Saa ya Babu
Saa ya Babu
● Huenda saa ya majira ilivumbuliwa nchini China zaidi ya miaka 900 iliyopita. Tangu wakati huo, saa zimefanyiwa marekebisho mengi. Badiliko kubwa lilifanywa katikati ya miaka ya 1600, wakati pinduli ilipoanza kutumiwa kwenye saa zinazotiwa majira. Badiliko hilo kubwa lilifanya saa ziwe sahihi hata zaidi hivi kwamba mkono wa dakika ukaongezwa! Muundo huo mpya ulikuwa tata na mzito, kwani ulitia ndani pinduli pamoja na vifaa vingine, na hivyo saa hizo zilihitaji chombo cha mbao kilichokuwa imara na thabiti na ambacho kingezishikilia. Hivyo, saa hizo zikaja kujulikana kama saa za babu. Mtaalamu mmoja wa saa alifafanua saa hiyo kuwa “yenye kutegemeka sana na inayodumisha wakati hata chini ya hali ngumu zaidi.” *
Mwanzoni, saa hizo zilizopendwa sana zilitengenezwa tu katika majiji makubwa ya Ulaya kama vile London na Paris. Hata hivyo, pole kwa pole, saa hizo zilianza kutengenezwa kwenye kila pembe ya bara Ulaya. Hivyo, wasanii wa maeneo tofauti-tofauti wakatokeza maumbo mbalimbali kwa kutegemea muundo wake. Saa zilikuwa na miundo iliyonyooka au iliyojipinda; zilikuwa nyembamba au pana. Zilitengenezwa kwa mbao za msonobari, mpingo, mbambakofi, mwaloni, au mjozi, na zilirembeshwa kwa madoido au ziliachwa bila. Hivyo saa ya babu haikuwa maarufu kwa sababu tu ya usahihi wake, bali pia ilionwa kuwa sehemu ya mapambo ya chumba.
Huenda kuna sababu ya ziada kwa nini watu wanaendelea kuiona saa ya babu kuwa yenye kuvutia. Kwa njia fulani ina umbo kama la mwanadamu. “Ina ukubwa kama ule wa mwanadamu na ina uso wenye mambo mengi,” anasema mtafiti Mfini Dakt. Sinikka Mäntylä. Mipigo yake inasikika kama ile ya moyo. Leo, saa za betri ambazo si ghali sana na ambazo ni sahihi hutumiwa badala ya zile kubwa za hapo awali. Hata hivyo, ingawa tunaishi katika nyakati ambazo watu wana haraka nyingi, saa hiyo ya baba inaleta kitulizo kwa kadiri fulani. Kitabu Keeping Time—Collecting and Caring for Clocks kinasema hivi: “Saa yenye muundo mrefu na yenye mipigo imara isiyo na haraka, inaweza kutuliza hisia za mtu na inatukumbusha kuhusu nyakati zenye utulivu zilizopita.”
[Maelezo ya Chini]
^ fu. 2 Inasemekana kwamba saa hizo ndefu ziliitwa saa za babu kutokana na wimbo mmoja maarufu ulioimbwa mwaka wa 1876 wenye kichwa “Saa ya Babu Yangu.”
[Picha katika ukurasa wa 19]
Saa ambayo huenda ilitengenezwa katika miaka ya 1800
