MBENI KOLI na gbata ti New York, na Amerika, atene: “Molenge ti mbi Jonathan ague na ndo ti akamarade ti lo so ayo na e ape. Wali ti mbi, Valentina, aye ti tene lo gue kâ ape. Lo yeke sara ka mbeto ti accident. Me, Jonathan aye tene ti aportable na a-ordinateur mingi, nga akamarade ti lo ni ayeke na mbeni ndo so lo lingbi ti manda akode ti kua dä. Gï mbi oko la mbi ngbâ na yanga-da ti e so ayeke na ouest ti Manhattan. Wali ti mbi ague ti bâ afami ti lo na Porto Rico. Mbi pensé so: ‘Jonathan ayeke kiri fafadeso.’ Mbi mä a pika yanga-da, mbi tene: ‘Lo la.’ Me, a yeke lo ape. A yeke mbeni policié nga na azo ti hôpital la. Policié ni ahunda mbi: ‘Mo hinga permis ti kpengo na oto so?’ Mbi tene: ‘En, ti molenge ti mbi, Jonathan la.’ ‘E yeke na mbeni sioni tokua ti tene na mo. Mbeni accident asi, na . . . molenge ti mo . . . molenge ti mo akui dä.’ Mbi tene: ‘A yeke vrai ape!’ Kpale so azia na bê ti e mbeni kä so, angu mingi na pekoni, ade ti mü ape.”

 Mbeni babâ na Barcelone, na Espagne, atene: “Na yâ ti angu 1960 na Espagne, sewa ti e yeke na ngia. Maria, wali ti mbi, na amolenge ti e ota, David, Paquito na Isabel, so ayeke na ngu 13, 11 na 9.

“Mbeni lâ na mars 1963, Paquito alondo na ekole lo kiri lo tene li ti ni ason mingi. E gï li ti e na ye so ason lo so gbä, me aninga nga ape. Ngbonga ota na pekoni, lo kui ndali ti so mbeni veine ti li ti lo afâ na mênë ayuru na yâ ti li ti lo.

“Paquito akui laso ahon ngu 30 awe. Me, kota vundu so e wara na temps so lo kui angbâ na bê ti e juska laso. Tongana ababâ na mama aperdre mbeni molenge, a yeke mo bâ mo tene mbeni mbage ti terê ti ala wani la ala perdre ni so. Même angu ahon, même ala kiri awara amolenge oke, so la ayeke zi vundu ni ape.”

Atapande use so afa tongana nyen la tongana mbeni molenge akui ayeke son mingi nga vundu  ti pekoni ayeke ngbâ aninga. A yeke ye so mbeni docteur atene la, lo tene: “Kuâ ti mbeni molenge ayeke son ka mingi ahon kuâ ti kota zo, ndali ti so na yâ ti sewa, a pensé so molenge la adoit ti kui hio ape. . . .  Tongana molenge la akui, andâ ye so zo a ku ti wara kekereke la abuba so, ye tongana afini songo, na tapande [ti wara molenge-koli, kogara ti wali, na a-âta], nga na ambeni nzoni ye so ade zo awara ni . . . lâ oko ape.” Nga, awali kue so yâ ti ala abuba ayeke na mara ti vundu so.

Mbeni wali-mua atene: “Koli ti mbi, Russell, ayeke lani infirmier na mbage ti Pacifique na ngoi ti Use bira so amû ndö ti sese kue. Lo sigi na yâ ti angangu tiri. Na pekoni, lo kiri na Amerika na mbeni kpale ayeke dä ape. Na nda ni, lo ga wafango tënë ti Nzapa. So lo wara ngu 60, lo komanse ti wara akpale ti kobela ti bê. Lo yeke kanga bê lo yeke sara kua. Me, na mbeni lango ti nze ti juillet ti ngu 1988, kobela ti lo aga ngangu na lo kui. Kuâ ti lo ason lani mbi mingi. Mbi wara lani lege ape ti sara tanga ti lisoro na lo. Lo yeke lani gï koli ti mbi ape. Me lo yeke nga kota kamarade ti mbi. Mbi na lo e sara ngu 40. Fadeso mbi doit ti tiri na kota vundu ti dutingo gï mbi oko.”

So gï ambeni kpale so lâ na lâ asewa na ndö ti sese kue ayeke tingbi na ni la. Tongana ti so azo so aperdre azo ti ala ayeke tene na mo, tongana mo perdre molenge ti mo, koli ti mo, wali ti mo, babâ ti mo, mama ti mo, wala kamarade ti mo, kuâ ayeke biani ye so bazengele Paul airi ni “ndangba wato”. Mingi ni, tongana zo amä mbeni tënë ti vundu lo yeke yeda na ni ape. Lo yeke tene: “A yeke vrai ape! Mbi ke!” Tongana ti so e yeke bâ ande, ambeni sarango ye aga na pekoni.—1 aCorinthien 15:25, 26.

Me, kozo ti sara tënë ti vundu so zo ayeke wara, zia e kiri tënë na ambeni kota hundango tënë. Tongana zo akui ti lo ahunzi awe la? Mbeni beku ayeke dä ti kiri ti bâ azo ti e so e ye ala si akui so?

Bazengele Paul, amû na e beku so adë bê na ndö ti “ndangba wato ni”. Lo tene: “A yeke futi lo ande biaku biaku.” “Wato ti nda ni so fade lo lungula lo, a yeke kui.” (1 aCorinthien 15:26, Mbeti ti Nzapa ti Alliance Biblique Universelle 1966). Ngbanga ti nyen la Paul ayeke sûr na beku so? Ngbanga ti so a yeke Jésus Christ so a zingo lo na kuâ awe la afa ni na lo (Kusala 9:3-19). Ndani la si Paul atene: “Ndali ti so kuâ aga na lege ti koli oko, zingongo ti akuâ aga nga na lege ti koli oko. Legeoko tongana ti so na yâ ti Adam ala kue ayeke kui, tongaso nga na yâ ti Christ ala kue ayeke wara fini.”—1 aCorinthien 15:21, 22.

Vundu asara Jésus mingi na temps so lo tingbi na wali-mua ti Naïn na lo bâ molenge ti lo ti koli so akui. Bible atene: “Tongana lo si nduru na yanga ti gbata ni, bâ, a yô kuâ ti mbeni koli a yeke sigi na ni. Lo yeke gï oko molenge ti mama ti lo. Nga, mama ni ayeke wali-mua. Azo mingi mingi ti gbata ni ayeke nga na terê ti mama ni. Na ngoi so lê ti Seigneur atï na ndö ti wali-mua ni, mawa ti lo asara lo, na lo tene na lo: ‘Kaï toto ni.’ Na ndö ti tënë so, lo pusu nduru na lo ndu gbogbo ti kuâ ni, na azo so ayeke yô ni aluti. Na pekoni, lo tene: ‘Maseka-koli, mbi tene na mo: Londo!’ Kuâ ni alondo, lo duti, na lo to nda ti sara tënë. Na Jésus amû lo na mama ti lo. Mbeto agbu  ala kue, na ala komanse ti mû gloire na Nzapa, ala tene: ‘Mbeni kota prophète abâ gigi na popo ti e.’ Ala tene nga: ‘Nzapa abi lê ti lo na mbage ti azo ti lo.’” Bâ so mawa asara Jésus na lo zingo molenge ti wali-mua so! Pensé na ye so tapande so aye ti tene ndali ti ngoi so ayeke ga!​—Luc 7:12-16.

Na lê ti gbâ azo, Jésus azingo zo na kuâ, zo apeut ti girisa ni ape. Kete kozo na ni lo sara tënë ti zingongo ti akuâ, na ye so asi so afa polele so, a yeke zingo ande azo na kuâ na ndö ti sese na gbe ti “afini yayu”. Na Jésus angbâ atene, tënë so: “Zia bê ti ala adö pëpe ndali ti tënë so, ndali ti so l’heure ni ayeke ga so ala kue so ayeke na yâ ti adû ti kuâ ayeke mä ande go ti lo, na ala yeke sigi.”—Apocalypse 21:1, 3, 4; Jean 5:28, 29; 2 Pierre 3:13.

Ambeni zo so abâ na lê ti ala azo so a zingo ala na kuâ ayeke Pierre, nga na ambeni zo na popo ti adisciple 12 so ayeke na terê ti Jésus na yâ ti atambela ti lo. Ala wani amä na mê ti ala Jésus, so a zingo lo na kuâ, so asara tënë na ala na terê ti kota ngu ti Galilée. Bible atene: “Jésus atene na ala: ‘Ala ga ala te kobe.’ Disciple oko ti kanga bê ti hunda lo: ‘Mo yeke zo wa?’ ayeke dä pëpe, ngbanga ti so ala hinga so a yeke Seigneur la. Jésus aga, lo mû mapa ni, lo mû na ala. Lo sara tongaso nga na susu ni. Ti fadeso, so ayeke ti fani ota ni si Jésus asi na adisciple na peko ti so a zingo lo na kuâ.”​—Jean 21:12-14.

Tongaso, Pierre ayeke na raison ti tene: “Zia a gonda Nzapa na Babâ ti Seigneur ti e Jésus Christ, ndali ti so, na lege ti kota nzoni bê so lo sara, lo kiri lo dü e fini ti duti na beku so ayeke na fini na lege ti zingongo so Jésus Christ azingo na kuâ.”​—1 Pierre 1:3.

Bazengele Paul afa polele beku ti lo, lo tene: “Mbi mä na bê na aye kue so ayeke na yâ ti Ndia nga so a sû ni na yâ ti ambeti ti aProphète. Mbi yeke na beku na mbage ti Nzapa, beku so azo so nga kue ayeke na ni, so a yeke zingo ande na kuâ azo ti mbilimbili na azo so ayeke mbilimbili pëpe.”​—Kusala 24:14, 15.

Azo kutu mingi alingbi ti duti na beku so ala yeke kiri ti bâ azo ti ala so akui na ndö ti sese, me aye ayeke duti ande tongana ti laso so ape. Aye ni ayeke duti ande tongana nyen? A yeke sara ande tënë mingi na ndö ti beku so Bible amû ndali ti azo ti e so akui na yâ ti ndangba mbage ti brochure so li ni ayeke: “Mbeni vrai beku ndali ti azo so akui.”

Me, zia e bâ ahunda so mo peut ti hunda terê ti mo na ni na ngoi so vundu asara mo ndali ti kuâ ti mbeni zo so mo ndoye lo: A yeke na lege ni ti sara vundu tongaso? Mbi peut ti vivre na vundu ti mbi tongana nyen? Ambeni zo alingbi ti sara nyen ti aidé mbi ti hon ndö ni? Tongana nyen la mbi peut ti aidé ambeni zo so ayeke na vundu? Nga, Bible atene nyen na ndö ti vrai beku ndali ti azo so akui? Mbeni lâ mbi yeke kiri ti bâ ande azo so mbi ye ala so akui? Mbi yeke bâ ala na ndo wa?