ม้วนหนังสือเก่าแก่ “ถูกคลี่ออก”
ในปี 1970 มีการค้นพบม้วนหนังสือที่ถูกไฟไหม้ในเอนเกดีแต่ไม่มีใครสามารถอ่านได้ แต่เมื่อเร็ว ๆ นี้มีการใช้เครื่องสแกน 3 มิติ จึงทำให้รู้ว่าม้วนหนังสือนี้มีข้อความส่วนหนึ่งจากหนังสือเลวีนิติและมีชื่อของพระเจ้า
ในปี 1970 นักโบราณคดีได้ค้นพบม้วนหนังสือม้วนหนึ่งที่เอนเกดีในประเทศอิสราเอลใกล้ ๆ กับชายฝั่งทะเลตะวันตกของทะเลตาย ตอนที่พวกเขากำลังขุดซากที่ประชุมของชาวยิวซึ่งน่าจะถูกเผาระหว่างปีคริสต์ศักราช 500-550 พวกเขาได้ค้นพบม้วนหนังสือนี้อยู่ในสภาพที่ถูกไฟไหม้จนคลี่ออกไม่ได้และทำให้ไม่สามารถอ่านข้อความข้างในนั้นได้ แล้วถ้าพยายามคลี่ออก ม้วนหนังสือนี้ก็จะเสียหาย แต่โดยการใช้เครื่องสแกน 3 มิติแบบพิเศษและซอฟต์แวร์ประมวลผลภาพรุ่นใหม่ทำให้สามารถอ่านสิ่งที่เขียนไว้ในนั้นได้ มันเลยเป็นเหมือนการที่ม้วนหนังสือนี้ “ถูกคลี่ออก”
ผลที่ได้จากการสแกนเป็นอย่างไร? ม้วนหนังสือนี้เป็นม้วนหนังสือคัมภีร์ไบเบิล ข้อความที่อ่านได้ของม้วนหนังสือนี้เป็นข้อต้น ๆ ของหนังสือเลวีนิติซึ่งมีชื่อของพระเจ้าในภาษาฮีบรูที่เรียกว่าเททรากรัมมาทอน ดูเหมือนว่าม้วนหนังสือนี้มีอายุระหว่างปี ค.ศ. 50-400 จึงทำให้ม้วนหนังสือนี้เป็นม้วนหนังสือพระคัมภีร์ภาคภาษาฮีบรูที่เก่าแก่ที่สุดที่มีการค้นพบรองจากม้วนหนังสือทะเลตาย (คุมราน) กิล โซฮาร์เขียนในหนังสือพิมพ์เดอะเจรูซาเลมโพสต์ว่า ก่อนที่ม้วนหนังสือเอนเกดีซึ่งมีชิ้นส่วนของหนังสือเลวีนิติจะถูกค้นพบ สำเนาคัมภีร์ไบเบิลที่เก่าแก่ที่สุดที่มีอยู่ก็คือม้วนหนังสือทะเลตาย (ประมาณปี 100 ก่อน ค.ศ.) และสำเนาที่เก่าแก่เป็นอันดับสองคือ โคเดกซ์อะเลปโป (ประมาณปี ค.ศ. 930) ซึ่งอายุของม้วนหนังสือทั้งสองนี้ห่างกันถึงประมาณ 1,000 ปี ผู้เชี่ยวชาญหลายคนให้ความเห็นว่า ม้วนหนังสือเอนเกดีทำให้เห็นว่า ข้อความในโทราห์ * “ไม่ได้เปลี่ยนแปลงเลยในช่วงหลายพันปี และความผิดพลาดของผู้คัดลอกก็ไม่ได้มีผลต่อข้อความ”
^ วรรค 4 โทราห์เป็นคำที่ชาวยิวใช้เรียกหนังสือ 5 เล่มแรกของคัมภีร์ไบเบิล (ปฐมกาล อพยพ เลวีนิติ กันดารวิถี และเฉลยธรรมบัญญัติ)