Pacha chhaphchiykuna hukkunapas chinkapuqtin

SICHUS pipas ninman: “Manañan ima sasachakuypas kapunqañachu”, nispa chayri, ¿ima niwaqmi? Yaqapaschá niwaq: “Musphashankichu”, “manan tukukunmanchu” otaq “locoyapushankichá chayta ninaykipaqqa”, nispa.

Yaqapaschá manchay wayrakuna, lamar-qocha llaqtakunata apasqan, lloqllakuna, pacha chhaphchiykunapas mana hayk’aq tukukunanpaq yuyaykunchis, chaykunan ichaqa chinkapunqa. Manan runachu chaykunata chinkachinqa, runaqa manan yachanchu kay Pacha imayna kamasqa kasqanta nitaq atiyniyoqchu manchay wayrallatapas upallachinanpaq. Yachayniyoq Salomón nisqan hina: “Diospa lliw ruwasqanta rikurqani. Manan pipas kay pachapi Diospa ruwasqanta entiendeyta atinchu. Runaqa sinchitaña maskhanqa chaypas, manan chayta tarinqachu. Yachayniyoqña ninqa: Chaytaqa yachanin nispa chaypas, manapunin chaytaqa entiendenqachu”, nispa (Eclesiastés 8:17).

Manataq wayrallatapas runakunaqa upallachiyta atinkuchu chayqa, ¿pin pacha chhaphchiykunata hukkunatapas chinkachinqa? Kamaqnillanchismi, chaytan Biblia willan. Paymi tukuyta kamarqan: mayukunata, lamar-qochata, phuyukunata unutapas (Eclesiastés 1:7). Diosqa tukuy atiyniyoqmi, manan runakuna hinachu. Profeta Jeremiasmi Diosmanta nirqan: “¡Ay, Apu Señor Diosnilláy! Qanmi hatun atiyniyoq kallpaykiwan hanaq pachata kay pachatawan kamarqanki. Qanpaqqa manataqmi imapas sasaqa kanchu”, nispa (Jeremías 32:17). Chaymi tukuy Kamaq hina paylla runakunata sumaq thakpi kawsachinqa (Salmo 37:11; 115:16).

Chhaynaqa, ¿imaynatan Dios chaykunata chinkachinqa? Ñawpaqpi yachasqanchis hina, chaykuna rikusqanchisqa ‘kay tiempo p’uchukapunanpaqña’ kashasqantan rikuchiwanchis. Jesusmi nirqan: “Kaykuna hunt’akusqanta rikuspaykichisqa Diospa qhapaqsuyun qayllaykamushasqanta yachankichis”, nispa (Mateo 24:3; Lucas 21:31). Diospa Gobiernon kay pachata kamachiqtinqa manañan pacha chhaphchiykuna, lloqllakuna hukkunapas kanqañachu. Jehová Diosña chaykunata pay kikin tukuchinanpaq atiyniyoq chaypas, Churin Jesucristotan kamachirqan chayta tukuchinanpaq, paymantan profeta Daniel nirqan: “Paymi kamachikuy atiyta  chaskirqan, qhapaqchasqan karqan, rey kananpaq churasqan karqan, llapa llaqtakunan, hatun suyukunan, ima rimaytaña rimaqkunapas payta servinanku karqan”, nispa (Daniel 7:14).

Diospa wawan Jesucriston atiyta chaskirqan pachantinta sumaqman tukuchinanpaq, chhaynapi mana imatapas manchakuspa tiyananchispaq. Kay pachapi kashaspan pisillapi rikuchirqan lamar qochata, wayrata ima kamachisqanta. Huk kutinmi Galilea lamar qochapi kashaqtin “manchay sinchi wayra wayramurqan, chaymi unuqa boteman qhellakuspa hunt’aykusharqanña”. Qatikuqninkunan mancharikurqanku chaymi Jesuspa yanapayninta mañakurqanku. ¿Imatan pay ruwarqan? Qochatan nirqan: “¡Samp’ayay! ¡Upallay!” nispa. Hinan ‘wayraqa thanirqapurqan, [...] thaktaq kapurqan’. Chayta rikuspan paykunaqa ninakurqanku: “¿Pitaq kayri, chaytaq wayrapas, qochapas kasun?” nispa (Marcos 4:37-41).

Tiempoq pasasqanmantaq Jesusqa hanaq pachaman ripurqan chaymantataq atiyta kamachiytawan chaskirqan. Kunantaq Diospa Gobiernonmanta Reyña kaspa runaq llapa ñak’ariyninta chinkachinqa, chhaynapi thak mana imata manchakuspa tiyanankupaq.

Ichaqa, yacharqanchismi yaqa llapa sasachakuykuna pacha chhaphchiykuna hukkunapas millay runakunaq kawsanpi kasqanta. ¿Imatan Diospa Gobiernon paykunawan ruwanqa? Biblian nin: ‘Señor Jesusmi hanaq pachamanta atiyniyoq angelninkunawan nina rawray chawpipi rikhurimunqa. [Hinaspan] payqa Diosta mana reqsiqkunata, Señorninchis Jesucristoq allin willakuyninkunatapas mana kasukuqkunatawan muchuchinqa’, nispa. Arí, ‘paymi kay pacha waqllichiqkunata [tukuchiqkunata] wañuchinqa’ (2 Tesalonicenses 1:7, 8; Apocalipsis 11:18).

Chaymantataq “Reykunaq Reynin” Jesucristo kay pachapi imapas sucedesqanta controlanqa (Apocalipsis 19:16). Cristo kamachispaqa llapantan sumaqman tukuchinqa, manañan kanqañachu manchay wayrakuna, lloqllakuna pacha chhaphchiykunapas. Ruphayta chirita iman controlanqa sumaq hallp’a kananpaq, ch’akiriy tiempopas paray tiempopas runaq allinninpaqmi kanqa. Chhaynapin hunt’akunqa llaqtanman Jehová Diospa prometesqan, nirqanmi: “Ñoqan tiemponpi parachimpusqaykichis, hinan hallp’aqa ruruchinqa, sach’akunapas rurunqa”, nispa (Levítico 26:4). Diospa Gobiernonpi tiyaqkunaqa wasita hatarichispan manaña manchakunqakuñachu pacha chhaphchiy, lloqlla otaq hukkunapas thuninanmanta. Biblian prometen: “Wasitan wasichanqaku, hinaspan chaykunapi tiyanqaku, uvastan plantanqaku, chaypa rurusqantan mikhunqaku”, nispa (Isaías 65:21).

¿Imatan ruwawaq?

Qanpas wakin runakuna hinachá pacha chhaphchiykuna, lloqllakuna huk sasachakuykunapas mana kananpi tiyayta munashanki. Chhaynaqa, ¿imatan ruwawaq chaypi tiyanaykipaq? Diosta ‘mana reqsiqkuna’ ‘allin willakuyninkunata mana kasukuqkunapas’ manataq chaypi tiyanqakuchu chayqa, usqhayllan yachananchis imas Diospa munaynin kasqanta, imaynatas yanapakusunman kay pachata kamachinanpi chaytapas. Payqa munanmi payta reqsinanchista Gobiernonmanta allin willakuykunata uyarinanchistapas.

Chaypaqqa Bibliatan estudiananchis, chaypin yachachiwasun imakunatawan ruwananchis sumaq pachapi tiyanapaq chayta. Jehová Diospa testigonkunatan maskhawaq Bibliamanta astawan yachachisunaykipaq. Sichus kallpachakunki Diosta astawan reqsinaykipaq kasukunaykipaq chayqa, kay texton qanpi hunt’akunqa, “uyariwaqniymi ichaqa mana imanasqalla tiyanqa, mana imatapas manchakuspalla kawsanqa” (Proverbios 1:33).