1, 2. (a) Kwa nini Waisraeli 24,000 walikosa baraka nzuri ajabu? (b) Kwa nini kisa hicho cha kale ni muhimu kwetu?

MUDA mfupi kabla ya taifa la Israeli kuingia katika Nchi ya Ahadi, makumi ya maelfu ya wanaume walifanya “uasherati na binti za Moabu.” Matokeo ni kwamba Yehova aliwaangamiza Waisraeli 24,000. Hebu wazia, Waisraeli waliokuwa karibu sana kupata urithi waliongojea kwa muda mrefu walikosa baraka nzuri ajabu kwa sababu ya kunaswa na kishawishi!—Hes. 25:1-5, 9.

² Kielelezo hicho chenye kusikitisha kiliandikwa “ili kuwa onyo kwetu sisi ambao tumefikiwa na miisho ya mifumo ya mambo.” (1 Kor. 10:6-11) Leo, watumishi wa Mungu wanaishi katika umalizio wa “siku za mwisho,” kwa hiyo wako karibu sana kuingia katika ulimwengu mpya wenye uadilifu. (2 Tim. 3:1; 2 Pet. 3:13) Hata hivyo, inasikitisha kwamba baadhi ya waabudu wa Yehova wameshindwa kujilinda kiroho. Wamenaswa na uasherati au uzinzi na hivyo wamepata maumivu makali kwa sababu ya mwenendo mpotovu kimaadili. Wakristo hao wanakabili hatari ya kukosa baraka za milele.

3. Kwa nini wenzi wa ndoa wanahitaji mwongozo na ulinzi wa Yehova? (Tazama picha kwenye ukurasa wa 23.)

³ Kwa sababu ya upotovu wa maadili ulioenea sana leo,  waume na wake wanahitaji mwongozo na ulinzi wa Yehova ili jitihada zao za kulinda ndoa yao zisiwe za bure. (Soma Zaburi 127:1.) Tutazungumzia jinsi wenzi wa ndoa wanavyoweza kuimarisha ndoa yao kwa kulinda moyo wao, kumkaribia Mungu, kuvaa utu mpya, kudumisha mawasiliano mazuri, na kutoa haki ya ndoa.

4. Kwa nini Wakristo fulani wametumbukia katika dhambi?

⁴ Mkristo anawezaje kushawishiwa kutumbukia katika mwenendo mpotovu kimaadili? Mara nyingi uasherati au uzinzi huanza na mambo tunayotazama kwa macho. Yesu alieleza hivi: “Kila mtu ambaye anaendelea kumtazama mwanamke na kumtamani tayari amefanya uzinzi pamoja naye moyoni mwake.” (Mt. 5:27, 28; 2 Pet. 2:14) Wakristo wengi ambao wamefanya dhambi walidhoofisha ulinzi wao wa kimaadili kwa kutazama ponografia, kusoma machapisho yanayohusu ngono, au kutazama mambo machafu katika Intaneti. Wengine wamejitumbuiza kwa kutazama sinema, michezo ya kuigiza, au vipindi vya televisheni vyenye mambo machafu ya kingono. Baadhi yao wameenda katika vilabu vya usiku na maonyesho ya watu walio uchi au wameenda katika madanguro kukandwa mwili ili kupata msisimuko wa kingono.

5. Kwa nini tunahitaji kulinda moyo wetu?

⁵ Wengine hunaswa na kishawishi kwa sababu wanaanzisha uhusiano na mtu ambaye si mwenzi wao wa ndoa. Katika ulimwengu usio na sifa ya kujidhibiti na unaofurahia kila aina ya mwenendo mpotovu, ni rahisi sana kwa moyo wetu wenye hila na hatari kusitawisha hisia za kimahaba kumwelekea mtu mwingine ambaye si mwenzi wetu wa ndoa. (Soma Yeremia 17:9, 10.) Yesu alisema hivi: “Mawazo mabaya hutoka moyoni, mauaji, uzinzi, uasherati.”—Mt. 15:19.

6, 7. (a) Moyo wenye hila unawezaje kumwongoza mtu katika dhambi? (b) Wangeepukaje maadili mapotovu?

⁶ Tamaa zisizofaa zinapotia mizizi katika mioyo yenye hila ya watu wawili wanaovutiana kimahaba, huenda wakaanza kuzungumzia mambo wanayopaswa kuzungumza tu na mwenzi wao wa ndoa. Muda si muda, wanatafuta fursa nyingi zaidi za kuwa pamoja, na wanakutana mara nyingi zaidi wakijifanya hawakupanga kukutana. Kadiri hisia zao zinavyopamba moto, ndivyo inavyokuwa vigumu kwao kulinda maadili yao. Kadiri wanavyoelekea kutenda dhambi, ndivyo inavyokuwa vigumu sana kuacha, hata ingawa wanajua kwamba mwenendo wao haufai.—Met. 7:21, 22.

⁷ Hatua kwa hatua maneno na tamaa zisizofaa hudhoofisha ulinzi wao wa kiroho kisha wanaanza kushikana mikono, kubusiana, kushikana-shikana kimahaba, kupapasana kufikia hatua ya kuchochea tamaa ya ngono, na kufanya mambo mengine ya kimapenzi ambayo wanapaswa kufanya tu na wenzi wao wa ndoa. Hatimaye, ‘wanavutwa na kushawishiwa na tamaa zao wenyewe,’ ni kana kwamba wananaswa na chambo. Tamaa hiyo inapotunga mimba, “huzaa dhambi,” katika kisa hiki, huzaa uasherati. (Yak. 1:14, 15) Inasikitisha kama nini! Wangeepuka maadili mapotovu ikiwa wote wawili wangekubali Yehova awaimarishe ili waheshimu utakatifu wa ndoa. Jinsi gani?

8. Urafiki pamoja na Yehova hutulindaje kutokana na maadili mapotovu?

⁸ Soma Zaburi 97:10. Urafiki pamoja na  Yehova ni chanzo muhimu cha ulinzi wa kimaadili. Kadiri tunavyojifunza kuhusu sifa za Mungu zenye kuvutia na kujitahidi ‘kuwa waigaji wa Mungu, kama watoto wapendwa, na kuendelea kutembea katika upendo,’ tutaimarishwa ili kukataa kabisa “uasherati na ukosefu wa usafi wa kila namna.” (Efe. 5:1-4) Wenzi wa ndoa wanapojua kwamba “Mungu atawahukumu waasherati na wazinzi,” wanajitahidi sana ili ndoa yao iheshimiwe na kuwa bila unajisi.—Ebr. 13:4.

9. (a) Yosefu alishindaje kishawishi cha kufanya uasherati? (b) Ni mambo gani tunayojifunza kutokana na mfano wa Yosefu?

⁹ Baadhi ya watumishi waaminifu wa Mungu wamedhoofika kimaadili kwa kushirikiana na wafanyakazi wenzao wasio Mashahidi baada ya saa za kazi. Lakini Mkristo anaweza kushawishiwa hata saa za kazi. Alipokuwa mahali pake pa kazi, kijana anayeitwa Yosefu aliyekuwa na sura nzuri alitambua kwamba mke wa mwajiri wake alimtamani. Mke huyo alijaribu kumtongoza Yosefu siku baada ya siku. Mwishowe, ‘alimshika kwa vazi lake, akisema: “Lala nami!”’ Lakini Yosefu alimkimbia. Ni nini kilichomsaidia Yosefu kubaki imara kiroho aliposhawishiwa? Azimio lake thabiti la kutoharibu uhusiano wake na Mungu ndilo lililolinda usafi na utimilifu wake. Kwa sababu ya msimamo wake thabiti, alipoteza kazi yake na kufungwa gerezani kwa njia isiyo ya haki, hata hivyo Yehova alimbariki. (Mwa. 39:1-12; 41:38-43) Iwe ni kazini au faraghani, Wakristo wanahitaji kuepuka kujiingiza katika hali zenye kushawishi pamoja na mtu ambaye si mwenzi wao wa ndoa.

10. Utu mpya hutulindaje kimaadili?

¹⁰ Kwa kuwa utu mpya ‘umeumbwa kulingana na mapenzi ya Mungu katika uadilifu wa kweli na ushikamanifu,’ unatimiza sehemu muhimu katika kuwalinda kiroho wenzi wa ndoa. (Efe. 4:24) Wale wanaovaa utu mpya ‘wanaua’ viungo vya mwili wao “kwa habari ya uasherati, uchafu, hamu ya ngono, tamaa yenye madhara, na kutamani.” (Soma Wakolosai 3:5, 6.) Neno ‘ua’ linaonyesha kwamba ni lazima tuchukue hatua madhubuti ili kupigana na tamaa chafu za mwili. Tutaepuka kitu chochote kinachoweza kuamsha tamaa ya kufanya ngono na mtu ambaye si mwenzi wetu wa ndoa. (Ayu. 31:1) Kadiri tunavyoishi kulingana na mapenzi ya Mungu, ndivyo tunavyojifunza ‘kuchukia maovu’ na ‘kushikamana na mema.’—Rom. 12:2, 9.

11. Utu mpya unawezaje kuimarisha ndoa?

¹¹ Utu mpya unadhihirisha “mfano wa Yule aliyeuumba,” Yehova mwenyewe. (Kol. 3:10) Waume na wake wanapata baraka nyingi sana wanapoimarisha ulinzi wao wa kimaadili kwa kujivika “upendo mwororo wenye huruma, fadhili, unyenyekevu wa akili, upole, na ustahimilivu.” (Kol. 3:12) Wanakuwa pia na ndoa yenye amani zaidi ‘wanapoacha amani ya Kristo itawale mioyoni mwao.’ (Kol. 3:15) Wenzi wa ndoa wanapata thawabu kubwa sana ‘wanapokuwa na upendo mwororo kwa mtu na mwenzake.’ Wanafurahia ‘kuwa wa kwanza’ katika “kuonyeshana heshima.”—Rom. 12:10.

12. Ni sifa zipi unazoona kuwa muhimu ili ndoa iwe yenye furaha?

¹² Sid alipoulizwa ni sifa gani zinazochangia furaha katika ndoa yao, alisema hivi: “Upendo ndio sifa kuu tunayojitahidi daima kusitawisha. Pia, tumeona sifa ya upole ni muhimu sana.” Mke wake, Sonja, anakubaliana naye, kisha  anaongeza hivi: “Bila shaka fadhili ni sifa muhimu. Na tumejitahidi pia kuonyesha unyenyekevu, hata ingawa si rahisi kufanya hivyo sikuzote.”

13. Ni jambo gani muhimu linaloimarisha ndoa, na kwa nini?

¹³ Bila shaka maneno yenye fadhili ni kati ya mambo muhimu yanayoimarisha ndoa. Kwa kweli inahuzunisha sana kwa wenzi wa ndoa kukoseana heshima wanapoongea lakini kuongea kwa heshima zaidi na watu wasiowajua au hata wanyama-vipenzi! Wenzi wa ndoa wanaposhambuliana kwa maneno wakiwa na “uchungu wote wenye uovu na hasira na ghadhabu na kupiga kelele na matukano,” wanadhoofisha ulinzi wa kiroho wa ndoa yao. (Efe. 4:31) Badala ya kudhoofisha ndoa yao kwa kuichambua-chambua au kwa dhihaka yenye kuumiza, wenzi wa ndoa wanahitaji kuimarisha uhusiano wao kwa maneno ya fadhili, wororo, na huruma.—Efe. 4:32.

14. Kwa hekima, tunaepuka matendo gani?

¹⁴ Biblia inasema kwamba kuna “wakati wa kukaa kimya.” (Mhu. 3:7) Hilo halimaanishi kwamba tufunike matatizo kwa kukaa kimya na hivyo kuzuia mawasiliano ambayo ni ya lazima. Mke mmoja nchini Ujerumani anasema hivi: “Katika hali hizo, kukaa kimya kunaweza kumuumiza mwenzi wako.” Hata hivyo, anaongeza hivi: “Hata ingawa si rahisi sikuzote kuwa mtulivu unapokuwa na mkazo, si vizuri kumwaga hasira. Bila kukusudia, unaweza kusema au kufanya jambo linaloweza kumuumiza mwenzi wako wa ndoa na hivyo kufanya mambo yawe mabaya zaidi.” Kwa kweli, mume na mke hawawezi kutatua matatizo yao kwa kupigiana kelele au kukataa kuzungumza. Badala yake, wanaimarisha ndoa yao kwa kuamua kutoruhusu hali ya kutoelewana iwe ya kawaida au iwe ugomvi usiokwisha.

15. Mawasiliano mazuri yanawezaje kuimarisha ndoa?

¹⁵ Vifungo vya ndoa huimarishwa wenzi wa ndoa wanapotafuta wakati wa kupashana habari na kufunuliana hisia.  Jambo tunalosema na jinsi tunavyolisema ni muhimu. Kwa hiyo, hata katika hali ngumu, jitahidi kutumia maneno na sauti yenye neema. Ukifanya hivyo, itakuwa rahisi zaidi kwa mwenzi wako kukusikiliza. (Soma Wakolosai 4:6.) Mume na mke wanaweza kuimarisha ndoa yao kwa kuwa na mawasiliano mazuri kwa kusema ‘neno lolote ambalo ni jema kwa ajili ya kujenga kulingana na uhitaji, ili limpe mwenzi wao wa ndoa lile linalofaa.’—Efe. 4:29.

16, 17. Kwa nini ni muhimu kwa waume na pia wake kufikiria mahitaji ya kihisia na ya kingono ya mwenzi wao?

¹⁶ Wenzi wa ndoa wanaweza pia kuimarisha kifungo chao cha ndoa kwa kutafuta faida za mwenzi wao na kutanguliza masilahi yao ya kibinafsi. (Flp. 2:3, 4) Waume na pia wake wanahitaji kufikiria mahitaji ya kihisia na ya kingono ya mwenzi wao.—Soma 1 Wakorintho 7:3, 4.

¹⁷ Inasikitisha kwamba wenzi fulani wa ndoa huogopa kuonyeshana mapenzi au mahaba, na baadhi ya wanaume huona upole si sifa ya kiume. Biblia inasema hivi: “Enyi waume mnapaswa kujitahidi kuwaelewa wake mnaoishi nao.” (1 Pet. 3:7, Phillips) Mume anahitaji kuelewa kwamba haki ya ndoa hutia ndani mengi zaidi ya kufanya ngono. Inaelekea kwamba mke atafurahia zaidi uhusiano wa kingono ikiwa mume wake anamwonyesha mahaba na mapenzi katika pindi nyingine na si wanapofanya ngono tu. Wote wawili wakifikiriana kwa upendo, inaelekea kwamba watatosheleza mahitaji ya kihisia na ya kimwili ya mwenzi wao.

18. Waume na wake wanawezaje kuimarisha kifungo chao cha ndoa?

¹⁸ Ingawa hakuna kisingizio cha kukosa uaminifu katika ndoa, kukosa wororo kunaweza kumfanya mwenzi wa ndoa atafute upendo na urafiki kutoka kwa mtu mwingine. (Met. 5:18; Mhu. 9:9) Kwa hiyo, Biblia inawahimiza hivi wenzi wa ndoa: “Msiwe mkinyimana [haki ya ndoa], ila kwa makubaliano kwa wakati uliowekwa.” Kwa nini? “Ili Shetani asiendelee kuwajaribu kwa sababu ya ninyi kukosa kujizuia.” (1 Kor. 7:5) Utakuwa msiba mkubwa sana ikiwa wenzi wa ndoa watamruhusu Shetani atumie ‘kukosa kwao kujizuia’ kumfanya mmoja wao ashawishiwe na kufanya uzinzi. Hata hivyo, kila mwenzi anapotafuta, “si faida yake mwenyewe, bali ile ya yule mtu mwingine” na kumpa haki ya ndoa ili kuonyesha upendo wake badala ya kutimiza wajibu tu, mahusiano ya kingono yenye upendo yanaweza kuimarisha kifungo cha ndoa.—1 Kor. 10:24.

19. Tunapaswa kuazimia kufanya nini, na kwa nini?

¹⁹ Tuko karibu sana kuingia katika dunia mpya yenye uadilifu. Ndiyo sababu ni hatari sana kushawishiwa na tamaa za mwili na kuangamia kama wale Waisraeli 24,000 walioangamia kwenye Nyanda za Moabu. Baada ya kusimulia tukio hilo la aibu na lenye kuhuzunisha, Neno la Mungu linaonya hivi: “Yeye anayefikiri kuwa amesimama na ajihadhari kwamba asianguke.” (1 Kor. 10:12) Kwa hiyo, ni muhimu sana kwetu kuimarisha ndoa yetu kwa kubaki waaminifu kwa Baba yetu wa mbinguni na kwa mwenzi wetu wa ndoa. (Mt. 19:5, 6) Sasa kuliko wakati mwingine wowote, tunahitaji ‘kufanya yote tunayoweza ili mwishowe yeye atupate sisi tukiwa bila doa na bila dosari na tukiwa katika amani.’—2 Pet. 3:13, 14.