Diospa akllasqan reyqa allinninchispaqmi kamachinqa
Diospa akllasqan reyqa allinninchispaqmi kamachinqa
“Señor Diospa Espiritunmi mana p’itiyta paywan kashanqa.” (ISA. 11:2.)
1. ¿Ima ninkun wakin runakuna kay pachapi imayna kawsay kashasqanmanta?
ASTROFÍSICO Stephen Hawking runan 2006 watapi nirqan: “Kamachikuqkunapas, runakunapas, kay pacha hallp’anchispas nishu mana allintaq kapushan chayqa, ¿atinkumanraqchu runakuna kay pachapi pachak watatawanraq kawsayta?” nispa. Huk periodicopas nirqanmi: “Pachantinpin mana tukuchiyta atirqanchischu wakcha kayta, nitaq runakunatapas yanapayta atirqanchischu thakpi kawsanankupaq, aswanpas astawanraqmi maqanakuy kashan. Thak kawsay kananpaqmi ichaqa imaymanata ruwarqanchis, [imaymana kamachikuqkunan karqan], amaña guerra kananpaqmi rikhurirqan Sociedad de Naciones nisqa, armas nucleares nisqakunatapas huñurqankun chayta manchakuspa mana maqanakunankupaq. Askha kutitataq guerrapi karqanchis amaña guerra kananpaq, chaymi manaña pipas creenchu guerrakunata tukuchinanchispi”, nispa (New Statesman).
2. ¿Imaynatan Jehová Dios rikuchinqaña paylla kamachinanpaq derechoyoq kasqanta?
2 Jehová Diosta serviqkunaqa yachanchisña chay runakunaq nisqanman hinapuni sucedeshasqanta, Bibliaqa sut’itan willan runakunaqa mana kamachikunankupaqchu kamasqa kasqankuta (Jer. 10:23). Jehová Diosllan derechonpiqa kashan kamachiqninchis kananpaq, allinta kawsananchispaq kamachikuykunata churananpaq, imapaqchus kamasqa karqanchis chayman hina kawsananchispaq niwananchispaqpas. Diosqa pisi tiempollamantan kay pachapi llapan kamachikuqkunata, Gobiernonta mana kasukuqkunatapas chinkachinqa, hinallataq ‘kay pacha kamachiq’ Satanaspa makinpi, huchaq kamachinpi puriq runakunatapas (2 Cor. 4:4).
3. ¿Imatan Isaías willarqan Mesiasmanta?
3 Mosoq pachapiqa Mesiaspa kamachisqanwanmi Jehová Diosqa rikuchinqa ancha allin kamachikuq kasqanta (Dan. 7:13, 14). Profeta Isaiasmi nirqan: “Wit’usqa kurkumanta ch’ikchimuq hinan Isaipa mirayninmanta huk rey paqarimunqa, saphinmantan ch’ikchi hina phutumunqa. Señor Diospa Espiritunmi mana p’itiyta paywan kashanqa, ahinapin yachayniyoq allin yuyayniyoq kanqa, payqa kusa yuyaykuqmi allin kallpayoqmi kanqa, Señor Diospa munaynintan reqsinqa, paytan manchakunqa”, nispa (Isa. 11:1, 2). ‘Wit’usqa kurkumanta ch’ikchimuqqa’ Criston. ¿Imaynatan espíritu santo payta yanapan allin kamachiq kananpaq? ¿Ima allinkunatan chaskisun kay pachata kamachimuqtin? ¿Imatan ruwananchis chaykunata chaskinanchispaq? Kay estudiopin chaykunamanta yachasunchis.
Diosmi yachachin rey kananpaq
4-6. ¿Imanaqtinmi Jesús kanqa allin Rey, Uma Sacerdote, Juez ima?
4 Jehová Diosmi munan llapa kamachisqan runakuna mana huchayoqman tukupunankuta. Chaypaqmi ichaqa necesitanchis yachayniyoq khuyapayakuq Reyta, Uma Sacerdoteta, Juezta ima. Chaymi Diosqa akllarqan Jesusta, santo espiritunwantaq prepararqan chay llank’aykunata allinta hunt’ananpaq. ¿Imanaqtinmi mana iskayrayananchischu chaymanta? Qatiqninpi chayta qhawarisun.
5 Jesusllan Jehová Diostaqa allinta reqsin. Jesusqa waranqa-waranqa watakunan Taytanwan kuska tiyashan, manan mayqen angelpas Dioswanqa tiyarqanchu chhaytukuy unaytaqa. Chay tiempopin Jesusqa anchata Taytanmanta yacharqan, chaymi paytaqa sutichakun “mana rikuna Diospa rikch’ayninmi”, nispa (Col. 1:15). Hinaspapas Jesús kikinmi nirqan: “Ñoqata rikuwaqqa Yayatan rikun”, nispa (Juan 14:9).
6 Jehová Diospa tukuy kamasqankunataqa Jesusllan allinta reqsin hinallataq runakunatapas. Biblian nin: “Paywanmi Diosqa kamarqan hanaq pachapi tukuy ima kaqkunatapas, kay pachapi kaqkunatapas, rikusqa kaqkunatapas, mana rikusqa kaqkunatapas [...]. Cristoqa tukuy imaymanamantapas ñawpaqtañan karqan”, nispa (Col. 1: 16, 17). Jehová Dios tukuy imaymanata kamashaqtinqa Jesusmi ‘llank’aysirqan’. Chaymi allinta reqsin Diospa tukuy imaymana kamasqankunata, hinallataq ñosqhonninchistapas. Payqa ancha yachayniyoqpunin (Pro. 8:12, 22, 30, 31).
7, 8. ¿Imaynatan santo espíritu Jesusta yanaparqan kay pachapi predicashaqtin?
7 Jesusqa Diospa espirituntan chaskirqan. Pay kikinmi nirqan: “Señor Diospa Espiritunmi ñoqapi kashan, wakchakunaman allin willakuykunata willanaypaqmi akllawarqan. Payqa kachamuwarqan presokunaman kacharisqa kanankuta willanaypaq, ñawsakunaman qhawarinankuta willanaypaq. Payqa kachamuwarqan sarunchasqakunata kacharinaypaq, Señor Diospa llaqtanta sumaq qhawarinan p’unchaykuna chayamusqanta willanaypaq”, nispa (Luc. 4:18, 19). Bautizakuqtinmi Jesustaqa santo espíritu yuyarichirqan hanaq pachapi tukuy imaymana yachamusqanta, kay pachapi Mesías hina imakuna ruwanantapas (leey Isaías 42:1, Lucas 3:21, 22; Juan 12:50).
8 Jesusqa mana huchayoq allin yuyayniyoq runan karqan, chaymantapas Diospa espiritunmi paypiqa hunt’a karqan. Chaymi kay pachapiqa mana pipas pay hinaqa allin runa allin yachachiq karqanchu. Bibliaq nisqan hina, “runakunaqa yachachikuyninmanta muspharqanku” (Mat. 7:28). Jesusqa yacharqanmi runakunaqa huchasapa kasqankurayku, Diosmanta mana yachasqankurayku sasachakuykunapi tarikusqankuta. Yachallarqantaqmi runakunaq sonqonpi imachus kasqanta, chaymi paykunataqa sonqonkupi imachus kasqanman hina trataq (Mat. 9:4; Juan 1:47).
9. ¿Imaynapin yachanchis Cristoqa allin Reypuni kananta?
9 Jesusqa runa hinan kawsarqan. Jesusqa huchasapa runakunawanmi kay pachapi runa hina kawsarqan, chaymi payqa allin rey kanqa. Apóstol Pabloq nisqan hina, Jesusqa “tukuy imapipas wawqenkuna hinapuni kanan karqan. Ahinapi Diospa ñawpaqenpi khuyapayakuq hunt’aq uma sacerdote [kananpaq], runakunaq huchankunatapas wañusqan sacrificiowan pampachachinanpaq. Pay kikinmi ñak’arirqan wateqasqa kaspa, chayraykun payqa wateqasqakunatapas yanapayta atin” (Heb. 2:17, 18). Chaypi nisqan hina, Jesusqa ‘wateqaykunapin’ tarikurqan, chaymi atin sasachakuykunawan ñak’ariqkunata khuyapayayta. Kay pachapi kashaspaqa maytan sonqonta nanachikurqan runakunaq ñak’arisqanwan. Paymanqa llapa runakunan mana manchakuspa asuykuqku: wist’ukuna, ñuk’ukuna, sarunchasqakuna, Diosmanta yachay munaqkuna, hinallataq wawakunapas (Mar. 5:22-24, 38-42; 10:14-16). Hatunchakuq, “Diosta mana munakuq” runakunan ichaqa mana uyariyta munaqkuchu cheqnikuqkutaq kanpas (Juan 5:40-42; 11:47-53).
10. ¿Imaynatan Jesús rikuchirqan ancha munakuwasqanchista?
10 Jesusqa ñoqanchisraykun wañurqan. Chay ruwasqanwanmi yachallanchistaq Jesusqa allin kamachiq kananta (leey Salmo 40:6-10). Pay kikinmi nirqan: “Pillapas amigonkunarayku wañuspanmi aswan munakuq kasqantaqa rikuchikun. Chaymanta aswan munakuqqa manan kanchu”, nispa (Juan 15:13). Kay pachapi gobiernokunaqa kamachisqanku runakunaq llank’asqankuwanmi allinta kawsanku, Jesusmi ichaqa runakunarayku wañurqan (Mat. 20:28).
¿Ima allinkunatan chaskisun Jesús sacrificakusqanwan?
11. ¿Imaraykun mana iskayrayananchischu Jesusqa tukuy mana allin kaqmanta kacharichiwananchista?
11 Jesús kikinmi Uma Sacerdote kayninpi yanapawasun sacrificio ruwasqanwan allin kaqkunata chaskinanchispaqqa. Kay pachapi imaymana ruwasqanwanmi yachanchis Waranqa Wata kamachimuqtin imakunata ruwananta, chaykunawanqa kusikusunchis Diospaq hunt’aq kaspallanchismi. Cristoqa hampirqan onqosqakunata, wist’ukunata, ñuk’ukunata, wañusqakunatapas kawsarichirqanmi, askha runakunatan mikhuchirqan, wayratapas thanichirqanmi (Mat. 8:26; 14:14-21; Luc. 7:14, 15). Chaykunataqa manan atiyniyoq kasqanta rikuchinanpaqchu ruwarqan, aswanpas munakuq khuyapayakuq kaspanmi. Lepra onqoyniyoq runatapas ancha khuyapayakuywanmi qhaliyachirqan (Mar. 1:40, 41). Kamachimuspaqa chhaynatan llapa runakunata khuyapayanqa.
12. ¿Imaynatan hunt’akunqa Isaiaspa qelqasqan profecía?
12 Iskay waranqa wata ñawpaqta hinan Jesusqa kay pachapi runakunata Diosmanta yachachiyta qallarirqan, hamuq tiempopipas chaytaqa ruwashallanqan huk kamachiqmasinkunapiwan. Chhaynapin hunt’akunqa profeta Isaiaspa qelqasqan, chaypin nin: “Imaynan lamar-qochaqa unuwan hunt’a kashan, chay hinan kay pachaqa Señor Diosta reqsiq runakunawan hunt’a kanqa”, nispa (Isa. 11:9). Jesusqa yachachiwasunchá kay pachata, chaypi imaymana kaqkunatapas allinta cuidananchispaq, qallariypiqa Adanmi chayta ruwanan karqan. Waranqa Wata tukukapuqtinqa Génesis 1:28 textopi Jehová Diospa nisqanpas, Jesuspa sacrificionwan imakuna chaskinanchispas llapanmi hunt’akapunqa.
Allin juezmi kanqa
13. ¿Imaynatan Jesús rikuchirqan chanin ruwaq kasqanta?
13 Jesusqa “kawsaqkunaqpas wañuqkunaqpas Diospa churasqan Juez[mi].” (Hech. 10:42.) Maytan kusikunchis Jesusqa Diospa akllasqan juez kasqanmanta, paypiqa manan ima mana allinpas tarikunchu, chanin-kaywanpas cheqaq-kaywanpas p’achawan hinan churakun (Isa. 11:5). Chaymantapas sut’itan qhawarichirqan munapayayta, iskay uya kayta, tukuy mana allin kaqtapas cheqnikusqanta, ñak’ariq runakunata mana khuyapayaqkunatapas anyarqanmi (Mat. 23:1-8, 25-28; Mar. 3:5). Payqa yacharqanmi runaq sonqonpi ima kasqantapas, chaymi mana piwanpas q’otuchikuqchu (Juan 2:25).
14. ¿Imaynatan kay tiempopi Jesús rikuchishan chanin ruwaq kasqanta? ¿Imakunatan tapukunanchis?
14 Jesusqa kunankamapas chanintan imatapas ruwashan, chaytan yachanchis pachantinpi predicacionta runakunaman yachachiytapas umallishasqanpi. Chay llank’ayqa Diospa munasqanman hinapunin hunt’akunqa, manan pi runapas, ima gobiernopas, ima mana allin espiritupas qolluchiyta atinqachu. Chayraykun mana iskayrayananchischu Armagedonpi Diosqa chanin-kaynin sut’ita rikukunanmanta (leey Isaías 11:4; Mateo 16:27). Tapukunanchis: “Predicaq rispay, ¿Jesús hinachu runakunata qhawarishani? ¿Tukuy atisqaytachu Jehová Diospaq llank’ashani onqosqaña otaq imaynapiña tarikuspaypas?” nispa.
15. ¿Imatan yuyarinanchis tukuy sonqowan predicananchispaq?
15 Tukuy sonqowan predicananchispaqqa yuyarinanchismi chay llank’ayta aparinanchispaqqa Jehová Dios kamachiwasqanchista. Paymi chaytaqa Churinwan umallishan, santo espiritunwanpas yanapawanchis hunt’ananchispaq. Chay llank’ayta aparispaqa Diosta, espiritunwan pusasqan Reytawanmi yanapakushanchis, ¿ancha allinpaqchu chayta qhawarishanchis? Jehová Diosmi qanchis millón más cristianokunata kallpachashan 236 nacionkunapi Gobiernonmanta predicanankupaq, runakunan ichaqa paykunata qhawarinku ‘mana estudioyoqta’ hina (Hech. 4:13).
Kallpachakusun Cristowan bendicionkunata chaskinapaq
16. ¿Imaynatan yanapawanchis Génesis 22:18 textoq nisqan?
16 Jehová Diosmi Abrahamman prometerqan: ‘Simiyta kasukusqaykiraykun mirayniyki kay llapan ayllukunapaq samincha kanqa’, nispa (Gén. 22:18). Chay textoq nisqanwanmi Diosta munakuqkunaqa mana iskayrayanchischu Diospa prometesqan Mesiaswan askha bendicionkuna chaskinanchista. Chayraykun kusikuywan Diospa munayninta ruwanchis.
17, 18. ¿Ima nirqanmi Jehová Dios Israel runakunata, imatan chaymanta yachanchis?
17 Abrahampa miraynin Israel runakunatan Jehová Dios nirqan: “Kasukuqtiykichisqa, tukuy kay saminchakunata chaskinkichis”, nispa (Deu. 28:2). Kunanpas cristianokunaqa Diospa bendicionninkunata chaskinanchispaqqa ‘kasukuqmi’ kananchis. ¿Imaynatan rikuchisunman kasukuq kasqanchista?
18 Kasukuq kaspaqa Bibliaq, allin yuyayniyoq hunt’aq kamachiq nisqanman hinan imatapas ruwasun (Mat. 24:45). Kasukusunmi Diostapas Churintapas. Jesusmi nirqan: “Manan llapa ‘¡Señor! ¡Señor!’ niwaqniychu hanaq pacha qhapaqsuyumanqa haykunqa, aswanpas hanaq pachapi kaq Yayaypa munayninta ruwaqllan haykunqa”, nispa (Mat. 7:21). Diosta kasukuspaqa llaqtanpi paypa churasqan umallikunaq ima kamachiwasqanchistapas tukuy sonqon ruwasun (Efe. 4:8, NM).
19. ¿Imatan ruwananchis Diospa bendicionninta chaskinanchispaq?
19 Diospa churasqan runakuna ukhupin tarikunku Umalli T’aqapi llank’aqkuna, paykunan pachantinpi llapa cristianokunaq allinninpaq llank’anku (Hech. 15:2, 6). Manan qonqananchischu Cristoq wawqenkunata imayna tratasqanchisman hina “manchay ñak’ariypi” juzgasqa kananchista (Mat. 25:34-40). Chayrayku Diospa bendicionninta chaskinanchispaqqa hanaq pachapaq akllasqa cristianokunatan tukuy atisqanchista yanapananchis.
20. a) ¿Ima ruwanayoqmi kanku Diospa churasqan umalli runakuna? b) ¿Imaynatan rikuchisunman chay iñiqmasinchiskunata ancha allinpaq qhawarisqanchista?
20 Diospa churasqan runakunan kallankutaq sucursalkunamanta encargakuqkuna, iñiq t’aqakunata watukuq umallikuna, iñiq t’aqapi kaq umallikuna ima, paykunan nombrasqa karqanku Diospa espiritunwan (Hech. 20:28). Chay iñiqmasinchiskunan yanapawanchis ‘iñiypi huk-nisqalla-kaymanpas Diospa Churinta allin reqsiymanpas llapallanchis chayananchispaq, allin takyasqa runa, Cristoq hunt’asqa sayaynin hina sayayniyoq wiñasqa kaymanpas’ chayananchispaq (Efe. 4:13). Chay michiqkunaqa ñoqanchis hinan pantaq runakuna kanku, chaywanpas agradecekuywan yanapawasqanchista chaskikusun chayqa, Diospa allin qhawarisqanmi kasun (Heb. 13:7, 17).
21. ¿Imaraykun tukuy sonqo kasukunanchis Diospa Churinta?
21 Pisi tiempollamantan Jesusqa kay pachapi Satanaspa kaqninkunata tukuchipunqa. Chayta ruwaqtinqa, paymi yanapawasun wiñay kawsayman aypananchispaqqa, ‘ancha askha runakunataqa’ paymi ‘kawsay unu pukyukunaman’ pusanqa (Apo. 7:9, 16, 17). Chayrayku tukuy sonqo kasukusun Jehová Diospa espiritunwan pusasqan Reyta.
¿Imatan yacharqanchis kay textokunamanta?
[Tapuykuna]
[17 paginapi dibujo]
Jesusqa ancha khuyapayakuq kasqantan rikuchirqan Jairoq ususinta kawsarichispa
[18 paginapi fotokuna]
Pachantinpi predicaciontaqa Jesusmi umallishan