Magnova Ndaty ty Baiboly
NANAGNE asa soa ty somondrara raike toy faie tena tsy liagne amo ze o Andrianagnahare zao reke. Faie fanta’e naho fa tafara tatoy tie, ino ty anto’e nampisy aze. Nanjare nahafantatse ty maregne miomba ty mate i ajalahy raike katolikay le nagnova ty fiaigna’e. Kivy tamy ty fiaignagne ty ajalahy raike hafa. Faie nanjare nahafantatse an’Andrianagnahare reke le nanjare Kristiana. Akore ty natao iareo?
“Nieretseretse avao raho tie: ‘Ino ty anto’e nampisy antikagne?’”—ROSALIND JOHN
TERAKE TAMY: 1963
FIRENENA NIAVIA’E: GRANDE-BRETAGNE
TY FIAIGNA’E TALOHA: NANAGNE ASA SOA
TY FIAIGNAKO TALOHA:
Terake ta Croydon, atimo i Londres agne raho. Sive zahay troke raike le iraho ty fahaenegne. Boake amy ty tokonose Saint-Vincent amy ty faritse i Karaiba agne ty Baba naho i Nene. Tena tea nianatse raho faie tsy mba liagne amo ze o Andrianagnahare zao. Mateteke raho ro nandeha tamy ty moro o antara marine anay io ey naho fa vakansy, sady namaky boke maro nindrameko boake amy ty fitamiriegne o bokeo agne.
Taogne tsiampeampe tafara i fianarakoy, le te hagnampe o ndaty sahiragneo raho. Nagnampe o ndaty tsy manan-tragno naho nanan-kandra vaho o ndaty misy fahatara’e ara-tsaigneo raho. Nanao siansa mifandrambe amy ty fitsaboagne tamy oniverisite ey raho. Tsy nampoizeko fa nahazo asa soa avao raho naho fa nahazo diploma sady vao mainke nanan-karena. Mpanolo-tsaigne miomba ty fandaminagne asa raho sady mpikaroke miomba ty fiaraha-monegne. Iraho avao ty nandamigne ty asako, le ordinatera naho Internet avao ty nilaeko. Mateteke raho ro nandeha an-dafe agne tagnate ty heregnandro tsiampeampe. Niroro tamy ty hotely tena teako raho, sady nankamamy o raha magnodidigne ahy tena fanjakao. Nandeha amo o toeragne misy rano mafana fagnasoagne endreke naho misy fanoagne sporò agne ka raho. Izay ro tena fiaignagne hoe raho! Faie mbe te hagnampe o ndaty sahiragneo avao raho.
TY NAGNOVÀ TY BAIBOLY TY FIAIGNAKO:
Nieretseretse avao raho tagnate ty taogne maro tie: “Mba ino ty anto’e ivelomantikagne? Ino ty anto’e nampisy antikagne?” Faie tsy mba nipay ty vale’e tagnate Baiboly ao raho. Nitilike ahy ty Margaret zaiko, naho ty nama’e tamy 1999. Vavolombelo i Jehovah iareo sady tena te hagnampe ahy i nama’ey. Nanjare nagneke hianatse Baiboly tama’e raho. Faie tsy mba nidareako i rahay satria tondregne avao tamy ty fiaignagne naho ty asa raho.
Nifindra ta atimo ahandrefa i Angletera agne raho tamy 2002. Nanohy nianatse tamy oniverisite ey raho satria te hahazo diploma fara’e ambone amy ty fikarohagne miomba ty fiaraha-monegne. Nanjare nivory avao tamy ty Vavolombelo i Jehovah agne raho naho i ana-dahikoy. Ndaty nianatse raho faie tagnate Baiboly ao ro tena nahafantarako ty anto’e mahavy o olagne amy ty fiaignagneo naho ty vahaolagne amy izay. Maregne ty raha rehafe ty Matio 6:24 satria tsy afake tihoe sady hanompo an’Andrianagnahare tikagne ro hanompo harena. Tsy maintsy nifily ze raha tena lahibey areke raho.
Nianatse ty boke tihoe Misy Mpamorona Iray Miahy Anao Ve? * o Vavolombelo i Jehovah-o tamy 2001. Niara-nianatse tamy iareo raho, le nirese lahatse tie i Jehovah, i Mpamorogne antikagney avao ro maha voavaha ze olagne manjò o ndatio. Faie nampianaregne tamo o oniverisite ey io fa tsy voatere mino i Mpamorogney rehe vaho izay hisy dika’e ty fiaigna’o. Tena niboseke raho. Roe volagne avao ty nianarako tagne, le niala raho, sady nifantoke tamy ty fianarako Baiboly naho ty fifandrambesako taman’Andrianagnahare.
Nandrisike ahy hiova ty Ohabolana 3:5, 6. Izao ty rehafe’e ao: “Matokia i Jehovah amy ty fo’o iaby, fa ko miantehetse amy ty fahaiza’o. Eretsereto reke amy ze kila raha atao’o, le hatao’e mandeha soa ty fiaigna’o.” Ie aloha va’e ho mpagnaleale naho hahazo asa soa rehe naho managne diploma fara’e ambone! Faie soa mandikoatse izay ty mahafantatse i Andrianagnahare bey hateay. Arakarake ty nianarako ty raha safirie’e miomba ty tane toy naho ty sorogne natao i Jesosy ro vao mainke nahavy ahy te hanokan-tegna hoahy i Mpamorogney. Natao badisa areke raho tamy Avrily 2003. Nitsoreko tsikedetsikede ty fiaignako tafara izay.
TY SOA NIRAMBESEKO:
Nanjare mifandrambe soa amy i Jehovah raho sady tsy voavilim-bola zay. Milamin-tsaigne naho fale raho satria mahafantatse aze. Mahafinaritse ahy ty miarake amo o ndaty tena manompo an’Andrianagnahareo.
Mihamitombo avao ty raha fantako naho fa mianatse Baiboly naho mivory raho. Teako ty mirehake ty raha inoako amy ty hafa. Izay ty manjare asako tie amy izao. Afake magnampe ndaty hagnasoa ty fiaigna’e manomboke amy izao raho sady magnampe iareo hahazo i Paradisa amy ty hoavỳ. Nanjare mpitory marain-tsy hariva raho nanomboke tamy Jona 2008 sady tamy izay raho ro vaho nahatsapa ho sambatse naho niafa-po. Izay vaho fantako ty anto’e nampisy antikagne sady misaotse i Jehovah raho noho ze raha zay.
“Tena nisy voka’e tamako ty nimateza i namakoy.”—ROMAN IRNESBERGER
TERAKE TAMY: 1973
FIRENENA NIAVIA’E: OTRISY
TY FIAIGNA’E TALOHA: MPILOKA
TY FIAIGNAKO TALOHA:
Nibey ta Brónó, tanagne kede Otrisy atoy raho. Tena nanan-karena o ndatio sady tsy le nisy hampiarotegne ty tagne.
Nisy raha raty maro niseho tamy tie raho mbe nikede. Indraike andro zay, le niarake nihisa tamy ze namako zay raho tamy 1984. Vaho 11 taogne teo ho eo raho tamy izay. Faie tamo o folakandro iohoe ro dinofo ty tobile i namakoy le nimate. Tena nisy voka’e tamako zay. Nieretseretse avao raho tagnate ty taogne maro tie hanao akore tikagne naho fa mate.
Nanjare elektrisiana raho naho fa tsy nianatse sasa. Nanjare nizatse niloka raho, sady vola bey ty nilokako. Faie mbe tsy sahiragne ara-bola raho. Nanjare tea nanao sporo ka raho sady tea mozike rock mavesatse. Nandeha nandihy naho namonje fete avao ka raho. Nanao ze nahafinaritse ahy avao raho sady raty findesam-batagne. Faie tsy mba niafa-po tamy ty fiaignagne raho.
TY NAGNOVÀ TY BAIBOLY AHY:
Nisy Vavolombelo i Jehovah fa antets’antetse zay nampikonkógne tan-tragnoko ao tamy 1995, sady nimea’e boke raho. Hazavae’e ao ze raha rehafe ty Baiboly miomba tihoe: ‘Manao akore tikagne naho fa mate?’ Mbe nampikorontagne ty saiko ty nimateza i namakoy, le nirambeseko i bokey. Faie tsy mba i toko miomba ty fahafatezagney avao ty nivakieko fa ie iaby.
Voavale tao i fagnonteneakoy sady mbe nahafantatse raha hafa ka aza raho. I Jesosy avao ty ninoa’ay satria katolika zahay. Faie naho fa nandineke soa o Baibolio raho, le nanjare nifandrambe tamy i Jehovah Andrianagnahare, Baba i Jesosy. Tena nifale raho satria nihaiko fa kay tsy sarotse fantaregne sady tsy tihoe tsy azo ifandrambesagne ty Jehovah, fa ampahafantare’e soa ze te hahafantatse aze ty miomba ty tegna’e. (Matio 7:7-11) Fantako ka fa managne fihetseham-po reke, sady mitagne ty saontsy natao’e. Nanjare te handineke ty faminania ty Baiboly raho sady te hagnamaregne naho tena tanterake vata’e rey. Vao mainke nahavy ahy hino an’Andrianagnahare zay.
Tsiela tafara izay le nifantako fa ty Vavolombelo i Jehovah ro tena te hagnampe o ndatio hahafantatse ze raha rehafe ty Baiboly. Nihamaregneko tagnate i Baiboliko katolikay ao iaby ze andinin-teny amy boke iareoy ao. Arakarake ty nanoako izay ty nahatsapako fa nahatrea ty maregne raho.
Nianarako agnate Baiboly ao fa tea i Jehovah hampihatse ze raha nianarako raho. Treako tamy Efesianina 4:22-24 ao ohatse, fa toko’e ‘hagnafake i toetseko taloha, mifagnarake amy ty findesam-batako taloha rey’ raho, sady “hiakanjo toetse vaovao finorogne arake ty zoton’arofon’Andrianagnahare.” Tsy raty findesam-batagne sasa raho. Tsy niloka sasa raho satria mahavy o ndatio ho tea harena naho tsy ho mete ho afa-po zay. (1 Korintianina 6:9, 10) Fantako fa tsy toko’e hiarake amy i namako taloha rey sasa raho naho te hiova, fa hinamagne amy ty ndaty magnorike fitsipike mitovy amy ty ahy.
Tsy mora ty nanao o fiovagne rehoe. Faie nivory tamo o Vavolombelo i Jehovah-o agne raho, sady nanomboke ninamagne tamy ty ndaty tagne. Nanohy nianatse Baiboly raike ka raho. Novàko ty mozike fitsanogneko naho ty tanjoko vaho ty poziko. Natao badisa raho tamy 1995, le nanjare Vavolombelo i Jehovah.
TY SOA NIRAMBESEKO:
Tsy tea vola naho harena sasa raho. Mora boseke raho tie taloha faie fa tsy hoe izay sasa tie amy izao. Tsy le minekoneko bey miomba ty hoavy ka raho.
Tena fale raho fa agnisa ty mpanompo i Jehovah magneran-tane. Misy amy iareo ty miatreke olagne lahibey, faie tsy mivalike amy i Jehovah. Tsy tondregne manao ze mahafinaritse ty tegnako avao sasa raho tie amy izao. Tena fale ka raho fa manompo i Jehovah naho manao ty soa amy ty ndaty sady izay ty andaniako ty fotoako naho ty heriko.
“Izay vaho misy dika’e ty fiaignako.”—IAN KING
TERAKE TAMY: 1963
FIRENENA NIAVIA’E: ANGLETERA
TY FIAIGNAKO TALOHA: KIVY TAMY TY FIAIGNAGNE
TY FIAIGNAKO TALOHA:
Terake ta Angletera agne raho faie nifindra ta Ostralia tatoy zahay tamy tie raho nifito taogne. Nipetrake ta Gold Kost teto zahay. Toeragne fandehana o mpizaha taneo ty a Koinland, Ostralia atoy io. Tsy mpanan-karena zahay faie nanagne ze raha tena nilae’ay avao.
Tsy nahatsiaro ho sambatse raho ndra tie nanagne ze raha nilaeko aza tamy tie mbe nikede. Nanjare tena nikivy tamy ty fiaignagne raho. Mpinon-toake bey ty babako. Tsy tena tea ahy reke satria mamo lava sady nampijale i rene’ay. Tafara tatoy ty vaho nahafantarako tie, kay ty raha niaigna’e tamy tie reke nimaramila ta Malezia agne ty nahavy aze nanao irey.
Nanjare mpinon-toake bey raho tamy i lisé ey. Nijanogne tsy nianatse raho tamy tie raho ni-16 taogne, sady nilitse tamy ty tafike an-driake ey. Nagnohatse nifoke rongony raho sady nanjare nandevoze ty sigara. Vao mainke nanjare niankin-doha tamo o toakeo raho. Isake tie sabotsy lahady avao raho tamy ty voaloha’e ro mamo, faie naho fa niavy eo le isan’andro.
Nieretseretse raho tamy tie raho ni-20 taogne teo ho eo naho tena misy ty Andrianagnahare. Hoe raho: ‘Naho tena misy reke, le magnino ro enga’e hijale naho ho mate o ndatio?’ Nanoratse poezy magnomey tsiny an’Andrianagnahare aza raho, noho ty halàko o haratiagneo.
Niala tamy i tafikey raho tamy tie raho ni-23 taogne. Niovaova asa raho sady nandeha an-dafe agne tagnate ty herentaogne. Faie mbe nikivy avao raho ndra tie teo aza zay. Tena tsy te hagnatratse tanjogne raho. Tsy mba nisy raha nahaliagne ahy. Tamako, le tsy mba nisy dika’e ze o hanagne tragno ndra asa soa ndra toeragne ambone zao. Ty minon-toake naho mitsanogne mozike ty mba nampaivankivagne ahy.
Tadidiko soa fa tena te hahafantatse ty anto’e mampisy o ndatio raho tie indraike zay. Ta Polony tagne raho tamy izay, nitilike i tobe fitanagne ta Auschwitz agney. Fa namaky boke miomba ty hampiarotegne niseho tamo o tobe iohoe raho. Faie naho fa tena nahatrea i tobey naho ty habei’e raho vaho tena nalahelo. Tsy azoko tie, o ndatio ro mba mahavita raha mampiriatse holitse hoe izay amy ty ndaty manahake aze avao. Tadidiko tamy izay fa nagnodidigne i tobey raho sady nipoke ty ranomasoko ro nirehake tie: ‘Fa le nagnino loatse?’
TY NAGNOVÀ TY BAIBOLY TY FIAIGNAKO:
Te hahafantatse ty anto’e nampisy o fijaleagneo raho le namaky Baiboly tamy 1993, sady niheregne tan-dafe agne. Nisy Vavolombelo i Jehovah roe niavy tamako teo, tsy ela tafara izay, sady nirisihe’e hagnatreke havoriambey raho. Natao tamy i terrain tagnila’ay teo i rahay le nandeha raho.
Fa nagnente laboly tamo o terrain iohoe raho volagne tsiampeampe lasa zay. Faie tena hafa i havoriambeỳ. Nahalala fomba sady nilamigne iaby ty akanjo ty Vavolombelo i Jehovah tao vaho hendre iaby ty ana iareo. Tena nigaga raho nahatrea o ndaty reo tamy i fotoa fihinanagney. Anjato’e iareo ro nihinagne tamy i fanoagne laboly tao. Faie naho fa niheregne tamy ty toera’e iareo, le tsy nahatrea fako nipopoke tegne ho egne raho ndra raike aza. Fa ty tena nahaveregne ahy, le tena niafa-po sady nilongo soa iaby iareo. Izay ty raha tena nirieko. Tsy nisy nitadidiko i lahajaka natao tagne rey, fa ty raha natao iareo ro tsy afake an-tsaiko ato.
Nahatsiaro i ana ty rahavave i baba’aỳ raho tamo o hariva iohoe. Mpamaky Baiboly reke sady nianatse tamy ty fivavahagne sambe karaza’e agne. Nirehake tamako reke taogne tsiampeampe taloha izay fa ty voa’e ty ahafantaragne ty fivavahagne maregne, arake i reha i Jesosỳ. (Matio 7:15-20) Nieretseretse raho tie, toko’e mba ho fantareko ty mampiambake o Vavolombelo i Jehovah-o. Nanjare nanagne fanantenagne raho sady nisambako vaho nahatsapa hoe izay tamy ty fiaignako.
Niheregne nitilike ahy i Vavolombelogne roe nandrisike ahy hagnatreke havoriambeỳ, heregnandro tafara izay. Nandrisike ahy hianatse Baiboly iareo le nagneke raho. Nanomboke nagnatreke ty fivoria iareo ka raho.
Tena niova ty fomba fiheverako an’Andrianagnahare naho fa nianatse Baiboly raho. Nanjare fantako fa tsy ireke ty mahavy o ndatio hanao raha raty naho hijale. Ireke aza tena malahelo naho fa manao raty o ndatio. (Genesisy 6:6; Salamo 78:40, 41) Nanjare tsy te hanao raha mampalahelo i Jehovah sasa raho, fa te hampifale aze. (Ohabolana 27:11) Tsy ninon-toake bey naho tsy nifoke sigara vaho tsy niraty findesam-batagne sasa raho. Natao badisa raho tamy Marsa 1994, le nanjare Vavolombelo i Jehovah.
TY SOA NIRAMBESEKO:
Tena fale naho afa-po raho tie amy izao. Tsy minon-toake sasa raho mba hamahàgne ty olagne manjò ahy. Apetrako amy i Jehovah ze raha manahiragne ahy.—Salamo 55:22.
Nanambaly i Karen raho sady fa folo taogne zao zahay ty nimpivaly. Vavolombelo i Jehovah reke sady tena soa tarehe. Managne anake mahafinaritse atao tihoe Nella reke. Sambe tea mandeha mitory zahay telo mianake, le magnampe ty hafa hahafantatse ty maregne miomba an’Andrianagnahare. Izay vaho misy dika’e ty fiaignako.
^ Naboa ty Vavolombelo i Jehovah.