Le Auala e Iloa ai le Tapua‘iga Moni
Le Auala e Iloa ai le Tapuaʻiga Moni
Ua fesili nisi e faapea, ‘Pe afai ua foaʻi mai e le Atua le upu moni, o le ā le mea e tau saʻili ai fua? Afai ua iai se feʻau tāua mai le Atua mo tagata uma, po o le a ia lē faamatalaina mai ea i se auala manino, ia vave ona malamalama ai tagata, e aunoa ma le toe faia i ai o ni suʻesuʻega?’
E MAUTINOA lava, e mafai ona fai e le Atua le mea lenā. Ae, po o finagalo o ia, e faailoa mai le upu moni i lenā auala?
Le Auala ua Ia Faailoa Mai Ai
Ua faailoa mai e le Atua ana feʻau ina ia mafai e i latou o loo fia iloa moni le upu moni ona saʻiliʻili i ai. (Salamo 14:2) E pei o le feʻau lea na avatu e le Atua e ala i lana perofeta o Ieremia anamua. Na taʻu atu i tagata faalogogatatā o le Atua, ua lata le faaumatiaina o Ierusalema e Papelonia.—Ieremia 25:8-11; 52:12-14.
Ae i le taimi foʻi e tasi, na faapea mai ai foʻi nisi perofeta, o loo latou faailoa mai feʻau mai le Atua. E iai Hanania, o lē na valoia le oo mai o le filemu i Ierusalema. Ae e leʻi tutusa a la feʻau ma Ieremia. O ai la a talitonu i ai tagata o lenā vaitaimi, o Ieremia po i latou na tetee iā Ieremia?—Ieremia 23:16, 17; 28:1, 2, 10-17.
Ina ia iloa po o ai e saʻo, e ao i tagata Iutaia faamaoni ona iloa lelei uiga o Ieova, ma ia latou malamalama i ana tulafono ma taʻiala, faapea lana silafaga e tusa o amioga sesē. Pe a na latou faia faapea, semanū e latou te taliaina Ana fetalaiga e ala mai iā Ieremia e faapea, “e leai se tagata ua salamō i lana amio leaga.” (Ieremia 8:5-7) O le a latou malamalama ai foʻi, o lea tulaga faanoanoa, e leʻi maua ai se lelei mo Ierusalema ma ona tagata.—Teuteronome 28:15-68; Ieremia 52:4-14.
Na taunuu valoaga a Ieremia e faatatau i a Ierusalema. Na matuā faaumatiaina e Papelonia, i le 607 T.L.M.
E ui ua leva ona valoia mai faasalaga e oo i ai ona o le lē usitai, ae sa iai se mea na manaʻomia ona fai ina ia malamalama ai, o lea ua oo mai le taimi a le Atua e faatino ai le faasalaga.
Ae Faapefea Aʻoaʻoga a Iesu?
Ae faapefea upu moni ia na aʻoaʻoina e Iesu Keriso, pe faamata na malamalama i ai tagata uma, o le feʻau lea mai le Atua? E leai, ona e ui lava o loo iai Iesu faatasi ma tagata Isaraelu, ma aʻoaʻo atu ma faia vavega, ae e leʻi malamalama le toʻatele o i latou o ia o le Mesia na folafolaina, o le Keriso po o Lē ua Faauuina.
Ina ua fesili le ʻau Faresaio pe oo mai afea le Malo o le Atua, na tali Iesu: “E lē oo mai le malo o le Atua i se auala mataʻina.” Ma na ia toe faapea atu: “Auā o loo outou faatasi i inei ma le malo o le Atua.” (Luka 17:20, 21) O lea o loo latou faatasi ma Iesu, o ia o le Tupu ua filifilia e le Atua! Ae sa lē fia talia e le ʻau Faresaio faamaoniga, o lea ua faataunuu e Iesu valoaga e faatatau i le Mesia, ma o ia foʻi o “le Keriso, o le Alo o le Atua soifua.”—Mataio 16:16.
E faapena foʻi le tali mai a tagata i le upu moni lea na talaʻia e soo o Keriso i le uluaʻi senituri. E ui ina vāai i vavega e faaalia ai o loo lagolagoina e le Atua le ʻausoo, ae sa leʻi faigofie ona iloa e le toʻatele le upu moni. (Galuega 8:1-8; 9:32-41) Na tofia e Iesu ona soo ina ia “fai tagata o nuu uma lava ma soo” e ala i le aʻoaʻo atu. Ma o tagata na saʻili moni i le upu moni, o ē na faalogo ma aʻoaʻoina upu moni mai le Tusi Paia, na latou talia ma avea ma ē talitonu i ai.—Mataio 28:19; Galuega 5:42; 17:2-4, 32-34.
Ua faapena foʻi aso nei. O loo “talaʻiina atu lenei tala lelei o le malo i le lalolagi atoa e fai ma molimau i atunuu uma.” (Mataio 24:14) E lē o faia “i se auala mataʻina,” po o se auala e matuā faigofie ai ona iloa e tagata uma i le lalolagi, o le feʻau lea mai le Atua. Ae ui i lea, e lē faigatā ona iloa le upu moni mai le Atua, ma ua talia e i latou o loo fia tapuaʻi i le Atua, i le auala ua ia finagalo ai.—Ioane 10:4, 27.
Talu ai o loo e faitauina lenei lomiga faale-Tusi Paia, atonu la o oe o se isi o loo saʻili moni i le upu moni. E iloa la faapefea le tapuaʻiga o loo aʻoaʻoina le upu moni?
Le Auala e Iloa Ai
Na faamālō Paulo i tagata Perea o le uluaʻi senituri ona o mea na latou faia ina ua ia aʻoaʻoina i latou. E leʻi vave ona latou taliaina aʻoaʻoga a Paulo faapea e moni, ae sa latou faalogologo ma le lē gāsē. O lea, e iai ni mea tatou te aʻoaʻoina i le mea na faia e tagata Perea ina ua faalogologo i le feʻau.
Mātau le tala a le Tusi Paia: “Ua sili atu ona naunau na tagata [Perea] e suʻesuʻe nai lo i latou o i Tesalonia, auā ua latou taliaina le upu ma le fiafia tele, ua latou matuā iloiloina Tusitusiga Paia i aso taʻitasi pe e moni nei mea. Ona talitonu ai lea o le toʻatele o i latou.” (Galuega 17:10-12) Na latou suʻesuʻe lelei, pe moni ia mea. Na latou iloa, e lē mafai ona iloa le upu moni i se talanoaga se tasi pe lua ma Paulo.
Ia mātau foʻi, na “taliaina [e tagata Perea] le upu ma le fiafia tele.” Ua taʻu mai ai le uiga sa iā i latou a o suʻesuʻe i Tusitusiga Paia. E lē o ni tagata na vave ona talitonu i upu a Paulo, pe latou te teena foʻi. E leai foʻi so latou uiga faitio i faamatalaga a Paulo, o lē na faailoa atu feʻau a le Atua.
Galuega 17:4, 12) E leʻi iai se lagona fiu ma manatu faapea, e lē mafai ona maua le upu moni. Auā na oo lava ina latou iloaina le upu moni.
O se isi foʻi manatu: O le taimi muamua lea ua faalogo ai tagata Perea i aʻoaʻoga faa-Kerisiano. Na mālie le feʻau iā i latou, ma atonu ua faigatā ai ona talitonu pe moni. Peitaʻi, latou te leʻi teena upu a Paulo ae sa suʻesuʻe lelei i le Tusi Paia, “pe moni nei mea.” Ia mātau mai, na suʻesuʻe ma le maelega tagata Perea ma Tesalonia i nei mea, ma na oo ina latou talitonu. (E Faapefea Ona Aafia ai Tagata?
Pe a iloa e le tagata le upu moni e pei ona iai tagata Perea, e matuā naunau lava e taʻutaʻu atu i isi. Atonu o le a lē fiafia ai nisi ona e manatu, e lē tatau i se tasi ona faualuga e faapea e na o le tasi se tapuaʻiga e moni. Peitaʻi ane, a oo ina iloa e le tagata le upu moni mai le Tusi Paia, e iā te ia le mautinoa. E leai sona masalosalo, pe faamata o le upu moni lea, pe manatu faapea o lotu uma e oo atu ai i le faaolataga. Peitaʻi ane, ina ia maua le upu moni, e manaʻomia ai le loto maulalo ina ia faia se iloiloga lelei.
E faapena le iloiloga ua faia e Molimau a Ieova. O le māfuaaga lea ua latou talitonu ai, ua latou maua le tapuaʻiga moni. Ma ua latou valaaulia oe ia suʻesuʻeina le Tusi Paia ina ia iloa ai, po o lē fea le tapuaʻiga e moni i aso nei. E lē mafai ona lisi atu uma mea e ao ona e suʻesuʻe i ai, ae atonu o le a aogā faamatalaga e faatatau i Kerisiano i le uluaʻi senituri, o loo i le pusa i lenei itulau, e amata ai lau saʻiliʻiliga.
O le a mafai ona fai sau saʻiliʻiliga loloto o le mea moni o loo aʻoaʻoina e le Tusi Paia, pe a e taliaina se suʻesuʻega e faia fua ma Molimau a Ieova. O lou faia faapea o le a mafai ai ona e iloaina le tapuaʻiga moni.
[Pusa i le itulau 9]
Vala o le Tapuaʻiga Moni
Suʻesuʻe i mea na fai ma aʻoaʻoga a Kerisiano i le uluaʻi senituri:
▪ Na latou faalagolago i le Afioga a le Atua, e avea ma taʻiala.—2 Timoteo 3:16; 2 Peteru 1:21.
▪ Na latou aʻoaʻo e faapea, o Iesu o le Alo o le Atua, e ese mai le Atua, ma e maulalo i le Atua.—1 Korinito 11:3; 1 Peteru 1:3.
▪ Na latou aʻoaʻo o le a toe tutū ē ua oti e ala i le toe faatutūina mai.—Galuega 24:15.
▪ Na mātaulia i latou i lo latou fealofani.—Ioane 13:34, 35.
▪ E lē tapuaʻi le tagata lava ia i lona fale, ae faatasitasi atu i faapotopotoga, o ē ua autasi i le vaavaaiga a i latou e taʻimua, faapea ma se vaega autū o toeaina na faalagolago atu iā Iesu o lo latou Ulu.—Galuega 14:21-23; 15:1-31; Efeso 1:22; 1 Timoteo 3:1-13.
▪ Na latou talaʻi ma le maelega, o le Malo o le Atua ua pau lea o le faamoemoe o tagata.—Mataio 24:14; 28:19, 20; Galuega 1:8.
[Ata i le itulau 7]
Na faapefea ona iloa e tagata, o Ieremia le perofeta moni, pe afai na iai nisi sa talaʻia se isi feʻau?
[Ata i le itulau 8, 9]
Na faalogologo tagata Perea o le uluaʻi senituri iā Paulo, ona latou iloilo lea i le Tusi Paia pe moni ana faamatalaga
[Ata i le itulau 8, 9]
E mafai ona e iloa le tapuaʻiga moni pe a e suʻesuʻe lelei i le Tusi Paia