Yu Kan Sorgu Taki Yu No E Siki na Yu Agersi Ati
Yu Kan Sorgu Taki Yu No E Siki na Yu Agersi Ati
Wan sportman ben de di ben sabi du a sport fu en heri bun; a ben de wan fu den moro bun sportman na grontapu. A ben gersi leki a ben gosontu trutru. Ma wan dei a ben e du a sport fu en, dan wantronso a fadon na gron, a dede. A sportman dati ben de Sergei Grinkov. A ben wini tu gowtu medari kaba na ini den Olimpia Prei. A ben wroko so tranga fu doro a marki dati, ma yoisti di sani ben e waka heri bun gi en, dan a dede. A ben abi 28 yari nomo. Dati na wan sari tori trutru! San kiri en? A ben siki na en ati. Sma no ben fruwakti kwetikweti taki a ben o dede wantronso, bika no wan sani ben sori taki a ben e siki na en ati. Ma den datra di ben ondrosuku en, kon sabi taki a ben siki seryusu; brudu no ben man pasa makriki na ini den brudutitei fu en ati.
A GERSI kande taki furu sma e kon siki na den ati sondro taki wan sani e sori den taki den e siki. Ma datra e taki dati furutron wan sani e warskow den sma taki den e siki. Nofotron, den sma no wani poti prakseri na den warskow dati. Den no e suku fu du wan sani te den abi problema fu hari bro, noso te a skin fu den kon fatu tumusi èn te den e firi pen na ini den borsu. A bakapisi fu dati de taki sma e dede te den e kon siki na den ati. Ma srefi te den no e dede na a momenti dati, dan furu fu den e kon malengri srefisrefi.
Nownowde, furu datra e agri taki sma kan sorgu taki den no e siki na den ati efu den e luku bun ala ten san den e nyan, fa den e tyari den libi èn so srefi efu den e sorgu taki den e go na datra ten na ten fu luku fa a de nanga a gosontu fu den. * Efu sma e du den sani disi èn efu den de klariklari trutru fu tyari kenki kon te dati de fanowdu, dan dati kan yepi den srefisrefi fu no siki na den ati èn fu dati ede den no sa ondrofeni den sari bakapisi fu dati.
Ma wi musu poti moro furu prakseri na wan tra sani di abi fu du nanga na ati. „Kibri yu ati moro leki ala tra sani di de fu kibri,” na so Bijbel e warskow wi, „bika na drape den rutu fu a libi de” (Odo 4:23). A tekst disi e taki spesrutu fu na agersi ati. A de prenspari taki wi de na ai fu man kibri a trutru ati fu wi, ma a de moro prenspari fu tan na ai efu wi wani kibri na agersi ati fu wi gi siki di kan kiri wi na yeye fasi.
San E Meki Sma Kon Siki na a Agersi Ati fu Den?
Wan fu den moro prenspari fasi fu no kon siki na a trutru ati, na fu kon sabi san e tyari a siki kon èn fu du wan sani na dati. Na so a de tu nanga na agersi ati; wi musu kon sabi san e tyari a problema kon èn baka dati wi musu du muiti fu lusu den. So bun, meki wi luku wan tu fu den prenspari sani di kan meki wi kon siki na wi trutru ati èn so srefi na wi agersi ati.
Te wi no e luku san wi e nyan. Furu sma e nyan sani di switi gi a mofo ma di no e yepi den trutru fu de gosontu; son leisi den sani dati no bun srefisrefi gi a gosontu fu den. Na a srefi fasi, sma e furu a prakseri fu den nanga sani di den lobi èn di e wiki a lostu fu a skin, ma di e pori a prakseri srefisrefi. Sma e gebroiki telefisi noso tra sani fu hari a prakseri fu sma, èn furu fu den sani disi abi fu du nanga seks tori, drugs, ogri di sma e du nanga tranga, nanga afkodrei. Te wan sma e furu en prakseri doronomo nanga den sani disi, dan dati kan meki na agersi ati kon siki srefisrefi. A Wortu fu Gado e warskow: „Ala sani na ini grontapu — a lostu fu skin nanga a lostu fu den ai nanga a prodo di wan sma e prodo nanga den sani di a abi fu tan na libi no e komoto na a Tata, ma e komoto na grontapu. Boiti dati, grontapu e pasa gowe èn so srefi a lostu fu en, ma a sma di e du a wani fu Gado, e tan fu têgo.”—1 Yohanes 2:16, 17.
Wan sma di lobi fu nyan sani di no bun gi a gosontu, moro furu no lobi fu nyan sani soleki froktu nanga gruntu. Na a srefi fasi, wan sma no sa lobi fu teki bun yeye nyanyan te a lobi furu a prakseri èn na ati fu en nomo nanga sani di grontapu kan gi en. A kan de so taki, fu wan pisi ten a e teki soso a „merki” fu Gado Wortu (Hebrewsma 5:13). Ma te fu kaba a no e gro kon lepi na yeye fasi fu man tyari den moro prenspari frantwortu fu en na ini a Kresten gemeente èn na ini a diniwroko (Mateus 24:14; 28:19; Hebrewsma 10:24, 25). Son Kotoigi di ben de na ini so wan situwâsi, meki densrefi kon so swaki na yeye fasi taki den tapu fu gi kotoigi!
Wan tra kefar de taki, yu no kan si na wan sma fesi fa a gosontu fu en de trutru. Na a srefi fasi wan sma ben sa kan du en plekti leki Kresten, soso fu trawan kan si dati. So bun, te a sma e kon siki moro nanga moro na en agersi ati, dan trawan no man si dati. En agersi ati e kon moro swaki fu di a e du sani sondro taki tra sma sabi. Fu eksempre, a e bigin prakseri nomo fa fu kon gudu, noso a e luku noso e leisi sani di abi fu du nanga hurudu, ogri di sma e du nanga tranga, noso afkodrei. Kande a gersi taki den takru sani disi no sa abi furu krakti tapu a yeyefasi fu wan sma te a e du den. Ma den kan kiri na agersi ati neleki fa nyanyan di no bun gi a gosontu, kan meki a trutru ati kon siki srefisrefi èn kan kiri en. Yesus ben warskow sma fu no gi pasi meki a lostu fu du takru sani kon na ini den ati. A ben taki: „Ibriwan sma di e tan luku wan uma fu kan Mateus 5:28). Iya, sma di no e furu a prakseri fu den nanga bun sani kan siki seryusu na a agersi ati fu den. Ma wi musu poti prakseri na tra sani tu.
abi tranga lostu gi en, na ini en ati a du sutadu kaba nanga en” (Te wi no e du wan sani fu lusu a skin. Furu sma sabi taki te den abi wan libi noso wan wroko pe den e sidon furu, dan dati kan meki den kon siki na den ati tu, fu di den no e waka so furu. Na a srefi fasi, te wan sma no e meki muiti fu tan tranga na yeye fasi, dan dati kan tyari takru bakapisi gi en. Fu gi wan eksempre, kande wan sma abi wan pikin prati na a Kresten diniwroko, ma a kan de so taki a e du dati solanga a man du san a lobi; a no e du furu muiti, noso a no e meki muiti srefi fu tron „wan wrokoman di no abi fu syen fu noti, di e gebroiki a wortu fu waarheid na wan reti fasi” (2 Timoteus 2:15). Kande wan sma e go na wan tu Kresten konmakandra, ma a no e du furu muiti fu sreka ensrefi gi den èn fu teki prati na den. A kan de so taki a no poti marki na yeye fasi gi ensrefi, noso taki a no lobi fu poti prakseri na yeye afersi. Efu a sma no e du den sani disi di kan yepi en fu tan tranga na yeye fasi, dan a sa kon swaki te fu kaba awinsi o tranga a bribi fu en ben de fosi (Yakobus 2:26). Na apostel Paulus ben si a kefar disi di a ben e skrifi go na den Hebrew Kresten. Soleki fa a sori, dan wan tu fu den Kresten dati no ben meki muiti fu tan tranga na yeye fasi. Luku fa a ben warskow den taki efu den ben libi so, dan dati ben kan abi wan takru krakti tapu a yeyefasi fu den. „Luku bun, brada, taki noiti wan godelowsu ati di no abi bribi, e gro na ini no wan fu unu, fu di a e hari ensrefi puru fu a libi Gado, ma tan frumane makandra ibri dei, so langa leki yu kan kari en „Tide”, so taki a bedrigi krakti fu sondu no tranga na ati fu no wan fu unu.”—Hebrewsma 3:12, 13.
Te wi abi tumusi furu broko-ede. Ete wan prenspari sani di e meki taki sma e kon siki na den ati, na a abi di den abi tumusi furu broko-ede. Na a srefi fasi, tumusi furu sorgu nanga hebi noso „den broko-ede fu a libi”, kan meki wan sma kon siki srefisrefi na en agersi ati; a kan meki srefi taki a sma e tapu fu dini Gado. Yesus e gi a yoisti rai ini a tori disi: „Poti prakseri na unsrefi taki noiti un ati musu kon hebi nanga nyan pasa marki èn dringi pasa marki èn den broko-ede fu a libi, èn a dei dati e kon na un tapu wantronso, na ini wán momenti leki wan trapu” (Lukas 21:34, 35). Wan tra sani di kan abi furu krakti tapu na agersi ati fu wi, na a prakseri di wi e prakseri wan langa pisi ten fu wan sondu di no wan sma no sabi fu en. Kownu David ben sabi a sari nanga a pen di wan sma e firi te a abi den sortu broko-ede dati, fu di ensrefi ben ondrofeni dati. A ben taki: „Vrede no de na ini den bonyo fu mi, fu mi sondu ede. Bika den fowtu fu mi pasa mi ede; leki wan hebi lai den de tumusi hebi gi mi.”—Psalm 38:3, 4.
Te wi de tumusi seiker fu wisrefi. Furu sma di kon siki na den ati, ben bribi taki a gosontu fu den ben bun bifo den kisi a problema. Nofotron den no ben wani go na datra fu luku fa a de nanga a gosontu fu den. Den no ben feni taki a ben de fanowdu. Na srefi fasi, wan tu sma kan feni taki, fu di den de Kresten wan pisi ten kaba, meki noti no kan pasa nanga den. A kan de so taki den sma disi no e ondrosuku densrefi fu si fa den e tan na yeye fasi, teleki ogri kon miti den wantronso. A de tumusi prenspari fu hori a bun rai fu na apostel Paulus na prakseri. A ben taki: „Meki a sma di e denki taki a e tanapu, luku bun taki a no e fadon.” A de wan koni sani fu hori na prakseri taki wi no de volmaakti èn taki ten na ten wi musu ondrosuku wisrefi. —1 Korentesma 10:12; Odo 28:14.
Poti Prakseri na den Warskow
A fiti taki den Buku fu Bijbel e poti furu prakseri na a fasi fa na agersi ati musu de. Na ini Yeremia 17:9, 10 wi e leisi: „Na ati e kori sma moro leki iniwan tra sani èn a kan meki sma handri na ala sortu fasi. Suma kan sabi en? Mi, Yehovah, e ondrosuku na ati, e ondrosuku den niri, srefi fu gi ibriwan sma akruderi den pasi fu en, akruderi a bakapisi fu den sani di a e du.” Boiti taki Yehovah e ondrosuku wi ati, a seti sani na wan heri bun fasi tu fu yepi wi ondrosuku wisrefi.
Nanga yepi fu „a getrow èn koni srafu” wi e kisi frumane na a reti ten (Mateus 24:45). Fu eksempre, wan fu den moro prenspari fasi fa na agersi ati fu wi kan kori wi, na taki a kan meki wi gi wisrefi abra na grontapu prakseri. Disi abi fu du nanga a denki di sma e denki sani di no e pasa na ini a libi trutru, a dren di sma e dren nanga opo ai, noso a sidon di den e sidon prakseri soso sani nomo. Den prakseri disi kan du sma ogri srefisrefi, spesrutu te den e wiki a lostu fu denki fistisani. Fu dati ede wi no musu denki den sani disi kwetikweti. Efu wi no lobi kruktudu neleki fa Yesus no ben lobi dati, dan wi no sa gi pasi taki grontapu prakseri e kon na ini wi ati.—Hebrewsma 1:8, 9.
Boiti dati, wi abi a yepi fu den lobi-ati owruman na ini a Kresten gemeente. Wi e warderi taki trawan e broko den ede nanga wi. Toku ibriwan fu wi abi a frantwortu fu sorgu taki sani e waka bun nanga en eigi agersi ati. A de na ibriwan fu wi fu ’overtoigi wisrefi fu ala sani’ èn fu „tan tesi efu wi de na ini bribi’.—1 Tesalonikasma 5:21; 2 Korentesma 13:5.
Kibri na Ati fu Yu
A Bijbel gronprakseri di e taki dati „san wan sma e sai, na dati a sa koti tu” e fiti so srefi gi na agersi ati fu wi (Galasiasma 6:7). Kande a gersi taki wan sma e kon siki wantronso na yeye fasi. Ma moro furu, wan sma e kon siki te a e furu en prakseri doronomo nanga sani di e pori a yeyefasi. Sondro taki trawan ben sabi, dan a sma di kon siki ben luku seksbuku nanga seksfelem, noso a ben e broko en ede tumusi nanga moni nanga gudu, noso a ben e feti nomonomo fu kisi barinen noso makti.
So bun, efu wi wani kibri na ati fu wi, dan a de tumusi prenspari taki wi e luku bun nanga san wi e furu wi prakseri. Furu a prakseri èn na ati nanga sani di komoto na ini a Wortu fu Gado. No teki den sani di kan pori yu prakseri; den de makriki fu kisi èn den e wiki a lostu fu a skin, ma den e meki nomo taki na agersi ati e kon de sondro firi. A psalm skrifiman e gebroiki wan moi agersitori fu warskow wi gi wan sani di datra kon si: „Na ati fu den kon de sondro firi neleki fatu.”—Psalm 119:70.
Efu yu abi wan tu swakifasi di yu ben kibri wan langa pisi ten, dan yu musu meki furu muiti fu puru den, bika den kan meki taki yu 1 Korentesma 7:29-31). Efu gudu e bigin hari yu prakseri tumusi, dan gi yesi na den wortu fu Yob: „Efu mi howpu tapu gowtu, noso mi taigi gowtu: ’Tapu yu mi e frutrow!’ dan dati so srefi ben sa de wan fowtu sani na ini na ai fu den krutuman, bika mi ben sa drai baka gi a tru Gado di de na loktu.”—Yob 31:24, 28; Psalm 62:10; 1 Timoteus 6:9, 10.
agersi ati no e wroko bun moro. Te a bigin gersi taki grontapu abi moi sani èn taki furu prisiri sani de fu du, dan prakseri dipi fu a koni rai di na apostel Paulus ben gi. A ben skrifi: „Boiti dati mi e taki disi, brada: a ten di tan abra kon syatu. Fu dati ede, meki den wan . . . di e gebroiki grontapu [de] neleki den no e gebroiki en dorodoro; bika a fasi fa a grontapu disi de e kenki” (Bijbel e sori o seryusu a de te wi e meki a tron wan gwenti fu no gi yesi na den rai fu Bijbel. A e warskow: „Wan man di ala ten baka e kisi piri-ai, ma e tranga en neki, wantronso sa kon broko, èn disi sa de sondro fu a sa kon betre” (Odo 29:1). Ma te wi e sorgu bun gi wi agersi ati, dan wi sa prisiri èn wi sa abi vrede na ini wi ati fu di wi e libi wan libi sondro tumusi furu broko-ede noso hebi. Tru Kresten e kisi a rai ala ten fu abi so wan fasi fu libi. Ondro a krakti fu santa yeye, na apostel Paulus ben skrifi: „Seiker a de wan yepisani fu kisi furu wini, a gi di sma e gi densrefi na ini a dini fu Gado makandra nanga a tevrede di sma tevrede nanga den sani di den abi. Bika wi no tyari noti kon na grontapu, èn no wan sani wi kan tyari komoto na en tu. So bun, te wi abi nyanyan, krosi nanga wan presi fu tan, dan wi sa de tevrede nanga den sani disi.”—1 Timoteus 6:6-8.
Iya, te wi e leri èn e meki furu muiti fu dini Gado fayafaya, dan sondro tweifri na agersi ati fu wi sa de gosontu èn a sa de tranga. Efu wi luku bun nanga san wi e furu wi prakseri, dan wi no sa gi pasi taki den takru fasi nanga denki fu a grontapu disi e pori a yeyefasi fu wi. A moro prenspari sani na taki wi e ondrosuku wi agersi ati doronomo. Wi kan du dati te wi e gebroiki den sani di Yehovah seti gi wi nanga yepi fu en organisâsi. Efu wi e du dati fayafaya, dan dati sa yepi wi trutru fu no siki na wi agersi ati èn wi no sa abi fu ondrofeni den sari bakapisi fu dati.
[Futuwortu]
^ paragraaf 4 Efu yu wani sabi moro, grantangi luku den artikel „Hartaanval — Wat valt eraan te doen?” na ini na Ontwaakt! fu 8 december 1996, di Yehovah Kotoigi tyari kon na doro.
[Prenspari pisi na tapu bladzijde 10]
TE WI E FURU WI PRAKSERI NANGA SANI DI NO BUN, DAN DATI KAN MEKI NA AGERSI ATI KON SIKI SREFISREFI NELEKI FA NYANYAN DI NO BUN GI A GOSONTU, KAN MEKI A TRUTRU ATI KON SIKI
[Prenspari pisi na tapu bladzijde 10]
TE WI NO E MEKI MUITI FU TAN TRANGA NA YEYE FASI, DAN DATI KAN ABI TAKRU BAKAPISI SREFISREFI
[Prenspari pisi na tapu bladzijde 11]
DEN „BROKO-EDE FU A LIBI” KAN MEKI NA AGERSI ATI KON SIKI SREFISREFI
[Prenki na tapu bladzijde 11]
Efu wi no e du muiti fu tan gosontu na yeye fasi, dan dati kan tyari furu pen nanga sari kon
[Prenki na tapu bladzijde 13]
Te wi abi a bun gwenti fu poti prakseri na yeye afersi, dan dati e kibri na agersi ati fu wi
[Sma di abi a reti fu a prenki na tapu bladzijde 9]
AP Photo/David Longstreath