Zia sämba na place ti lo

TONY, so a sara tënë ti lo na yâ ti kozo article, alingbi fade ti duti na mbeni fini so ayeke tâ nde gi tongana lo yeda so lo yeke na kpale ti nyongo sämba. Ye oko, teti so lo lingbi ti nyon gbâ ti sämba sân ti bâ ye ti pekoni na tere ti lo, lo bâ so lo la lo komande sämba. Ngbanga ti nyen bango ndo ti lo ayeke na lege ni pëpe?

Nyongo sämba mingi asara si bango ndo ti lo aba. Atâa Tony ahinga ni wala lo hinga pëpe, mbilimbili ye so ayeke fa lege na tere ti lo, na li ti lo nga na bê ti lo, so ti tene mongoli ti lo asara kua nzoni pëpe tongana lo nyon sämba mingi. Tongana lo nyon mingi, li ti lo ayeke na ngangu mingi pëpe ti fa na lo mbilimbili dutingo ti lo.

Use ni, Tony aye gi ti ngbâ ti nyon sämba. Allen, so a sara tënë ti lo na yâ ti a-article so ahon, ake kozoni ti yeda so lo yeke na kpale ti sämba. Lo tene: “Mbi honde tënë ti nyongo sämba ti mbi na mbi yeke gi araison; na mbi bâ tënë ti nyongo sämba ti mbi tongana ye ti ngia. Ye oko so mbi pensé na ni, a yeke ti tene zo ahinga so mbi yeke nyon sämba pëpe.” Atâa so ambeni zo abâ so sämba akomande Tony na Allen, ala use kue abâ ti ala so ye kue ayeke tambela nzoni. A lingbi akoli use so asara mbeni ye ti sigigi na gbe ti sämba. Me nyen?

Sara mbeni ye!

Azo mingi so azia lege ti nyongo sämba ahon ndo ni asara ye ague oko na tënë ti Jésus so: “Tongana lê ti mo ti mbage ti koli ayeke sara ti tene mo tï, gboto ni na bi ni yongoro na mo. A yeke nzoni mingi teti mo ti tene mbeni mbage ti tere ti mo oko agirisa ahon ti tene a bi tere ti mo kue na yâ ti Géhenne.”​—Matthieu 5:29.

Ti tâ tënë ni, Jésus asara tënë ti fango tere ti e wani pëpe. Nde na so, lo mû hakango ye so ti fa tënë ti aye kue so a lingbi e duti nduru ti zi na yâ ti fini ti e si asara sioni na e na lege ti yingo pëpe. Biani, e lingbi ti bâ pasi na peko ti ye  so e sara. Me, a yeke bata e nde na abibe nga na aye so alingbi ti gue na e ti nyon sämba ahon ndo ni. Ni la, tongana ambeni zo atene so mo yeke nyon sämba fadeso mingi, sara mbeni ye ti kanga lege na ni. * Tongana mo lingbi ti sara mbeni ye pëpe ti kanga lege na ni, duti nduru ti zia lege ni biani. Sarango tongaso alingbi ti son, me a yeke nzoni ti bâ pasi kete ahon ti tene fini ti mo kue abuba.

Même tongana mo yeke ngbâa ti sämba pëpe, mo yeke nyon ka ni mingi? Tongana a yeke tongaso, nyen mbilimbili la mo lingbi ti sara ti mû maboko na mo ti zia sämba na place ti lo?

Na ndo wa si mo lingbi ti wara mungo maboko?

1. Duti na mabe na ngangu so sambela so mo sara na bê kue ayeke na ni. Bible amû wango so na azo kue so aye ti zia ngia na bê ti Jéhovah Nzapa: “Ala gi bê ti ala na ndo ti mbeni ye pëpe, me na yâ ti aye kue, na lege ti sambela, na lege ti vorongo tere na Nzapa nga na sambela ti kiringo singila, ala hunda na Nzapa aye so agbu bê ti ala, na fade siriri ti Nzapa so ahon ndo ti bibe kue ayeke bata bê ti ala nga na lege ti hingango ndo ti ala na lege ti Christ Jésus.” (aPhilippien 4:6, 7).Ye wa mo lingbi ti sambela ndali ni ti wara siriri ti bê?

Yeda sân kamene so mo yeke na kpale ti nyongo sämba so mo la mo yeke na gunda ni. Tene na Nzapa ye so mo ye ti sara ti hon ndo ti kpale so na lo yeke iri tënë nzoni na ndo ti angangu so mo yeke sara ti sigigi na yâ ni na ti kpe ambeni kota kpale. “Zo so ahonde kengo-ndia ti lo, ye ti lo aga nzoni pëpe, me zo so afa tënë ti kengo-ndia ti lo na gigi na lo zia lege ni, fade lo wara be-nzoni.” (aProverbe 28:13). Jésus atene nga e lingbi ti sambela tongaso: “Mo gue na e na yâ ti tara pëpe, me mo zi e na maboko ti Zo ti sioni.” (Matthieu 6:13). Tongaso, tongana nyen mo lingbi ti sara ye ague oko na mara ti asambela tongaso? Na ndo wa la mo lingbi ti wara kiringo tënë na asambela ti mo?

2. Wara ngangu so alondo na Mbeti ti Nzapa. “Tënë ti Nzapa ayeke na fini na ayeke na ngangu ti sara ye, . . . na a lingbi ti hinga nda ti abibe ti bê ti zo nga na aye so bê ti zo ni aye ti sara.” (aHébreu 4:12). Ambeni zo so ândö ayeke angbâa ti sämba awara mungo maboko na lege ti dikongo nga na gbungo li lâ na lâ na ndo ti aversê ti Bible. Mbeni wasungo psaume so akpe mbeto ti Nzapa atene: “Ngia ayeke na zo so atambela pëpe na lege ti wango ti azo ti sioni. . . . Me ngia ti lo ayeke na yâ Ndia ti L’Éternel, na lo bi bê ti lo na lege ti Ndia so lâ na bï. . . . Na ye kue so zo so asara aga nzoni.”​—Psaume 1:1-3.

Allen so awara ngangu ti hon ndo ti nyongo sämba ahon ndo ni na lege ti mandango Bible na aTémoin ti Jéhovah atene: “Mbi hinga na bê ti mbi kue so tongana a yeke ndali ti Bible na akpengba-ndia ti Bible pëpe, ka mbi kui awe.”

3. Kanga nzara ti bê ti mo. Bible afa so na yâ ti congrégation ti aChrétien azo so kozoni ayeke angbâa ti sämba asukula ala awe “na lege ti yingo ti Nzapa ti e.” (1 aCorinthien 6:9-11). Na lege wa? Kozoni kue, kangango nzara ti bê so zo ayeke wara na lege ti yingo vulu ti Nzapa amû maboko na ala ti zia nyongo sämba ahon ndo ni nga na apumba kirikiri. “Ala zia vin asulêe ala pëpe, ye so ague na zo ti sara ye ahon ndo ni, me ala zia si yingo vulu asi ala singo lakue”. (aÉphésien 5:18; aGalate 5:21-23). Jésus amû zendo so “fade Babâ so ayeke na yayu ayeke mû yingo vulu na ala so ahunda ni na lo.” Tongaso, “ala ngbâ ti hunda ye, na fade a yeke mû ni na ala.”​—Luc 11:9, 13.

Na ndo ni, azo so aye ti voro Jéhovah tongana ti so lo ye alingbi ti lë kangango nzara ti bê na dikongo Bible, na mandango ni nga na sambelango Nzapa lakue na bê kue. Ahon ti zia si bê ti mo anze, yeda na zendo ti Mbeti ti Nzapa so: “Zo so ayeke lu ye ndali ti yingo, fade lo yeke ko fini ti lakue lakue so alondo na yingo. Tongaso zia e dö lege ti sarango ye ti nzoni e zia pëpe, ngbanga ti so tongana ngoi ni alingbi, fade e yeke ko lengo ni tongana e woko pëpe.”​—aGalate 6:8, 9.

 4. Soro anzoni kamarade. “Zo so atambela na awandara, fade lo ga wandara, me zo so aga ndeko ti awabuba, fade lo wara vundu dä.” (aProverbe 13:20). Tene na akamarade ti mo so mo ye fadeso ti nyon sämba alingbi na ni. Me, Mbeti ti Nzapa atene kozoni awe so tongana mo zia lege ti “nyongo vin ahon ndo ni, apumba ti kirikiri, [na] nyongo sämba mingi”, fade li ti ambeni ngbene kamarade ti mo “aga kirikiri na ala ngbâ gi ti tene asioni tënë ti [mo].” (1 Pierre 4:3, 4). Duti nduru ti zia lege ti akamarade kue so aye ti buba yanga so mo mû ti nyon sämba alingbi na ni.

5. Zia akatikati so ayeke polele. “Ala zia ti sara ye akpa ti aye ti ngoi so, me ala changé na sarango si bibe ti ala akiri fini ni, si ala wani alingbi ti hinga ye so bê ti Nzapa aye, so ayeke nzoni, so anzere nga so alingbi kue.” (aRomain 12:2). Tongana mo zia si akpengba-ndia ti Mbeti ti Nzapa amû maboko na mo ti zia na sese akatikati ti mo wani ahon ti zia akamarade wala “aye ti ngoi so” ti sara ni na place ti mo, mo yeke duti ande na mara ti fini so anzere na Nzapa. Me, tongana nyen mo lingbi ti hinga katikati so ayeke nzoni teti mo?

Tongana mo nyon mbeni wungo ti sämba si na pekoni achangé bango ndo ti mo na ndo ti aye na awoko bibe ti mo, wungo ni so ayeke mingi teti mo. Tongaso, tongana mo soro ti nyon, a yeke na lege ti ndara pëpe ti nyon juska mo ga nduru ti sulêe awe si mo zia. Tongana mo ke ti hinga so mo yeke nyon sämba mingi, a yeke kanga lege na mo ti hinga mbilimbili dutingo so mo yeke na yâ ni. Zia mbeni katikati so ayeke polele, so amû lege na mo ti nyon sämba alingbi na ni: mbeni katikati so ayeke bata mo nzoni si mo nyon ahon ndo ni pëpe.

6. Hinga ti tene Ên-ën. “Tongana ala tene En, zia a ngbâ gi En, wala Ên-ën angbâ gi Ên-ën.” (Matthieu 5:37). Hinga ti ke sämba na tïtî mbeni zo so na nzoni bê aye mingi ti  mû ni na mo, me so ahinga kpale ti mo pëpe. “Zia lakue tënë ti yanga ti ala aduti nzoni, ala zia ingo dä, si ala hinga tongana nyen a lingbi ala kiri tënë na zo oko oko.”​—aColossien 4:6.

7. Gi ti wara mungo maboko. Hunda na akamarade ti mo so abi bê na mo ti mû maboko na mo ti nyon sämba alingbi na ni nga ti mû maboko na mo na lege ti yingo. “Azo use ayeke nzoni ahon zo oko, teti ala yeke na futa nzoni teti kusala ti ala. Teti tongana oko atï, fade mbeni ayä ita ti lo na nduzu”. (Zo-ti-fa-tene 4:9, 10; Jacques 5:14, 16). Ndokua ti Amerika so abâ tënë ti kangango lege na nyongo sämba atene nga: “Ti kiri na gbe ni wungo ti sämba so mo yeke nyon alingbi ti duti ngangu na ambeni ngoi. Hunda na sewa ti mo nga na akamarade ti mo so abi bê na mo ti mû maboko na mo ti sara ni.”

8. Sara ye alingbi na tënë ti yanga ti mo. “Ala ga azo so ayeke sara ye alingbi na tënë ni, ala ga azo so ayeke mä ni gi na mê senge pëpe, so ayeke handa tere ti ala na atënë ti mvene. Me zo so ayôro lê ti lo na yâ ti ndia so alingbi kue, ndia ti liberté, na lo ngbâ dä, zo tongaso, teti lo ga pëpe mbeni zo so amä tënë ni gi na mê na lo girisa ni, me mbeni zo so asara ye alingbi na tënë ni, fade lo yeke duti na ngia tongana lo sara ye alingbi na ni.”​—Jacques 1:22, 25.

Sigingo na gbe ti nyongo sämba

A yeke zo kue so anyon sämba mingi la aga ngbâa ni pëpe. Me ambeni ato nda ti nyon mingi (wala lakue lakue) na tongaso ala ga angbâa ni. Teti zo so aga ngbâa ti sämba, tere ti lo na li ti lo aye ti duti sân ni pëpe, a lingbi a mû maboko na mara ti zo tongaso na lege ti yingo ti zi tere ti lo na sämba ahon ti tënë lo duti gi na nzara ti ke ni. Allen adabe ti lo na ye so asi na lo, lo tene: “Lani so mbi zia lege ti nyongo sämba, mbi bâ pasi mingi. A yeke na ngoi ni so la mbi ga ti bâ so mbi yeke na bezoin ti nyon yorö na ndo ti maboko so mbi yeke wara na lege ti yingo.”

Gbâ ti azo ti nyongo sämba ayeke na bezoin ti mû yorö ti mû ngangu na ala na yâ ti bira so ala yeke sara na lege ti yingo ti sigigi na gbe ti  sämba na ti duti ayo na ni. * Ti ambeni, a lingbi a gbanzi ala na da-nganga si a bâ lege ti asioni ye so sämba asara na ndo ti ala, wala ti tene a mû na ala yorö ti kaï kota nzara ti sämba so ala yeke na ni, nga ti mû maboko na ala ti ndu ni pëpe. Molenge ti Nzapa so asara amiracle mingi atene: “Azo so angbâ ngangu ayeke na bezoin ti wanganga pëpe, me gi azo ti kobela.”​—Marc 2:17.

Mango wango ti Nzapa aga na aye ti nzoni

Awango ti ndara so Bible amû na ndo ti sämba alondo na tâ Nzapa, so aye gi nzoni ti e: gi ti tene e duti nzoni gi laso pëpe me nga ti duti nzoni teti lakue lakue. Ngu bale use na osio na peko ti so lo zia nyongo sämba, Allen adabe ti lo so: “A yeke pendere mingi ti hinga lani so mbi lingbi ti duti nde, ti hinga so Jéhovah aye ti mû maboko na mbi ti leke fini ti mbi si aga nzoni, so lo . . . ” Tënë ni angbâ na yanga ti Allen teti ngu ti lê ti lo aye ti sigigi tongana lo dabe ti lo na ye so asi ândö. “Euh . . . ti hinga so Jéhovah ahinga dutingo ti mbi, lo bi bê ti lo na mbi na lo mû maboko na mbi: ahon gbungo li ti mbi.”

Tongaso, tongana mo yeke ngbâa ti sämba, zia si bê ti mo anze hio pëpe wala tene pëpe so mbeni ye ti sarango ni ayeke pëpe. Allen na ambeni zo mingi ayeke lani tongana mo, na ambeni azia lege ni biani biani, na ti ambeni ala nyon ni alingbi na ni. Ala wara vundu na pekoni pëpe; fade mo kue mo wara vundu dä pëpe.

Wala mo yeke soro ti nyon alingbi na ni wala mo ye ti nyon pëpe, mä tënë so Nzapa atene na mo na ndoye: “Ô, tongana mo mä commandement ti Mbi giriri! ka siriri ti mo aga tongana ngu so asua, na mbilimbili ti mo aga tongana mapo ti kota ngu ti ingo.”​—Ésaïe 48:18.

[Akete tënë na gbe ni]

[Encadré/​Foto na lembeti 8]

 Mo yeke ngbâa ti sämba?

A yeke nzoni mo hunda tere ti mo:

• Mbi yeke duti ti nyon sämba mingi ahon ti kozo?

• Mbi yeke nyon fadeso lakue lakue mingi ahon ti kozo?

• Mbi yeke nyon gi asämba so ayeke ngangu ahon ti so mbi yeke nyon kozo?

• Mbi yeke nyon sämba ti kpe na akpale?

• Sewa ti mbi wala akamarade ti mbi ayeke gi bê ti ala na ndo ti nyongo sämba ti mbi?

• Sämba so mbi yeke nyon adü akpale na yâ ti sewa ti mbi, na place ti kua wala tongana mbi yeke na yâ ti tambela?

• A yeke ngangu na mbi ti ke sämba teti yenga oko?

• Mbi yeke duti nzoni pëpe tongana ambeni zo ake ti nyon sämba?

• Mbi yeke fa pëpe na azo wungo ti ngbenda wala ti verre ti asämba na angangu sämba so mbi yeke nyon?

Tongana mo yeda na oko wala mingi ti ahundango tënë so, a lingbi mo sara mbeni ye si sämba akomande mo pëpe.

[Encadré/​Foto na lembeti 9]

Mû desizion ti ndara na ndo ti sämba

Kozo ti nyon sämba, gi ti hinga:

• A yeke na lege ti ndara ti tene mbi nyon sämba, wala a yeke nzoni mbi nyon pëpe?

Wango: Zo so alingbi pëpe ti zia katikati na nyongo sämba ti lo, a yeke nzoni lo zia lege ni.

• A yeke nzoni mbi nyon verre oke?

Wango: Gi ti zia katikati ti mo kozo si sämba abuba bango ndo ti mo.

• Na ngoi wa si mbi lingbi ande ti nyon sämba?

Wango: Nyon pëpe kozo si mo kpe na kutukutu wala kozo ti sara ambeni kusala so ahunda ti bata li ti mo kpô; nyon pëpe kozo ti sara kusala ti nzapa; nyon na ndo ti ngo pëpe, nyon pëpe tongana mo yeke nyon ambeni yorö.

• Na ndo wa si mbi yeke nyon ande sämba?

Wango: Na ndo so ayeke nzoni; na hondengo ni pëpe si mo honde tënë ti nyongo sämba ti mo; nyon pëpe na lê ti azo so aye tënë ti sämba pëpe.

• Mbi na zo wa si e yeke nyon ande?

Wango: Nyon sämba na akamarade wala asewa so ayeke nzoni; nyon pëpe na tere ti azo so ayeke na kpale ti nyongo sämba.

[Encadré/​Foto na lembeti 10]

Mbeti ti Nzapa amû maboko na mbeni zo so ayeke ngbâa ti sämba kozo

Supot, so ayeke na kodoro ti Thaïlande ayeke nyon ândö sämba mingi. Na tongo nda ni, lo nyon gi na lakui. Yeke na yeke lo to nda ti nyon na ndapre nga na pekoni na angoi ti tengo kobe ti midi. Mingi ni, lo yeke nyon gi ti sulêe. Me, na pekoni lo to nda ti manda Bible na aTémoin ti Jéhovah. Tongana lo hinga so Jéhovah Nzapa aye zo anyon sämba ahon ndo ni pëpe, Supot azia lege ni. Me, ngoi kete na pekoni, lo kiri lo tï na yâ ti ngbene nyongo sämba ti lo. Ye ni ahon ngangu ti sewa ti lo.

Ye oko, Supot angbâ ti ye Jéhovah na lo ye ti voro lo na lege ni. Akamarade ti Supot angbâ ti mû maboko na lo na ala wa sewa ti lo ti mû ngoi ti duti na tere ti lo na ti zia lo tongaso pëpe. Na ngoi ni so, tâ tënë so ayeke na 1 aCorinthien 6:10 so atene ‘angbâa ti sämba, fade royaume ti Nzapa ayeke ga ti ala pëpe’ amû maboko na Supot ti hinga sioni dutingo so lo yeke na yâ ni. Lo hinga nga so a lingbi lo sara ngangu ti hon ndo ti kpale ti nyongo sämba ti lo.

Ti so ni so, Supot ayeda ti zia lege ti sämba biaku biaku. Na nda ni, grâce na yingo vulu ti Nzapa, na wango ti Mbeti ti Nzapa, nga na maboko so sewa ti lo na congrégation amû na lo, Supot awara ngangu na lege ti yingo ti hon ndo ti nzara ti sämba. Sewa ti lo ayeke na ngia tongana lo wara batême ti fa so lo mû tere ti lo na Nzapa awe. Supot ayeke na ngia fadeso ti duti na kpengba songo na Nzapa, songo so lo ye ândö lakue ti duti na ni, na lo mû ngoi ti lo ti mû maboko na amba ti lo ti hinga tënë ti Nzapa.