Animál kiʼik balu iha tasi hanesan sipu, sempre belit ba ró nia lolon no neʼe hamosu problema balu. Porezemplu, ró nia velosidade sai neineik liu, ikusmai presiza gasta mina barak. No kada tinan rua ró tenke para tanba presiza hamoos ró nia lolon. Entaun, matenek-naʼin sira hakaʼas an atu buka solusaun husi natureza.

 Hanoin toʼok: Peskiza hatudu katak kulit husi baleia pilotu neʼebé liras naruk (Globicephala melas) bele hamoos ninia an rasik. Ninia kulit neʼe taka ho kafuʼak sira neʼebé kiʼik tebetebes, tan neʼe sipu oan labele belit ba nia. Entre kafuʼak sira-neʼe iha been neʼebé duni alga no bateria sira. Been neʼe sempre sai bainhira baleia pilotu troka kulit.

 Matenek-naʼin sira hakarak halo tuir dalan neʼebé baleia pilotu hamoos an atu proteje ró nia lolon hodi moos nafatin. Durante neʼe, ró nia lolon taka ho tinta neʼebé bele prevene animál kiʼik sira atu belit. Maibé, agora ema labele uza tan tinta sira-neʼe tanba sai venenu ba animál sira iha tasi laran. Entaun, solusaun mak saida? Matenek-naʼin sira koko atu taka ró ho nivel balu. Nivel primeiru iha kuak sira neʼebé hasai been kímiku neʼebé la perigu ba ambiente tasi nian. Nivel segundu mak rede besi neʼebé taka nivel primeiru. Been kímiku neʼe sai isin bainhira kona tasi-been no taka ró lolon hanesan kulit. Nuʼudar tempu liu daudaun, kulit ho milímetru 0,7 neʼe sei mohu hamutuk ho animál kiʼik sira neʼebé belit ba ró lolon. Tuirmai, been foun liu sei sai no taka fali ró lolon.

 Rezultadu husi peskiza iha laboratóriu hatudu katak dalan ida-neʼe bele hamenus duni animál kiʼik sira atu la belit ba ró lolon. Neʼe sei ajuda tebes kompañia sira neʼebé uza ró, tanba atu hamoos ró mak karun tebes.

 Ita hanoin oinsá? Baleia pilotu nia kulit neʼebé bele hamoos an rasik mosu mesak deʼit ka lae? Ka Maromak mak kria?