ANGU mingi kozoni na ngu 1914, ambeni Chrétien so abi tele ti ala na yâ mandango Bible afa so a si ande na ngu ni so, fade aye ti dongo bê ayeke bâ gigi. Aye ni so ayeke nyen? Na aye wa afa so ngu 1914 ayeke mbeni ngu so ayeke tâ nde mingi?

Tongana ti so a sû na Luc 21:24, Jésus atene: “Fade aGentil adoro Jérusalem na gere ti ala, juska ngoi ti aGentil awe.” Jérusalem ayeke giriri li-kodoro ti mara ti Israël; a yeke lani ndo so agbia ti Juda so ayeke ti sewa ti Gbia David ayeke duti lani dä ti komande (Psaume 48:2, 3). Ye oko, agbia ni ayeke lani nde mingi tongana a haka ala na tanga ti agbia ti ngoi ni kâ, teti agbia ti Juda so ayeke duti “na trône ti L’Eternel”, so ti tene ala yeke komande na iri ti Jéhovah mveni (1 Chronique 29:23). Tongaso, Jérusalem ayeke lani fä ti komandema ti Jéhovah tongana Kota Gbia.

Me aGentil adoro komandema ti Jéhovah so na gere ti ala tongana  nyen? Nga ala to nda ti sala tongaso lawa? A yeke lani na ngu 607 kozoni na ngoi ti e tongana Jérusalem atï na maboko ti azo ti Babylone. Na ngoi so a hon na gbia ni nga na azo ti kodoro ni na ngbâa, ‘trône ti Jéhovah’ ni angbâ gi tongaso, na ti londo na ngu ni so ti ga na ni, zo oko ti hale ti David aduti lani na ndo trône ni pëpe ti komande tongana gbia (2 aGbia 25:1-26). Me fade a yeke doro komandema ti Nzapa ni na gere teti lakue lakue? Ên-ën, teti prophétie ti Ezéchiel atene tongaso na ndo ti Sédécias, ndangba gbia so akomande na ndo Jérusalem: “Mo lungula tiare, mo lungula couronne . . . na fade ye so ayeke mbeni pëpe juska Lo ga, Lo so ye so ayeke ti Lo; na fade Mbi mû ye so na Lo.” (Ezéchiel 21:31, 32). Lo so a sala tënë ti lo ge, so couronne ti David ni “ayeke ti Lo”, ayeke Christ Jésus (Luc 1:32, 33). Tongaso, aGentil ayeke hunzi ti doro komandema ti Nzapa na gere ti ala na ngoi so Jésus ayeke ga Gbia.

Jésus ayeke ga ande Gbia ni lawa? Jésus afa lani so a zia lege na aGentil ti komande teti mbeni ngoi so a diko wungo ni awe. Prophétie ti Daniel na chapitre 4 amû lege na e ti hinga ngoi oke la komandema ti aGentil so ayeke ninga kozoni si Jésus aga Gbia. Prophétie so asala tënë ti mbeni suma so Nébucadnezzar, gbia ti Babylone, awara lege ti bâ ni. Na yâ suma ni, lo bâ mbeni keke so li ni ayo na nduzu kâ. Me na pekoni, a dë keke ni na sese. A kanga gunda ti keke ni na wen nga na gengere tongaso a lingbi ti sigigi pëpe. Mbeni ange atene: ‘Zia ngoi mbasambala ahon na ndo ni.’​—Daniel 4:10-16.

Na yâ ti Bible, a yeke sala kusala ngoi na ngoi na akeke ti sala tënë ti komandema ti ambeni kodoro wala aroyaume (Ezéchiel 17:22-24; 31:2-5). Tongaso, ti dë na sese kota keke ti yâ ti prophétie ti Daniel aye ti fa so fade a yeke kinda na sese komandema ti Nzapa so lo yeke fa ni na lege ti agbia ti Jérusalem so lani ayeke komande na sese na iri ti lo. Ye oko, suma ni afa nga so fade ‘aGentil ayeke doro Jérusalem ni na gere ti ala’ gi teti “ngoi mbasambala”. Ngoi ni so ayeke ninga ngu oke?

Apocalypse 12:6, 14 afa so ngoi ota na ndambo alingbi “lâ [saki] oko na ngbangbo use na ndo ni bale-omene.” Tongaso, ti wara “ngoi mbasambala”, a lingbi a mû angoi ota na ndambo so fani use, so ti tene a lingbi a mû nga alango saki oko na ngbangbo use na ndo ni bale-omene so fani use. Na tongana e mû alango so fani use, e yeke wara alango 2520. So ti tene so ngoi mbasambala alingbi alango 2520. Me aGentil ‘adoro’ lani na gere ti ala komandema ti Nzapa na sese ge gi teti asenge lango 2520 awe? Oko pëpe.  Ti bâ ni nzoni, prophétie ni aye ti gboto lê na ndo ti mbeni ngoi so ayeke ninga mingi ahon so. Tongana e luti na ndo ti aversê ti Nombre 14:34 nga na Ezéchiel 4:6 so asala tënë ti “ngu oko teti lâ oko,” “ngoi mbasambala” so ayeke ninga teti angu 2520.

A to nda ti diko angu 2520 so na nze ti octobre ti ngu 607 kozoni na ngoi ti e tongana Jérusalem atï na maboko ti azo ti Babylone nga na pekoni so a zi ndangba gbia ti hale ti David na ndo mbata ti gbia. Ngoi so ahunzi na nze ti octobre, ngu 1914. A yeke na ngu so la si “ngoi ti aGentil” ni ahunzi. A yeke nga na ngu so la si Nzapa azia Jésus Christ Gbia na yayu. *​—Psaume 2:1-6; Daniel 7:13, 14.

Tongana ti so Jésus afa ni lani, na ngoi ti ‘singo’ ti lo tongana Gbia na yayu, a yeke bâ aye ti dongo bê mingi na sese; a yeke aye tongana bira, kota nzara, ayengingo ti sese nga na akota kobela (Matthieu 24:3-8; Luc 21:11). Aye ti ngangu so asi afa polele so a yeke tâ gi na ngu 1914 si Royaume ti Nzapa ato nda ti komandema ti lo na yayu, na a yeke na ngoi ni so la si “lâ ti nda ni” ti asioni ye ti sese ti Satan ato nda ni.​—2 Timothée 3:1-5.