1, 2. (a) Sababu gani Waisraeli 24000 walikufa na kupoteza baraka nzuri sana? (b) Sababu gani mufano huo ni onyo kwetu?

WAKATI Waisraeli walikuwa karibu kuingia katika Inchi ya Ahadi, wanaume wengi Waisraeli walifanya “uasherati na binti za Moabu.” Kwa hiyo, watu 24000 walikufa. Fikiria jambo hili: Waisraeli walikuwa karibu sana kupata uriti wao wenye walingojea kwa miaka mingi, lakini kwa sababu waliangukia katika zambi, walipoteza baraka ao mambo mengi mazuri yenye wangepata.—Hes. 25:1-5, 9.

² Mufano huo uliandikwa “ili kuwa onyo kwetu sisi ambao tumefikiwa na miisho ya mifumo ya mambo.” (1 Kor. 10:6-11) Katika sehemu hii ya mwisho ya “siku za mwisho,” watumishi wa Mungu wanakaribia sana kuingia katika dunia mupya yenye haki. (2 Tim. 3:1; 2 Pet. 3:13) Lakini, jambo la kuhuzunisha ni kwamba waabudu fulani wa Yehova hawaendelee kuwa waangalifu. Kwa hiyo, wameangukia katika mutego wa uasherati na wamepata matokeo mabaya ya mwenendo huo. Wakristo hao wanaweza kukosa baraka za milele.

3. Sababu gani bibi na bwana wana lazima ya muongozo na ulinzi wa Yehova? (Ona picha kwenye mwanzo wa habari hii.)

³ Kwa sababu uasherati umeenea sana leo, bibi na bwana  wana lazima ya muongozo na ulinzi wa Yehova ili waweze kulinda ndoa yao. (Soma Zaburi 127:1.) Katika habari hii, tutazungumuzia mambo yenye bibi na bwana wanapaswa kufanya ili ndoa yao ikuwe yenye nguvu: wanapaswa kulinda moyo wao, kumukaribia Mungu, kuvaa utu mupya, kuendelea kuwa na mazungumuzo mazuri, na kupatiana haki ya ndoa.

4. Ni nini ilifanya Wakristo fulani waangukie katika uasherati?

⁴ Ni nini inaweza kumushawishi Mukristo fulani aangukie katika uasherati? Mara nyingi, zambi ya uasherati inaanza kwa kuangalia. Yesu alisema hivi: ‘Kila mutu ambaye anaendelea kumutazama mwanamuke na kumutamani tayari amefanya uzinifu pamoja naye moyoni mwake.’ (Mt. 5:27, 28; 2 Pet. 2:14) Wakristo wengi walianza kuangalia pornografia, kusoma vitabu vyenye kuzungumuzia mambo ya mapenzi, kuangalia mambo machafu kwenye Internete. Mambo hayo yote yaliwafanya wapoteze nguvu zao za kiroho na wakaangukia katika uasherati. Wakristo wengine wanajifurahisha kwa kuangalia filme, michezo ya théâtre, ao programu za televizyo zenye kuonyesha mambo ya uasherati. Wakristo fulani wameenda mahali watu wanakunywa pombe usiku (boîtes de nuit) na mahali watu wanaonyeshwa wakiwa uchi ao wengine wanaenda mahali watu wanakandwa mwili ili kuamusha hamu ya kufanya uasherati.

5. Sababu gani tunapaswa kulinda moyo wetu?

⁵ Wengine wameshawishiwa kwa sababu wamefanya urafiki wa karibu pamoja na mutu mwenye haiko bibi ao bwana yao. Katika ulimwengu huu watu wanashindwa kujizuia na wanakuwa na mwenendo muchafu sana; kwa hiyo, ni mwepesi moyo wetu mudanganyifu na wenye hatari uanze kuwa na mawazo ya kimapenzi kuelekea mutu mwenye haiko bibi ao bwana yetu. (Soma Yeremia 17:9, 10.) Yesu alisema hivi: ‘Mawazo mabaya yanatoka moyoni, mauaji, uzinifu, uasherati.’—Mt. 15:19.

6, 7. (a) Moyo mudanganyifu unaweza kumuongoza Mukristo afanye mambo gani yenye kuongoza kwenye zambi? (b) Namna gani tunaweza kuepuka kuangukia katika uasherati?

⁶ Wakati moyo wao mudanganyifu unaanza kuwa na tamaa mbaya, watu wawili wenye kuvutiana kimapenzi wanaweza kuanza kuzungumuza mambo yenye wanapaswa kuzungumuza na bibi ao bwana yao tu. Kisha, wanaanza kupitisha wakati mwingi pamoja, wanaanza kuonana mara nyingi, na kusema kwamba walionana bila wao kutazamia. Wakati wanaendelea kuvutiana zaidi, wanashindwa kuzuia tamaa ya kufanya zambi. Kwa sababu wameenda mbali katika mwenendo wao wa zambi, inakuwa vigumu kwao kuacha, hata kama wanajua kwamba wanatenda vibaya.—Met. 7:21, 22.

⁷ Wanakuwa kama vipofu, na hatua kwa hatua tamaa zao mbaya, na maneno ya kushawishi, inawasukuma waanze kukamatana mikono, kubusu, kupapasana, kufanya mambo yenye kuamusha hamu ya kufanya uasherati, na kufanya maonyesho mengine ya kimapenzi, ijapokuwa mutu anapaswa kufanya mambo hayo na bibi ao bwana yake tu. Mwishowe, ‘wanavutwa na kushawishiwa na tamaa [yao] wenyewe.’ Wakati tamaa hiyo inaendelea kukomaa, ‘inazaa zambi,’ ni kusema, uasherati. (Yak. 1:14, 15) Hilo ni jambo lenye kuhuzunisha sana! Watu hao wawili wangeweza kuepuka jambo hilo mbaya ikiwa wangekubali Yehova awasaidie waheshimu zaidi mupango wa ndoa. Namna gani?

8. Namna gani urafiki pamoja na Yehova ni ulinzi?

⁸ Soma Zaburi 97:10. Urafiki pamoja na Yehova ni ulinzi. Wakati tunaendelea kujifunza sifa za Mungu zenye kuvutia, na kujikaza ‘kuwa waigaji wa Mungu, kama watoto wapendwa, na  kuendelea kutembea katika upendo,’ tutapata nguvu ya kukimbia “uasherati na ukosefu wa usafi wa kila namna.” (Efe. 5:1-4) Kwa sababu bibi na bwana wanajua kwamba “Mungu atawahukumu waasherati na wazinzi,” wanapaswa kujikaza sana ili ndoa yao iheshimiwe na isichafuliwe.—Ebr. 13:4.

9. (a) Namna gani Yosefu aliweza kuepuka zambi? (b) Mufano wa Yosefu unaweza kutufundisha nini?

⁹ Watumishi fulani wa Mungu wanapitisha wakati mwingi kisha kazi pamoja na wafanyakazi wenzao ambao si Mashahidi; jambo hilo limewafanya wapoteze nguvu zao za kiroho. Hata wakati wa kazi, tunaweza kushawishiwa. Yosefu, kijana mwenye sura nzuri, alikuwa mahali pa kufanyia kazi wakati alitambua kwamba bibi wa mukubwa wake wa kazi alikuwa anamutamani sana. Kila siku, mwanamuke huyo alikuwa anamushawishi Yosefu. Mwishowe, akamukamata kwa nguvu ‘kwa vazi lake, akisema: Lala nami!’ Lakini Yosefu akamukimbia. Katika hali hizo ngumu, ni nini ilimusaidia Yosefu asifanye zambi? Yosefu hakupenda kuharibisha urafiki wake pamoja na Mungu; hilo lilimusaidia aepuke kufanya uasherati, na aendelee kuwa mwaminifu. Kwa sababu ya uaminifu wake, alipoteza kazi na alifungwa bila hata kufanya kosa lolote; lakini Yehova alimubariki. (Mwa. 39:1-12; 41:38-43) Iwe tuko kwenye kazi ao mahali kwenye watu wengine hawatuone, sisi Wakristo tunapaswa kuepuka kuwa pamoja na mutu mwenye haiko bibi ao bwana yetu katika hali ambamo tunaweza kushawishiwa.

10. Namna gani utu mupya unatulinda ili tusiangukie katika uasherati?

¹⁰ Utu mupya ‘uliumbwa kulingana na mapenzi ya Mungu katika uadilifu wa kweli na ushikamanifu.’ Kwa hiyo, utu mupya ni wa lazima sana kwa bibi na bwana ili waweze kuepuka zambi. (Efe. 4:24) Wale wenye wanavaa utu mupya ‘wanaua’ viungo vya mwili wao ‘kwa habari ya uasherati, uchafu, hamu ya ngono, tamaa yenye mazara [kuumiza], na kutamani.’ (Soma Wakolosai 3:5, 6.) Neno ‘kuua’ linaonyesha kwamba tunapaswa kuchukua mipango ya nguvu ili kuepuka kabisa tamaa za uasherati. Tunapaswa kuepuka kila jambo lenye linaweza kuamusha ndani yetu tamaa ya kulala na mutu yeyote mwenye haiko bibi ao bwana yetu. (Ayu. 31:1) Wakati tunaishi kulingana na mapenzi ya Mungu, tunajifunza ‘kuchukia maovu,’ na ‘kushikamana na mema.’—Rom. 12:2, 9.

11. Namna gani utu mupya unaweza kufanya ndoa ikuwe yenye nguvu?

¹¹ Utu mupya unaonyesha ‘mufano wa Yule aliyeuumba,’ ni kusema, Yehova mwenyewe. (Kol. 3:10) Bibi na bwana wataepuka kufanya zambi ikiwa wanavaa ‘upendo mwororo wenye huruma, fazili, unyenyekevu wa akili, upole, na ustahimilivu;’ na hilo linawaletea baraka nyingi. (Kol. 3:12) Wanakuwa pia na umoja katika ndoa yao wakati ‘wanaacha amani ya Kristo itawale mioyo yao.’ (Kol. 3:15) Kwa kweli, bibi na bwana wanapata baraka nyingi wakati wanakuwa na ‘upendo mwororo kwa mutu na mwenzake’! Kila mumoja anafurahia ‘kuwa wa kwanza’ katika “kuonyeshana heshima.”—Rom. 12:10.

12. Ni sifa gani unaona kuwa za lazima ili ndoa ikuwe yenye furaha?

¹² Wakati ndugu Sid aliulizwa ni sifa gani inawasaidia yeye na bibi yake wakuwe na ndoa yenye furaha, alisema hivi: “Kila mara tunajikaza kuonyeshana Upendo. Tumeona pia kwamba kutendeana kwa upole ni jambo la lazima sana.” Dada  Sonja, bibi yake, anakubaliana naye, kisha anaongeza hivi: “Ni lazima sana kuonyesha sifa ya wema. Tena, tumejikaza kuonyesha sifa ya unyenyekevu, hata kama haiko mwepesi kila mara kufanya hivyo.”

13. Inaomba kufanya nini ili ndoa ikuwe yenye nguvu, na sababu gani?

¹³ Bila shaka, maneno yenye kupendeza ni siri ya kuwa na ndoa yenye nguvu. Inahuzunisha sana kuona mutu anazungumuza na bibi ao bwana yake bila heshima, lakini wakati anazungumuza na watu wenye hajue ao na wanyama kama vile imbwa, anafanya hivyo kwa heshima. Wakati bibi na bwana wanatumia maneno yenye ‘uovu na hasira na gazabu na kupiga kelele na matukano,’ wanafanya ndoa yao isikuwe yenye nguvu. (Efe. 4:31) Maneno ya kuchambua ao ya kukoseana heshima yanaharibu ndoa. Kwa hiyo, ili ndoa yao ikuwe yenye nguvu, bibi na bwana wanapaswa kutumia maneno mazuri, yenye upendo, na yenye huruma.—Efe. 4:32.

14. Tunapaswa kuepuka tabia gani?

¹⁴ Biblia inasema kwamba kuna “wakati wa kukaa kimya.” (Mhu. 3:7) Hilo halimaanishe kwamba tunapaswa kabisa kufunga kinywa kwa kufuli, kwa sababu mazungumuzo ni ya lazima sana katika ndoa. Mwanamuke fulani wa Ujerumani alisema hivi: “Kunyamaza hivyo kunaweza kumuumiza bibi ao bwana yako.” Lakini, akaongeza hivi: “Hata kama haiko mwepesi kubaki mwenye kutulia wakati mutu iko na hasira, haiko pia vizuri kusema maneno yenye kuonyesha hasira yako ili ujisikie vizuri. Kwa sababu, bila kufikiri, unaweza kusema ao kufanya jambo fulani lenye linaweza kumuumiza mwenzako, na kufanya mambo iharibike zaidi.” Kadiri wanaendelea kuishi pamoja, bibi na bwana hawamalize matatizo yao kwa kupiga kelele ao kwa kukataa kuzungumuza. Tofauti na hilo, wanafanya ndoa yao ikuwe yenye nguvu kwa kuepuka mabishano marefu na ya kila mara.

15. Namna gani mazungumuzo mazuri inaweza kufanya ndoa ikuwe yenye nguvu?

¹⁵ Ndoa inakuwa yenye nguvu wakati bibi na bwana wanachukua wakati wa kuzungumuza ili kuambiana mawazo yao na namna kila mumoja anajisikia. Maneno yenye tunasema ni ya lazima, lakini ni lazima pia tufikirie namna tunayasema. Hata katika hali ngumu,  mujikaze kuwa na maneno mazuri; mufanye hivyo kupitia sauti zenu na maneno yenye munatumia. Kwa kufanya hivyo, bibi ao bwana yako atakusikiliza vizuri. (Soma Wakolosai 4:6.) Wakati bibi na bwana wanakuwa na mazungumuzo mazuri, wanafanya ndoa yao ikuwe yenye nguvu kwa sababu kila mumoja anamuambia mwenzake ‘neno lolote ambalo ni jema kwa ajili ya kujenga kulingana na uhitaji’ ili kumupa lile linalofaa.—Efe. 4:29.

16, 17. Sababu gani bibi na bwana wanapaswa kutimiziana mahitaji ya moyoni na ya kufanya kitendo cha ndoa?

¹⁶ Bibi na bwana wanaweza pia kufanya ndoa yao kuwa yenye nguvu wakati kila mumoja wao anatafuta kwanza faida ya mwenzake. (Flp. 2:3, 4) Bibi ao bwana anapaswa kuwa tayari kutimizia mwenzake mahitaji ya moyoni na ya kufanya kitendo cha ndoa.—Soma 1 Wakorintho 7:3, 4.

¹⁷ Jambo lenye kuhuzunisha ni kwamba bibi na bwana fulani wanajizuia kuonyesha wenzao matendo ya kimapenzi ao kufanya nao kitendo cha ndoa. Wanaume fulani wanaona kwamba kuonyesha mwanamuke kama unamupenda ni alama ya uzaifu. Lakini Biblia inasema kwamba wanaume wanapaswa kuelewa bibi zao. (1 Pet. 3:7) Bwana anapaswa kuelewa kwamba haki ya ndoa haimaanishe tu kufanya kitendo cha ndoa. Bibi anafurahia zaidi kufanya kitendo cha ndoa ikiwa bwana yake anamuonyesha kila mara kwamba anamupenda, si wakati tu wa kitendo cha ndoa. Wakati wote wanaonyeshana upendo na kufikiriana, hilo litamuchochea kila mumoja wao atimizie mwenzake mahitaji yake yote.

18. Bibi na bwana wanaweza kufanya nini ili ndoa yao ikuwe yenye nguvu?

¹⁸ Hakuna sababu yenye inaruhusu bibi ao bwana akose kuwa mwaminifu katika ndoa. Lakini, ikiwa bibi ao bwana anakosa kuonyesha mwenzake mapenzi, hilo linaweza kumufanya mwenzake aende kutafuta mapenzi inje ya ndoa. (Met. 5:18; Mhu. 9:9) Biblia inashauri bibi na bwana hivi: ‘Musiwe mukiimana haki [ya ndoa], ila kwa makubaliano kwa wakati uliowekwa.’ Sababu gani? ‘Ili Shetani asiendelee kuwajaribu kwa sababu ya ninyi kukosa kujizuia.’ (1 Kor. 7:5) Ni jambo lenye kuhuzunisha sana ikiwa bibi na bwana wanamuruhusu Shetani ashawishi mumoja wao kuangukia katika uzinifu kwa sababu ya “kukosa kujizuia.” Lakini, bibi ao bwana anapaswa kutafuta, ‘si faida yake mwenyewe, bali ile ya yule mutu mwingine,’ na anapaswa kumupatia mwenzake haki ya ndoa kwa sababu anamupenda, wala si kwa sababu hiyo ni mapashwa ya ndoa. Hilo linafanya ndoa yao ikuwe yenye nguvu.—1 Kor. 10:24.

19. Tunapaswa kuazimia kufanya nini, na sababu gani?

¹⁹ Tunakaribia sana kuingia katika dunia mupya yenye haki. Ndio sababu, tukijiacha kushawishiwa na tamaa za mwili, tunaweza kupoteza uzima kama vile wale Waisraeli 24000. Kisha kutaja mufano huo mubaya sana, Neno la Mungu linatuonya hivi: ‘Yeye anayefikiri kuwa amesimama na ajihazari [ajiangalie] kwamba asianguke.’ (1 Kor. 10:12) Kwa hiyo, ni jambo la lazima sana tubaki waaminifu kwa Baba yetu wa Mbinguni na kwa bibi ao bwana yetu ili tufanye ndoa yetu kuwa yenye nguvu. (Mt. 19:5, 6) Sasa huu ndio wakati wa ‘kufanya yote tunayoweza ili mwishowe yeye atupate bila doa na bila dosari [kosa] na tukiwa katika amani.’—2 Pet. 3:13, 14.