Manjare haintikagne soa ty ndaty raike naho fantantikagne ty toetse’e. Vao mainke teantikagne reke naho fa avy eo. Manjare haintikagne soa ka tie, manao akore ty Jehovah naho fa haintikagne ty toetse’e. Vao mainke ho tea aze tikagne amy izay. Iretoa ty toetse’e tena miambake: Hery, fahendreagne, tea ty rare’e, naho hatea.

“O Jehovah Tompo Fara Tampo’e! I Rehe ro nanao i lagnitsey naho i taney tamy ty heri’o lahibey.”​—JEREMIA 32:17.

Trea boake amy ty raha finoron’Andrianagnahare fa tena mahery reke. Eretsereto ohatse o masoandrò. Reintikagne tie mafana ty vatantikagne naho fa mitsirik’androke. Nanao akore maregne ty hafana i masoandroy? Mahatratse 15 000 000 degre eo ho eo ty hafanagne agnate i masoandroy ao. Mamoake hery mitovy amy ty fipoaha ty bomba atomika an-jato’e tapetrisa i masoandroy, isake segondra raike.

Misy vasiagne an-tapetrisa tapetrisa’e ty amy ty tontolo toy eto. Faie maro amy rey zao ty mbe ambone i masoandroy ty habei’e. Agnisa ty fara’e bey ty vasiagne atao tihoe UY Scuti. Miheregne im-1 700 eo ho eo ty vaki’e naho oharegne amy i masoandroy. Naho atao amy i toera i masoandroy eo reke, le ho takogne ty planeta Mercure, Vénus, ty Tane toy, naho Mars. Ho avy amy ty planeta Jupiter ey aza reke. Azontikagne soa zao tie, nagnino ty Jeremia ro nirehake fa tamy ty hery lahibey ty nanoa i Jehovah i lagnitsey naho i taney, ty dika izay ze kila raha iaby.

Nagnino zay ro mahasoa antikagne? Tsy velogne tikagne naho tsy namorogne i masoandroy naho ze kila raha ilaentikagne ty Andrianagnahare. Mampiasa ty heri’e ka reke mba hagnampeagne ty ndaty tsikiraidraike. Nimey i Jehovah hery ohatse ty Jesosy tamy ty taonjato voaloha’e, le nahavita nanao fahagagagne. Naho izay, le “mahatrea o goao, mandeha o kepekeo, niliovegne o angameo [o bokao], maharey o karegnegneo, velomegne o mateo.” (Matio 11:5) A manao akore ty amy izao? ‘Magnomey hery ze rerake’ ty Jehovah, sady ‘hahazo hery indraike ze mitamà aze.’ (Isaia 40:29, 31) Mea’e “hery fagnampe’e” ka tikagne naho fa miatreke olagne. (2 Korintianina 4:7) Tsy tea’o vao ty hifandrambe marine amy ty Andrianagnahare manahake izay?

“O Jehovah, tena maro vata’e ty raha nivita’o! Taman-kilala ty nanoa’o aze iaby.”​—SALAMO 104:24.

Vao mainke magneke tikagne tie, tena hendre naho mahiran-tsaigne vata’e ty Andrianagnahare naho fa mandineke ty raha niforogne’e tikagne. Mianatse miomba ty raha finoro i Jehovah aza ty mpahay siansa ila’e. Alae’e tahake i raha rey naho fa avy eo mba hamboara’e fitaovagne fara’e soa, agnisa izay ohatse o fitifiran-tsareo ndra o rapolanio.

Ty fomba namorognan’Andrianagnahare ty vatantikagne ty tena ahatreavagne tie mahiran-tsaigne reke. Eretsereto ohatse o ajajao mbe an-troke aò. Sela raike avao hey reke amy ty voaloha’e sady fa ao iaby ze toromareke ilae’e mba hampisy ty vata’e. Mizara ho sela maromaro mitovitovy o raha iohoe naho fa avy eo. Manjare misy karazan-tsela 200 eo ho eo naho fa afara atoy, agnisa izay ohatse ty sela ty lio, selam-pitatetse, ndra sela ty taolagne. Miforogne i taovay naho fa avy eo sady manomboke manao ty asa’e. Manjare anak’ajaja misy sela an-tapetrisa’e i sela raike avao tam-boaloha’e tagney naho fa afake sive volagne. Trea boake amy izay fa tena mahiran-tsaigne i namorogne antikagney, sady manjare te hirehake manahake ty mpanao salamo toy tikagne tie: “Hidera azo raho, satria mahagaga naho mahalatsa ty fomba namboara’o ahy.”​—Salamo 139:14.

Nagnino zay ro mahasoa antikagne? Fanta i Mpamorogney tie, ino ty mahasambatse antikagne. Tena mahay reke, le magnomey torohevetse mahasoa amy Baiboly ao. Agnisa izay tihoe: “Mifakantateza lognandro ... mahaia mifamela heloke tanterake.” (Kolosianina 3:13) Tena soa o torohevetse iohoe. Trea o mpikarokeo fa miroro soa ty ndaty tea mamela heloke sady mihegne ty tansio’e. Tsy le atahoragne ho kivy loatse reke ndra ho voa ty aretegne hafa. Mitovy amy ty namagne bey hatea ty Andrianagnahare, le vognogne hagnomey torohevetse fanjaka ho antikagne avao reke. (2 Timoty 3:16, 17) Tsy mba te hanagne namagne mitovy amy izay vao rehe?

“Tea ty rare’e ty Jehovah.”​—SALAMO 37:28.

Manao ty rare’e avao ty Andrianagnahare. “Faly i Andrianagnahare vata’ey ty hanao raty, sady faly i Tompo ty Herỳ ty hanao ty tsy rare’e!”(Joba 34:10) Rare’e avao ty lilim-pitsara’e. Izay ty nahavy i mpanao salamoy nirehake tihoe: “Hotsarae’o amy ty toko’e ho ie o vahoa’ò.” (Salamo 67:4) Mahavazoho ty am-po ao reke. Tsy azo fitahegne areke reke fa hai’e iaby ty tena maregne. (1 Samoela 16:7) Vazoho’e iaby ka ty tsy rare’e naho ty raha raty. Nampitamà areke reke fa tsy ho ela, le ‘horingane’e tsy ho an-tane etoy o raty fagnahio.’​—Ohabolana 2:22.

Faie tsy tihoe fale hagnasaze iareo reke. Mamindra fo reke naho mbe azo atao. Mirehake ty Baiboly tie, amindra’e fo naho anehoa’e hasoa fagnahy ndra ty ndaty nanao raty aza naho tena mibebake. Tsy izay vao ty atao tihoe tea rare’e?—Salamo 103:8.

Nagnino zay ro mahasoa antikagne? Nirehake ty apostoly Petera tie: “Tsy magnavakavake ty Andrianagnahare, fa amy ty firenena iaby, ze ndaty matahotse aze le manao ty maregne ro ankasitraha’e.” (Asan’ny Apostoly 10:34, 35) Tsy magnavakavake reke. Afake mifandrambe ama’e naho eké’e ho mpanompo’e tikagne ndra boake aia ndra boake aia, ndra mainte ndra foty, ndra mahantra ndra mpagnarivo, ndra nianatse ndra tsy nianatse.

Nimea i Jehovah feo ty fieretseretagne tikagne satria tea’e ho azontikagne ty atao tihoe rare’e. Amy izay tika ho afake hanao ty rare’e manahake aze ka. Mirehake ty Romanina 2:15 fa ‘hoe lalàna voasoratse am-pontikagne’ ao o feo ty fieretseretagneo sady “vavolombelogne” mirehake amantikagne naho mete ty raha ataontikagne ndra tsy mete. Mikalagne antikagne tsy hanao raty io naho voaofagne soa. Mandrisike antikagne hibebake naho hiova ka io naho nanao fahadisoagne tika. Naho fa haintikagne areke tie, tea rare’e ty Jehovah, le hagnampe antikagne zay sady mandrisike antikagne hagnarine aze.

“Andrianagnahare hatea.”​—1 JAONA 4:8.

Mahery naho hendre sady tea rare’e ty Andrianagnahare. Faie tsy mirehake ty Baiboly tie Andrianagnahare hery, ndra fahendreagne, ndra rare’e. Fa rehafe’e tie Andrianagnahare hatea. Ino ty anto’e? Ty hery ty mahavy aze hahavita raha. Ty fahendrea’e naho ty hatea’e ty rare’e ty magnampe aze hamaritse tie, akore ty hanoagne i rahay. Faie ty hatea ty mahavy i Jehovah hanao raha ndra inogn’ino ty anto’e.

Tsy mipay ndra ino ndra ino ty Jehovah. Faie namorogne o ndatio naho o anjelio reke noho ty hatea’e. Te hikarakara antikagne reke sady tea’e hahatsapa ty hatea’e ka tikagne. Natao’e mete soa ho antikagne ty tane toy tamy i reke namorogne azey. Le mbe aseho’e hatrake amy izao tie, tea’e ze kila ndaty, le ‘mampibeake i masoandro’ey amy ty raty fagnahy naho ty soa fagnahy reke, sady mampiavy o oragneo amy ty maregne naho ty tsy maregne.’​—Matio 5:45.

‘Bey hatea naho mamindra fo’ ka ty Jehovah. (Jakoba 5:11) Tena tea’e ze ndaty mikezake hahafantatse aze naho te hifandrambe marine ama’e. “Tsy lavitse antikagne tsikiraidraike” reke.​—Asan’ny Apostoly 17:27.

Nagnino zay ro mahasoa antikagne? Manjare mahatrea tsiro’e amy ty fiaignagne tikagne. Eretsereto ohatse ty hafaleagne tsapa’o naho fa miarake amy ty longo’o tena tea’o ndra naho fa mahatrea i masoandro soasoa fa ho tsofotsey, ndra anak’ajaja homehe. Tsy tihoe mate tikagne naho ohatse tsy misy o raha rehoe. Nimey i Jehovah antikagne reo mba tena ho mamy amantikagne ty miaigne.

Enga i Jehovah hivavake ama’e ka tikagne satria tena tea’e. Hoe ty Baiboly: “Ko minekoneko amy ze raha iaby, fa amy ze kila raha, le ampahonigno an’Andrianagnahare amy ty vavake naho ty fihalaleagne miharo fisaoragne ty fangataha’areo. Le ty fiadanan’Andrianagnahare ambone ze kila eretseretse ro hiambegne ty fo’areo.”​—Filipianina 4:6, 7.

Manjare hai’o zao tie, mahery ty Andrianagnahare, hendre naho mahiran-tsaigne, tea rare’e, sady bey hatea. Andao hohenteantikagne indraike tie, ino ty raha fa natao’e sady mbe hatao’e ho azo. Amy izay reke vao mainke ho tea’o.