Skip to content

Skip to table of contents

AJUDA BA FAMÍLIA | HABOOT OAN

Hanorin oan ‘labele bosok’

Hanorin oan ‘labele bosok’

TANSÁ MAK SUSAR?

Hanoin toʼok, Ita-Boot nia oan ho tinan 5 halimar hela iha sala vizita. Derrepente deʼit Ita-Boot rona lian tarutu makaʼas. Ita-Boot halai ba neʼebá no haree, oan neʼe halo rahun tiha vazu. Ita-Boot hateke ba oan nia oin no hatene kedas nia mak halo.

Ho oin-buis, Ita-Boot husu ba oan: “Nuʼusá mak ó halo rahun vazu neʼe?”

Oan hatán ho lalais: “Lae, Amá! Laʼós haʼu!”

Ita-Boot nia oan nega hanesan neʼe dala barak ona. Ita-Boot hatene nia bosok-teen duni. Neʼe halo Ita-Boot estrese ka lae?

BUAT NEʼEBÉ ITA PRESIZA HATENE

Bosok mak hahalok aat. Bíblia hanorin katak Maromak Jeová la simu “nanál neʼebé bosok”. (Provérbios [Amsal] 6:16, 17) Maromak fó ukun-fuan ba ema Izraél antigu katak lohidór sira merese simu kastigu todan.—Levítico (Imamat) 19:11, 12.

Lia-bosok balu mak todan tebes. Iha ema balu neʼebé laran-aat duni, sira bosok tanba hakarak halo ema tama ba rai-kuak. Maibé iha ema seluk bosok tanba derrepente deʼit sira sente moe ka taʼuk atu simu kastigu. (Gênesis [Kejadian] 18:12-15) Loos duni, maski bosok hotu neʼe mak sala maibé iha lia-bosok balu neʼebé todan tebes. Nuneʼe, se Ita-Boot nia oan koʼalia bosok, tetu didiʼak tansá mak nia bosok no komprende didiʼak ninia tinan.

Bainhira oan sei kiʼik, hadiʼa kedas ninia hahalok bosok-teen. Doutór David Walsh dehan: “Importante tebes ba inan-aman sira atu hanorin oan sempre koʼalia buat loos, maski oan neʼe hatene katak ikusmai nia sei simu kastigu husi buat neʼebé nia halo. Presiza hanorin oan katak atu ema bele tau fiar ba nia no halo kolega ho nia, nia labele bosok tanba susar tebes ba ema atu tau fiar ba bosok-teen sira.” *

Lalika estrese demais. Maski Ita-Boot nia oan koʼalia bosok beibeik maibé neʼe la dehan katak nia atu sai aat ona. Bíblia fó-hanoin ita dehan: “Hahalok beik mak iha oan nia laran.” (Provérbios [Amsal] 22:15) Sin, iha labarik balu mak hatudu hahalok beik hanesan gosta bosok. Karik neʼe tanba labarik sira taʼuk ema hirus no fó kastigu ba sira. Nuʼudar inan-aman, presiza haree didiʼak oinsá mak bele ajuda oan atu soe tiha hahalok beik neʼe.

SAIDA MAK ITA BELE HALO?

Hanoin didiʼak tansá mak oan bosok. Labarik bosok tanba nia taʼuk inan-aman fó kastigu ba nia ka lae? Ka tanba nia lakohi halo inan-aman triste? Se Ita-nia oan koʼalia ho nia kolega sira, nia gosta inventa istória naranaran deʼit, neʼe tanba nia sei kiʼikoan mak nia koʼalia arbiru deʼit ka tanba nia hakarak bosok duni? Iha situasaun hotu neʼe, inan-aman presiza tetu didiʼak. Se inan-aman hakarak hadiʼa oan nia hahalok, presiza hatene tansá mak oan neʼe bosok.—Bíblia nia matadalan: 1 Korinto 13:11.

Se oan halo sala, koʼalia kedas deʼit oan nia sala. Hanesan temi tiha iha sorin kona-ba oan halo rahun vazu, inan neʼe ho oin-buis, husu ba nia oan: “Nuʼusá mak ó halo rahun vazu neʼe?” Oan neʼe koʼalia bosok kedas, tanba karik nia taʼuk ninia inan hirus nia. Maibé diʼak liu se inan neʼe dehan kedas: “Eipá, ó halo rahun tiha vazu neʼe! Haʼu hatene ó mak halo.” Neʼe halo oan labele koʼalia bosok tan. Hodi halo nuneʼe inan neʼe bele ajuda ninia oan atu sempre koʼalia buat loos.—Bíblia nia matadalan: Koloso 3:9.

Se oan koʼalia buat loos, gaba nia. Baibain labarik sira hakarak tebes atu halo inan-aman kontente. Entaun se inan-aman gaba beibeik oan bainhira oan koʼalia buat loos, neʼe hanesan rega beibeik ai-funan ida atu halo ai-funan neʼe buras liután no haree furak. Fó hanoin beibeik ba oan sira katak ‘labele bosok’ mak lei ida iha imi-nia família laran, tan neʼe sira tenkesér koʼalia buat loos deʼit.—Bíblia nia matadalan: Ebreu 13:18.

Hanorin oan katak susar ba ema atu tau fiar ba bosok-teen sira. Se ema la fiar tan ita, presiza tempu naruk hodi manán ema nia laran atu fiar fali ita. Se oan nia hahalok diʼak, gaba nia no hatete: “Haʼu-nia oan, tanba ó koʼalia buat loos, neʼe halo haʼu kontente loos.”

Inan-aman nia hahalok rasik mak sai ezemplu ba oan. Oinsá labarik sira bele aprende se sira rona inan-aman mós bosok beibeik? Porezemplu, inan-aman balu lakohi simu bainaka ruma, tan neʼe sira haruka oan dehan: “Bá hatete nia, apá ho amá laiha uma.” Se inan-aman balu lakohi tama serbisu, sira telefone patraun no bosok dehan: “Haʼu moras.” Maibé loloos oan sira haree katak sira mak baruk deʼit atu bá serbisu.—Bíblia nia matadalan: Tiago 3:17.

Hanorin oan hodi uza Bíblia. Matadalan no istória sira iha Bíblia ajuda tebes ema atubele iha hahalok laran-moos. Ita-Boot bele uza livru ida Belajarlah dari sang Guru Agung, husi Testemuña ba Jeová, atu hanorin Bíblia nia matadalan sira ba Ita-Boot nia oan. Kapítulu 22 iha livru neʼe hanorin kona-ba “Tansá ita labele bosok.” (Haree iha sorin “Livru ida neʼebé bele ajuda ita-nia oan” liafuan balu mak foti husi livru neʼe.) Atubele hetan livru neʼe, bele loke sítiu iha internét www.isa4310.com/id.

^ par. 11 Foti husi livru No: Why Kids—of All Ages—Need to Hear It and Ways Parents Can Say It.