Jesuspa wañusqanmi kacharichiwanchis

“Churipi iñiqqa wiñay kawsayniyoqmi, Churipi mana iñiyta munaqmi ichaqa chay kawsayman mana haykunqachu, aswanmi Diospa phiñakuynin paypaqqa kaqlla kashan.” (JUAN 3:36.)

1, 2. ¿Imaraykun kay revistata ruwakuyta qallarirqan?

KAY revistan 1879 watapi octubre killapi huknin yachachikuyninpi nirqan: “Allin yuyaywan Bibliata estudiaqkunaqa ancha allinpaqmi qhawarinku Cristoq wañusqanta”, nispa. Khaynata kallpachaspataq tukurqan: “Amapuni ima ruwasqanchiswanpas huchamanta kacharichiwananchispaq Cristoq wañusqantaqa pisichasunchu”, nispa (leey 1 Juan 2:1, 2).

² Kay revistaqa 1879 watapin ruwakuyta qallarirqan julio killapi. ¿Imaraykun ruwakurqan? Jesuspa huchamanta kacharichiwasqanchista ancha allinpaq qhawarichinanpaqmi. 1800 watakuna tukuytan cristianoman tukuq religionkuna astawanraq iskayrayayta qallarirqanku Jesús wañusqanwan huchamanta kacharichiwasqanchista. Chaymi kay revistaq yachachikuyninkunaqa “tiempollanpi” chayamuq mikhuna hina karqan (Mat. 24:45). Chaymantapas chay tiempopiqa askha runakunan evolución nisqapi creeyta qallarirqanku, chay yachachikuyman hinaqa manas runakunaqa huchayoqchu kanku, aswansi pisi-pisimanta aswan allinman tukupushanku, chaysi mana imamantapas kacharichinata necesitankuchu. Chhayna yachachikuykunamanta cuidakunanpaqmi Timoteoman Pablo khaynata yuyaycharqan: “Imatachus Dios yachachirqasunki chayta waqaychay. Ama uyariqpas tukuychu Dios contra thawtiykunataqa, ‘allin yachay’ nispa sutichasqa yanqa churanakuykunatapas.  Chay hina yachachikuykunata qatikuspankun wakinkunapas cheqaq iñiymanta t’aqakapunku”, nispa (1 Tim. 6:20, 21).

3. ¿Ima tapuykunatan kay estudiopi kutichisun?

³ Manan mayqenninchispas ‘iñiymantaqa t’aqakapuyta’ munasunmanchu. Chaymi tapukunanchis: “¿Imaynapin Jesuspa wañusqan allinninchispaq? ¿Imaraykun Jehová Diospaqpas Jesuspaqpas sinchi llakikuy karqan? ¿Imatan ruwananchis Jesuspa wañusqan Diospa phiñakuyninmanta librawananchispaq?” nispa.

Atisunmanmi Diospa phiñakuyninmanta librakuyta

4, 5. ¿Imaynapin yachanchis millay runakunapaq Dios phiñasqa kasqanta?

⁴ Bibliaq willasqan hina, Adanpa huchallikusqanmantapachan runakunapaqqa “Diospa phiñakuynin [...] kaqlla kashan” (Juan 3:36). Chaymi llapanchis wañunchis. Satanasqa manan imaymana ñak’ariykunamanta librayta atiwanchischu, nitaq ima gobiernopas llapan necesitasqanchista qoyta atiwanchischu (1 Juan 5:19). Chaymi runakunaqa ñak’arishanku guerrawan, mana allin kawsaywan, wakchayaywan ima.

⁵ Jehová Diosqa manan millay runakunataqa allinpaqchu qhawarin, chaymi “phiñakuyninta rikuchimun payta mana manchakuq llapa runakunaman” (Rom. 1:18-20). Chayraykun Diospa kamachikuyninkunata mana kasukuyta munaq runakunaqa mana allinpi tarikunqaku. Biblian nin: “Hallp’a pachaman hich’aykamuychis Diospa k’arak phiñakuyninwan hunt’a chay qanchis hatun p’ukukunata”, nispa (Apo. 16:1). Chay textoq nisqanman hinan kay tiempopiqa lliw runakunaman willakushan Diospa juicionkunamanta. Qelqanchiskunapipas chaykunamantaqa willakushallanmi.

6, 7. ¿Ima llank’aytan akllasqa cristianokuna umallishanku? ¿Imatan runakuna ruwayta atinkuraq?

⁶ Chhaynaqa, ¿atinkumanraqchu runakuna Satanasta qhepanchaspa Diosman asuykuyta? Atinkumanraqmi, Jehová Diosqa munanmi payman kutirikunankuta. ‘Cristoq rantinpi willanankupaq churasqa’ hanaq pachapaq akllasqa cristianokunan huk hatun llank’ayta umallishanku llapa nacionmanta runakunaq allinninpaq. Chaywanmi lliw runakunata nishanku: “Dioswan allipunaychis”, nispa (2 Cor. 5:20, 21).

⁷ Pablon nirqan: “Jesusmi hamushaq manchay ñak’ariymanta qespichiwaqninchisqa”, nispa (1 Tes. 1:10). Jehová Diosqa manchay phiñakuyninta runakunaman rikuchinqa huchankumanta mana kutirikuqkunata ‘wiñaypaq ñak’arichispan [“wañuchispan”, NM]’ (2 Tes. 1:6-9). Bibliaq nisqan hina, “Churipi iñiqqa wiñay kawsayniyoqmi, Churipi mana iñiyta munaqmi ichaqa chay kawsayman mana haykunqachu, aswanmi Diospa phiñakuynin paypaqqa kaqlla kashan” (Juan 3:36). Chaypi nisqan hina, kay millay kawsay Diospa phiñakuyninpi tukukapuqtinqa Jesuspi iñiqkunallan mana wañunqakuchu.

¿Imaynapin kacharichisqa kanchis?

8. a) ¿Imaynatan Adanwan Evawan kawsankuman karqan? b) ¿Imaynatan Jehová Dios rikuchirqan rimasqanman hinapuni chanin ruwaq kasqanta?

⁸ Jehová Diosqa mana huchayoqtan Adanta Evatawan kamarqan. Kasukunkuman karqan chayqa, pachantinmi paraíso kapunman karqan,  chaypitaq wawankunawan kusisqa huk-nisqalla kawsankuman karqan. Ichaqa manan Diospa kamachisqanta kasukurqankuchu, chaymi Diosqa paykunata wañuyman huchacharqan, Edén huertamantapas qarqopurqan. Huchayoqtaq kapurqanku chayqa, wawankupas huchallayoqtaqmi nacerqan. Chaymantataq machu-payaman tukupuspanku wañupurqanku, chhaynapin sut’ita rikukurqan Jehová Diosqa rimasqanman hinapuni imatapas chaninta ruwasqanta. Diosmi paykunata nirqan kamachisqanta mana kasukuspaqa wañupunankuta, chay rimasqanqa hunt’akurqanmi.

9, 10. a) ¿Imaraykun Adanpa wawankuna wañunchis? b) ¿Imaynapin wiñaypaq wañuymanta kacharichisqa kasunman?

⁹ Adanpa wawankuna kasqanchisraykun llapa runakuna huchayoq nacenchis, chaymi pay hina wañupullanchistaq. Jehová Diosqa huchamanta pagota chaskispallan wañuymanta librayta atiwasunman karqan. Chaymi ñoqanchispas Pablo hina nisunman: “Yachanchismi Diospa kamachikuy siminqa espiritual kasqanta, ñoqan ichaqa aycha runalla kani, huchaq kamachin kanaypaq vendesqa. ¡Ay, ñoqa runamanta! ¿Pitaq kay wañuyman aysaqniy cuerpomanta kacharichiwanqa?” nispa (Rom. 7:14, 24).

¹⁰ ¿Imaynatan Jehová Dios chanin kamachikuyninkunaman hina huchanchismanta pampachawasunman, wiñaypaq wañuymantapas kacharichiwasunman? Munakusqan Churinta kachamuspan, chhaynapi mana huchayoq runa hina kay pachapi nacespa wañusqanwan huchamanta kacharichiwananchispaq. Jesusqa manan Adán hinachu ‘huchallikurqan’ (1 Ped. 2:22). Payqa atinmanmi karqan mana huchayoq wawakunayoq kayta. Ichaqa manan chaytachu munarqan, aswanmi Diospa enemigonkunaq wañuchisqan kayta akllakurqan, chhaynapi Adanpa mirayninta huchamanta kacharichinanpaq, wañusqanpi iñispa wiñay kawsayman aypanankupaqpas. Biblian nin: “Diosqa ch’ullallan, hinallataqmi Diostawan runakunatawan allipunachiqpas ch’ullalla, paymi Jesucristo runa. Jesucristoqa pay kikinmi wañuyman hap’iykachikurqan, llapa runa huchankumanta kacharichisqa kanankupaq”, nispa (1 Tim. 2:5, 6).

11. a) ¿Imawanmi rikch’anachisunman huchamanta kacharichisqa kasqanchista? b) ¿Pikunan huchankumanta kacharichisqa kanku?

¹¹ Huk rikch’anachiywan entiendesun imaynatachus Jesús wañusqan kacharichiwasqanchista. Huk bancoq dueñonkunan askha runakunaq qolqenta hap’ikapunkuman, chay runakunataq wakchayapunkuman, manu ima kankuman. Chay dueñokunata carcelmanña wisq’anku chaypas, qolqenkuta pierdeq runakunaqa khuyaypichá tarikunkuman. Ichaqa sichus huk qhapaq runa paykunata khuyapayaspa chay bancota rantikapuspa qolqenkuta kutichipunman manunkuta paganankupaq chayqa, kusisqachá kankuman. Chay qhapaq runa hinan Jehová Diospas ancha munakusqan Churin Jesuswan Adanpa mirayninta rantikapurqanku, chhaynapi manunkuta pagaspa huchamanta wañuymantawan kacharichisqa kanankupaq. Chaymi Bautizaq Juanqa Jesusmanta nirqan: “Qhawariychis, paymi Diospa Corderon runakunaq huchankunata pampachaq”, nispa (Juan 1:29). Huchankumanta pampachasqa runakunaqa kanku kawsashaqkuna wañusqakuna iman.

Sinchitan llakikurqanku

12, 13. ¿Imaynan Abraham sientekunman karqan Isaacta wañuchinanpaqña kashaspa? ¿Imatan chaymanta yachanchis?

¹² Manan entiendesunmanchu hayk’atachus Jehová Dioswan Jesuswan llakikurqanku huchamanta kacharichiwananchispaq chayta, ichaqa Bibliapi willakuykunawanmi huk chhikanta entiendesunman. Abrahammanta yachasunchis. Diosmi payta nirqan: “Kunanqa munasqayki sapallan churiyki lsaacta pusay, hinaspa Moriah hap’iyman riy, chaypin payta ruphachina sacrificiota haywamuwanki, ñoqa nisqayki chay huknin orqo patapi”, nispa (Gén. 22:2-4). Chay hallp’aman chayananpaqqa kinsa p’unchaytan Abrahamqa purinan karqan, chaykamaqa imaynatachá llakikurqan wawanta sacrificiopi haywananta yuyaykuspa.

 ¹³ Chaymantapas maytachá llakikurqan Diospa nisqan orqoman chayaspa wawanpa makinkunata chakinkunata wataspa perqasqan altar pataman churaykuspa. Wawanta sacrificananpaq cuchillota hoqarispapas aswantaraqchá sonqonqa llakikuymanta nanarqan. Imaynaraqchá Isaacpas sientekurqan altar patapi kuchillowan nak’asqa kananta suyakushaspa. Diospa angelninmi ichaqa tiemponpi Abrahamta hark’arqan wawanta ama wañuchinanpaq. Chay kutipi Abrahamwan churinwan ruwasqankumantan yachanchis, Satanaspa runankuna Jesusta wañuchisqankuqa Jehová Diospaq ancha llakikuy kasqanta. Imaynan Isaacpas listo kasharqan sacrificasqa kananpaq, chhaynallataqmi Jesuspas listo kasharqan ñoqanchisrayku ñak’arispa wañunanpaq (Heb. 11:17-19).

14. ¿Imatan Jehová Diosmanta yachanchis Jacobpa sinchi llakikuypi tarikusqanwan?

¹⁴ Jacobmanta yachaspapas astawanmi entiendesunman Jehová Dios imayna sientekusqanmanta. José wawanmi paypaqqa aswan munasqa karqan, huk churinkunan ichaqa envidiakuspanku cheqnikurqanku. Huk kutinmi Jacobqa Joseta kamachirqan wawqenkuna watukuq rinanpaq, paykunaqa Hebrón hallp’a tiyasqanku wichay ladopin 100 kilometropi hina ovejakunata michisharqanku. Wawqenkunaña cheqnikuqku chaypas, Joseqa tukuy sonqowanmi kasukurqan taytanpa kamachisqanta. Wawanpa p’achanta yawarchasqata rikuspan Jacob nirqan: “¡Wawaypa p’achantáq! Ima phiña animalchá Josetaqa llik’irqarispa mikhurqon”, nispa. Payqa askha p’unchaykunan sinchi llakikuypi tarikurqan (Gén. 37:33, 34). Jehová Diosqa manaña runakuna hinachu llakikuyninta rikuchin chaypas, Jacob imayna sientekusqanwanmi huk chhikanta entiendenchis kay pachapi Wawanta ñak’arichispa wañuchishaqtinku imayna sientekusqanta.

Wañusqanqa allinninchispaqmi

15, 16. a) ¿Imaynatan Jehová Dios rikuchirqan Cristoq sacrificion chaskisqanta? b) ¿Imaynapin Jesuspa sacrificion allinniykipaq?

¹⁵ Jehová Diosqa Wawantan kawsarichimpurqan  espíritu cuerpoyoqta (1 Ped. 3:18). Chay qhepamanmi Jesusqa 40 p’unchay rikhurirqan qatikuqninkunaman iñiyninkupi kallpachananpaq, hinantinpi predicanankupaq yachachinanpaqwan. Chaymantataq hanaq pachaman wichapuspa sacrificionpa valorninta Diosman ofrecerqan wañusqanpi iñiqkunaq allinninpaq. Diosqa chaskirqanmi Jesuspa sacrificionta, chaytan rikuchirqan 33 watapi Pentecostés fiestapi, Jerusalenpi cristianokuna huñusqa kashaqtinku Cristowan santo espiritunta kachaykamuspa (Hech. 2:33).

¹⁶ Chaymi Cristoq qatikuqninkunaqa runakunaman nirqanku huchankumanta pampachasqa kanankupaqqa Jesucristoq sutinpi bautizakunankuta, chhaynapi Diospa phiñakuyninmanta ayqenankupaq (leey Hechos 2:38-40). Chay p’unchaymantapachan Diosqa llapa nacionkunamanta waranqanpi runakunata llaqtanman pusamushan Cristoq sacrificionpi iñisqankurayku paywan amigontin kanankupaq (Juan 6:44). Ichaqa, ¿allinkunata ruwasqanchisraykuchu wiñay kawsay suyakuyta chaskirqanchis? ¿Chinkachipusunmanchu chay suyakuyta? Chaykunamantan kunanqa yachasunchis.

17. ¿Imaraykun valorananchis Diospa amigon kasqanchista?

¹⁷ Manaña pipas huchamanta kacharichinapaq hinachu kanchis chaypas, Cristoq sacrificionpi iñisqanchisraykun askha runakuna Diospa amigon kanchis, kay pachapi wiñaypaq kawsaytapas suyakunchis. Ichaqa manachus cuidakusunman chayqa, Diosmantan t’aqakapusunman. Chayraykun sapa p’unchay rikuchinanchis “Jesucristo wañuspa kacharichi[wasqanchismanta]” anchata agradecekusqanchista, chhaynapin phiñakuynin p’unchaypi Diospa pakaykusqan kasunchis (Rom. 3:24; leey Filipenses 2:12).

Iñishallasun Cristoq wañusqanpi

18. ¿Imaynatan rikuchisunman Cristoq sacrificionpi iñisqanchista?

¹⁸ Jesucristopi iñisqanchistaqa hukninpi rikuchinchis payta kasukuspanchismi (Juan 3:36, NM). Sacrificionmanta agradecekuspaqa kallpachakusunmi kamachikuyninkunaman hina kawsananchispaq, mana allin ruwaykunamanta karunchakunanchispaqpas (Mar. 7:21-23). ‘Qhelli huchapi puriyta’, ‘tukuy mana chanin kayta’, “asichikuq qhelli simikunatapas” mana saqepuyta munaqkunaqa Diospa phiñakuynin p’unchaypin wañupunqaku; chay huchakunamanqa astawan urmanku qhelli ruwaykunata qhawaqkunan (Efe. 5:3-6).

19. ¿Imakunatan ruwananchis Cristoq sacrificionpi iñisqanchista rikuchinapaq?

¹⁹ Cristoq sacrificion huchamanta kacharichiwasqanchista agradecekuspaqa ‘Diosllapaqñan kawsananchis’ (2 Ped. 3:11). Chaymi hap’inanchispuni tiempota Diosmanta mañakunanchispaq, Bibliata estudiananchispaq, huñunakuykunaman rinanchispaq, familiantin Diosta yupaychananchispaq, hinallataq predicananchispaqpas. “Amataq allinkaqta ruwaytapas yanapakuytapas qonqa[sunchu], chay hina sacrificiokunawanmi Diosqa kusikun.” (Heb. 13:15, 16.)

20. ¿Imatan hamuq tiempopi chaskisun p’uchukaykama Jesuspa sacrificionpi iñiqkuna?

²⁰ Jehová Dios kay pachapi millay runakunata chinkachipuqtinqa anchatan kusikusun tukukuykama Cristoq sacrificionpi iñisqanchismanta, chayta ancha allinpaq qhawarisqanchismantapas. Mosoq pachapiqa wiñaypaqmi Jehová Diosta agradecekusun Wawanpa sacrificionwan huchamanta wañuymantawan kacharichiwasqanchismanta (leey Juan 3:16; Apocalipsis 7:9, 10, 13, 14).

¿Imaynatan kutichiwaq?

• ¿Imaraykun necesitanchis kacharichisqa kayta?

• ¿Imaynan Jehová Dios sientekurqan Wawanpa wañusqanwan?

• ¿Imaynapin Cristoq sacrificakusqan allinninchispaq?

• ¿Imaynatan rikuchisunman Jesuspa sacrificionpi iñisqanchista?

[Tapuykuna]

[13 paginapi foto]

Atiwaqraqmi Jehová Dioswan allipunakapuytaqa

[15 paginapi dibujokuna]

Abrahampa, Isaacpa, Jacobpa imayna sientekusqankupi yuyaymanaspan entiendenchis Jehová Diospas Jesuspas maytukuy llakikusqankuta