E te ono faapea mai, ʻAfai e silafia e le Atua mea uma, aiseā la ou te tatalo ai fua?’ E faatupu manatu lenā fesili, auā na fetalai Iesu e ʻsilafia e le Atua mea o loo outou manaʻomia, ae tou te leʻi talosaga atu.’ (Mataio 6:8) Na iloa foʻi e le tupu o Isaraelu o Tavita lenā mea, ma na tusi o ia: “A o leʻi fai atu se upu i loʻu gutu, faauta! Ieova e, ua e silafia uma lava.” (Salamo 139:4) Aiseā la e manaʻomia ai ona tatou tatalo atu i le Atua? Ina ia tali lenā fesili, seʻi o tatou iloilo faamatalaga a le Tusi Paia e uiga i tatalo. *

I le Tusi Paia, o loo taʻua ai e silafia e Ieova * le Atua mea uma, ma e lē finagalo o ia e tau ina iloa ni nai faamatalaga e uiga i ona tagata tapuaʻi. (Salamo 139:6; Roma 11:33) O le manatuaina e Ieova o mea uma, e lē pei o se komepiuta e na ona teu ai o faamatalaga e uiga i tagata taʻitoʻatasi. Nai lo lea, e naunau moni o ia e iloa o tatou manatunatuga loloto, ona e finagalo e tatou te vavalalata atu iā te ia. (Salamo 139:23, 24; Iakopo 4:8) O le māfuaaga lenā na faalaeiau ai e Iesu ona soo e tatalo, e ui lava e silafia lelei e le Atua o latou manaʻoga. (Mataio 6:6-8) O le tele e tatou te faailoa atu ai o tatou manatu i Lē na foafoaina mea e ala i le tatalo, o lo tatou vavalalata atu foʻi lenā iā te ia.

E iai taimi e tatou te lē iloa ai po o ā mea e ao ona tatou tatalo atu ai. Peitaʻi, e silafia e Ieova o tatou manatunatuga loloto, ma e tali mai i o tatou manaʻoga moni. (Roma 8:26, 27; Efeso 3:20) O le a tatou lagona le vavalalata atu iā Ieova, pe a tatou mātauina le auala e fesoasoani mai ai i o tatou olaga, e tusa lava pe e ala mai i se auala e lē iloagofie.

Ua faamautinoa mai i le Tusi Paia e tali mai le Atua i tatalo a ana auauna faamaoni, ma o loo taʻua ai foʻi māfuaaga e lē tali mai ai o ia i nisi o tatalo. O se faataʻitaʻiga, ina ua taatele faiga sauā i Isaraelu anamua, na faatonu e le Atua lana auauna o Isaia e taʻu atu i tagata e faapea: “E tusa lava pe tele ni a outou tatalo e fai, ou te lē faalogo atu lava i ai; auā ua tutumu o outou lima i le faamasaatoto.” (Isaia 1:15) E manino mai, e lē tali mai le Atua i tatalo a i latou e fulitua i ana tulafono, pe e tatalo atu ona o se uunaʻiga sesē.​—Faataoto 28:9; Iakopo 4:3.

I le isi itu, o loo taʻua i le Tusi Paia: “Po o ā lava mea tatou te talosaga atu ai e tusa ma lona finagalo, e faafofoga mai lava o ia iā i tatou.” (1 Ioane 5:14) Po o lona uiga la e foaʻi mai e le Atua mea uma e talosaga atu ai ana auauna? E leai. Mātau le tulaga o le aposetolo o Paulo, o lē na talosaga faatolu atu i le Atua ina ia aveesea se ʻmea matuitui i lona tino,’ atonu o le faalētonu o lana vaai. (2 Korinito 12:7, 8) Pagā lona mafatia, ona sa foaʻiina atu iā te ia le mana e faamālōlō ai isi, ma faatū se tasi mai i le oti, ae o lea ua tatau ona ia onosaia lona maʻi. (Galuega 19:11, 12; 20:9, 10) E ui e leʻi taliina le tatalo a Paulo i le auala na ia faatalitalia, ae na ia talia lava ma le lototalisapaia le tali mai a le Atua.​—2 Korinito 12:9, 10.

E moni e iai nisi i le Tusi Paia na faavavega ona tali mai a latou tatalo. (2 Tupu 20:1-7) Peitaʻi, sa leʻi masani ona tupu lenā mea. E iai nisi o auauna a le Atua na lotovaivai ina ua foliga mai e lē o taliina a latou tatalo. Na tatalo le tupu o Tavita e faapea: “O le ā le umi e te faagaloina ai aʻu? Pe e faavavau ea?” (Salamo 13:1) Peitaʻi, ina ua manatua e Tavita le tele o auala na fesoasoani ai Ieova iā te ia, na toe faamalosia ai lona faatuatua, ma ia toe faapea mai: “A o aʻu nei, ou te faatuatua atu i lou alofa faamaoni.” (Salamo 13:5) I le pei o Tavita, e faaauau ona finafinau i le tatalo auauna a le Atua, seʻia oo ina tali mai le Atua iā i latou.​—Roma 12:12.

E tali mai le Atua i o tatou manaʻoga moni.

O so o se matua alofa lava, e iai se māfuaaga lelei e na te lē avatuina ai i lana tama se mea e manaʻo ai, i le taimi e talosaga mai ai. I se tulaga taitutusa, e ono lē tali mai le Atua i a tatou tatalo i le auala ma le taimi na tatou faatalitalia. Ae e tatau ona tatou mautinoa, o Lē na foafoaina i tatou e pei o se Tamā alofa, ma e tali mai i o tatou manaʻoga moni i le taimi ma le auala talafeagai.​—Luka 11:11-13.

E ono tali mai le Atua i se auala e lē iloagofie.

Ae faapefea pe a tatou tatalo mo se mapusaga mai i se faafitauli o loo faaauau pea? Pe e tatau ona manatu e lē o tali mai Ieova, pe a lē faavavega ona tali mai i a tatou tatalo? E leai. E ao ona tatou mafaufau atonu na fesoasoani mai Ieova i se auala e lē iloagofie. O se faataʻitaʻiga, atonu na fesoasoani mai sa tatou uō lelei i le taimi tonu lava na tatou manaʻomia ai. (Faataoto 17:17) Faamata na uunaʻia e Ieova lenā uō e fesoasoani mai iā i tatou? E lē gata i lea, atonu e tali mai Ieova e ala mai i le Tusi Paia. O i inā e tatou te maua ai fautuaga e tumau ai i tulaga faigatā.​—2 Timoteo 3:16, 17.

Nai lo o le aveesea o o tatou faafitauli, e foaʻi mai e Ieova le malosi e onosaia ai faigatā. (2 Korinito 4:7) O se faataʻitaʻiga, ina ua tatalo atu Iesu e aveesea se mea na tigā ai o ia, lea e ono faalumaina ai le suafa o Ieova, ona auina mai lea e Ieova o se agelu e faamalosi iā te ia. (Luka 22:42, 43) I se tulaga talitutusa, atonu e faaaogā e Ieova se uō lelei e fesoasoani mai iā i tatou i le taimi tatau. (Faataoto 12:25) Talu ai o nei auala e lē iloagofie, e tāua tele la ona tatou mataalia i le auala o loo tali mai ai a tatou tatalo.

E tali mai le Atua i lana taimi tatau.

O loo taʻua i le Tusi Paia e tali mai le Atua e ona le malosi uma lava i ē lotomaulalo “i le taimi e tatau ai.” (1 Peteru 5:6) O lea, pe a foliga mai ua tuai ona taliina a tatou tatalo, e lē tatau ona mafaufau e lē o manatu mai le Atua. Nai lo lea, ona o ia o se Atua alofa e silafia mea uma, e mautinoa la o le a tali mai o ia i le taimi tatau.

O se faataʻitaʻiga: Afai e manaʻo sou atalii laʻitiiti i se uilavilivae, po o le a vave ona e taliina lona manaʻo e ala i le faatau o se uila ma avatu iā te ia? Ailoga. Atonu e te manatu ua laʻitiiti tele o ia. Peitaʻi, mulimuli ane o le a e faataunuuina lona manaʻo, pe afai ua talafeagai le taimi. E faapena foʻi le Atua, e ono tali mai o ia i “mea e manaʻo i ai [o tatou] loto” i le taimi tatau, pe afai e faaauau pea ona tatou tatalo.​—Salamo 37:4.

O loo apoapoaʻi mai le Tusi Paia i Kerisiano moni, ia aua neʻi fiu e tatalo. Atonu e te faapea mai, ʻE mālie i le faalogo ae e faigatā ona faatino.’ Ioe, e iai taimi e faigatā ai ona tatou faatali mo se tali mai i le Atua, aemaise lava pe a faaauau ona fesagaʻia ni faafitauli po o ni faiga lē tonu. Peitaʻi, e lelei ona tatou manatua na fetalai Iesu e uiga i le tāua o le finafinau pea i le tatalo.

Na taʻua e Iesu se talafaatusa i se fafine ua oti lana tane, sa alu atu pea i se faamasino lē faamaoni, mo se faamasinogatonu. (Luka 18:1-3) E ui  na teena e le faamasino le fafine, ae na mulimuli ane faapea ifo le faamasino: ʻO le a ou faia le faamasinogatonu mo ia, ina neʻi sau soo o ia ma faatigā mai iā te aʻu, ma iʻu ai ina ou fiu.’ (Luka 18:4, 5) I tusitusiga i le uluaʻi gagana, o loo taʻua ai na gaoioi le faamasino ona na popole ina neʻi ʻtuʻi e le fafine lalo o lona mata,’ po o lona uiga faafaatusa, ina neʻi “taʻuleagaina [lona] talaaga.” * Afai na fesoasoani se faamasino lē faamaoni i se fafine mativa ua oti lana tane, e ui na sesē le uunaʻiga na ia faia ai faapea, pe e lē sili atu ea la ona aumaia e lo tatou Atua alofa le faamasinogatonu, i ē “o loo alalaga atu iā te ia i le ao ma le pō”? E pei ona taʻua e Iesu, o le a ʻvave ona faia e le Atua le faamasinogatonu mo i latou.’​—Luka 18:6-8.

E ui e iai taimi e lagona ai le fiu i le talosaga atu pea mo se fesoasoani, ae e lē tatau ona tatou faavaivai ai. O le finafinau i le tatalo, e faaalia ai o loo tatou faanaunau moni lava e fesoasoani mai Ieova iā i tatou. E tatou te mātauina ai foʻi le auala e tali mai ai le Atua i a tatou tatalo, ma iʻu ai ina vavalalata atu iā te ia. Ioe, e mafai ona tatou mautinoa o le a tali mai Ieova, pe a tatou tatalo atu iā te ia ma le uunaʻiga saʻo ma le faatuatua.​—Luka 11:9.