Vijana Huuliza
Kwa Nini Nifike Nyumbani kwa Wakati?
Umewasili nyumbani baada ya kuachana na marafiki wako saa za jioni. Saa zimesonga sana. Umechelewa kurudi na sasa lazima ukabiliane na wazazi wako. Unasitasita mlangoni. ‘Huenda Baba na Mama wameshalala,’ unajiambia. Unapofungua mlango polepole, unawakuta hapo wakiwa wamesimama, wakitazama saa, na wakingoja majibu.
JE, UMEWAHI kukabili hali kama hiyo? Je, wewe na wazazi wako hubishana kuhusu wakati unaopaswa kurudi nyumbani? “Tunaishi katika eneo lenye usalama,” anasema Debora mwenye umri wa miaka 17, “lakini wazazi wangu hupatwa na wasiwasi nisiporudi kabla ya saa sita usiku.” *
Kwa nini inaweza kuwa vigumu kutii sheria ya kurudi nyumbani kwa wakati? Je, ni vibaya kutamani uhuru zaidi? Unaweza kufanya nini ikiwa umewekewa sheria kali kuhusu jambo hilo?
Masuala Yanayohusika
Inaweza kuvunja moyo sana unapowekewa wakati wa kurudi nyumbani, hasa unapotaka kushirikiana na marafiki. “Mimi hukasirishwa sana na wakati niliowekewa wa kurudi nyumbani,” anasema Natasha mwenye umri wa miaka 17. “Siku moja wazazi wangu walijua kwamba nilikuwa nikitazama sinema pamoja na marafiki katika nyumba iliyokuwa karibu na kwetu. Hata hivyo, nilipochelewa kwa dakika mbili tu, walipiga simu na kuuliza ni kwa nini sikuwa nimerudi nyumbani!”
Msichana anayeitwa Stacy anataja tatizo lingine. “Nilitarajiwa nifike nyumbani kabla Mama na Baba hawajalala,” anasema. “Ikiwa wangesubiri hadi nirudi ningewapata wakiwa wamechoka kabisa na kukasirika.” Ni nini kilichofuata? “Wangenifanya nijihisi nina hatia,” Stacy anasema na anaongeza hivi: “Hilo liliniudhi sana. Sikuelewa ni kwa nini hawangelala!”
Huenda hali hiyo ya kutoelewana kati yako na wazazi ikakufanya uhisi kama Katie mwenye umri wa miaka 18 aliyesema, “Laiti wazazi wangu wangenipa uhuru zaidi ili nisihisi kwamba ninawalazimisha wanipe uhuru huo.”Huenda ukahisi kama vijana walionukuliwa hapa. Ikiwa ndivyo, jiulize hivi:
kwa nini ninafurahia kuwa mbali na nyumbani?
-
Hunifanya nijihisi kuwa ninajitegemea.
-
Hunisaidia kupunguza mfadhaiko.
-
Huniwezesha kuwa pamoja na marafiki zangu.
Sababu hizi ni za kawaida. Unapoendelea kukua, ni jambo la kawaida kutaka kujitegemea, pia unaweza kuburudika ukiwa mbali na nyumbani. Pia, Biblia inatutia moyo tuwe na marafiki wanaofaa. (Zaburi 119:63; 2 Timotheo 2:22) Inaweza kuwa vigumu kufanya hivyo ikiwa ni lazima uwe nyumbani kila wakati.
Hata hivyo, unawezaje kufurahia uhuru kama huo unapowekewa sheria ya kurudi nyumbani mapema sana? Fikiria mambo yafuatayo.
Tatizo la 1: Wakati uliowekewa unakufanya ujihisi kuwa mtoto.
“Nilijihisi kuwa mtoto kwa sababu nilihitaji kuwaharibia watu starehe zao ili mmoja wao anirudishe nyumbani mapema,” anakumbuka Andrea ambaye sasa ana umri wa miaka 21.
Ni nini kinachoweza kusaidia?: Wazia umepata tu leseni ya kuendesha gari. Katika sehemu mbalimbali, ukiwa chini ya umri fulani sheria inaweza kukuwekea vikwazo kuhusu ni wapi unapaswa kuendesha gari, utaendesha wakati gani, na ukiwa na nani. Je, utakataa kuchukua leseni, ukijiambia, “Ikiwa siwezi kuwa na uhuru usio na mipaka, afadhali nisiendeshe gari kabisa”? La hasha! Utaona kwamba umetimiza jambo kubwa kwa kupata leseni.
Vivyo hivyo, jaribu kuona wakati uliowekewa kuwa ishara ya maendeleo. Usiangalie vikwazo ambavyo umewekewa, badala yake fikiria uhuru ambao umepewa. Ni kweli kwamba sasa una uhuru zaidi ya ulipokuwa mdogo.
Kwa nini pendekezo hilo linafaa: Ingekuwa rahisi kutii sheria ya kufika nyumbani kwa wakati uliowekwa ikiwa utakuwa na maoni kwamba kufanya hivyo si kikwazo. Ukitumia nafasi hiyo vizuri huenda utapewa uhuru zaidi baadaye.—Luka 16:10.
Tatizo la 2: Huwezi kuelewa kwa nini unahitaji kurudi nyumbani mapema sana.
Nikki, ambaye wakati mmoja hakupenda wakati aliowekewa wa kurudi nyumbani, anasema hivi: “Ninakumbuka nikifikiri kwamba mama aliweka sheria bila sababu.”
Ni nini kinachoweza kusaidia?: Fuata kanuni inayopatikana katika Methali 15:22, ambayo inasema: “Mipango huvunjika mahali ambapo hapana mazungumzo ya siri, lakini katika wingi wa washauri mambo hutimizwa.” Zungumzia jambo hilo kwa utulivu pamoja na wazazi wako. Jaribu kutambua ni kwa nini walichagua wakati huo. *
Kwa nini pendekezo hilo linafaa: Itakuwa vizuri kusikiliza maoni ya wazazi wako. “Baba aliniambia kwamba Mama hangeweza kulala usiku hadi niliporudi nyumbani salama,” anasema Stephen. “Sikuwahi kufikiria hivyo.”
Kumbuka: Ni vizuri kuzungumza kwa upole badala ya kukasirika na kubishana, jambo ambalo bila shaka litakuwa na matokeo mabaya. “Nimetambua kwamba nikiwakasirikia wazazi wangu,” anasema Natasha, aliyetajwa mapema, “wao hunizuia nisifanye mambo mengine ninayotaka kufanya.”
Tatizo la 3: Unahisi kana kwamba maisha yako yanadhibitiwa.
Nyakati nyingine wazazi wanasema kwamba sheria za nyumbani, zinazotia ndani wakati wa kurudi nyumbani, zitakufaidi. “Wazazi wangu wanaponiambia hivyo,” anasema Brandi, mwenye umri wa miaka 20, “mimi huhisi kwamba hawataki nijifanyie maamuzi au nitoe maoni yangu.”
Ni nini kinachoweza kusaidia?: Unaweza kuamua kufuata shauri la Yesu lililoandikwa kwenye Mathayo 5:41: “Mtu fulani aliye na mamlaka akikulazimisha uingie katika utumishi wa kilometa moja, nenda pamoja naye kilometa mbili.” Ashley na ndugu yake wamepata njia nzuri ya kutumia kanuni hiyo. “Kwa kawaida, tunajaribu kufika nyumbani dakika 15 mapema,” anasema. Je, unaweza kuwa na mradi kama huo?
Kwa nini pendekezo hilo linafaa: Inafurahisha zaidi kufanya jambo kwa sababu unataka, kuliko kulifanya kwa sababu unalazimishwa kulifanya! Hebu fikiria jambo hili: Unapoamua kufika nyumbani mapema kidogo, wewe ndiye unayedhibiti wakati wako. Isitoshe, huenda ukakumbuka kanuni hii: ‘Tendo lako jema linaweza kuwa, si kwa kulazimishwa, bali kwa kupenda kwako mwenyewe.’—Filemoni 14.
Pia, kurudi nyumbani mapema kutawafanya wazazi wako wakuamini zaidi, jambo ambalo kwa kawaida humfanya mtu apewe uhuru zaidi. Wade, mwenye umri wa miaka 18, anasema, “Wazazi wako wakikuamini, watakupa uhuru zaidi.”
Andika tatizo lingine linalosababishwa na sheria ya kufika nyumbani mapema.
Ni nini kinachoweza kukusaidia kukabiliana na tatizo hilo?
Unafikiri kwa nini inafaa kufanya hivyo?
Inaelekea kwamba siku moja utahama kutoka nyumbani na utakuwa na uhuru mwingi. Kwa sasa, uwe na subira. “Huenda usiwe na uhuru wote unaotaka sasa,” anasema Tiffany ambaye sasa ana umri wa miaka 20, “lakini ikiwa unaweza kujifunza kuheshimu vikwazo ulivyowekewa, hutasononeka miaka yako yote ukiwa kijana.”
^ fu. 4 Majina katika makala hii yamebadilishwa.
^ fu. 21 Kwa mapendekezo zaidi, ona makala “Vijana Huuliza . . . Kwa Nini Kuna Sheria Nyingi Sana?” katika toleo la Desemba (Mwezi wa 12) 2006 la Amkeni!
MAMBO YA KUFIKIRIA
-
Wakati uliowekewa wa kurudi nyumbani unaonyeshaje kwamba wazazi wako wanakujali?
-
Ikiwa umewahi kuchelewa unaweza kufanya nini ili uaminiwe tena?