MËSIMI 4
Si të jetë i përgjegjshëm
ÇFARË DO TË THOTË
Njerëzit e përgjegjshëm janë të besueshëm. Ata i kryejnë mirë dhe në kohë detyrat që u caktohen.
Fëmijët fillojnë të mësojnë si të jenë të përgjegjshëm që në moshë të njomë. Një libër për rritjen e fëmijëve (Parenting Without Borders), thotë: «Aftësia e fëmijës për të bashkëpunuar shfaqet kur është 15 muajsh, ndërsa dëshira për të ndihmuar lind kur është rreth 18 muajsh. Në mjaft kultura, prindërit nisin t’i mësojnë fëmijët si të japin një dorë në punët e shtëpisë aty nga mosha 5-7 vjeç. Edhe pse në këtë moshë, i kryejnë mirë shumë punë shtëpie.»
PSE ËSHTË E RËNDËSISHME
Në disa vende, shumë të rinj ikin nga shtëpia për të jetuar më vete, mirëpo nuk ia dalin dot dhe kthehen të jetojnë me mamin dhe babin. Ndonjëherë kjo ndodh sepse nuk i kanë mësuar si të administrojnë paratë, si të mbajnë shtëpinë ose si të përmbushin përgjegjësitë e përditshme.
Prandaj, më mirë stërvite tani fëmijën për përgjegjësitë që e presin kur të rritet. Një libër për rritjen e adoleshentëve (How to Raise an Adult), thotë: «Do të bëheni pishman po të mos i mësoni asgjë gjersa të mbushin 18 vjeç, pastaj ‘t’i flakni’ në jetën reale.»
SI TA MËSOSH TË JETË I PËRGJEGJSHËM
Jepi punë shtëpie
PARIM NGA BIBLA: «Nga çdo lloj mundi ka përfitim.»—Proverbat 14:23.
Fëmijët e vegjël kanë qejf të punojnë me prindërit. Kështu që përfito nga kjo prirje e natyrshme dhe jepu punë shtëpie.
Disa prindër ngurrojnë, duke arsyetuar se fëmijët kanë një mal me detyra shkolle çdo ditë, ndaj pse t’i ngarkojnë më tepër?
Megjithatë, fëmijët që bëjnë punë shtëpie, zakonisht janë nxënës më të mirë, ngaqë kanë mësuar të pranojnë e të kryejnë detyra të ndryshme. Përveç kësaj, libri Parenting Without Borders, thotë: «Nëse shpërfillim dëshirën e fëmijëve për të ndihmuar kur janë të vegjël, po i mësojmë se nuk ka rëndësi të kontribuojnë për të tjerët . . . Gjithashtu mund të fillojnë të pretendojnë që të tjerët t’u shërbejnë.»
Siç tregon edhe citimi, punët e shtëpisë i stërvitin fëmijët të jenë kontribues dhe jo përfitues, dhënës dhe jo marrës. I ndihmojnë të kuptojnë se kanë një vend të çmuar në familje, por edhe përgjegjësi.
Ndihmoje të mbajë përgjegjësi për gabimet
PARIM NGA BIBLA: «Dëgjo këshillën dhe prano disiplinën, që të bëhesh i mençur në të ardhmen.»—Proverbat 19:20.
Kur fëmijët gabojnë, për shembull, nëse pa dashje prishin gjërat e të tjerëve, mos u përpiq të mbulosh atë që ndodhi. S’i gjen gjë po të përballen me pasojat—në këtë rast, të kërkojnë të falur dhe mbase edhe ta kompensojnë tjetrin.
Kur fëmijët pranojnë gabimet dhe dështimet, mësojnë
-
të jenë të ndershëm
-
të mos ua hedhin fajin të tjerëve
-
të mos justifikohen
-
të kërkojnë të falur kur është me vend