Kukabiliana na Huzuni

“Nao wanawe wote [wa Yakobo] na binti zake wote wakawa wakiondoka ili kumfariji, lakini akawa akizidi kukataa kufarijiwa na kusema: ‘Kwa maana nitashuka kuingia katika Kaburi nikimwombolezea mwanangu!’ Na baba yake akaendelea kumlilia.”—MWANZO 37:35.

 MZEE wa ukoo Yakobo aliomboleza sana kwa kumpoteza mwanawe. Alitazamia kwamba ataendelea kuhuzunika hadi atakapokufa. Kama Yakobo, huenda ukahisi kwamba uchungu wa kumpoteza mpendwa ni mwingi sana hivi kwamba hautawahi kwisha. Je, huzuni nyingi kama hiyo inaonyesha kwamba mtu hana imani katika Mungu? La!

Biblia inaonyesha kwamba Yakobo alikuwa mtu mwenye imani. Kama tu babu yake Abrahamu na baba yake Isaka, Yakobo anasifiwa kwa imani yake yenye nguvu. (Waebrania 11:8, 9, 13) Pindi moja, alipigana mweleka usiku kucha na malaika ili apate baraka kutoka kwa Mungu! (Mwanzo 32:24-30) Ni wazi kwamba Yakobo alikuwa mtu wa kiroho sana. Basi, tunajifunza nini kutokana na huzuni ya Yakobo? Mtu anaweza kuwa na imani yenye nguvu katika Mungu na bado awe na hisia nyingi za huzuni mpendwa anapokufa. Ni kawaida kuwa na huzuni mpendwa wetu anapokufa.

Huzuni Ni Nini?

Huzuni inaweza kutuathiri kwa njia nyingi, lakini kwa wengi hisia kubwa huwa ile ya uchungu mwingi wa kihisia. Fikiria mfano wa Leonardo, ambaye alikuwa na umri wa miaka 14 baba yake alipokufa ghafula kutokana na matatizo ya moyo na ya mfumo wa kupumua. Leonardo hawezi kusahau siku ambayo shangazi yake alimpasha habari hiyo. Kwanza, alikataa kuamini alichoambiwa. Aliona mwili wa baba yake wakati wa maziko, lakini ni kana kwamba mambo hayakuwa halisi. Kwa karibu miezi sita, Leonardo hakuweza kulia. Mara nyingi, alijikuta akimsubiri baba yake arudi nyumbani kutoka kazini. Ilimchukua karibu mwaka mmoja kutambua kikamili kwamba alikuwa amempoteza baba yake. Alipotambua hilo alijihisi mpweke sana. Mambo ya kawaida, kama vile kutompata mtu nyumbani, yalimkumbusha kwamba baba yake hayuko. Nyakati kama hizo, mara nyingi alilia. Alimkosa baba yake kwelikweli!

Kama hali ya Leonardo inavyoonyesha, mtu anaweza kukumbwa na huzuni nyingi sana. Jambo linalotia moyo ni kwamba mtu anaweza kushinda hali hiyo. Hata hivyo, huenda ikachukua muda. Kama tu jeraha baya mwilini linavyohitaji muda kupona, ndivyo ilivyo na hisia za kumpoteza mpendwa. Mtu anaweza kupata nafuu kutokana na huzuni hiyo baada ya miezi, miaka kadhaa, au hata muda mrefu zaidi. Lakini uchungu mwingi unaohisi mwanzoni utapungua kadiri wakati unavyopita, na hatua kwa hatua maisha yataanza kuonekana kuwa yenye maana na yenye tumaini.

Kwa sasa, huzuni inasemwa kuwa sehemu muhimu ya hatua za kupona na ya kujifunza kukabiliana na hali yako mpya. Kuna pengo mahali ambapo kulikuwa na mwanadamu. Tunahitaji kuzoea kuishi bila mtu huyo. Huzuni inaweza kutusaidia kuonyesha hisia zetu. Bila shaka, watu wanaomboleza kwa njia zinazotofautiana. Hata hivyo, jambo moja linaonekana kuwa la kweli: Kufungia huzuni yako kunaweza kukudhuru kiakili, kihisia, na kimwili. Hivyo basi, unaweza kuonyesha huzuni kwa njia gani  zisizo na madhara? Biblia ina mashauri fulani yanayofaa. *

Kukabiliana na Huzuni

Watu wengi waliofiwa wameona kwamba kuzungumza kunasaidia sana kupunguza huzuni. Kwa mfano, ona maneno ya mwandikaji wa Biblia Ayubu aliyewapoteza watoto wake wote kumi na akavumilia misiba mingine. Alisema: “Nafsi yangu inahisi kuchukizwa na uhai wangu. Nitaonyesha hangaiko langu kujihusu mwenyewe. Nitasema kwa uchungu wa nafsi yangu!” (Ayubu 1:2, 18, 19; 10:1) Ona kwamba Ayubu alihitaji ‘kuonyesha’ mahangaiko yake. Angefanya hivyo jinsi gani? “Nitasema,” alieleza.

Paulo, aliyempoteza mama yake, anasema hivi: “Jambo moja ambalo limenisaidia ni kuzungumza kuhusu mama yangu.” Kwa hiyo, kuzungumza kuhusu hisia zako pamoja na rafiki unayemtumaini kunaweza kukufariji kwa kiasi fulani. (Methali 17:17) Baada ya kumpoteza mama yake, Yone aliwaomba ndugu zake Wakristo wamtembelee mara nyingi zaidi. “Kuzungumza kulinisaidia kupunguza uchungu,” anakumbuka. Huenda ukaona kwamba kumweleza hisia zako mtu anayekusikiliza kwa huruma kutakusaidia kukabiliana nazo.

Kuandika kunaweza pia kuwa njia nzuri ya kuonyesha huzuni. Kwa watu fulani wanaoona ikiwa vigumu kuzungumza kuhusu hisia zao, huenda ikawa rahisi zaidi kujieleza kwa kuandika. Baada ya Sauli na Yonathani kufa, mwanamume mwaminifu Daudi, aliandika wimbo wenye kuhuzunisha sana akielezea huzuni yake. Mwishowe wimbo huo wa huzuni ulioimbwa kwa hisia nyingi ulikuja kuwa sehemu ya Kitabu cha Pili cha Samweli katika Biblia.—2 Samweli 1:17-27.

Kulia kunaweza pia kumtuliza mtu. “Kuna wakati uliowekwa wa kila kitu, hata . . . wakati wa kulia,” inasema Biblia. (Mhubiri 3:1, 4) Kwa kweli, mpendwa wetu anapokufa huo ni “wakati wa kulia.” Hatupaswi kuaibikia machozi  ya huzuni. Biblia ina mifano mingi ya wanaume na wanawake waaminifu walioonyesha huzuni yao waziwazi kwa kulia. (Mwanzo 23:2; 2 Samweli 1:11, 12) Yesu Kristo ‘alitokwa na machozi’ alipokaribia kaburi la rafiki yake mpendwa Lazaro aliyekuwa amekufa muda mfupi mapema.—Yohana 11:33, 35.

Unahitaji subira ili kukabiliana na huzuni kwa kuwa huenda hisia zako zikabadilika-badilika. Kumbuka kwamba hupaswi kuaibikia machozi yako. Watu wengi waaminifu wamegundua kwamba kumwaga machozi ya huzuni ni sehemu ya kawaida na ya lazima katika hatua za kushinda huzuni.

Mkaribie Mungu

Biblia inatuambia: “Mkaribieni Mungu, naye atawakaribia ninyi.” (Yakobo 4:8) Njia moja kuu ya kumkaribia Mungu ni sala. Usiipuuze thamani yake! Biblia inatoa uhakikisho huu wenye kufariji: “Yehova yuko karibu na wale waliovunjika moyo; naye huwaokoa wale waliopondwa roho.” (Zaburi 34:18) Pia inatuhakikishia hivi: “Mtupie Yehova mzigo wako, naye mwenyewe atakutegemeza.” (Zaburi 55:22) Fikiria hili. Kama tulivyoona mapema, wengi wamefaidika kwa kumfunulia rafiki wanayemtumaini hisia zao. Je, haifai hata zaidi kummwagia Mungu hisia zako kwa kuwa  anaahidi kuifariji mioyo yetu?—2 Wathesalonike 2:16, 17.

Paulo, ambaye alitajwa awali, anasema hivi: “Nilipohisi kwamba siwezi kuvumilia uchungu huo zaidi na kuhisi kwamba singeweza kukabiliana, nilipiga magoti na kusali kwa Mungu. Nilimwomba anisaidie.” Paulo anasadiki kwamba sala zake zilimsaidia. Wewe pia unaweza kuona sala zako zikijibiwa, “Mungu wa faraja yote” anapokupa ujasiri na nguvu za kukabiliana na hali yako.—2 Wakorintho 1:3, 4; Waroma 12:12.

Tumaini la Ufufuo

Yesu alisema: “Mimi ndiye ufufuo na uzima. Yule anayeniamini, hata akifa, atarudi kwenye uzima.” (Yohana 11:25) Biblia inafundisha kwamba wafu wataishi tena. * Alipokuwa duniani, Yesu alionyesha kwamba alikuwa na uwezo wa kuwafufua wafu. Pindi moja, alimfufua msichana mwenye umri wa miaka 12. Wazazi wake waliitikia jinsi gani? “Wakawa na shangwe kubwa.” (Marko 5:42) Chini ya utawala wa Ufalme wake, Mfalme wa kimbingu Yesu Kristo atawafufua watu wengi sana waishi hapa duniani—lakini chini ya hali zenye amani na uadilifu. (Matendo 24:15; 2 Petro 3:13) Wazia shangwe kubwa itakayokuwapo wafu watakapofufuliwa na kuunganishwa tena na wapendwa wao!

Claudete, ambaye mwanawe alikufa katika aksidenti ya ndege, aliweka picha ya mwana wake, Renato, juu ya friji. Mara nyingi yeye anaitazama na kujiambia, ‘Tutakutana tena, katika ufufuo.’ Leonardo anawazia baba yake akiwa hai tena katika ulimwengu mpya ulioahidiwa na Mungu. Naam, tumaini la ufufuo ni chanzo cha kweli cha faraja kwao na kwa wengine wengi ambao wamepoteza wapendwa wao. Linaweza kukufariji pia!

[Maelezo ya Chini]

[Sanduku/Picha katika ukurasa wa 7]

“Mungu wa Faraja Yote”

“Abarikiwe Mungu na Baba ya Bwana wetu Yesu Kristo, Baba ya rehema nyororo na Mungu wa faraja yote.”—2 Wakorintho 1:3.

Mstari huo wa Biblia unaonyesha kwamba Mungu anaweza kuwasaidia watumishi wake waaminifu wavumilie tatizo au hali yoyote ngumu wanayoweza kukabili. Njia moja ambayo Yehova anaweza kutoa faraja ni kupitia rafiki au mpendwa aliye na imani sawa na yako.

Leonardo, aliyempoteza baba yake, anakumbuka jambo fulani lililompa nguvu na kumfariji. Alikuwa amerudi tu nyumbani, na alipokumbuka kwamba hakukuwa na mtu, alianza kulia sana. Alienda kwenye bustani iliyo karibu, akaketi kwenye benchi, na kuendelea kulia. Huku akilia, alimsihi Mungu amsaidie. Ghafula, gari likasimama na Leonardo akatambua kwamba lilikuwa likiendeshwa na ndugu yake Mkristo. Ndugu huyo alikuwa akisafirisha vitu na alikuwa ametumia njia ambayo hakukusudia. Kwa kumwona tu, Leonardo alifarijika.

Pindi moja, mjane fulani alihisi upweke na alikuwa ameshuka moyo sana. Hangeweza kuacha kulia kwa sababu alihisi kana kwamba hakukuwa na tumaini lolote. Alimwomba Mungu msaada. Alipokuwa akisali, simu ililia. Mjukuu wake ndiye aliyekuwa akipiga. Anakumbuka hivi: “Mazungumzo yetu mafupi yalitosha kunitia nguvu. Ninasadiki kwamba simu yake ilikuwa jibu kwa sala yangu ya kuomba msaada.”

 [Sanduku katika ukurasa wa 9]

Kuwafariji Wengine

“[Mungu] hutufariji katika dhiki yetu yote, ili tuweze kuwafariji wale walio katika namna yoyote ya dhiki kupitia faraja ambayo sisi wenyewe tunafarijiwa na Mungu.”—2 Wakorintho 1:4.

Wakristo wengi wa kweli wamejionea maana ya maneno hayo. Baada ya kupokea faraja ya kukabiliana na kumpoteza mpendwa wao, wameona kwamba wanaweza kuwatia moyo na kuwafariji wengine.

Fikiria mfano wa Claudete anayewatembelea wengine kwa kawaida ili kuwaeleza imani yake inayotegemea Biblia. Kabla ya kumpoteza mwanawe, alikuwa akimtembelea mwanamke ambaye mwana wake alikuwa amekufa kutokana na lukemia. Mwanamke huyo alifurahi alipotembelewa, lakini alihisi kwamba Claudete hangeweza kamwe kuelewa uchungu wake. Hata hivyo, punde tu baada ya mwana wa Claudete kufa, mwanamke huyo alimtembelea na kumwambia kwamba alikuja kuona ikiwa bado Claudete anadumisha imani yake baada ya mwanawe kufa. Akiwa ameshangazwa na imani yenye nguvu ya Claudete, sasa mwanamke huyo anajifunza Biblia kwa ukawaida pamoja na Claudete na anafarijiwa sana na Neno la Mungu.

Baada ya kumpoteza baba yake, Leonardo aliamua kujifunza lugha ya ishara ili ashiriki pamoja na viziwi ujumbe wa Biblia wenye kufariji. Amegundua kwamba jitihada zake za kuwasaidia viziwi zimemsaidia sana. Anasema: “Jambo moja ambalo limenisaidia kukabiliana na huzuni yangu ni tamaa ya kuwasaidia viziwi wajifunze kumhusu Mungu. Ninatumia wakati na nguvu nyingi kuwasaidia. Hisia zangu za huzuni ziligeuka kuwa za shangwe nilipomwona mwanafunzi wangu wa Biblia wa kwanza akibatizwa! Kwa kweli, kwa mara ya kwanza tangu baba yangu afe, nilijihisi nikiwa mwenye furaha sana.”—Matendo 20:35.

[Picha katika ukurasa wa 5]

Kuzungumza kuhusu hisia zako kunaweza kukufariji kwa kadiri fulani

[Picha katika ukurasa wa 6]

Kusoma kuhusu tumaini la ufufuo kunaweza kuwa chanzo cha kweli cha faraja

[Picha katika ukurasa wa 6]

Kuandika kunaweza kusaidia kuonyesha huzuni

[Picha katika ukurasa wa 8, 9]

Yesu aliahidi kuwafufua wale wanaomwamini