O Auala e Fiafia ai le Aiga

O Fesoasoani e Taulau ai i le Uluaʻi Tausaga o le Faaipoipoga

Ua fai mai le tane: “Na ou ofo ina ua ou iloa e matuā eseese i maʻua ma laʻu avā! O se faaaʻoaʻoga, ou te manaʻo e alapō i le taeao, ae e manaʻo o ia e ala umi i le pō. Ou te lē malamalama foʻi i le sui soo o ona uiga! O le isi mea, pe a ou kuka e masani ona faitio o ia, aemaise pe a solo oʻu lima i le solo ipu.”

Ua fai mai le avā: “E lē fia talanoa loʻu toʻalua. Ae o le masani a loʻu aiga, e tele ina talanoa aemaise lava i le taimi e aai ai. A kuka foʻi laʻu tane, e faaaogā le solo e tasi e solo ai ipu ma solo ai ona lima! E ese loʻu ita i lenā mea! Aiseā e faigatā tele ai ona malamalama tamāloloa? E faapefea ona taulau se faaipoipoga?”

AFAI ua e faatoʻā e faaipoipo, po ua e fesagaʻi ma ni faafitauli faapena? Po o foliga mai ua faafuaseʻi ona iai ni masei ma ni vaivaiga o lau paaga e leʻi iai i le taimi na lua feoaʻi ai? E faapefea ona e faaitiitia aafiaga o “faafitauli o le a oo i ulugalii faaipoipo i aso uma”?—1 Korinito 7:28, Today’s English Version.

Muamua, aua neʻi e manatu ua uma ona fai la oulua tautoga o le faaipoipoga, ona faapea ai lea ua oulua popoto uma e taulima le olaga faaipoipo. Atonu na oulua iloa le auala e feagai ai ma isi a o leʻi faaipoipo, ma e lē taumatea na faaleleia lea tulaga a o lua feoaʻi. Peitaʻi o le faaipoipoga o le a tofotofo ai lou iloa i le auala e taulima ai mea, ma maua ai ni auala fou e foʻia ai faafitauli. Pe e iai se taimi e te sasi ai? Ioe. Pe e mafai ona e maua le poto e manaʻomia? E mautinoa e mafai!

O le auala sili e faaleleia ai se tomai, o le talanoa atu lea i sē e atamai i lea mataupu ma faatatau ana fautuaga. O lē e sili ona atamai i tulaga tau i le faaipoipoga, o Ieova le Atua. O Ia na faia i tatou ma le faanaunauga e fia faaipoipo. (Kenese 2:22-24) Mātau le auala ua fesoasoani ai le Tusi Paia iā te oulua e foʻia faafitauli, ma maua le poto e tumau ai le faaipoipoga i le tuanaʻi ai o le uluaʻi tausaga.

AUALA 1. IA TALANOA FAATASI

O ā ni faafitauli? O Kiti, * o se tane i Iapani, e  galo iā te ia i nisi taimi o ana filifiliga e aafia ai lana avā. Fai mai o ia: “E masani ona ou talia valaaulia e aunoa ma le talanoa muamua i laʻu avā. Ae na ou iloa mulimuli ane e lē talafeagai mo ia.” Ua faapea mai Aleni, o se tane i Ausetalia: “Na ou manatu e lē tatau i se tane ona fesili atu i le avā e uiga i ni faaiʻuga e fai.” Sa faigatā mo ia lea mea ona o lona olaga na ola aʻe ai. E faapena foʻi le tulaga o Tiana mai i Peretania. Ua fai mai o ia: “Ua ou masani i le fesili atu i loʻu aiga mo se fautuaga. O lea ina ua ou faaipoipo, pe a faia ni faaiʻuga, sa ou fesili atu i loʻu aiga nai lo o laʻu tane.”

O le ā le vaifofō? Manatua e finagalo Ieova ina ia “tino e tasi” se ulugalii faaipoipo. (Mataio 19:3-6) E leai se isi mafutaga e sili atu ona tāua iā te ia nai lo o le mafutaga a le tane ma lana avā! E tāua tele le talanoa faatasi ina ia faatumau ai lenā mafutaga.

E tele mea e mafai ona aʻoaʻoina e se ulugalii e ala i le iloiloina o le auala na talanoa ai Ieova ma Aperaamo. Faamolemole faitau i lenā talanoaga i le Kenese 18:17-33. E tolu auala na faamamaluina ai e le Atua Aperaamo. (1) Na faamatala atu e Ieova le mea o le a Ia faia. (2) Sa faafofoga lelei o ia a o faamatala atu e Aperaamo ona manatu. (3) Sa manatua e Ieova Aperaamo ina ua faia lana faaiʻuga. E faapefea ona e mulimuli i lenei faaaʻoaʻoga pe a lua talanoa ma lau paaga?

FAATAʻITAʻI MEA NEI: Pe a talanoa i mataupu e aafia ai lau paaga faaipoipo, (1) faamatala i ai le auala e te manaʻo e taulima ai le mataupu, ae ia avatu faafautuaga ou manatu ae e lē o se faatonuga; (2) fai i lau paaga e faailoa mai lona manatu, aua e te ita pe a e ese le manatu o lou toʻalua; ma (3) ‘ia iloa lou magafagafa’ e ala i le talia o mea ua filifilia e lau paaga, pe a talafeagai.—Filipi 4:5.

AUALA 2. IA FAAUTAUTA I AU UPU

O ā ni faafitauli? Ona o lou aiga po o le aganuu na e ola aʻe ai, atonu e masani ai ona e maumauaʻi pe e soona lafo ou manatu. Ua faapea mai Lui mai Europa: “I loʻu atunuu, e lē faautauta tagata i a latou upu. Sa masani ona tigā si aʻu avā ona o aʻu upu soona lafo. Sa tatau ona ou iloa tautala i upu mālū.”

O le ā le vaifofō? Aua e te manatu e manaʻo lau paaga e tautala atu iā te ia e pei o le auala ua e masani ai. (Filipi 2:3, 4) E fesoasoani foʻi i se ulugalii fou le fautuaga na  avatu e le aposetolo o Paulo i se misionare. Na tusi o ia: “E lē manaʻomia ona faamisa se pologa a le Alii, ae e tatau ona agamalu.” I le gagana Eleni, e mafai foʻi ona faaliliu le upu “agamalu” i le “faautauta.” (2 Timoteo 2:24) Pe a faautauta se tagata, e na te iloa le maʻaleʻale o se tulaga, ma taulima ma le agalelei le mataupu e aunoa ma le faatigā i se isi.

FAATAʻITAʻI MEA NEI: Pe a e lē fiafia i lou toʻalua, ia mafaufau e pei e te lē o talanoa atu iā te ia, ae o loo e talanoa atu i sau uō mamae po o lou pule i le galuega. Po o lou leo ma upu na e te talanoa atu ai? O lea la, ia mafaufau i ni māfuaaga e sili atu e tatau ai ona e tautala atu ma le faaaloalo ma le faautauta i lou toʻalua, nai lo o lau uō po o lou pule.—Kolose 4:6.

AUALA 3. FAAMASANI I OU TIUTE FOU

O ā ni faafitauli? Atonu i le taimi muamua na fai sina sauā o le tane i le faatinoina o lona tulaga ulu, pe e leʻi masani foʻi le avā e avatu ni fautuaga poto. O se faaaʻoaʻoga, ua faapea mai Atonio, o se tane i Italia: “E seāseā ona talanoa loʻu tamā i loʻu tinā e uiga i meafai a le aiga. O lea, i le taimi muamua, na ou pulea ai loʻu aiga e pei o se tupu.” Ua faapea mai Debbie, o se avā i Kanata: “Na ou faatonu laʻu tane ia tumamā. Ae o oʻu uiga fia pule na atili ai ona lotomaaa o ia.”

O le ā se vaifofō mo le tane? Ua lē malamalama nisi tane i le eseesega o le mea o fai mai ai le Tusi Paia e uiga i le gauaʻi o le avā, ma le usiusitaʻi o se tamaitiiti i ona mātua. (Kolose 3:20; 1 Peteru 3:1) Peitaʻi, ua faapea mai le Tusi Paia e tatau i se tane ona “nonofo faatasi ma lana avā, ona avea ai lea o i laʻua ma tino e tasi,” e lē o fai mai faapena le Tusi Paia i se matua ma sana tama. (Mataio 19:5) Ua taʻua e Ieova le avā o sē e talafeagai, po o se fesoasoani i lana tane. (Kenese 2:18) E leʻi fetalai mai o ia o le tamaitiiti  o sē e talafeagai po o se fesoasoani i lona matua. O le ā sou manatu, pe afai e fai e se tane lana avā e pei o se tamaitiiti, po o faamamaluina e ia le faaipoipoga?

Ua faalaeiau mai le Afioga a le Atua iā te oe le tane, ia tausi i lau avā e pei ona tausia e Iesu le faapotopotoga Kerisiano. O le a faigofie ona talia e lau avā o oe o lona ulu pe afai (1) e te lē faatalitalia o ia e gauaʻi atoatoa atu loa iā te oe ma (2) e te alofa iā te ia e pei ona e alofa iā te oe lava, e tusa lava pe tutupu mai ni faafitauli.—Efeso 5:25-29.

O le ā le vaifofō mo se avā? Ia e iloa, o lau tane o lou ulu lea ua tofia e le Atua. (1 Korinito 11:3) Pe afai e te faaaloalo i lau tane, o lou faaaloalo foʻi lenā i le Atua. Pe afai e te teena lona tulaga ulu, e lē gata ua faaalia ai ou lagona e uiga i lau tane, ae faapea foʻi le Atua ma lona finagalo.—Kolose 3:18.

Pe a talanoaina mataupu faigatā, ia taalo i le polo ae lē o lau tane. O se faaaʻoaʻoga, na manaʻo le masiofo o Eseta ia faasaʻo e lana tane, le tupu o Asueru, se mea lē tonu na faia. Nai lo o le faitioina o ia, ae na tautala atu Eseta ma le faautauta. Na talia e lana tane lana fautuaga ma faia ai le mea tonu. (Eseta 7:1-4; 8:3-8) E foliga mai e sili atu ona alofa lau tane iā te oe pe afai (1) e te tuu atu se taimi e faamasani ai o ia i lona tiute fou o le ulu o le aiga ma (2) e te faaaloalo iā te ia, e tusa lava pe iai ni ona sesē.—Efeso 5:33.

FAATAʻITAʻI MEA NEI: Aua neʻi e tusia i lalo suiga e te manatu e ao ona fai e lou toʻalua, ae ia fai sau oe lava lisi o suiga e tatau ona e faia. Tane: Pe a lē fiafia lau avā i le auala e faatino ai po o le lē faatinoina foʻi o lou tiute o le ulu o le aiga, fai i ai po o le ā se auala e te faia e faalelei ai, ma ia tusi i lalo ana fautuaga. Avā: Pe a lagona e lau tane e te lē o faaaloalo atu iā te ia, fai i ai po o le ā le auala e te faia e faaleleia ai, ma ia mātau ana fautuaga.

Ia Talafeagai Mea e Faatalitalia

O le iloa ona tausia se faaipoipoga fiafia ma sologa lelei, e pei lava o le aʻoina o le tiʻetiʻe uila. E te faatalitalia e iai taimi e te paʻū ai. E faapena foʻi ona e faatalitalia le faia o ni mea sesē e māsiasi ai, a o e faamasani i le tulaga o se ulugalii faaipoipo.

Ia tausisia pea se uiga agamālie. Ia manatu mamafa i mea e popole i ai lou toʻalua, ae aua le soona popole i nai ou masei laiti. Ia vaai ni avanoa e faafiafia ai lou toʻalua a o faagasolo le uluaʻi tausaga o le lua faaipoipoga. (Teuteronome 24:5) A o le mea sili, ia taʻitaʻia e le Afioga a le Atua la oulua faaipoipoga. Pe afai e te lua faia faapea, o le a atili ai ona tumau la oulua faaipoipoga i tausaga uma.

[Faaopoopoga i lalo]

IA FESILI IFO IĀ TE OE . . .

▪ Po o oʻu faailoa atu oʻu faafitauli i loʻu toʻalua, po o oʻu manaʻo e faailoa atu i isi?

▪ O ā ni mea patino na ou faia i le aso ananafi e faaalia ai loʻu alofa ma le faaaloalo i si oʻu toʻalua?

[Pusa/Ata i le itulau 11]

Aogā le Tusi Paia i la Ma Faaipoipoga

Ina ua faaipoipo Toru ma Akiko, na alofa le tasi i le isi. E faatoʻā valu masina, ae filifili lenei ulugalii Iapani e teteʻa. Ua la faamatala mai le mea na tupu.

Toru: “Na ou iloa e eseese mea e ma te fiafia i ai i lo o le mea na ou manatu i ai. O se faaaʻoaʻoga, pe a ma matamata i le TV, ou te fiafia i taaloga, ae e fiafia o ia i ata faasolo. Ou te fiafia e alu e tafao, ae e manaʻo o ia e nofo i le fale.”

Akiko: “Na faia e Toru so o se mea e mananaʻo i ai lona aiga, ae e lē talanoa muamua mai iā te aʻu. Na ou fesili i ai, ‘O ai e sili iā oe, o lou tinā po o aʻu?’ Na faateʻia foʻi aʻu i pepelo a Toru. Na ou fai i ai e sosoo le isi pepelo ma le isi pepelo, ma pe a lē tuua, e ma te lē toe nonofo.”

Toru: “Na oo ina ou fiu ma talanoa atu i saʻu uō e matua mo se fautuaga i le mea e fai i laʻu avā. Na fai mai o ia: ‘Na ona fai lava i ai e tapuni lona gutu. Pe afai e lē faalogo, fasi loa.’ I le isi aso, na ou pō ai mata o Akiko ma fuli le laulau. Na ma misa leaga ma teva ai o ia. Na ou alu atu ma toe aumai o ia mai i se faletalimālō i Tokyo. Na iʻu ina ma filifili e tatala la ma faaipoipoga. Ou te alu i le ofisa i lenā taeao, a ua tapena mea a laʻu avā.”

Akiko: “A o oʻu alu atu ma aʻu ato i fafo, ae tatagi mai le faitotoʻa. O loo tū ai se fafine i inā. O ia o se Molimau a Ieova, ma na ou aumai o ia i totonu.”

Toru: “Ina ua ou taunuu i loʻu ofisa, na toe sui loʻu mafaufau e uiga i le tatala o le faaipoipoga, o lea na ou toe topetope atu ai i le fale. Ou te taunuu atu o talanoa Akiko ma le fafine lea. Na fai mai le fafine iā te aʻu: ‘E iai se mea e manaʻomia ona fai e oulua uma. Pe e te lua fia suʻesuʻe i le Tusi Paia?’ Na ou tali atu, ‘Ioe, e so o se mea lava e mafai ona tumau ai la ma faaipoipoga!’”

Akiko: “Na faatulaga e le fafine e fai sa ma suʻesuʻega faale-Tusi Paia. Na amata ona suia mea ina ua ma faitau i le faamatalaga a le Tusi Paia e uiga i le faaipoipoga. Ua faapea mai: ‘O le māfuaaga lea e tuua ai e le tane lona tamā ma lona tinā, ma nonofo faatasi ma lana avā, ona avea ai lea o i laʻua ma tino e tasi.’”—Kenese 2:24.

Toru: “Na vave lava ona ou maua le manatu. Na ou fai atu i oʻu mātua, ‘E amata atu nei ona ma talanoa mea ma laʻu avā a o leʻi faia ni faaiʻuga.’ Ou te leʻi toe inu tele foʻi. Ina ua ou iloa e ʻinoʻino le Atua i le pepelo, na ou taumafai loa e tautala e na o le mea moni.”

Akiko: “Na suia foʻi oʻu uiga. O se faaaʻoaʻoga, sa masani ona ou tetee iā Toru. Ae ina ua ou iloa ua ia faatatauina taʻiala a le Tusi Paia, na ou matuā lagolagoina o ia. (Efeso 5:22-24) Ua silia nei i le 28 tausaga o fiafia la ma faaipoipoga. Ua foʻia o ma faafitauli e ala i le iloa lelei e le tasi o le isi, ma faatatauina fautuaga poto a le Tusi Paia.”