสน ๆ คน​ย้าย​ถิ่น​ฐาน​จาก​อดีต​สหภาพ​โซเวียต​ไป​ยัง​ประเทศ​อื่น ๆ เช่น เยอรมนี, กรีซ, และ​สหรัฐ. ผล​เป็น​เช่น​ไร?

มี​เสรีภาพ​ที่​จะ​นมัสการ​ใน​เยอรมนี

ใน​ศตวรรษ​ที่ 18 และ 19 ชาว​เยอรมัน​หลาย​คน​อพยพ​ไป​รัสเซีย. ผู้​ที่​โดด​เด่น​ที่​สุด​คือ​เจ้า​หญิง​โซฟี​ผู้​มี​พระ​ชนมายุ 15 ชันษา ซึ่ง​ใน​ปี 1762 ได้​สืบ​ราชสมบัติ​ต่อ​จาก​พระ​สวามี​ขึ้น​เป็น​ผู้​ปกครอง​รัสเซีย. ระหว่าง​รัชกาล​อัน​ยาว​นาน​ของ​เจ้า​หญิง​โซฟี ซึ่ง​ภาย​หลัง​เป็น​ที่​รู้​จัก​กัน​ว่า พระ​นาง​แคเทอรีน​มหา​ราชินี พระ​นาง​เชิญ​เกษตรกร​จาก​เยอรมนี​มา​อยู่​ใน​รัสเซีย. ต่อ​มา เมื่อ​เยอรมนี​โจมตี​สหภาพ​โซเวียต​ใน​สงคราม​โลก​ครั้ง​ที่ 2 ลูก​หลาน​ของ​ชาว​เยอรมัน​เหล่า​นี้​ส่วน​ใหญ่​ถูก​ส่ง​ไป​ไซบีเรีย​และ​สาธารณรัฐ​ของ​โซเวียต​อย่าง​เช่น คาซัคสถาน, คีร์กิซสถาน, และ​อุซเบกิสถาน. ไม่​นาน​มา​นี้ ชาว​เยอรมัน​จำนวน​มาก​ที่​พูด​ภาษา​รัสเซีย และ​ชาว​เยอรมัน​อื่น ๆ จาก​อดีต​สหภาพ​โซเวียต ย้าย​ไป​เยอรมนี​เพื่อ​จะ​มี​สภาพ​เศรษฐกิจ​ที่​ดี​กว่า.

ใน​เดือน​ธันวาคม 1992 ประชาคม​ภาษา​รัสเซีย​แห่ง​แรก​ใน​เยอรมนี​ถูก​ก่อ​ตั้ง​ขึ้น​ใน​กรุง​เบอร์ลิน. พอ​ถึง​ปี​ที่​แล้ว มี​การ​ก่อ​ตั้ง​ประชาคม​ไป​แล้ว 52 แห่ง​และ​กลุ่ม​เล็ก ๆ อีก 43 กลุ่ม​ใน​หมวด​ที่​ใช้​ภาษา​รัสเซีย​สาม​หมวด​ใน​เยอรมนี. มี​ยอด​ผู้​เข้า​ร่วม​ประชุม 4,920 คน ณ การ​ประชุม​ภาค “พระ​คำ​เชิง​พยากรณ์​ของ​พระเจ้า” ที่​ใช้​ภาษา​รัสเซีย​ใน​เมือง​โคโลญ ซึ่ง​จัด​ขึ้น​ตั้ง​แต่​วัน​ที่ 30 กรกฎาคม​ถึง 1 สิงหาคม และ​มี​ผู้​รับ​บัพติสมา​เพื่อ​เป็น​สัญลักษณ์​ถึง​การ​อุทิศ​ตัว​แด่​พระ​ยะโฮวา 164 คน. ก่อน​หน้า​นั้น​ใน​วัน​ที่ 1 เมษายน ใน​ประชาคม​ต่าง ๆ ที่​ใช้​ภาษา​รัสเซีย​ใน​เยอรมนี มี​ถึง 6,175 คน​ร่วม​การ​ประชุม​อนุสรณ์​เพื่อ​รำลึก​ถึง​การ​สิ้น​พระ​ชนม์​ของ​พระ​เยซู.

ชาว​รัสเซีย​ใน​สหรัฐ

สหรัฐ​เช่น​กัน​มี​คน​พูด​ภาษา​รัสเซีย​หลั่งไหล​เข้า​ไป​มาก​มาย​จาก​อดีต​สหภาพ​โซเวียต. หนังสือ​พิมพ์​เดอะ นิวยอร์ก ไทมส์ รายงาน​ว่า “ระหว่าง​ปี 1991 ถึง​ปี 1996 ชาว​รัสเซีย​เป็น​กลุ่ม​คน​เข้า​เมือง​ที่​เพิ่ม​จำนวน​เร็ว​ที่​สุด​ของ​บรุกลิน. ระหว่าง​ช่วง​เวลา​เดียว​กัน​นั้น หน่วย​ตรวจ​คน​เข้า​เมือง​และ​โอน​สัญชาติ​รับ​คน​จาก​อดีต​สหภาพ​โซเวียต​เข้า​สหรัฐ​กว่า 339,000 คน.”

ต่อ​มา หนังสือ​พิมพ์ ไทมส์ ฉบับ​มกราคม 1999 ยัง​กล่าว​ด้วย​ว่า ใน​ช่วง​ทศวรรษ​ที่​แล้ว​ชาว​ยิว​ประมาณ 400,000 คน​จาก​อดีต​สหภาพ​โซเวียต​อพยพ​มา​นคร​นิวยอร์ก​และ​บริเวณ​รอบ ๆ. นอก​จาก​นั้น ชาว​รัสเซีย​หลาย​พัน​คน​ลง​หลัก​ปัก​ฐาน​ใน​ส่วน​อื่น ๆ ของ​สหรัฐ​ใน​ปี​หลัง ๆ นี้. ตัว​อย่าง​เช่น มี​คน​เข้า​เมือง​ชาว​รัสเซีย​ประมาณ 35,000 คน​หลั่งไหล​เข้า​ไป​ใน​แคลิฟอร์เนีย​ตอน​เหนือ ทำ​ให้​บริเวณ​นี้​มี​คน​เข้า​เมือง​จาก​อดีต​สหภาพ​โซเวียต​มาก​ที่​สุด​เป็น​อันดับ​สาม​รอง​จาก​นิวยอร์ก​และ​ลอสแอนเจลิส. คน​ที่​พูด​ภาษา​รัสเซีย​เหล่า​นี้​ยัง​ได้​ตอบรับ​โอกาส​ที่​จะ​ศึกษา​คัมภีร์​ไบเบิล และ​หลาย​ร้อย​คน​เข้า​มา​เป็น​ผู้​นมัสการ​พระเจ้า​เที่ยง​แท้ พระ​ยะโฮวา.

ใน​วัน​ที่ 1 เมษายน 1994 ประชาคม​ที่​ใช้​ภาษา​รัสเซีย​แห่ง​แรก​ของ​พยาน​พระ​ยะโฮวา​สมัย​ปัจจุบัน​ใน​สหรัฐ​ได้​รับ​การ​ก่อ​ตั้ง​ขึ้น​ที่​บรุกลิน นิวยอร์ก. ต่อ​มา ประชาคม​ที่​ใช้​ภาษา​รัสเซีย​ก็​เริ่ม​มี​ขึ้น​ใน​รัฐ​เพนซิลเวเนีย, รัฐ​แคลิฟอร์เนีย, และ​รัฐ​วอชิงตัน. กลุ่ม​การ​ศึกษา​ถูก​ตั้ง​ขึ้น​ใน​อีก​หลาย​ส่วน​ของ​ประเทศ.

ครั้ง​แรก​ใน​สหรัฐ

ใน​วัน​ที่ 20 ถึง 22 สิงหาคม​ที่​ผ่าน​มา ยอด​ผู้​เข้า​ร่วม​ประชุม 670 คน​จาก​ทั่ว​สหรัฐ​และ​แคนาดา​ต่าง​ตื่นเต้น​ที่​ได้​เข้า​ร่วม​การ​ประชุม​ภาค​ภาษา​รัสเซีย​เป็น​ครั้ง​แรก​ซึ่ง​จัด​ขึ้น​ที่​นคร​นิวยอร์ก. คำ​บรรยาย​ทุก​เรื่อง​เป็น​ภาษา​รัสเซีย และ​ยัง​มี​ละคร​ฉาก​โบราณ ซึ่ง​เป็น​เรื่อง​ราว​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​เกี่ยว​กับ​ยาโคบ​และ​เอซาว แสดง​โดย​สมาชิก​ประชาคม​ภาษา​รัสเซีย​จาก​นคร​ลอสแอนเจลิส รัฐ​แคลิฟอร์เนีย. นั่น​เป็น​จุด​เด่น​อย่าง​หนึ่ง​ของ​การ​ประชุม​เลย​ที​เดียว.

จุด​เด่น​อีก​อย่าง​หนึ่ง​คือ​มี​ผู้​รับ​บัพติสมา 14 คน ทั้ง​หมด​อยู่​ใน​ภาพ​นี้​แล้ว. หลาย​คน​เดิน​ทาง​เป็น​ระยะ​ทาง 4,000 กิโลเมตร​จาก​เมือง​พอร์ต​แลนด์ รัฐ​ออริกอน รวม​ทั้ง​จาก​นคร​ลอสแอนเจลิส​และ​ซานฟรานซิสโก รัฐ​แคลิฟอร์เนีย​เพื่อ​จะ​รับ​บัพติสมา​ใน​การ​ประชุม​ภาค​ที่​นคร​นิวยอร์ก. เมื่อ​ก่อน 14 คน​เหล่า​นี้​เคย​อยู่​ใน​อดีต​สาธารณรัฐ​โซเวียต​อาร์เมเนีย, อาเซอร์ไบจาน, เบลารุส, มอลโดวา, รัสเซีย, และ​ยูเครน. ประสบการณ์​ของ​พวก​เขา​แสดง​ว่า​เขา​หยั่ง​รู้​ค่า​ความ​รู้​ของ​พระเจ้า​และ​เสรีภาพ​ใน​การ​นมัสการ​พระองค์​มาก​สัก​เพียง​ไร.

สเวตลานา (แถว​หน้า ที่​สาม​จาก​ซ้าย) เติบโต​ใน​มอสโก. เมื่อ​อายุ 17 ปี เธอ​แต่งงาน​กับ​นัก​ร้อง​ชื่อ​ดัง​ซึ่ง​อายุ​มาก​กว่า​เธอ​หลาย​ปี และ​ใน​ปี 1989 ทั้ง​สอง​ย้าย​มา​สหรัฐ​พร้อม​ด้วย​ลูก​ชาย​ซึ่ง​ยัง​เป็น​ทารก. สามี​ของ​เธอ​เดิน​ทาง​ไป​ทั่ว​สาร​ทิศ และ​ห้า​ปี​ต่อ​มา​ทั้ง​สอง​ก็​หย่า​กัน.

เมื่อ​สเวตลานา​พบ​กับ​เพื่อน​ร่วม​งาน​ที่​เป็น​พยาน​ฯ พวก​เพื่อน ๆ เตือน​เธอ​ว่า อย่า​ไป​ยุ่ง​กับ​กลุ่ม​ที่​พวก​เพื่อน​บอก​เธอ​ว่า​เป็น “นิกาย​ที่​จะ​ควบคุม​ชีวิต [เธอ] และ​เอา​เงิน [เธอ] ไป​หมด.” กระนั้น เธอ​ต้องการ​จะ​เรียน​สิ่ง​ที่​คัมภีร์​ไบเบิล​สอน. เกี่ยว​กับ​เรื่อง​ที่​มี​การ​ชี้​ให้​เธอ​ดู​พระ​นาม​ของ​พระเจ้า​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล เธอ​บอก​ว่า “ดิฉัน​รู้สึก​ประทับใจ​มาก​จริง ๆ ที่​ว่า​พยาน​ฯ เป็น​กลุ่ม​เดียว​เท่า​นั้น​ที่​ทำ​ให้​พระ​นาม​นี้​เป็น​ที่​รู้​จัก.”

เมื่อ​เป็น​หนุ่ม ออนเดร (แถว​หลัง ที่​สาม​จาก​ซ้าย) จาก​บ้าน​เกิด​ของ​เขา​ใน​ไซบีเรีย​เพื่อ​ไป​ฝึกฝน​ให้​เก่ง​ขึ้น​ฐานะ​นัก​กีฬา​ใน​เมือง​ที่​ปัจจุบัน​เรียก​ว่า​เซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก. ไม่​นาน​หลัง​จาก​นั้น สหภาพ​โซเวียต​ก็​ล่ม​สลาย และ​ใน​ปี 1993 ออนเดร​ใน​วัย 22 ปี​ก็​ย้าย​ถิ่น​ฐาน​มา​สหรัฐ. เขา​อธิบาย​ว่า “ผม​เริ่ม​นึก​ถึง​พระเจ้า​และ​เริ่ม​ไป​โบสถ์​รัสเซีย​ออร์โทด็อกซ์. ครั้ง​หนึ่ง ระหว่าง​การ​ฉลอง​เทศกาล​อีสเตอร์​แบบ​รัสเซีย ผม​อยู่​ใน​โบสถ์​ทั้ง​คืน​เพื่อ​พยายาม​เข้า​ใกล้​ชิด​พระเจ้า.”

ประมาณ​ช่วง​นี้​ที่​สเวตลานา​พบ​กับ​ออนเดร และ​เธอ​บอก​เขา​เกี่ยว​กับ​สิ่ง​ที่​เธอ​เรียน​รู้​จาก​การ​ศึกษา​คัมภีร์​ไบเบิล. เขา​ตก​ลง​ที่​จะ​ไป​ยัง​การ​ประชุม​ของ​พยาน​พระ​ยะโฮวา​กับ​เธอ และ​หลัง​จาก​นั้น​ตอบรับ​การ​ศึกษา​คัมภีร์​ไบเบิล. ใน​เดือน​มกราคม 1999 ทั้ง​สอง​แต่งงาน​กัน. หลัง​จาก​รับ​บัพติสมา​ที่​การ​ประชุม​ใหญ่ ทั้ง​สอง​ต่าง​รู้สึก​อิ่มเอิบ​ใจ.

พาเวล (แถว​หลัง ที่​สี่​จาก​ซ้าย) เกิด​ใกล้ ๆ เมือง​คารากานดี คาซัคสถาน แต่​ต่อ​มา​เขา​ย้าย​ไป​นาลชิก รัสเซีย. เมือง​ใหญ่​นี้​อยู่​ใกล้​กับ​เชชเนีย​และ​ดาเกสถาน ซึ่ง​มี​การ​สู้​รบ​กัน​มาก. พา​เวล​พบ​กับ​พยาน​ฯ ครั้ง​แรก​ที่​นั่น​ใน​เดือน​สิงหาคม 1996 แต่​เขา​ย้าย​มา​ซานฟรานซิสโก​ใน​เดือน​ต่อ​มา. เขา​พัวพัน​กับ​ยา​เสพย์ติด​และ​มี​ลูก​สาว​หนึ่ง​คน​ซึ่ง​เขา​ทิ้ง​ไว้​กับ​แม่​ของ​เด็ก​ใน​รัสเซีย.

ทันที​ที่​มา​ถึง​สหรัฐ พา​เวล​ติด​ต่อ​กับ​พยาน​พระ​ยะโฮวา​และ​ศึกษา​คัมภีร์​ไบเบิล. เขา​จัด​ชีวิต​ของ​ตน​ให้​เรียบร้อย​และ​เขียน​ไป​ถึง​แม่​ของ​ลูก​สาว​เกี่ยว​กับ​ความ​เชื่อ​ใหม่​ของ​เขา. ตอน​นี้​เธอ​กำลัง​ศึกษา​คัมภีร์​ไบเบิล​กับ​พยาน​ฯ และ​มี​แผนที่​จะ​ให้​เธอ​มา​สหรัฐ​เพื่อ​ที่​เธอ​และ​พา​เวล​จะ​แต่งงาน​กัน​และ​รับใช้​พระ​ยะโฮวา​ร่วม​กัน​ใน​แคลิฟอร์เนีย​พร้อม​ด้วย​ลูก​สาว.

จอร์จ (แถว​หลัง ที่​สอง​จาก​ซ้าย) เกิด​และ​โต​ใน​มอสโก. เขา​มา​สหรัฐ​ใน​ปี 1996 และ​ใน​ปี​ถัด​มา​เขา​สมรส​กับ​ฟลอรา ซึ่ง​มา​จาก​อาเซอร์ไบจาน. จอร์จ​ไป​โบสถ์​รัสเซีย​ออร์โทด็อกซ์ แต่​หลัง​จาก​อ่าน​วารสาร​หอสังเกตการณ์ เล่ม​หนึ่ง เขา​มี​คำ​ถาม​เกี่ยว​กับ​หลัก​คำ​สอน​เรื่อง​ตรีเอกานุภาพ. เพื่อ​เป็น​การ​ตอบ​จดหมาย​ที่​เขา​ส่ง​ไป​ถึง​สมาคม​ว็อชเทาเวอร์ มี​การ​ส่ง​จุลสาร​คุณ​ควร​เชื่อ​ตรีเอกานุภาพ​ไหม? ให้​เขา. ใน​ปี 1998 ทั้ง​เขา​และ​ฟลอรา​เริ่ม​ศึกษา​คัมภีร์​ไบเบิล. ตอน​นี้​เธอ​วาง​แผน​จะ​รับ​บัพติสมา​ด้วย.

จุด​เด่น​อีก​อย่าง​หนึ่ง​ของ​การ​ประชุม​ภาค​คือ​การ​ได้​รับ​ความ​รัก​และ​คิด​ถึง​จาก​กรุง​มอสโก ซึ่ง​มี 15,108 คน​ประชุม​กัน​ใน​การ​ประชุม​ภาค​ระหว่าง​สุด​สัปดาห์​เดียว​กัน​นั้น. น่า​ตื่นเต้น​เพียง​ไร​สำหรับ​ผู้​เข้า​ร่วม​การ​ประชุม​ใน​นคร​นิวยอร์ก​ที่​ได้​ยิน​คำ​ประกาศ​ว่า​มี​ผู้​รับ​บัพติสมา 600 คน​ที่​นั่น! เป็น​เช่น​นั้น​โดย​เฉพาะ​อย่าง​ยิ่ง​เมื่อ​คำนึง​ถึง​รายงาน​ข่าว​ที่​ไม่​ค่อย​ดี​นัก​ทาง​หนังสือ​พิมพ์​และ​โทรทัศน์​ซึ่ง​เริ่ม​มี​ใน​สหรัฐ​และ​ที่​อื่น ๆ ใน​สัปดาห์​ก่อน​การ​ประชุม​ภาค.

เกิด​อะไร​ขึ้น​ที่​มอสโก

ใน​วัน​ที่ 21 กรกฎาคม 1999 พยาน​ฯ เซ็น​สัญญา​ใช้​สนาม​กีฬา​โอลิมปิก​ซึ่ง​ตั้ง​อยู่​ใกล้​ใจ​กลาง​กรุง​มอสโก​และ​ติด​กับ​โบสถ์​ขนาด​ใหญ่​ของ​นิกาย​รัสเซีย​ออร์โทด็อกซ์​เลย​ที​เดียว. แต่​หนึ่ง​สัปดาห์​ก่อน​การ​ประชุม​ภาค​จะ​เริ่ม​ขึ้น ก็​เป็น​ที่​แน่ชัด​ว่า​จะ​มี​การ​ต่อ​ต้าน. เมื่อ​ถึง​วัน​พุธ​ที่ 18 สิงหาคม ใบ​อนุญาต​ใช้​สนาม​กีฬา​ยัง​ไม่​ออก​มา แม้​ว่า​ค่า​เช่า​ได้​จ่าย​ไป​แล้ว. มี​การ​เน้น​กับ​เจ้าหน้าที่​ว่า​พยาน​พระ​ยะโฮวา​เป็น​ศาสนา​ซึ่ง​เป็น​ที่​ยอม​รับ​ตาม​กฎหมาย​ใน​รัสเซีย ดัง​กรอบ​ใน​หน้า 28 แสดง​ให้​เห็น.

เนื่อง​จาก​ผู้​เข้า​ร่วม 15,000 คน​เตรียม​เข้า​มา​ร่วม​ประชุม​ใน​เช้า​วัน​ศุกร์ ตัว​แทน​ของ​พยาน​ฯ จึง​เริ่ม​เป็น​กังวล. ผู้​เข้า​ร่วม​บาง​คน​เดิน​ทาง​มา​จาก​เมือง​ใหญ่​น้อย​ซึ่ง​อยู่​ห่าง​ออก​ไป​หลาย​กิโลเมตร เพื่อ​มา​ยัง​กรุง​มอสโก. ใน​ที่​สุด หลัง​จาก​การ​พิจารณา​นาน​หลาย​ชั่วโมง ประมาณ 20:00 น. ของ​วัน​พฤหัสบดี​ที่ 19 สิงหาคม ฝ่าย​จัด​การ​ของ​สนาม​กีฬา​ก็​มี​ความ​ยินดี​ที่​จะ​แจ้ง​แก่​ตัว​แทน​ของ​พยาน​ฯ ว่า​การ​ประชุม​สามารถ​ดำเนิน​การ​ได้. เทศบาล​เมือง​ได้​บอก​ว่า​พวก​เขา​ไม่​มี​ข้อ​ขัดข้อง​ต่อ​การ​ประชุม​นี้.

เช้า​วัน​ถัด​มา​ผู้​คน​หลาย​พัน​คน​หลั่งไหล​เข้า​มา​ใน​สนาม​กีฬา. อาสา​สมัคร​ที่​เป็น​พยาน​ฯ ทำ​งาน​ตลอด​ทั้ง​คืน​เพื่อ​เตรียม​รับ​การ​มา​ถึง​ของ​พวก​เขา. ที่​มา​ใน​เช้า​วัน​แรก​ด้วย​ก็​คือ​บรรดา​นัก​ข่าว ผู้​ซึ่ง​ก่อน​หน้า​นี้​ทราบ​เกี่ยว​กับ​การ​ต่อ​ต้าน​การ​จัด​การ​ประชุม​ครั้ง​นี้. นัก​ข่าว​คน​หนึ่ง​บอก​ว่า “ยินดี​ด้วย​ครับ! พวก​เรา​ดีใจ​ที่​รู้​ว่า​การ​ประชุม​ของ​คุณ​กำลัง​ดำเนิน​ไป​ด้วย​ดี.”

ตัว​อย่าง​ของ​ความ​เป็น​ระเบียบ​เรียบร้อย

ฝ่าย​จัด​การ​ของ​สนาม​กีฬา​รู้สึก​ว่า​เป็น​การ​รอบคอบ​ดี​ที่​จะ​มี​มาตรการ​รักษา​ความ​ปลอด​ภัย. ด้วย​เหตุ​นี้ เจ้าหน้าที่​รักษา​ความ​ปลอด​ภัย​พร้อม​กับ​อุปกรณ์​ตรวจ​จับ​โลหะ​เหมือน​ที่​ใช้​ตรวจ​ผู้​โดยสาร​ใน​สนามบิน​จึง​ประจำ​อยู่​ที่​ทาง​เข้า​ทุก​แห่ง. มี​ตำรวจ​ประจำ​อยู่​ทั่ว​ด้าน​ใน​ของ​สนาม​กีฬา​ด้วย. การ​ประชุม​ดำเนิน​ไป​อย่าง​เรียบร้อย​แม้​ว่า​จะ​มี​การ​ขู่​ขวัญ​อย่าง​รุนแรง.

ตอน​บ่าย​วัน​เสาร์​มี​คน​โทรศัพท์​มา​บอก​ว่า​มี​ระเบิด​ซ่อน​อยู่​ใน​สนาม​กีฬา. คำ​ขู่​นี้​มี​ขึ้น​ไม่​นาน​ก่อน​ที่​คำ​บรรยาย​ก่อน​คำ​บรรยาย​สุด​ท้าย​ของ​วัน​นั้น​จะ​จบ​ลง. ดัง​นั้น เมื่อ​ฝ่าย​จัด​การ​ของ​สนาม​กีฬา​ขอ จึง​มี​คำ​ประกาศ​สั้น ๆ เพื่อ​ให้​ทุก​คน​ออก​จาก​สนาม​กีฬา​ทันที. เมื่อ​ทุก​คน​ทำ​อย่าง​นั้น​อย่าง​เป็น​ระเบียบ​เรียบร้อย เจ้าหน้าที่​สนาม​กีฬา​และ​ตำรวจ​ต่าง​ก็​ประหลาด​ใจ. พวก​เขา​ไม่​เคย​เห็น​อะไร​เช่น​นี้​เลย! พวก​เขา​ถาม​ว่า​มี​การ​ซ้อม​มา​ก่อน​หรือ.

ไม่​พบ​ระเบิด และ​ใน​วัน​ต่อ​มา​ระเบียบ​วาระ​ก็​ยืด​ออก​ไป​เพื่อ​รวม​เอา​รายการ​ที่​ยัง​ไม่​ได้​เสนอ​ใน​วัน​เสาร์​ด้วย. ฝ่าย​จัด​การ​ของ​สนาม​กีฬา​ก็​พอ​ใจ​กับ​การ​ประชุม​นั้น.

ใน​ประเทศ​กรีซ​และ​ใน​ที่​อื่น ๆ

ระหว่าง​สุด​สัปดาห์​สุด​ท้าย​ของ​เดือน​สิงหาคม​และ​สุด​สัปดาห์​แรก​ของ​เดือน​กันยายน การ​ประชุม​ภาค​ภาษา​รัสเซีย​ถูก​จัด​ขึ้น​ที่​ประเทศ​กรีซ​ด้วย—ใน​กรุง​เอเธนส์​ก่อน แล้ว​ก็​ใน​เมือง​เทสซาโลนีกา. มี​ผู้​เข้า​ร่วม​ประชุม​ทั้ง​หมด 746 คน​และ 34 คน​รับ​บัพติสมา. มี​ประชาคม​ที่​ใช้​ภาษา​รัสเซีย 8 ประชาคม​ใน​กรีซ และ​มี​กลุ่ม​เล็ก ๆ 17 กลุ่ม​ซึ่ง​ประกอบ​ด้วย​ผู้​อพยพ​จาก​อดีต​สาธารณรัฐ​ของ​สหภาพ​โซเวียต​ทาง​ใต้. ประชาคม​และ​กลุ่ม​ย่อย​เหล่า​นี้​จัด​การ​ประชุม​ของ​ตน​ใน​ภาษา​รัสเซีย​และ​ใน​ภาษา​อื่น ๆ ที่​ผู้​อพยพ​ใช้.

คน​หนึ่ง​ที่​รับ​บัพติสมา​ใน​กรุง​เอเธนส์​ชื่อ วิคเตอร์. เขา​เคย​เป็น​นัก​อเทวนิยม แต่​ใน​เดือน​สิงหาคม 1998 เขา​เข้า​ร่วม​การ​ประชุม​นานา​ชาติ​ของ​พยาน​พระ​ยะโฮวา​ใน​กรุง​เอเธนส์ ที่​ซึ่ง​ภรรยา​ของ​เขา​รับ​บัพติสมา. เขา​บอก​ว่า​เขา​ประทับใจ​จริง ๆ ใน​ความ​รัก​ที่​ผู้​เข้า​ร่วม​ประชุม​สำแดง​ออก​มา​ถึง​ขนาด​ที่​เขา​ถูก​กระตุ้น​ให้​ศึกษา​คัมภีร์​ไบเบิล.

ชาย​คน​หนึ่ง​ชื่อ อีกอร์ ได้​รับ​หนังสือ​ท่าน​จะ​มี​ชีวิต​อยู่​ได้​ตลอด​ไป​ใน​อุทยาน​บน​แผ่นดิน​โลก และ​เมื่อ​อ่าน​แล้ว​ก็​ทิ้ง​รูป​เคารพ​ของ​เขา​ทั้ง​หมด. เขา​ถึง​กับ​เริ่ม​แนะ​นำ​ตัว​เอง​ว่า​เป็น​พยาน​พระ​ยะโฮวา. หลัง​จาก​เขียน​จดหมาย​ไป​ยัง​สำนักงาน​สาขา​ใน​กรุง​เอเธนส์​และ​มี​พยาน​ฯ มา​เยี่ยม​ใน​เดือน​พฤศจิกายน​ปี 1998 เขา​เข้า​ร่วม​การ​ประชุม​ประชาคม​ทันที​ครั้ง​แรก​และ​ไม่​เคย​ขาด​ตั้ง​แต่​นั้น​มา. ปัจจุบัน หลัง​จาก​รับ​บัพติสมา​แล้ว เป้าหมาย​ของ​อีกอร์​คือ​จะ​เป็น​ผู้​รับใช้​เต็ม​เวลา​ของ​พยาน​พระ​ยะโฮวา.

ผู้​คน​ที่​พูด​ภาษา​รัสเซีย​ได้​อพยพ​ไป​ยัง​ประเทศ​อื่น ๆ ทั่ว​โลก​ซึ่ง​เรา​ไม่​ได้​กล่าว​ถึง. พวก​เขา​หลาย​คน​ก็​เช่น​กัน​ได้​ชื่นชม​กับ​เสรีภาพ​ใน​การ​ศึกษา​คัมภีร์​ไบเบิล​และ​ประชุม​อย่าง​เปิด​เผย​เพื่อ​นมัสการ​พระเจ้า. สำหรับ​พวก​เขา​แล้ว สิทธิ​พิเศษ​นี้​เป็น​ความ​ชื่นชม​ยินดี​ที่​พวก​เขา​ทะนุถนอม​ไว้!

[เชิงอรรถ]

^ วรรค 5 สาธารณรัฐ 15 แห่ง​ซึ่ง​ปัจจุบัน​เป็น​ประเทศ​เอกราช​ประกอบ​ด้วย: อาร์เมเนีย, อาเซอร์ไบจาน, เบลารุส, เอสโตเนีย, จอร์เจีย, คาซัคสถาน, คีร์กิซสถาน, ลัตเวีย, ลิทัวเนีย, มอลโดวา, รัสเซีย, ทาจิกิสถาน, เติร์กเมนิสถาน, ยูเครน, และ​อุซเบกิสถาน.

[กรอบ​หน้า 22]

ชาว​รัสเซีย​ที่​รัก​คัมภีร์​ไบเบิล

ศาสตราจารย์​เซียร์เก อีวานเยนโก ผู้​คง​แก่​เรียน​ด้าน​ศาสนา​ชาว​รัสเซีย​ซึ่ง​เป็น​ที่​นับ​หน้า​ถือ​ตา พรรณนา​ถึง​พยาน​พระ​ยะโฮวา​ว่า​เป็น​ผู้​ที่​ทุ่มเท​ตัว​ให้​กับ​การ​ศึกษา​คัมภีร์​ไบเบิล​อย่าง​แท้​จริง. ใน​หนังสือ​ของ​เขา​ซึ่ง​ออก​ไม่​นาน​มา​นี้​ชื่อ​ผู้​คน​ที่​ไม่​เคย​แยก​จาก​คัมภีร์​ไบเบิล (ภาษา​รัสเซีย) เขา​เขียน​ถึง​ประวัติ​ยุค​เริ่ม​แรก​ของ​พวก​พยาน​ฯ ใน​สหภาพ​โซเวียต​ดัง​นี้: “แม้​แต่​เมื่อ​พวก​เขา​ถูก​จำ​คุก​เพราะ​ความ​ซื่อ​สัตย์​ต่อ​ความ​เชื่อ​ของ​ตน พยาน​พระ​ยะโฮวา​ก็​ยัง​หา​วิธี​ที่​จะ​ใช้​คัมภีร์​ไบเบิล​จน​ได้.” เพื่อ​เป็น​ตัว​อย่าง เขา​เล่า​ประสบการณ์​ต่อ​ไป​นี้.

“นัก​โทษ​ถูก​ห้าม​ไม่​ให้​มี​คัมภีร์​ไบเบิล. คัมภีร์​ไบเบิล​ถูก​ยึด​ไป​ระหว่าง​การ​ตรวจ​ค้น. ใน​ค่าย​ที่​อยู่​ทาง​เหนือ พยาน​พระ​ยะโฮวา​คน​หนึ่ง​เป็น​ช่าง​ไฟฟ้า​และ​เขา​เก็บ​พระ​ธรรม​ต่าง ๆ ของ​คัมภีร์​ไบเบิล​ไว้​ใน​หม้อ​แปลง​ไฟฟ้า​แรง​สูง. คัมภีร์​ไบเบิล​แต่​ละ​ส่วน​มี​เชือก​ผูก​ติด​กับ​สาย​ไฟ​เส้น​หนึ่ง และ​มี​เพียง​ชาย​คน​นั้น​คน​เดียว​ที่​รู้​ว่า​ต้อง​ดึง​เชือก​เส้น​ไหน​เพื่อ​ดึง​คัมภีร์​ไบเบิล​ส่วน​นั้น​ออก​มา​ได้—เช่น กิตติคุณ​ของ​มัดธาย—โดย​ไม่​ถูก​ไฟ​ดูด​ตาย. แน่นอน ไม่​ว่า​พวก​ยาม​จะ​ค้น​หา​ละเอียด​สัก​เพียง​ไร​ก็​ไม่​มี​ทาง​พบ​ได้ ดัง​นั้น คัมภีร์​ไบเบิล​เล่ม​พิเศษ​นี้​จึง​ไม่​ถูก​ค้น​พบ.”

[กรอบ​หน้า 28]

พยาน​พระ​ยะโฮวา​จด​ทะเบียน​อีก​ครั้ง​ใน​รัสเซีย

พยาน​พระ​ยะโฮวา​ประกาศ​ราชอาณาจักร​ของ​พระเจ้า​อย่าง​กระตือรือร้น​ใน​รัสเซีย​มา​กว่า​หนึ่ง​ศตวรรษ​แล้ว. แต่​เนื่อง​จาก​รัฐบาล​สั่ง​ห้าม พวก​พยาน​ฯ จึง​ไม่​ได้​รับ​การ​ยอม​รับ​ตาม​กฎหมาย​จน​กระทั่ง​วัน​ที่ 27 มีนาคม 1991. ใน​เวลา​นั้น พวก​เขา​ได้​รับ​การ​จด​ทะเบียน​ภาย​ใต้​ชื่อ ศูนย์​บริหาร​องค์การ​ศาสนา​ของ​พยาน​พระ​ยะโฮวา​ใน​สหภาพ​สาธารณรัฐ​สังคม​นิยม​โซเวียต.

ใน​วัน​ที่ 26 กันยายน 1997 มี​การ​ตรา​กฎหมาย “ว่า​ด้วย​เสรีภาพ​แห่ง​มโนธรรม​และ​สมาคม​ศาสนา.” มี​การ​ออก​ข่าว​เกี่ยว​กับ​กฎหมาย​ใหม่​ฉบับ​นี้​ไป​ทั่ว​โลก. เพราะ​เหตุ​ใด? เพราะ​หลาย​คน​มอง​ว่า​การ​ออก​กฎหมาย​ฉบับ​นี้​เป็น​ความ​พยายาม​ที่​จะ​จำกัด​กิจกรรม​ทาง​ศาสนา​ของ​ชน​กลุ่ม​น้อย​ใน​รัสเซีย.

ด้วย​เหตุ​นี้ แม้​ว่า​พยาน​พระ​ยะโฮวา​จะ​ได้​รับ​การ​จด​ทะเบียน​ไป​แล้ว​ด้วย​ความ​ยาก​ลำบาก​ใน​ปี 1991 กฎหมาย​ใหม่​ของ​รัสเซีย​ว่า​ด้วย​เสรีภาพ​แห่ง​มโนธรรม​ทำ​ให้​พวก​เขา รวม​ทั้ง​องค์การ​ศาสนา​อื่น ๆ ทั้ง​หมด​ต้อง​จด​ทะเบียน​อีก​ครั้ง. เรื่อง​นี้​ก่อ​ให้​เกิด​คำ​ถาม​ขึ้น​มา​หลาย​ข้อ. นี่​หมาย​ความ​ไหม​ว่า​เจ้าหน้าที่​ของ​รัสเซีย​จะ​กลับ​ไป​ใช้​นโยบาย​กดขี่​พยาน​พระ​ยะโฮวา​อีก? หรือ​ว่า​การ​ยอม​ให้​ทาง​ศาสนา​และ​เสรีภาพ​ใน​การ​นมัสการ​ซึ่ง​ได้​รับ​การ​รับรอง​ภาย​ใต้​รัฐธรรมนูญ​ของ​สหพันธรัฐ​รัสเซีย​นั้น​จะ​ยัง​มี​เหมือน​เดิม​ไหม?

ใน​ที่​สุด​คำ​ตอบ​ก็​มา​ถึง. พวก​พยาน​ฯ ต่าง​ยินดี​สัก​เพียง​ไร​ที่​ได้​รับ​การ​ยอม​รับ​ตาม​กฎหมาย​อีก​ครั้ง​หนึ่ง เมื่อ​รัฐมนตรี​ว่า​การ​กระทรวง​ยุติธรรม​ของ​รัสเซีย​ออก​ใบ​รับรอง​การ​จด​ทะเบียน​สำหรับ “ศูนย์​บริหาร​พยาน​พระ​ยะโฮวา​ใน​รัสเซีย” ใน​วัน​ที่ 29 เมษายน 1999!

[ภาพ​หน้า 23]

การ​ประชุม​ภาค​ภาษา​รัสเซีย​ครั้ง​แรก​ใน​สหรัฐ

[ภาพ​หน้า 24]

ละคร​ที่​อาศัย​เรื่อง​ราว​จาก​คัมภีร์​ไบเบิล​ใน​นิวยอร์ก​โดย​ประชาคม​ภาษา​รัสเซีย​จาก​นคร​ลอสแอนเจลิส

[ภาพ​หน้า 25]

ผู้​รับ​บัพติสมา 14 คน​นี้​ใน​นิวยอร์ก​มา​จาก​อดีต​สาธารณรัฐ​หก​แห่ง​ของ​สหภาพ​โซเวียต

[ภาพ​หน้า 26, 27]

กว่า 15,000 คน​ประชุม​กัน​ใน​สนาม​กีฬา​โอลิมปิก​ใน​กรุง​มอสโก