1, 2. Fa ambeni zo so Jéhovah abâ ala giriri tongana akota kamarade ti lo.

MARA ti zo wa la mo ye ti soro tongana kamarade? Peut-être mo ye ande mingi ti soro mbeni zo so bango ndo ti mo na lo ague oko, wala so aye so agbu bê ti mo agbu bê ti lo nga. Nga, mo yeke ndulu ande ti sala kamarade na mbeni zo so ayeke na apendere salango ye mingi tongana nzobe nga na salango ye na lege ti tâ tënë.

² Na yâ mbaï ti azo, Nzapa awara lege ti soro ambeni zo si ala ga akota kamarade ti lo. Na tapande, Jéhovah ahiri Abraham “ndeko ti Mbi”. (Diko Esaïe 41:8; Jacques 2:23.) Nzapa asala tënë ti David tongana “zo so bê ti [Lo] aye lo” ngbanga ti so lo yeke mbeni zo so Jéhovah aye lo mingi (Kusala 13:22). Nga, Jéhovah abâ lani prophète Daniel tongana zo so ‘ndoye mingi ayeke teti lo’.​—Daniel 9:23.

3. Ngbanga ti nyen Jéhovah asoro ambeni zo ti ga akamarade ti lo?

³ Ngbanga ti nyen Jéhovah abâ lani Abraham, David na Daniel tongana akamarade ti lo? Biani, lo tene lani na Abraham: “Mo mä yanga ti Mbi.” (Genèse 22:18). Tongaso, Jéhovah ayeke sala kamarade na ala so aduti na tâ be-ti-molenge ti sala ye so lo hunda ala ti sala. Lo tene lani na azo ti Israël: “I mä yanga ti Mbi,  na fade Mbi yeke Nzapa ti i, na i yeke azo ti Mbi.” (Jérémie 7:23). Tongana mo mä yanga ti Jéhovah, mo nga kue mo lingbi ti ga kamarade ti lo!

4, 5. Tongana nyen Jéhovah afa ngangu ti lo teti azo ti lo?

⁴ Gbu li na ndo ti ye ti nzoni so mo lingbi ti wara na salango kamarade na Nzapa. Bible atene so Jéhovah ayeke gi alege “ti fa ngangu ti Lo teti ala so bê ti ala ayeke mbilimbili na Lo.” (2 Chronique 16:9). Tongana nyen Jéhovah alingbi ti fa ngangu ti lo teti mo? Mbeni oko lege ni ayeke ti so e wara na Psaume 32:8; na ndo so e diko: “Fade Mbi [Jéhovah, Mbi] wa mo, na Mbi fa na mo lege so a lingbi mo tambela dä; fade Mbi wa mo, na lê ti Mbi angbâ na ndo mo.”

⁵ Tënë so afa tâ na gigi biani bibe ti Jéhovah ti bâ ndo na ndo ti mo! Mo bâ ni tongaso pëpe? Fade lo yeke fa lege na mo tongana ti so a hunda nga lo yeke bâ ndo na ndo ti mo na ngoi so mo yeke sala ye alingbi na ye so lo yeke fa. Nzapa aye ti mû maboko na mo ti hon atara na aye ti ngangu so mo yeke wara. (Diko Psaume 55:23.) Ni la, tongana mo yeke sala na Jéhovah na bê ti mo kue, mo lingbi ti duti na mara ti oko bibe so wasungo psaume afa na gigi tongana lo tene: “Mbi bâ L’Eternel na gbele mbi lakue; teti Lo yeke na koti ti mbi, ye alingbi yengi mbi pëpe.” (Psaume 16:8; 63:9). Biani, Jéhovah alingbi ti mû maboko na mo ti duti na mara ti fini so amû ngia na lo. Me tongana ti so mo hinga, mbeni wato ti Nzapa ayeke dä so aye ti kanga lege na mo ti sala tongaso.

6. Satan atënë lani nyen na ndo ti azo?

⁶ Chapitre 11 ti buku so afa tongana nyen Satan Zabolo adë kite na droit ti Nzapa ti komande dunia. Lo bi tënë na li ti Nzapa, lo tene so Nzapa ayeke zo ti mvene. Nga na yâ tënë ti lo, lo ye ti fa so Jéhovah ayeke sala ye lani na lege ni pëpe tongana lo gbanzi lege na Adam na Eve ti soro ala mveni ye so ala bâ ayeke nzoni wala sioni. Tongana Adam na Eve ake yanga ti Nzapa, na si na pekoni amolenge ti yâ ti ala ato nda ti ga mingi ti mû lê ti  sese, Satan afa so lo yeke na kite na ndo ti azo kue. Satan atene mbeni tënë tongaso na Nzapa: “Tongana azo ayeke sala na mo, a yeke pëpe ngbanga ti so ala ye mo. Zia gi lege na mbi kete mo bâ, na fade mbi yeke ga na ala kue ti ke mo.” Tondo ti koli so a hiri lo Job afa so a yeke lani tënë so ayeke na bê ti Satan la. Me Job ayeke lani zo wa? Tongana nyen si iri ti lo asigigi na yâ ti kota tënë so Satan abi na sese lani?

7, 8. (a) Nyen la asala si Job ayeke lani nde mingi na tanga ti azo ti ngoi ti lo? (b) Tongana nyen Satan afa kite ti lo na ndo bibe ti Job?

⁷ Job abâ gigi na ngoi ti giriri a sala fadeso ngu 3600 tongaso awe. Lo yeke lani mbeni nzoni zo, teti Jéhovah atene na ndo ti lo: “Mbeni zo oko tongana lo ayeke na sese pëpe, zo so alingbi kue, na zo ti mbilimbili, zo so akpe mbito ti Nzapa, na lo zia lege ti sioye.” (Job 1:8). Dutingo ti Job ayeke mû ngia lani na Nzapa.

⁸ Satan atene so ni yeke na kite na ndo ti bibe so ayeke pusu Job ti sala na Nzapa. Lo tene na Jéhovah: “Mo sala gbagba na tele ti [Job], na tele ti da ti lo, na tele ti ye ti lo kue, na mbage kue pëpe? Mo hiri tënë nzoni na ndo kusala ti maboko ti lo, na anyama ti lo awu mingi na sese. Me fadeso Mo ye tïtî Mo, Mo ndu ye ti lo kue, na fade lo zonga Mo na tâ lê ti Mo.”​—Job 1:10, 11.

9. Jéhovah akiri tënë tongana nyen na tënë ti Satan? Ngbanga ti nyen Jéhovah asala tongaso?

⁹ Na tenengo tongaso, Satan aye ti tene so Job ayeke sala lani na Nzapa gi ngbanga ti aye ti nzoni so lo wara na pekoni. Zabolo atene nga so tongana ye ti ngangu asi na Job, lo yeke ke ande Nzapa. Jéhovah akiri tënë tongana nyen na tënë so Satan abi? Teti so tënë ni andu lani bibe so ayeke pusu Job ti sala na Nzapa, Jéhovah azia lege na Satan ti tara Job na aye ti ngangu. A yeke gi tongaso si a lingbi ti hinga polele wala Job ayeke tâ na ndoye ti Nzapa wala pëpe.

10. Atara wa atï lani na ndo ti Job? Me lo sala tongana nyen na gbele aye so asi na lo?

¹⁰ Kete na peko ti ye so, Satan ato nda ti ga na atara ndenge na ndenge na ndo ti Job. A nzi ambeni nyama ti Job na a fâ ambeni. Nga, a fâ mingi ti awakua ti lo. Ye so aga na kota kpale ti  mosoro na Job. Me mbeni ye ti vundu ni nde akiri asi na lo tongana amolenge ti lo bale-oko awara kuâ na peko ti mbeni kota pupu so aga abuba da so ala yeke na yâ ni. Me atâa so lo wara aye ti ngangu so kue na ndo ti lo, “Job asala siokpari pëpe, na lo sala buba tënë ti ke Nzapa nga pëpe.”​—Job 1:22.

11. (a) Satan akiri abi tënë wa na ndo ti Job? Ti kiri tënë, Jéhovah asala nyen? (b) Job atene ti lo nyen na sioni kobela so a mû lo?

¹¹ Me Satan azia pëpe. Lo tene biani na bê ti lo so tâ tënë Job alingbi ti gbu ngangu atâa so lo girisa akungba ti lo, awakua ti lo na amolenge ti lo; me tongana lo mveni atï kobela, lo yeke ke Nzapa. Tongaso, Jéhovah azia lege na Satan ti pika Job na mbeni sioni kobela so lo bâ pasi ngangu na ni. Me même so kue, Job abele mabe ti lo pëpe. Lo tene na bê ti lo kue: “Fade mbi zia mbilimbili ti mbi pëpe juska mbi kui.”​—Job 27:5.

12. Job akiri tënë tongana nyen na atënë so Zabolo atene na ndo ti lo?

¹² Job ahinga lani pëpe so a yeke Satan si ayeke ga na lo atara so kue. Teti so lo hinga pëpe tënë kue na ndo kota tënë so Zabolo abi na ndo ti droit ti Jéhovah ti komande dunia, Job asala mbito ti tene a duti Nzapa si ayeke ga na lo akpale so (Job 6:4; 16:11-14). Me atâa so kue, lo ngbâ lakue be-ta-zo na Jéhovah. Nga, tënë ti Satan so atene Job ayeke sala na Nzapa gi teti so lo yeke wara aye na pekoni ayeke tënë ti wataka; Job afa ni na gigi tongana lo ngbâ be-ta-zo juska na nda ni!

13. Teti so Job angbâ be-ta-zo na Nzapa, ye nyen asi na pekoni?

¹³ Dutingo be-ta-zo ti Job amû lege lani na Jéhovah ti fa tâ na gigi polele mvene ti atënë ti zonga so Satan abi. Biani, Job ayeke lani kamarade ti Jéhovah, na Nzapa amû na lo aye ti nzoni na pekoni teti so lo ngbâ be-ta-zo na Lo.​—Job 42:12-17.

14, 15. Ngbanga ti nyen e lingbi ti tene so tënë ti kite ti Satan na ndo bibe ti Job abâ azo kue?

¹⁴ Kota tënë ti dutingo be-ta-zo na Nzapa, so Satan abi ni na sese giriri, andu lani gi Job oko pëpe. Mo nga kue tënë ni abâ mo. A yeke ye so aProverbe 27:11 afa ni. Mbeti ti Nzapa atene na ndo so: “Molenge ti mbi, mo duti na ndara na mo mû ngia na bê ti mbi, si mbi lingbi kiri tënë na zo so azonga mbi.” A sû  lani atënë so ngu mingi na peko ti kuâ ti Job, na a fa so Satan angbâ lakue na ngoi ni so ti gi yanga ti Nzapa na ti bi tënë na li ti awakua ti Lo. Tongana e duti na fini so amû ngia na Jéhovah, e yeke mû maboko na lo biani ti kiri tënë na atënë ti wataka ti Satan. Salango tongaso ayeke mû lege na e ti zia ngia na bê ti Nzapa. Mo tene ti mo nyen na ndo ni? Mo bâ ni tongana kota matabisi pëpe ti mû mbage ti mo ti fa so atënë ti Zabolo ayeke gi atënë ti mvene? Na mo yeke ndulu ti sala tongaso même tongana a hunda na mo ti gbian ambeni ye na yâ fini ti mo?

¹⁵ Bâ so Satan atene: ‘Fade zo amû ye ti lo kue ti bata fini ti lo.’ (Job 2:4). Na tenengo “zo” na yâ tënë ti lo ahon ti tene gi “Job”, Satan aye ti fa polele so lo bi tënë pëpe gi na li ti Job oko me nga na li ti azo kue. Tënë so ayeke kota tënë mingi. Satan adë kite so mo lingbi ti duti be-ta-zo na Nzapa. Zabolo aye gi ti tene mo ke yanga ti Nzapa na mo zia ti tambela na lege ti mbilimbili tongana akpale asi. Akode wa Satan alingbi ti tara ti sala na kusala ti pusu mo ti ke yanga ti Nzapa?

16. (a) Satan ayeke tara akode wa ti gboto azo yongoro na Nzapa? (b) Zabolo alingbi ti sala kusala na akode so tongana nyen ti handa mo?

¹⁶ Tongana ti so e bâ na chapitre 10, Satan ayeke sala kusala na akode nde nde ti tara ti gboto azo yongoro na Nzapa. Ti mbeni, lo yeke ga na ngangu “tongana bamara so atoto, na lo yeke gi zo so lo lingbi te lo.” (1 Pierre 5:8). So aye ti tene so lo lingbi ti pusu akamarade ti mo, afami ti mo wala ambeni zo nde ti kanga lege na mo na ngoi so mo yeke sala kue ti manda Bible na ti sala ye alingbi na ye so mo manda * (Jean 15:19, 20). Ti mbeni nga, “Satan mveni agbian tele ti lo si azo abâ lo tongana ange ti lumière.” (2 aCorinthien 11:14). Zabolo alingbi ti sala kusala na aye so zo abâ hio pëpe so ayeke sioni me so na lege ni lo lingbi ti handa mo si mo zia ti tambela tongana ti so Nzapa aye. Lo lingbi nga ti  sala kue ti tene mo nze, peut-être na pusungo mo ti duti na bibe so mo kpa ti mo ti nzere na lê ti Nzapa pëpe (aProverbe 24:10). Me atâa lo mû kode ti “bamara so atoto” wala ti “ange ti lumière”, tënë ti lo ni ayeke gi oko: ti lo, tongana atara na aye ti ngangu asi na mo, fade mo yeke zia lege ti kusala ti Nzapa. Mo lingbi ti kiri tënë na lo tongana nyen ti fa so mo ye ti mo ti duti be-ta-zo na Nzapa tongana Job?

17. Kota nda ti tënë so ayeke pusu e ti bata akomandema ti Jéhovah ayeke so wa?

¹⁷ Mo lingbi ti kiri tënë na Satan na dutingo na fini so amû ngia na Nzapa. Ti sala tongaso a hunda nyen? Bible akiri tënë: “A lingbi mo ndoye L’Eternel Nzapa ti mo na bê ti mo kue, na âme ti mo kue, na ngangu ti mo kue.” (Deutéronome 6:5). Na ngoi so ndoye ti mo teti Nzapa ayeke kono, mo yeke duti lakue na nzara ti sala ye so lo ku na mbage ti mo. Bazengele Jean asû na mbeti: “So ayeke ndoye ti Nzapa: e bata komandema ti Lo.” Tongana mo ndoye Jéhovah na bê ti mo kue, mo yeke bâ so “komandema ti Lo ayeke tongana nengo ye pëpe”.​—1 Jean 5:3.

18, 19. (a) Fa ambeni komandema so Jéhovah amû. (Bâ lembeti 122.) (b) E hinga tongana nyen so Nzapa ayeke hunda na e pëpe aye so ahon ngangu ti e?

¹⁸ Akomandema ti Jéhovah ni ayeke so wa? Ambeni komandema ni andu ambeni salango ye so a lingbi e ke ni. Na tapande, bâ molongo ti aye so a zia na lembeti 122 na gbe ti li ti tënë “ Kpe aye so Jéhovah ake”. A yeke aye so Bible ake ni polele. Gi na bango ni kozo tongaso, peut-être ambeni ye so a zia na popo ti aye so akpa ye so ayeke sioni pëpe. Me tongana mo gbu li awe na ndo ti aversê so a zia na lembeti so, mo yeke bâ ande ndara so asigigi na yâ ti andia ti Jéhovah so. Peut-être ti mo, kota kpale ni ahon kue ayeke duti gbiango ye so mo yeke ga na ni na yâ fini ti mo. Ye oko, ti duti na fini so amû ngia na Nzapa ayeke ga na zo ngia nga na nzerengo tele (Esaïe 48:17, 18). Na a yeke mbeni ye so mo lingbi ti sala. E hinga ni tongana nyen?

¹⁹ Jéhovah ayeke hunda lâ oko pëpe na e ti sala mbeni ye so lo hinga a hon ngangu ti e. (Diko Deutéronome 30:11-14.) Lo hinga  nzoni mingi ahon e mveni aye so alingbi na kate ti e, nga aye so ahon ngangu ti e (Psaume 103:14). Na ndo ni, Jéhovah alingbi ti mû na e ngangu ti ngbâ ti mä yanga ti lo. Bazengele Paul asû na mbeti: “Nzapa ayeke Be-Ta-Zo, fade Lo zia handa ahon ngangu ti i pëpe; me legeoko na handa so, fade Lo leke lege ti sigigi nga, si i lingbi gbu ngangu.” (1 aCorinthien 10:13). Ti mû maboko na mo ti gbu ngangu, Jéhovah alingbi même ti mû na mo “kota ngangu”. (2 aCorinthien 4:7). Na pekoni so lo gbu ngangu na gbele atara mingi, Paul alingbi lani ti tene: “Mbi lingbi sala ye kue na yâ Lo so asala si mbi wara ngangu.”​—aPhilippien 4:13.

20. Asalango ye wa so anzere na Nzapa a lingbi mo duti na ni? Ngbanga ti nyen asalango ye so ayeke kota mingi?

²⁰ Biani, ti mû ngia na Jéhovah, a hunda na mo pëpe gi ti kpe yongoro na aye so lo ke. A hunda nga na mo ti ye aye so lo ye (aRomain 12:9). Tongana mo hinga ambeni zo so mo na ala ayeke na bango ndo oko, na aye so agbu bê ti mo agbu bê ti ala nga, bê ti mo ayeke pusu mo pëpe ti ga ndulu na azo tongaso? Jéhovah nga ayeke sala tongaso. Ni la, manda ti ndoye aye so agbu bê ti Jéhovah mingi. A fa ambeni ye ni so na Psaume 15:1-5 (Diko.); aversê so afa na e tënë na ndo ti azo so Nzapa abâ ala tongana akamarade ti lo. Azo  so asala kamarade na Jéhovah ayeke fa na yâ fini ti ala ye so Bible ahiri ni “lengo ti Yingo” so abungbi “ndoye, tâ ngia, siriri, be-nze-pepe, nzobe, bê ti sala nzoye, be-biani, tâ be-ti-molenge, na ngangu ti kanga nzara ti tele”.​—aGalate 5:22, 23.

21. Ye nyen ayeke mû ande maboko na mo ti duti na asalango ye so amû ngia na Nzapa?

²¹ Ti diko na ti manda Bible lakue ayeke mû ande maboko na mo ti duti na asalango ye so amû ngia na Nzapa. Nga, ti hinga ye so Nzapa ahunda ayeke mû ande maboko na mo ti leke abibe ti mo si a gue oko na ti Nzapa (Esaïe 30:20, 21). Tongana mo ngbâ ti kpengba ndoye ti mo teti Jéhovah, fade mo yeke duti lakue na nzara mingi ti duti na fini so amû ngia na lo.

22. Fade mo yeke wara lege ti sala nyen tongana mo duti na fini so amû ngia na Nzapa?

²² A hunda na mbage ti mo ti sala ngangu si dutingo ti mo na yâ fini amû ngia na Jéhovah. Bible ahaka ngangu so mo yeke sala ti zia angbele salango ye ti lo tongana mbeni ngbele bongo so mo yeke zi ti yü fini ni (aColossien 3:9, 10). Me na ndo akomandema ti Jéhovah, wasungo psaume atene: “[Boi ti mo a]wara futa nzoni na lege ti bata tënë ni.” (Psaume 19:12). Mo nga kue mo lingbi ti bâ so dutingo na fini so amû ngia na Nzapa ayeke ga na aye ti nzoni mingi. Tongana mo sala tongaso, fade mo yeke kiri tënë na atënë ti zonga ti Satan na mo yeke zia ngia na bê ti Jéhovah.