Ua Fesili Mai Talavou

Pe Tatau Ona Faauma le Ma Uō?

“E tolu masina le ma masaniga ae ua iā i maʻua uma le manatu, e fetaui lelei le ma uō. Na ma talanoa e faapea o le a ma faatasi pea e faavavau, e pei lava o le mea lea o le a tupu.”—Tesa. *

“Na valea lava i ai loʻu ulu i le alii lenei, ae i nai tausaga mulimuli ane ai, ae amata loa ona ia tulimataʻi maia aʻu! E matua iā te aʻu, ae ou te fiafia i ai ona e lelei e na te vaavaaia aʻu.”—Karo.

Na oo ina faauma e Tesa ma Karo a la faigāuō. Aiseā? Pe sesē a la filifiliga i le faauma o la faigāuō ma tama e foliga mai e lelei?

UA TOEITIITI atoa le tausaga o lua uō. Ma i le amataga o le lua faigāuō, sa e mautinoa lava o le alii lava lea o le a lua faatasi e faavavau. * Ma e iai foʻi taimi e te manatua ai le tosina alofa na iai i le amataga o le lua uō. Ae o lea ua e lē mautonu. Pe tatau ona e faagalo ia faalogona? E faapefea ona e iloa po ua tatau ona faauma le lua uō?

Muamua lava, e iai se mea tāua e ao ona e iloaina: O lou lē ano i ni faalētonu i le lua faigāuō, e tutusa lava ma lou lē ano i le emoemo mai o faailoilo o lau taavale. E lē avea lou lē ano i ai ma mea e teʻa ai le faafitauli, ae o le a tuputupu pea. O ā la mea e aogā ona e mātauina e iloa ai ua faalētonu le lua faigāuō?

Ua vave tele le faigāuō. E iai faafitauli o le vavevave o le masaniga. Na taʻua e Karo e faapea, “E ma te imeli, toe talanoa foʻi i le Initaneti ma le telefoni. Ae o ia faiga, e sili atu ona vave ai ona fai faamatalaga alofa, i lo le faafesagaʻi ma talatalanoa!” O lea, ia faaalu se taimi e faamasani ai. Aua neʻi pei le lua faigāuō o se vao e vave oso lona tātupu ae vave foʻi ona mamae. Ae ia pei o se laau manaia e faifai mālie lona tuputupu aʻe.

E faitio ma fai tala e faamāsiasi ai aʻu. Na fai mai Ana, “E fai lava e laʻu uō tala e faaluma ai aʻu, ae e ese loʻu naunau i ai.” Ma na ia taʻua foʻi e faapea, “E oo lava i mea ou te lē fiafia i ai, ou te onosaʻi lava!” Ae e inosia e le Tusi Paia “upu masoā.” (Efeso 4:31) O se faigāuō e iai le alofa, e lē faia ai upu faatigā, e tusa lava pe tautala atu i se auala lē gaoiā ma lemū.—Faataoto 12:18.

E itaitagofie. Ua fai mai le Faataoto 17:27: “O lē ua agamalu foʻi, o le tagata  faautauta lea.” Na iloa e Eleni o le faafitauli lenā o lana uō. Fai mai o ia, “Afai e ma te eseese, e tago i le tulei aʻu, ma e totoulia ai loʻu tino i nisi taimi.” Ua faatonuina Kerisiano e le Tusi Paia: “Ia tuu lo outou ita umi, ma le itaitagofie, ma le lotoa.” (Efeso 4:31) E lē tatau ona fai uō se tagata e lē mafai ona pulea ia lava.—2 Timoteo 3:1, 3, 5.

E manaʻo e nanā le ma faigāuō. Ua taʻua e Agela e faapea: “E leʻi manaʻo laʻu uō e taʻu i isi le ma uō. Ma na ita lava ina ua iloa e loʻu tamā!” E moni e iai lava māfuaaga tatau e mananaʻo ai se uō ia lē faalauaʻiteleina le la uō. Ae o le taumafai e nanā ia aua neʻi iloa e tagata e tatau ona taʻu i ai, e ono tutupu mai ai faafitauli.

E lē o mafaufau e fia faaipoipo. O le fuafuaga tāua e fai ai uō a Kerisiano, ina ia iloa ai pe fetaui ona la faaipoipo. Ae e lē faapea o le taimi lava e uō ai o le a fai ai loa ma fuafuaga o le faaipoipoga. Ona o le mea moni, o le tele lava o tagata, e lē faaipoipo ma le tagata na muamua uō i ai. Peitaʻi ane, ia manatua, e lē tatau ona fia fai uō se isi pe afai e leʻi lava sauni e amo le avega o le fai toʻalua.

E fai ma tuu le ma faigāuō. Ua fai mai le Faataoto 17:17: “E alofa le uō i aso uma lava.” E lē faapea o le a tutusa lava lua manatu i mea uma, ae o se faigāuō e fai ma tuu, e taʻu mai ai o loo iai se faafitauli e tatau ona faaleleia, e pei o le tulaga i le uō a Ana. “Ou te lagona le tigā i taimi uma e tuu ai le ma faigāuō! Ou te taumafai lava ia toe faaleleia le ma faigāuō ae sa sili ai ona tuu.”

E manaʻo lava ia ma feusuaʻi. “A e alofa iā te aʻu, e te faia.” “Ua tatau ona oo atu le ta uō i se isi tulaga.” “E lē o se feusuaʻi lea mea.” O tala lava ia a tama e faamalie ai teine ina ia feusuaʻi. Ua faapea mai le Iakopo 3:17: “A o le poto mai lugā, e muamua ona mamā.” E tatau mo oe se uō tama e amio mamā ma e faaaloalo i au faatulagaga mamā. Aua neʻi e taliaina se amioga lē mamā!

Na lapataʻi mai lava isi i ona uiga. Ua faapea mai le Tusi Paia: “Faalogo i fautuaga lelei uma, ona e manuia ai lea, e te iʻu leaga pe a lē faalogo.” (Faataoto 15:22, Today’s English Version) Ua fai mai Tesa, “Ia e amanaʻia manatu o lou aiga ma au uō ua leva, ia e amanaʻia foʻi ou lagona e tusa o faalētonu i le lua uō. O le tele o lou lē amanaʻia o tala a isi, o le sili foʻi lenā ona faigatā o lou tulaga.”

Ua na o ni nai mea na e iloa ai o loo iai se faalētonu i le lua uō. * Po o e vaaia i lau uō ni uiga faapea? Tusi ane i lalo ni mea o e popole ai.

․․․․․

Le Auala e Faauma Ai

Seʻi faapea la ua e filifili e sili ai pe a faauma le lua uō. O le ā le auala e faauma ai? E lē tasi se auala, ae o mea nei e ao ona e manatuaina.

 Ia lototele e tautala i ai. Ua fai mai Tina, “Ua ou masani i le faalagolago i laʻu uō, ma ua faigatā ai lava ona faauma.” O lea, e manaʻomia lava ona iai le lototele e tautala atu ai e faauma le faigāuō. Ae o se mea lelei le faamatala atu o ou lagona ma manaʻoga. (Faataoto 22:3) E mafai ai ona e faamanino atu mea e te manaʻo ai pe lē manaʻo ai foʻi i le lua faigāuō, ma mulimuli ane foʻi pe afai e lua te faaipoipo.

Ia fai ma le alofa. Pe afai o oe lea ua faauma mai e le tama le lua faigāuō o le ā le auala e te manaʻo e fai ai oe? (Mataio 7:12) E mautinoa foʻi la, e manaʻomia e le tama ona talanoa faalelei atu, ae aua le imeli i ai pe ave i ai se feʻau i le telefoni e fai i ai, “Ua uma taʻua!”

Filifili lelei le nofoaga e lua te talanoa ai. Pe e te lua talanoa faafesagaʻi, pe talanoa i le telefoni? Pe e te tusi i ai pe e te lua talanoa? E fua lava iā oulua. Aua lua te ō i se mea tuufua e ono lamatia ai oe, po o se nofoaga e ono faagaee ai faalogona lē tatau.—1 Tesalonia 4:3.

Tautala saʻo. Faamatala saʻo lou lagona pe aiseā e lē lelei ai ona faaauau le lua faigāuō. Pe afai e lē o lelei le auala o ia faia ai oe, ia taʻu saʻo i ai. Tautala i lagona o iā te oe. O se faataʻitaʻiga, nai lo le fai i ai, “E te faia lava tala e faaluma ai aʻu,” ae fai i ai, “Ou te lagona le tigā pe a e faia tala e faaluma ai aʻu . . . ”

Ia faalogo lelei atu. Po o iai se mea e te lē o malamalama lelei ai i le lua va? Aua e te seetia i faaupuga poto, ae ia e iloa faamatalaga moni ma mafaufau lelei i ai. Ua fautua mai ma le poto le Tusi Paia i Kerisiano ina “ia faalogologo lelei tagata uma, ae aua le vave ona tautala.”—Iakopo 1:19.

 

[Faaopoopoga i lalo]

MEA E MAFAUFAU I AI

▪ Tusi i lalo uiga e tāua iā te oe i le tagata e te fia uō i ai. ․․․․․

▪ Ae o ā uiga e te lē taliaina i tagata e te faauō i ai? ․․․․․

[Pusa i le itulau 20]

O LE TAGATA E TE FILIFILI E UŌ I AI E AO ONA . . .

□ tutusa lua tapuaʻiga.—1 Korinito 7:39.

□ amanaʻia au tapulaa tau amio.—1 Korinito 6:18.

□ ia manatunatu e lē gata iā te oe, ae faapea foʻi ma isi.—Filipi 2:4.

□ ia taʻuleleia e isi.—Filipi 2:20.

[Pusa i le itulau 20]

IA E FAAETEETE I LAU UŌ PE AFAI . . .

□ e manaʻo lava e fai lona manaʻo.

□ e pei o oe lava e sesē, ma valea, po o le faapea e leai sou aogā.

□ e taumafai lava e vavae ese oe mai lou aiga ma au uō.

□ e fia iloa lava i taimi uma po o fea o e iai.

□ e fai mai lava e te faamanaia i isi tama, ae e leai se faamaoniga o ana tala.

□ e faamataʻu atu pe fai atu tuutuuga i le mea e manaʻo e fai.

[Ata i le itulau 19]

O lou lē amanaʻia o faalētonu i le lua faigāuō, e tutusa lava ma lou lē ano i le emoemo mai o molī faailoilo o lau taavale

SIAKI LE SUĀUU