1-3. (a) Juu ya nini mitume walipelekwa mbele ya Sanhedrini, na ulizo ya maana yenye ilipaswa kujibiwa ni gani? (b) Juu ya nini uamuzi wenye mitume walikamata unatuhusu?

 KASIRANI ya waamuzi wa Sanhedrini inaendelea kuongezeka! Mitume wa Yesu wameshitakiwa na wako nasamba mbele ya ile tribinali kubwa. Juu ya nini? Yosefu Kayafa, kuhani mukubwa na mwenye anaongoza Sanhedrini, anawaambia hivi kwa ukali: “Tuliwaamuru kwa mukazo musiendelee kufundisha katika jina hili.” Ule kiongozi mukali hapendi hata kutaja jina ya Yesu. Anaendelea kusema hivi: “Lakini muangalie! mumejaza Yerusalemu na mafundisho yenu, na mumekusudia kuleta damu ya mutu huyu juu yetu.” (Mdo. 5:28) Ujumbe wake uko wazi: Muache kuhubiri ao mutaona!

² Mitume watatenda namna gani? Yesu mwenye alipewa mamlaka na Mungu, njo aliwapatia kazi ya kuhubiri. (Mt. 28:18-20) Mitume wataogopa wanadamu na kunyamaza? Ao wataonyesha uhodari na kuendelea kuhubiri? Bila kusita, mutume Petro anajibu kwa ajili ya mitume wote. Anajibia waziwazi na bila woga.

³ Kwa sababu tuko Wakristo wa kweli, namna mitume walitenda wakati Sanhedrini iliwaogopesha inatuhusu. Siye pia tulipewa kazi ya kuhubiri. Na wakati tuko nafanya ile kazi yenye Mungu alitupatia, na siye watu wanaweza kutupinga. (Mt. 10:22) Wapinzani wanaweza kujaribu kututilia vizuizi ao kukataza kazi yetu. Tutafanya nini? Kuchunguza uamuzi wenye mitume walikamata na hali zenye zilifanya wapelekwe mbele ya Sanhedrini kunaweza kutusaidia. a

4, 5. Juu ya nini Kayafa na Wasadukayo ‘walijaa wivu’?

⁴ Kumbuka kama, wakati waliwakataza kuhubiri kwa mara ya kwanza, Petro na Yohana walijibu: “Hatuwezi kuacha kusema juu ya mambo yenye tumeona na kusikia.” (Mdo. 4:20) Na wakati walitoka mbele ya Sanhedrini, Petro na Yohana na mitume wengine, waliendelea kuhubiri mu hekalu. Mitume walifanya miujiza mingi, sawa vile kuponyesha wagonjwa na kufukuza pepo  wachafu. Walifanya vile mu “Nguzo za Sulemani,” sehemu yenye kufunikwa yenye kuwa upande wa mashariki wa hekalu, kwenye Wayahudi wengi walikuwa wanakutana. Na hata, inaonekana kuwa kivuli ya Petro ilikuwa inaponyesha watu! Watu wengi wenye waliponyeshwa kimwili walikubali pia kweli ya Biblia yenye iliwaponyesha kiroho. Matokeo ilikuwa nini? “Hesabu ya wale wenye kumuamini Bwana, wanaume na wanamuke, ikaendelea kuongezeka sana.”​—Mdo. 5:12-15.

⁵ Kayafa na Wasadukayo, kikundi yenye alikuwa ndani, ‘walijaa wivu’ na wakatupa mitume mu gereza. (Mdo. 5:17, 18) Juu ya nini Wasadukayo walikasirika sana? Mitume walikuwa wanafundisha kama Yesu alifufuliwa, lakini Wasadukayo hawakuamini ufufuo. Mitume walisema kama ni wale tu wenye walimuamini Yesu njo wataokoka. Lakini Wasadukayo waliogopa kama Waroma watawapatia malipizi kama watu wanamuona Yesu kuwa kiongozi wao. (Yoh. 11:48) Njo maana Wasadukayo waliazimia kabisa kumaliza mitume!

6. Leo, nani njo anachocheaka sana wengine watese watumishi wa Yehova, na juu ya nini ile haipaswe kutushangaza?

⁶ Leo pia, watu wa dini njo wanachocheaka sana wengine watese watumishi wa Yehova. Mara mingi wanatumia uvutano wenye wako nao juu ya wakubwa wa serikali na vyombo vya kutangaza habari ili kujaribu kusimamisha kazi yetu ya kuhubiri. Ile inapaswa kutushangaza? Hapana. Ujumbe wetu unafunua wazi mafundisho yao ya uongo. Wakati watu wenye mioyo mizuri wanakubali kweli ya Biblia, wanawekwa huru kutokana na mafundisho na desturi zenye hazipatane na Biblia. (Yoh. 8:32) Njo maana haishangaze kuona kama, mara mingi ujumbe wetu unafanyaka viongozi wa dini watuchukie na wajae wivu.

7, 8. Inawezekana kabisa maagizo yenye malaika alipatia mitume ilikuwa na matokeo gani juu yao, na ni muzuri tujiulize ulizo gani?

⁷ Wakati mitume walikuwa wanangoya hukumu yao mu gereza, pengine walijiuliza ikiwa maadui wao watawaua kwa sababu ya imani yao. (Mt. 24:9) Lakini wakati wa usiku jambo fulani yenye hawakutazamia ilitokea: “Malaika wa Yehova akafungua milango ya gereza.” b (Mdo. 5:19) Ule malaika aliwapatia muongozo wenye kuwa wazi. Aliwaambia hivi: “Musimame katika hekalu, na muendelee kuambia watu.” (Mdo. 5:20) Bila shaka, ile maagizo iliwahakikishia kama walikuwa wanafanya mambo ya muzuri. Na iliwapatia pia nguvu ya kuendelea kuwa imara hata kutokee nini. Kwa hiyo, kwa imani yenye nguvu na uhodari, mitume “wakaingia katika hekalu asubui sana na wakaanza kufundisha.”​—Mdo. 5:21.

⁸ Ni muzuri kila mumoja wetu ajiulize hivi: ‘Nikijikuta mu hali ya vile, nitakuwa na imani na uhodari wa kuendelea kuhubiri?’ Kujua kama malaika wanategemeza na kuongoza kazi ya maana ya “kutoa ushahidi kamili  juu ya Ufalme wa Mungu” kunaweza kutupatia nguvu.​—Mdo. 28:23; Ufu. 14:6, 7.

9-11. (a) Mitume walijibia namna gani wakati Sanhedrini iliwaamuru waache kuhubiri, na waliachia Wakristo wa kweli mufano gani?

⁹ Kayafa na waamuzi wengine wa Sanhedrini wako sasa tayari kuhukumu mitume. Juu hawajue mambo yenye ilipitikana usiku, wanatuma maofisa waende walete wale wafungwa. Wazia namna wale maofisa walishtuka wakati walitambua kama wale wafungwa hawako tena, hata kama gereza lilikuwa “limefungwa na liko salama, na walinzi walikuwa wamesimama kwenye milango.” (Mdo. 5:23) Bila kukawia kapiteni wa hekalu alipata habari kama mitume walisharudia mu hekalu na wako wanatoa ushahidi juu ya Yesu Kristo. Wako nafanya ileile kazi yenye ilifanya wawatupe mu gereza! Mara moya kapiteni wa hekalu na maofisa wake wakaenda ku hekalu kuwakamata na kuwaleta mbele ya Sanhedrini.

¹⁰ Sawa vile tuliona ku mwanzo wa hii sura, wale viongozi wa dini wenye kasirani waliambia mitume waziwazi waache kuhubiri. Mitume walijibia namna gani? Kwa uhodari Petro alijibia hivi kwa ajili ya mitume wote: “Tunapaswa kumutii Mungu kuwa mutawala kuliko wanadamu.” (Mdo. 5:29) Kwa hiyo, mitume waliwekea mufano Wakristo wote wa kweli. Hata kama Mungu anatuomba tutii wale wenye kutawala, hatupaswe kuwatii wakati wanatukataza kufanya mambo yenye Mungu anatuomba ao wakati wanatuomba tufanye mambo yenye Mungu anakataza. Kwa hiyo, leo ikiwa “mamlaka zenye kuwa kubwa” zinakataza kazi yetu ya kutoa ushahidi, hatutaacha kufanya kazi yetu ya kuhubiri habari njema yenye Mungu alitupatia. (Ro. 13:1) Lakini tutatafuta njia za kuendelea kutoa ushahidi juu ya Ufalme wa Mungu bila kujionyesha waziwazi.

¹¹ Haishangaze kuona kama jibu ya uhodari ya mitume ilifanya wale waamuzi wakasirike hata zaidi. Waliazimia kabisa ‘kuua’ mitume. (Mdo. 5:33) Ilionekana kama wale wahubiri wenye bidii na wenye uhodari hawataponyoka kifo. Lakini walikuwa karibu kupata musaada mu njia yenye hawakuwazia hata kidogo.

12, 13. (a) Gamalieli alipatia wenzake shauri gani, na walitenda namna gani? (b) Yehova anaweza kufanya nini juu ya kusaidia watu wake, na tunaweza kuwa hakika na mambo gani kama anaruhusu ‘tuteseke kwa sababu ya haki’?

¹² Gamalieli, “mwalimu wa Sheria mwenye kuheshimiwa na watu wote,” akasimama na kuanza kuzungumuza. c Inawezekana kama ule mwanasheria aliheshimiwa sana na wenzake na hata aliamuru ‘[mitume] wapelekwe inje kwa wakati kidogo.’ (Mdo. 5:34) Gamalieli alizungumuzia kwanza mifano ya vikundi vyenye vilifikia mwisho wakati viongozi wao walikufa, kisha aliomba ile tribinali ivumilie na iache wakati ipite juu Yesu kiongozi wa mitume, alikuwa ametoka tu kufa. Mafasirio ya Gamalieli ilikuwa yenye kusadikisha. Alisema hivi: “Musijiingize katika mambo ya watu hawa, lakini muwaache. Kwa maana, kama mupango huu ao kazi hii inatoka kwa wanadamu, itaharibiwa; lakini kama inatoka kwa Mungu, hamutaweza kuwaharibu. Tofauti na hilo, munaweza hata kujikuta munapigana na Mungu mwenyewe.” (Mdo. 5:38, 39) Wale waamuzi walisikiliza mashauri yake. Hata vile, walisema mitume wapigwe viboko na waliwaamuru “waache kusema katika jina la Yesu.”​—Mdo. 5:40.

¹³ Sawa zamani, leo pia Yehova anaweza kutumia wanadamu wenye mamlaka, sawa vile Gamalieli, ili watetee watu wake. (Mez. 21:1) Kupitia roho yake, Yehova anaweza kuchochea watawala, waamuzi, ao wanasheria watende kulingana na mapenzi yake. (Ne. 2:4-8) Lakini kama anaruhusu ‘tuteseke kwa sababu ya haki,’ tunaweza kuwa hakika na mambo mbili. (1 Pe. 3:14) Kwanza, Mungu anaweza kutupatia nguvu ya kuvumilia. (1 Ko. 10:13) Pili, wapinzani ‘hawataweza kuharibu’ kazi ya Mungu.​—Isa. 54:17.

14, 15. (a) Mitume walitenda namna gani kisha kupigwa viboko, na juu ya nini walitenda vile? (b) Toa mufano wenye kuonyesha kama watu wa Yehova wanavumiliaka kwa furaha.

¹⁴ Kupiga mitume viboko kulifanya wavunjike moyo na kuregeza azimio yao? Hapana! ‘Walitoka mbele ya Sanhedrini, wakiwa na furaha.’ (Mdo. 5:41) ‘Wakiwa na furaha!’ Juu ya nini walikuwa na furaha? Haiko kwa sababu ya maumivu yenye walisikia wakati walipigwa viboko. Walikuwa na furaha juu walijua kama walikuwa wanateswa kwa sababu ya ushikamanifu wao kwa Yehova na kwa sababu walikuwa wanafuata mufano wa Bwana wao, Yesu.​—Mt. 5:11, 12.

¹⁵ Kama ndugu zetu wa karne ya kwanza, siye pia tunavumilia kwa furaha wakati tunateswa kwa sababu ya habari njema. (1 Pe. 4:12-14) Kusema kweli, hatufurahiake wakati wengine wanatuogopesha, wanatutesa, ao kutufunga. Lakini tunakuwaka na furaha sana juu tunaendelea kuwa washikamanifu. Fikiria mufano wa Henryk Dornik, mwenye kwa miaka mingi alivumilia wakati alikuwa anateswa na serikali za wadikteta. Anakumbuka kama mu Mwezi wa 9, 1944, wenye mamlaka waliamua kumutuma yeye na kaka yake mu kambi ya mateso. Wale wapinzani walisema: “Hauwezi kuwalazimisha kufanya kitu. Kuteseka kwa ajili ya imani yao kunawaletea furaha.” Ndugu  Dornik anaeleza hivi: “Hata kama sikupenda kuteswa, kuteseka kwa uhodari kwa sababu ya uaminifu wangu kwa Yehova kuliniletea furaha mingi.​—Yak. 1:2-4.

16. Namna gani mitume walionyesha kama waliazimia kutoa ushahidi kwa ukamili, na namna gani tunafuata mufano wao?

¹⁶ Bila kukawia, mitume walianza tena kazi ya kutoa ushahidi. Bila woga, waliendelea “kila siku katika hekalu na nyumba kwa nyumba” kufanya kazi ya “kutangaza habari njema juu ya Kristo, Yesu.” d (Mdo. 5:42) Wale wahubiri wenye bidii walikuwa wameazimia kutoa ushahidi kwa ukamili. Kama vile Yesu aliwaamuru, walipelekea watu ujumbe ku nyumba zao. (Mt. 10:7, 11-14) Bila shaka, ni vile walifikia kujaza Yerusalemu na mafundisho yao. Leo Mashahidi wa Yehova wanajulikana kuwa wanahubiri kwa kufuata mufano wa mitume. Wakati tunahubiria kila nyumba mu eneo yetu, tunaonyesha kama tunapenda kutoa ushahidi kamili kwa kupatia kila mutu nafasi ya kusikia habari njema. Yehova amebariki mahubiri yetu ya nyumba kwa nyumba? Ndiyo, ameibariki! Mamilioni ya watu wenye wamekubali ujumbe wa Ufalme mu hizi siku za mwisho walisikia habari njema kwa mara ya kwanza wakati Shahidi aligonga ku mulango wao.

17-19. Ni tatizo gani yenye ilitokea yenye ingeweza kuleta mugawanyiko, na mitume walifanya nini juu ya kuimaliza?

¹⁷ Sasa, kutaniko yenye ingali tu ya mupya inapambana na tatizo fulani yenye haitoke inje, lakini inatoka ndani ya kutaniko. Ni tatizo gani? Wanafunzi wengi wenye walibatizwa walikuwa wageni wenye walitembelea Yerusalemu na walipenda kujifunza mambo mingi zaidi mbele ya kurudia kwao. Wanafunzi wenye walikuwa Yerusalemu walitoa kwa kujipendea michango ili kuwasaidia wapate chakula, na mambo ingine ya lazima. (Mdo. 2:44-46; 4:34-37) Mu ile wakati, jambo fulani yenye iliomba kushugulikia kwa busara ikatokea. “Katika ugawaji wa chakula wa kila siku,” wajane wenye kuzungumuza Kigiriki “hawakukuwa wanapewa sehemu yao.” (Mdo. 6:1) Lakini wajane wenye kuzungumuza Kiebrania walikuwa wanapewa sehemu yao. Inaonekana  shida ilikuwa ubaguzi. Ubaguzi iko kati ya mambo yenye inaweza kuleta migawanyiko sana.

¹⁸ Mitume, wenye walifanyiza baraza yenye kuongoza ya kutaniko yenye ilikuwa inaongezeka, waliona kama haitakuwa jambo ya hekima ‘kuacha neno la Mungu ili kugawa chakula.’ (Mdo. 6:2) Ili kumaliza ile tatizo, waliomba wanafunzi watafute wanaume saba “wenye kujaa roho na hekima” wenye mitume wangeweka ili washugulikie ile ‘kazi ya lazima.’ (Mdo. 6:3) Iliomba wanaume wenye kustahili kwa sababu inawezekana haikukuwa tu kugawanya chakula, lakini iliomba pia kuchunga makuta, kununua vitu, na kufanya ripoti. Wanaume wote wenye walichaguliwa walikuwa na majina ya Kigiriki, yenye pengine ilifanya wajane wenye walikwazika wawakubali kwa vyepesi. Mitume walichunguza wale wanaume wenye walipendekezwa, na kusali. Kisha waliweka wale wanaume saba ili washugulikie ile ‘kazi ya lazima.’ e

¹⁹ Juu wale wanaume saba walikuwa na daraka ya kugawanya chakula, ni kusema hawakukuwa tena na daraka ya kuhubiri habari njema? Hapana! Kati ya wale wanaume kulikuwa Stefano, mwenye alikuwa muhubiri mwenye bidii na mwenye uhodari. (Mdo. 6:8-10) Filipo naye alikuwa kati ya wale saba, na aliitwa “mweneza-injili.” (Mdo. 21:8) Kwa hiyo, wale wanaume saba waliendelea kuwa wahubiri wenye bidii wa Ufalme.

20. Namna gani watu wa Mungu leo wanafuata mufano ya mitume?

²⁰ Leo watu wa Yehova wanafuata mufano wa mitume. Wanaume wenye wanapendekezwa mu makutaniko ili kutumikia madaraka wanapaswa kuonyesha hekima yenye kutoka kwa Mungu, na inapaswa kuwa wazi kama  roho takatifu iko nafanya kazi juu yao. Chini ya muongozo wa Baraza Yenye Kuongoza, wanaume wenye wanatimiza mambo yenye inaombwa na Maandiko wanawekwa kuwa wazee ao watumishi wa huduma mu makutaniko. f (1 Ti. 3:1-9, 12, 13) Tunaweza kusema kama roho takatifu njo imeweka wale wenye wanatimiza mambo yenye kuombwa. Wale wanaume wenye kutumika sana wanashugulikia ‘kazi [mingi] za lazima.’ Kwa mufano, wazee wanaweza kukamata mipango ili kusaidia ndugu na dada waaminifu wenye kuzeeka wenye wako kabisa na lazima ya musaada. (Yak. 1:27) Wazee fulani wanasaidia katika kazi ya kujenga Majumba ya Ufalme, kupanga mikusanyiko, ao wanasaidia mu Halmashauri ya Uhusiano na Hopitali. Watumishi wa huduma wanafanyaka kazi mingi zenye hazihusu moja kwa moja kazi ya uchungaji ao ya kufundisha. Wale wanaume wote wenye madaraka wanapaswa kuwa na usawaziko. Wanapaswa kushugulikia kazi mbalimbali zenye kuhusu kutaniko na tengenezo lakini pia hawapaswe kuweka pembeni kazi yenye Mungu alitupatia ya kuhubiri habari njema ya Ufalme.​—1 Ko. 9:16.

21, 22. Nini njo ilionyesha kama Yehova alikuwa anabariki kutaniko yenye ilitoka tu kuanzishwa?

²¹ Kwa musaada wa Yehova, kutaniko lenye lilitoka tu kuanzishwa liliendelea kuongezeka haka kama kulikuwa mateso kutoka inje, na matatizo yenye kutoka ndani ya kutaniko yenye ingeweza kuleta mugawanyiko. Ni wazi kama Yehova alikuwa anabariki kutaniko juu Biblia inasema hivi: “Neno la Mungu likaendelea kuenea, na hesabu ya wanafunzi ikaendelea kuongezeka sana katika Yerusalemu; na makuhani wengi sana wakaanza kutii imani.” (Mdo. 6:7) Hii ni ripoti moya tu yenye kuonyesha ongezeko kati ya ripoti za mingi zenye kupatikana mu kitabu ya Matendo. (Mdo. 9:31; 12:24; 16:5; 19:20; 28:31) Leo pia, tunatiwa moyo wakati tunasikia ripoti kuhusu ongezeko mu kazi ya kuhubiri yenye iko nafanyika mu inchi zingine.

²² Mu karne ya kwanza, viongozi wa dini wenye kasirani hawakuacha kutesa Wakristo. Mvua ya mateso ilikuwa karibu kuanza. Bila kukawia, Stefano alipambana na upinzani mukubwa, sawa vile tutaona mu sura yenye kufuata.