LINAHA LE BATHO
Ho Etela Uzbekistan
NAHA ena e ka leboea ho nōka ea Oxus. E lipakeng tsa linōka. Tartary. Turkistan. Naha ena e ’nile ea bitsoa ka mabitso a mangata ’me le leng la ’ona ke Uzbekistan, e leng “Naha ea Mauzbek.” Ho tloha lilemong tsa bo-1400, metse ea Uzbekistan e ne e tsoela molemo barekisi ba tsamaeang ka tsela ea Silk, e kileng ea hokahanya Chaena le Mediterranean. Hona joale k’hothone ke eona e rekisoang haholo ’marakeng oa masela oa Uzbekistan. Ho boetse ho rekisoa lik’hapete tse ntle tse entsoeng ka k’hothone, ulu kapa silika.
Ho theosa le lilemo, meetlo ea Mauzbek e ’nile ea susumetsoa ke ea batho ba bang. Bahale ba tummeng hammoho le mabotho a bona a matla a ne a macha ka har’a lithaba le mahoatata a Uzbekistan. Ba bang ba bona e ne e le Alexandere e Moholo, ea ileng a kopana le moratuoa oa hae e leng Roxane naheng ena; Genghis Khan, ea tsoang Mongolia le Timur (eo hape a tsejoang e le Tamerlane), e leng letsoalloa la Uzbekistan ea ileng a ba le ’muso o moholo ka ho fetisisa historing.
Kajeno mehaho ea Uzbekistan e khabisoa ka lithaele tse putsoa. Boholo ba mehaho ena ke likolo.
Tsela ea Silk. Tsela ena e feta moo kajeno ho thoeng ke Uzbekistan. E ne e le sebaka se setle ka ho fetisisa sa khoebo lefatšeng ho fihlela lilemong tsa bo-1400 ha ho e-ba le likepe tse lebang India.
Leoatle la Aral. Leoatle la Aral leo e kileng ea e-ba leoatle la bone le leholo ka ho fetisisa lefatšeng, lea psha hobane batho ba sebelisa metsi a lona bakeng sa ho nosetsa. Uzbekistan e ntse e thusana le linaha tse ling tsa Asia Bohareng ho rarolla bothata bona.
Uzbekistan e Fetola Mongolo. Ho ne ho buuoa lipuo tse ngata naheng ena, empa lilemong tsa bo-700 ho ile ha sebelisoa Searabia ha Uzbekistan e e-ba tlas’a puso ea Maislamo. Ka mor’a hore naha e be tlas’a puso ea Soviet Union, ho ile ha sebelisoa alfabeta ea Selatine eaba ka mor’a moo e nkeloa sebaka ke ea Secyril ho ella qetellong ea bo-1930. Ka 1993, ho ile ha e-ba le molao o mocha o ileng oa qala ho sebelisa alfabeta ea Uzbekistan, ea mongolo oa Selatine.