KITU HIKI KILIJIFANYA CHENYEWE?
Uwezo wa Kutua wa Nyuki
NYUKI wanaweza kutua kwa usalama karibu kwenye upande wowote bila magumu. Namna gani wanafanya hivyo?
Fikiria jambo hili: Ili atue kwa usalama, nyuki anapaswa kupunguza kabisa mwendo wake mupaka kufikia karibu zero mbele aguse kitu chenye atatua juu yacho. Njia ya muzuri ya kufanya hivyo ni kupima mambo mbili: mwendo wenye anaruka nao na umbali kati yake na nafasi kwenye atatua; na kisha kupunguza mwendo wake kulingana na mambo hayo. Lakini, kufanya hivyo kungekuwa vigumu kwa wadudu wengi kwa sababu wako na macho yenye kuwa karibu-karibu ambayo hayawezi kupima moja kwa moja umbali.
Namna nyuki wanaona ni tofauti na wanadamu ambao wanaona kitu kwa macho yao yote mbili. Nyuki wanaona kama kitu kinaendelea kuongeza ukubwa kadiri wanakikaribia. Uchunguzi wenye ulifanywa kwenye Masomo ya Juu ya Taifa ya Australia unaonyesha kwamba nyuki anapunguza mwendo wenye anaruka nao ili kitu kisionekane kama kinaongeza ukubwa. Wakati nyuki anafika kwenye atatua, mwendo wake unakuwa tayari umepunguka mupaka kufikia karibu zero ili kumuwezesha atue kwa usalama.
Gazeti moja linasema hivi: “Uwezo huo wa kutua wenye kuwa mwepesi . . . ni wenye kufaa kwa ajili ya kutengeneza mufumo wa kuongoza roboti zenye kuruka.”—Proceedings of the National Academy of Sciences.
Unawaza namna gani? Uwezo wa kutua wa nyuki ulijitokeza wenyewe? Ao uliumbwa?