“E Sili Atu le Usiusita‘i i lo o le Taulaga”
“E Sili Atu le Usiusitaʻi i lo o le Taulaga”
O SAULO o le tupu muamua o Isaraelu anamua. Na filifilia o ia e le Atua moni, ae na mulimuli ane lē usiusitaʻi.
O ā mea sesē na faia e Saulo? Faamata na mafai ona ia ʻalofia na mea sesē? O ā lesona e tatou te aʻoaʻoina mai i lana faaaʻoaʻoga?
Faailoa Mai e Ieova Lana Tupu Filifilia
A o leʻi avea Saulo ma tupu, sa fai le perofeta o Samuelu ma sui o le Atua i Isaraelu. Ua toeaina nei Samuelu, ma ua lē faamaoni ona atalii. E lē gata i lea, ua nofosauni fili o Isaraelu e osofaʻia le nuu. Ina ua talosaga atu toeaina o Isaraelu iā Samuelu e tofia se tupu e faamasinoina i latou ma taʻimua i taua, na faatonuina e Ieova le perofeta e faauu Saulo e fai ma taʻitaʻi, ma fetalai mai: “E faaola e ia loʻu nuu mai i lima o Filisitia.”—1 Samu. 8:4-7, 20; 9:16.
Sa “talavou ma aulelei” Saulo. Peitaʻi, e ese mai i lona aulelei, e iai isi ona uiga lelei, auā sa lotomaulalo foʻi. O se faaaʻoaʻoga, na fesili atu Saulo iā Samuelu: “Pe e lē o aʻu ea e mai i le ituaiga o Peniamina, e aupito i itiiti o ituaiga o Isaraelu, o loʻu aiga foʻi e aupito i faatauvaa i aiga uma o le ituaiga o Peniamina? Aiseā ea ua e saunoa mai ai faapena iā te aʻu?” Sa manatu faatauvaa Saulo iā te ia lava ma lona aiga, e ui sa “matuā mauʻoa” lona tamā, o Kiso.—1 Samu. 9:1, 2, 21.
Manatu foʻi i le tali a Saulo ina ua faailoa atu e Samuelu i tagata le tupu ua filifilia e Ieova. Muamua, sa faauuina e Samuelu Saulo a o iai na o i laʻua, ma fai atu iā te ia: “Ia e faia le mea ua e manatu i ai e tatau ona faia, auā o loo faatasi le Atua moni ma oe.” Mulimuli ane, ona faapotopoto faatasi lea e le perofeta o tagata ma faailoa atu i le lautele lē ua filifilia e Ieova. Ae ina ua faailoa atu Saulo, sa leʻi iai o ia, sa lafi ona o le matamuli. Sa taʻu mai e Ieova le mea o loo iai o ia, ma faalauiloa atu ua avea Saulo ma tupu.—1 Samu. 10:7, 20-24.
Taimi o Taua
E leʻi umi ae faamaonia e Saulo ua agavaa o ia e avea ma tupu. Ina ua sauni tagata Amonī e osofaʻi se aai o Isaraelu, “ona osofia lea o [Saulo] e le agaga o le Atua.” Na ia faatonuina e faapotopoto fitafita o le nuu, faamaopoopo ma taʻitaʻia i latou i le manumalo. Ae na tuu atu e Saulo lenei manumalo i le Atua, i le faapea atu: “O le aso nei 1 Samu. 11:1-13.
ua faia ai e Ieova le faaolataga iā Isaraelu.”—Sa iai uiga lelei o Saulo ma na faamanuia o ia e le Atua. Sa ia faailoa atu foʻi le mana o Ieova. Peitaʻi, e tasi le mea tāua na faalagolago i ai le manumalo pea o tagata Isaraelu ma lo latou tupu. Na faapea atu Samuelu i tagata o Isaraelu: “Afai e tou te matataʻu iā Ieova ma auauna iā te ia, ma usiusitaʻi i lona siʻufofoga, tou te lē fouvale foʻi i faatonuga a Ieova, ona outou mulimuli ai lea iā Ieova lo outou Atua, o outou ma le tupu o le a pule iā te outou.” O le ā le mea na mautinoa e tagata Isaraelu pe afai sa faamaoni i le Atua? Na faapea atu Samuelu: “E lē tuulafoaʻiina e Ieova lona nuu ona o lona suafa sili, auā ua finagalo Ieova e fai outou ma ona nuu.”—1 Samu. 12:14, 22.
Sa avea ma o loo avea pea le usiusitaʻi ma auala autū e maua ai le finagalo malie o le Atua. E faamanuia Ieova i ana auauna pe a latou usiusitaʻi i ana poloaʻiga. Ae faapefea pe afai e latou te lē usiusitaʻi iā Ieova?
“Ua E Valea Ina ua E Faia o Lenei Mea”
O le mea na faia e Saulo i tagata Filisitia, na latou matuā tetee mai ai. Na siitaua ane se ʻautau “e toʻatele e pei o le oneone o le matafaga” iā Saulo. “Ua iloa foʻi e tagata Isaraelu ua pagatia i latou, auā ua puapuagatia le nuu; ona ō lea o le nuu ma lalafi i totonu o ana, o lua, o va i papa, o pū e lalafi ai i le eleele, ma vaieli.” (1 Samu. 13:5, 6) O le ā le mea o le a fai e Saulo?
Na fai atu Samuelu iā Saulo e la te feiloaʻi i Kilikala, lea o le a ofo atu ai e le perofeta taulaga. Sa faatalitali Saulo, ae na tuai ona alu atu Samuelu, ma ua taapeape le ʻautau a Saulo. Ona fai ai lea e Saulo o taulaga. E leʻi umi ona ia faia faapea, ae taunuu atu Samuelu. Ina ua faalogo Samuelu i le mea na faia e Saulo, ona ia faapea atu lea iā te ia: “Ua e valea ina ua e faia o lenei mea. Ua e lē tausia le poloaʻiga a Ieova lou Atua na ia poloaʻi atu ai iā te oe, auā ana e faia faapea, semanū ua faatumauina e Ieova lou malo iā Isaraelu i aso uma lava. A o lenei, e lē tumau lou malo. E saʻili e Ieova se tagata e malie i ai lona finagalo; e tofia foʻi e Ieova o ia e avea ma taʻitaʻi i lona nuu, auā ua e lē tausi i le mea na poloaʻi atu ai Ieova iā te oe.”—1 Samu. 10:8; 13:8, 13, 14.
Ona o le lē faatuatua o Saulo, na ia filifili ai ma le faamaualuga e lē usitaʻia le poloaʻiga a le Atua, e faatali iā Samuelu e na te ofoina atu le taulaga. Na matuā ese Saulo mai iā Kitiona, o le taʻitaʻiʻau muamua o ʻautau a Isaraelu! Na faatonu e Ieova Kitiona e faaitiitia lana ʻautau mai i le 32,000 i le 300, ma na usitaʻi Kitiona. Aiseā? Talu ai sa ia faatuatua iā Ieova. O le fesoasoani a le Atua na ia faatoʻilaloina ai fili e toʻa 135,000. (Faama. 7:1-7, 17-22; 8:10) Sa mafai foʻi ona fesoasoani Ieova iā Saulo. Ae ona o lona lē usiusitaʻi, o lea na osofaʻia ai e ʻautau a Filisitia Isaraelu.—1 Samu. 13:17, 18.
E faapefea ona tatou faia ni faaiʻuga pe a fesagaʻi ma faafitauli? E manatu ē e lē faatuatua, o le mea e ao ona fai, o le lē amanaʻia lea o taʻiala a le Atua. A o leʻi alu atu Samuelu, atonu na manatu Saulo e saʻo lana mea na fai. Ae o ē e fia mauaina le finagalo malie o le Atua, o le auala atamai, o le usitaʻia lea o taʻiala a le Tusi Paia e aogā i le mataupu.
Teena Saulo e Ieova
A o tau le taua ma tagata Amaleka, na faia e Saulo se isi agasala. Na faasalaina e le Atua tagata Amaleka, ona na teʻi lava ua latou osofaʻia tagata Isaraelu ina ua tuua e le nuu Aikupito. (Eso. 17:8; Teu. 25:17, 18) E lē gata i lea, na aufaatasi tagata Amaleka ma isi nuu e osofaʻia tagata filifilia o le Atua a o faagasolo taimi o Faamasino. (Faama. 3:12, 13; 6: 1-3, 33) Na taʻusalaina e Ieova tagata Amaleka ma poloaʻia Saulo e faaoo le faasalaga iā i latou.—1 Samu. 15:1-3.
E leʻi usiusitaʻi Saulo i le poloaʻiga a Ieova e faaumatia tagata Amaleka ma a latou meatotino, ae na ia puʻea faapagota lo latou tupu ma faasaoina a latou manu e sili ona lelei. O le ā na tupu ina ua fesiligia e Samuelu Saulo e tusa o lenei mataupu? E leʻi taʻutino e Saulo lona sesē ae na faapea atu: “Ua faasaoina e le nuu o manu e aupito i lelei o le lafu mamoe ma le lafu povi, ina ia faaaogā i taulaga iā Ieova.” E tusa pe na fuafua Saulo e fai taulaga i na manu pe leai, ae ua lē usiusitaʻi lava. E leʻi toe ‘manatu faatauvaa Saulo iā te ia lava.’ O lea na faailoa atu ai e Samuelu ua lē usiusitaʻi Saulo i le Atua. Ona faapea mai lea o Samuelu: “Pe e sili ea le fiafia o Ieova i taulaga mū ma isi taulaga, i le fiafia i le usiusitaʻi i le siʻufofoga o Ieova? Faauta! E sili atu le usiusitaʻi i lo o le taulaga . . . Talu ai ua e teena le afioga a Ieova, e faapena foʻi ona ia teena oe i le avea ma tupu.”—1 Samu. 15:15, 17, 22, 23.
Ina ua aveese e Ieova lona agaga paia ma lana faamanuiaga mai iā Saulo, ona amata lea ona pulea e se “agaga leaga” le uluaʻi tupu o Isaraelu. Na pulea le olaga o Saulo i le masalosalo ma le fuā iā Tavita, o lē na mulimuli ane filifilia e Ieova e fai ma tupu. E tele taimi na taumafai ai Saulo e fasiotia Tavita. Ua taʻua i le Tusi Paia ina ua iloa e Saulo ua “faatasi Ieova ma Tavita,” ona ‘avea lea o Tavita ma fili o Saulo i aso uma.’ Sa taumafai Saulo e tulituliloa o ia ma poloaʻia le fasiotia o ositaulaga e toʻa 85 atoa ma isi. E lētioa a tuulafoaʻia e Ieova Saulo!—1 Samu. 16:14; 18:11, 25, 28, 29; 19:10, 11; 20:32, 33; 22:16-19.
Ina ua toe osofaʻia e tagata Filisitia Isaraelu, sa liliu atu Saulo i faiga faataulāitu mo se fesoasoani, ae na iʻuvale. I le aso na sosoo ai, na manuʻa tigāina o ia i le taua ma pule ai i lona ola. (1 Samu. 28:4-8; 31:3, 4) Ua taʻua i le Tusi Paia e uiga i le uluaʻi tupu lē usiusitaʻi o Isaraelu: “Ua oti Saulo i lona lē faamaoni talu ai lona lē faatuatua iā Ieova, i lona lē tausia o le afioga a Ieova, a ua saʻili e fesili atu i se fafine faataulāitu. E leʻi fesili atu o ia iā Ieova.”—1 No. 10:13, 14.
Ua faaalia manino mai ai i le faaaʻoaʻoga leaga a Saulo, e sili atu le usiusitaʻi iā Ieova i lo o se taulaga e ofoina atu iā te ia. Na tusi le aposetolo o Ioane: “O le alofa lenei i le Atua, ia tatou tausi i ana poloaʻiga, ma e lē mamafa ana poloaʻiga.” (1 Ioa. 5:3) Seʻi aua lava neʻi galo iā i tatou le upu moni faavae lenei: Ina ia avea pea ma uō a le Atua, e ao ona tatou usiusitaʻi atu iā te ia.
[Ata i le itulau 21]
Sa lotomaulalo muamua Saulo
[Ata i le itulau 23]
Aiseā na fai atu ai Samuelu iā Saulo “e sili atu le usiusitaʻi i lo o le taulaga”?