Fautuaga Atamai e Faatatau i le Nofofua ma le Faaipoipoga

“Ou te fai atu nei mea . . . ia uunaʻia ai outou e faia le mea lelei, ma auauna e lē aunoa i le Alii, e leai se mea e faalavelavea ai.”—1 KORI. 7:35.

1, 2. Aiseā e tatau ai i se tagata ona saʻilia fautuaga a le Tusi Paia e faatatau i le nofofua ma le faaipoipoga?

O LE fiafia, faanoanoa ma le popole, o faalogona ia e masani ona oo iā i tatou ona o a tatou feutagaʻiga ma isi o le isi itupā. Talu ai e manaʻomia ona saʻo le auala e feagai ai ma na faalogona, o le māfuaaga lea e ao ai ona tatou saʻilia le taʻitaʻiga a le Atua, ae e iai foʻi nisi māfuaaga e faia ai faapea. E ono manatu se Kerisiano ua lotomalie e nofofua e faapea, o loo taumafai lona aiga po o uō e faamalosia o ia e faaipoipo. O le isi atonu o loo fia faaipoipo ae e leʻi maua se paaga talafeagai. O nisi e manaʻomia ni taʻiala i le auala e nofosauni ai mo tiute tauave o le avea ma tane po o le avā. O loo fesagaʻia uma foʻi e Kerisiano nofofua ma faaipoipo, tofotofoga e tusa ai o amioga mamā tau feusuaʻiga.

² O nei mataupu e lē gata e aafia ai lo tatou lava fiafiaga, ae faapea foʻi lo tatou tulaga i luma o Ieova le Atua. I le mataupu e 7 o le uluaʻi tusi a Paulo i Kerisiano i Korinito, sa ia tuuina atu ai ni taʻiala e faatatau i le nofofua ma le faaipoipoga. O lona sini, ia uunaʻia lana ʻaufaitau ia “faia le mea lelei, ma auauna e lē aunoa i le Alii, e leai se mea e faalavelavea ai.” (1 Kori. 7:35) A o e iloiloina ana fautuaga e uiga i nei mataupu tāua, taumafai ia malamalama i lou tulaga—nofofua pe faaipoipo—o se auala lea e atili ai ona auauna atoatoa atu iā Ieova.

Se Filifiliga Tāua a le Tagata Lava Ia

3, 4. (a) E faapefea ona aliaʻe faafitauli i nisi taimi, pe a soona popole tagata e uiga i se uō po o se tauaiga e leʻi faaipoipo lava? (e) E faapefea ona fesoasoani le fautuaga a Paulo i se tasi, ina ia maua ai le vaaiga paleni e uiga i le faaipoipoga?

³ I le pei o tagata Iutaia i le uluaʻi senituri, o le tele o aganuu i aso nei ua faamatilatila ai le faaipoipo o se mea e sili ona manaʻomia. Pe afai ua teʻa ni tausaga patino o se tama po o se teine ae e leʻi faaipoipo lava, e ono manatu uō ma tauaiga alolofa e faapea, ua talafeagai ona avatu i ai ni fautuaga. Pe a talanoa, e latou te ono fautua atu iā te ia e tatau ona matuā taumafai e saʻili se tasi e faaipoipo i ai. E latou te ono fai atu ni faamatalaga tau faaataata e uiga i se tasi o le isi itupā e talafeagai lelei mo ia. E latou te ono fai ni faiga faatogafiti ina ia feiloaʻi ai ni tagata se toʻalua e leʻi faaipoipo. O nisi taimi o nei gaoioiga e iʻu ai i le faalumaina, faaleagaina faiā lelei a ni uō, faapea faalogona tigā.

⁴ E leʻi faamalosia e Paulo isi ia faaipoipo pe nofofua pea. (1 Kori. 7:7) Sa lotomalie o ia e auauna iā Ieova o sē e nofofua, ae sa faaaloalo foʻi i le aiā a isi e faaipoipo ai. Ua iai foʻi i Kerisiano taʻitoʻatasi i aso nei le aiā e filifili ai, pe latou te faaipoipo pe nofofua pea. E lē tatau i isi ona faamalosia i latou e faaipoipo pe nofofua foʻi.

Taulau Manuia o Sē e Nofofua

5, 6. Aiseā na faalaeiau ai e Paulo Kerisiano ia nofofua pea?

⁵ O se vala mataʻina e faatatau i upu a Paulo i Kerisiano i Korinito, o lana vaaiga mautinoa lea e faatatau i le nofofua. (Faitau le 1 Korinito 7:8.) E ui lava sa nofofua Paulo, ae e leʻi manatu faamaualuga ai e faapea ua sili atu o ia i ē ua faaipoipo, e pei ona faia e patele, taupousa ma felela o lotu ua faapea mai o Kerisiano. Nai lo o lea, sa faamatilatila e le aposetolo se tulaga tāua, e maua e le toʻatele o faifeʻau o le tala lelei e lē o faaipoipo. O le ā lenā tulaga tāua?

 ⁶ E masani lava, e telē le avanoa e maua e se Kerisiano nofofua, ina ia talia ai ni tofiga i le auaunaga iā Ieova, ia atonu e lē mafai ona faia e se tagata ua faaipoipo. Sa maua e Paulo se faaeaga faapitoa o le avea ma “aposetolo o nuu ese.” (Roma 11:13) Faitau le Galuega mataupu e 13 e oo i le 20, ma faaāta i lou mafaufau le aposetolo o Paulo ma ana aumea misionare, a o latou talaʻi i oganuu fou ma faatū faapotopotoga i le tele o vaipanoa. Sa onosaia e Paulo faigatā i lana auaunaga, ia e toʻaitiiti nisi i aso nei o le a fesagaʻia. (2 Kori. 11:23-27, 32, 33) Peitaʻi, o lona olioli i le fesoasoani atu i le toʻatele ina ia avea ma soo, na lotomalie ai e onosaia na faigatā. (1 Tesa. 1:2-7, 9; 2:19) Pe na mafai ona ia faataunuuina mea uma na ia faia, pe ana faapea na faaipoipo ma fai se fanau? Atonu e leai.

7. Aumai se faaaʻoaʻoga o ni Molimau e lē o faaipoipo ua faaaogā o la tulaga nofofua, ina ia faaauiluma ai mea e fesootaʻi atu i le Malo.

⁷ E toʻatele Kerisiano e lē o faaipoipo ua faaaogā o latou tulaga nofofua, ina ia faataunuu ai le tele o galuega e fesootaʻi atu i le Malo. Sa siitia atu Sara ma Limbania, o ni paeonia nofofua i Polivia, i se nuu e leʻi talaʻi ai lava se tasi mo le tele o tausaga. Po o le a avea le leai o se eletise ma faafitauli? Ua la faapea mai: “E leʻi iai se leitiō po o se TV, o lea la, sa sili ona fiafia tagata e faitau tusi, auā e leʻi iai ni mea na faalavelave iā i latou.” O nisi tagata o le nuu sa latou faaali ane i paeonia ni kopi o lomiga a Molimau a Ieova, ia sa latou faitauina pea, ae ua leva ona lē toe lomia. Talu ai e toetoe o aiga uma na fiafia i le talaʻiga a tuafāfine, o lea na faigatā ai ona la oo atu i aiga uma i le oganuu. Na faapea atu se tasi tinā matua iā i laʻua: “Ua lata mai le iʻuga ona o lea ua oo mai Molimau a Ieova iā i matou.” E leʻi umi ae auai nisi o lenā nuu i sauniga a le faapotopotoga.

8, 9. (a) O le ā sa mafaufau i ai Paulo ina ua faapea mai e lelei le nofofua? (e) O ā nisi o aogā e maua e Kerisiano nofofua?

⁸ E moni e maua foʻi e Kerisiano ua faaipoipo iʻuga lelei pe a talaʻia atu le tala lelei i oganuu faigatā. Ae o nisi o tofiga ua tuu atu i paeonia nofofua, atonu e faigatā ona faataunuuina e i latou ua faaipoipo po o ē ua fai fanau. Sa mafaufau Paulo i avanoa na ia mātauina, ina ia faalautele atu ai le tala lelei i faapotopotoga i lenā vaipanoa. Sa manaʻo o ia e maua e tagata uma le olioli, e pei foʻi o ia. O le māfuaaga lenā  na ia faapea mai ai, e lelei le auauna iā Ieova o se tagata nofofua.

⁹ Na tusi mai se tuafafine paeonia nofofua i Amerika e faapea: “E manatu nisi tagata e lē mafai ona maua le fiafia e i latou e lē o faaipoipo. Ae ua ou iloa, o le fiafia moni e faalagolago i le faiā a se tagata ma Ieova. O le nofofua, e ui lava o se faataulagaina, ae o se meaalofa matagofie pe afai e te faaaogāina i se auala lelei.” E tusa ai o le mauaina o le fiafia, na tusi mai o ia: “O le nofofua e mafai ona faateleina ai le fiafia, nai lo o le taofia ai o le mauaina o le fiafia. Ua ou iloa e alofa faapelepele Ieova i tagata uma, o ē e nofofua ma ē ua faaipoipo.” O loo auauna fiafia nei o ia i se atunuu o loo tele ai le manaʻoga mo ni tagata talaʻi o le Malo. Afai o loo e nofofua, pe e mafai ona e faaaogā lou saʻolotoga ina ia faatele ai sou sao i le aʻoaʻoina atu o upu moni i isi? E mafai foʻi ona e manatu i le nofofua o se meaalofa tautele mai iā Ieova.

O Ē Nofofua o Loo Fia Faaipoipo

10, 11. E faapefea ona lagolagoina e Ieova i latou o ē e fia faaipoipo, ae e leʻi maua lava se paaga talafeagai?

¹⁰ O le toʻatele o auauna faamaoni a Ieova e filifili e saʻili se paaga e faaipoipo i ai, pe a mavae se taimi na nofofua ai. Talu ai ua latou iloa e manaʻomia se taʻitaʻiga, o lea e latou te talosaga atu ai iā Ieova mo se fesoasoani ina ia saʻilia se paaga talafeagai.—Faitau le 1 Korinito 7:36.

¹¹ Pe afai e te fia faaipoipo i se tasi e tutusa o oulua faanaunauga e auauna iā Ieova ma le lotoatoa, ia tuu atu pea lenei mataupu iā te Ia e ala i le tatalo. (Fili. 4:6, 7) E tusa lava po o le ā le umi e te ono faatalitali ai, aua e te lotovaivai ai. Ia faalagolago i lo tatou Atua alofa o Lē e fesoasoani iā te oe, ma o le a ia lagolagoina oe i le itu tau faalogona, e tusa ai ma lou manaʻoga.—Epe. 13:6.

12. Aiseā e tatau ai i se Kerisiano ona iloilo ma le faaeteete se talosaga a se tasi e fia faaipoipo?

¹² E ono talosaga atu se tasi e lē lelei lona tulaga faaleagaga, po o se tasi foʻi e lē talitonu, i se Kerisiano nofofua o loo faanaunau e faaipoipo, e fia faaipoipo atu iā te ia. Pe afai e tupu lenā tulaga iā te oe, ia manatua e sili atu ona faanoanoa āuga o se filifiliga lē lelei e faatatau i se paaga faaipoipo, nai lo o faalogona tuua toʻatasi lea sa iai a o nofofua. Ma e te faaipoipo loa, po o le lelei po o le leaga, o lenā ua e noanoatia i lau paaga mo le olaga atoa. (1 Kori. 7:27) Aua neʻi faia se filifiliga e faaipoipo ona o le lē mautonu, lea o le a mulimuli ane e toe salamō ai.—Faitau le 1 Korinito 7:39.

Nofosauni mo Mea Moni e Tutupu i le Faaipoipoga

13-15. O ā faafitauli e mafai ona tupu i le faaipoipoga, e tatau ona talanoaina e se ulugalii a o feoaʻi?

¹³ E ui lava sa fautuaina e Paulo le auauna iā Ieova o se tagata nofofua, ae e leʻi manatu faatauvaa ai i ē ua filifili e faaipoipo. Nai lo o lea, ua fesoasoani lana fautuaga faagaeeina i ulugalii ina ia fesagaʻia ai mea moni e tutupu i le olaga faaipoipo, ma ia faatumauina ai a latou mafutaga.

¹⁴ O nisi ulugalii e manaʻomia ona fetuunaʻi mea e latou te faatalitalia mo le lumanaʻi. A o uō se tama ma se teine, e la te ono manatu e mataʻina lo la alofa, ma e mautinoa o le a fiafia le la faaipoipoga. E amata le la faaipoipoga i ni faalogona faivavale, ma manatu e faapea e lē taitai ona iai se mea e mafai ona tineia ai lo la fiafia. O na mafaufauga e lē moni. E moni o vala o le alofa fetosinaaʻi i le olaga faaipoipo e aumaia ai le olioli, ae e lē lava lenā e faaauupegaina ai se teine ma se tama faaipoipo, mo puapuaga e oo i ulugalii faaipoipo uma.—Faitau le 1 Korinito 7:28. *

¹⁵ O le tele o ulugalii faatoʻā faaipoipo, ua faateʻia pe ua lē fiafia foʻi, ina ua lē tutusa o latou manatu ma a latou paaga i mataupu tāua. Atonu e eseese manatu o se ulugalii i le auala e faaaogā ai tupe ma taimi e faaalu i faafiafiaga, le mea o le a la nonofo ai, ma pe o le ā foʻi le tele e la te asiasi ai i o la mātua. Ma e tofu le tagata ma ona vaivaiga faaletagata ia e ono faatigā ai i  le isi. E faigofie ona manatu māmā i le tāua o na mataupu a o uō, peitaʻi e mulimuli ane faapogaia ai tulaga faigatā i se faaipoipoga. O lea, e tāua tele ona foʻia muamua nei mataupu a o leʻi faaipoipo.

16. Aiseā e tatau ai i se ulugalii ona malilie faatasi i le auala e taulima ai faafitauli i le faaipoipoga?

¹⁶ Ina ia taulau manuia ma fiafia se ulugalii, e tatau ona la malilie faatasi i le auala e fesagaʻia ai o la faafitauli. E tatau ona la malilie faatasi i le auala e aʻoaʻi ai le la fanau, ma le auala e tausia ai mātua ua matutua. E lē tatau ona avea tulaga faigatā e tutupu i le aiga ma itu e faaleagaina ai le la faiā. E ala i le faatatauina o fautuaga a le Tusi Paia, o le a la foʻia ai le tele o faafitauli, onosaia faafitauli e ono tulaʻi mai, ma nonofo faatasi pea ma le fiafia.—1 Kori. 7:10, 11.

17. O ā “mea a le lalolagi” e faatalitalia e se ulugalii e popole i ai?

¹⁷ Ua taʻua e Paulo se isi mea moni e tupu i le faaipoipoga, i le 1 Korinito 7:32-34. (Faitau.) O le tulaga masani o tagata faaipoipo, e “popole . . . i mea a le lalolagi,” e pei o meaʻai, lavalava, fale, ma isi mataupu e lē faaleagaga. Aiseā? A o nofofua, atonu na alu uma le taimi ma le malosi o se uso i le faiva. Ae i le avea o se tane, ua ia iloa e tatau ona faaaogā se isi vaega o lenā taimi ma le malosi, ina ia tausia ai lana avā ma faafiafiaina o ia. O le tulaga lava foʻi lenā e tasi o le avā i le tane. O le atamai o Ieova ua ia silafia ai lenei manaʻoga. Ua ia silafia, o se faaipoipoga e taulau manuia e masani lava ona manaʻomia ai se vaega o le taimi ma le malosi, lea sa faaaogā e le tane ma le avā i le auaunaga iā te Ia a o nofofua i laʻua.

18. O ā fetuunaʻiga e tusa ai o faafiafiaga, e ono faia e nisi pe a uma ona faaipoipo?

¹⁸ Ae o loo faaauau pea le lesona. Pe afai e tatau i se ulugalii ona faaaogā se vaega o le taimi ma le malosi lea sa fai ai le auaunaga i le Atua, ina ia tausia ai e le tasi le isi, pe e lē tatau foʻi la ona la faia faapea i le taimi ma le malosi, lea sa la faaaogā e fiafia ma faatasitasi ai ma isi a o nofofua? O ā ni faalogona o se avā, pe afai e faaauau  pea ona faaalu e se tane le tele o lona taimi i taaloga faatasi ma ana uō? O ā foʻi ni faalogona o se tane, pe afai e faaalu pea e se avā le tele o lona taimi i mea e fiafia faatasi ai ma ana uō? Atonu o le a iai i le paaga o loo tuulafoaʻia, le lagona o le tuua toʻatasi, lē fiafia ma le lē alofagia. E mafai ona ʻalofia lenei tulaga, pe afai e fai e i latou ua faaipoipo, mea uma e latou te mafaia ina ia faamalosia ai a latou mafutaga o ni tane ma ni avā.—Efe. 5:31.

E Finagalo Ieova ia Tatou Mamā Tau Amio

19, 20. (a) Aiseā e lē sao mai ai tagata ua faaipoipo, i faaosoosoga i amioga lē mamā? (e) O le ā le lamatiaga e oo i se ulugalii faaipoipo, pe afai e la te nonofo valavala mo se taimi umi?

¹⁹ E maumauaʻi auauna a Ieova ia tumau ona mamā tau amio. O nisi ua filifili e faaipoipo ina ia ʻalofia ai faafitauli i lenei vala. Peitaʻi, e lē faapea a faaipoipo ona mautinoa ai lea o le a puipuia se tasi mai i amioga lē mamā tau feusuaʻiga. I taimi o le Tusi Paia, e puipuia tagata i totonu o se aai malupuipuia, pe afai e latou te nonofo pea i totonu o ona pā malolosi ma maualuluga. Pe afai na alu se tagata i fafo atu o le pā, a o loo feoaʻi ai ni tagata faomea ma tagata leaga, atonu na faoa ana mea pe fasiotia foʻi. E faapena foʻi le faaipoipoga, e faatoʻā mafai ona puipuia tagata faaipoipo mai i amioga lē mamā, pe afai e latou te usitaʻia tapulaa maualuluga tau feusuaʻiga, ua saunia mai mo i latou e Lē na faavaeina faaipoipoga.

²⁰ Na faamatala mai e Paulo na tapulaa i le 1 Korinito 7:2-5. E na o le avā ua iai le aiā e faia feusuaʻiga ma lana tane faaipoipo, e faapena foʻi le tane, ua na o ia e iai le aiā e faia feusuaʻiga ma lana avā faaipoipo. Ua faatalitalia i laʻua uma e tuuina atu e le tasi i le isi “mea e tatau ai” i le faaipoipoga, po o feusuaʻiga lea ua iai i se tagata faaipoipo le aiā e na te mauaina. Peitaʻi, o nisi tane ma avā ua nonofo valavala ma a latou paaga mo se taimi umi, ona e lē ō faatasi i se faigāmalaga po o se faigāmālōlōga, pe ona o galuega, ma ua lē mafai ai ona tuuina atu e le tasi i le isi lenei “mea e tatau ai.” Seʻi manatu i iʻuga matuā faanoanoa pe afai e lolo atu se tagata i faaosoosoga a Satani, ma iʻu ai ina faia le mulilua ona o le ʻlē puleaina o faalogona.’ E faamanuia e Ieova ulu o aiga o ē e tausia o latou aiga, e aunoa ma le tuua o a latou faaipoipoga i se tulaga lamatia.—Sala. 37:25.

Aogā o le Usitaʻia o Fautuaga a le Tusi Paia

21. (a) Aiseā e faigatā ai ona faia filifiliga e tusa ai o le nofofua ma le faaipoipoga? (e) Aiseā e tāua ai fautuaga o loo i le 1 Korinito mataupu e 7?

²¹ O filifiliga e tusa ai o le nofofua ma le faaipoipoga, o nisi na o filifiliga e sili ona faigatā ona faia e se tagata. O tagata uma lava e lē lelei atoatoa, ma o le pogai lenā o le tele o faafitauli i faiā a tagata. O lea la, e oo lava i ē e finagalo malie i ai ma faamanuia e Ieova, e lē mafai ona sao atoatoa mai i faanoanoaga, e tusa pe nofofua pe ua faaipoipo. Pe afai e te faatatauina fautuaga atamai o loo i le 1 Korinito mataupu e  7, e mafai ona e faaitiitia na faafitauli. Ma i le silasila a Ieova, o le a e “manuia,” e tusa lava pe e te nofofua pe ua e faaipoipo. (Faitau le 1 Korinito 7:37, 38.) O le mauaina o le faamaoniga a le Atua, o le sini lea e sili ona tāua e mafai ona e ausiaina. Ona o le mauaina o lana faamaoniga, o le a faaauau ai ona e agaʻigaʻi i luma seʻia oo ina e ola i le lalolagi fou lea ua ia folafola mai. Ona lē toe iai lea o omiga ma faafitauli, ia ua matuā taatele i faiā a tane ma fafine i aso nei.

[Faaopoopoga i lalo]

Pe Mafai Ona E Tali?

• Aiseā e lē tatau ai i se tasi ona faamalosia le isi e faaipoipo?

• E faapefea ona e faaaogā lelei lou taimi o se auauna nofofua a Ieova?

• E mafai faapefea i ē o loo faia se faigāuō, ona nofosauni mo luʻi e tulaʻi mai i le faaipoipoga?

• Aiseā e lē avea ai le faaipoipo ma itu e mautinoa ai, o le a puipuia mai i amioga lē mamā tau feusuaʻiga?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 14]

E maua le olioli e Kerisiano e leʻi faaipoipo, o ē e faaaogā lo latou taimi e faalautele atu ai la latou faiva

[Ata i le itulau 16]

O ā fetuunaʻiga e ono faia e nisi pe a uma ona faaipoipo?