GRECIA nacionmanta willakuq Heródoto sutiyoq runam, 2.500 wata ñawpataraq Egipto nacionpi runakunamanta kaynata qellqarqa: “Egiptopi apu runakunapa convido ruwasqankupim, mikuyta tukuruptinku huk kaqnin runa chaypi kaqkunapa muyuriqninpi, huk cajonpi kullumanta sumaq llaqllasqa hinaspa pintasqa yaqa huk metro otaq parten metro sayayniyoq ayata muyuchin, hinaspam mikuqkunaman qawachispan sapakamaman nin: ‘Qaway hinaspa tomakuy kusirikuy, wañuspaykiqa pay hinam kanki’”, nispa.

Manam Egiptopi runakunallachu kawsaymantawan wañuymantaqa chaynata piensarqaku. Kunan tiempopi runakunapas ninkum: “Mikukuy, tomakuy hinaspa kusirikuy”, nispa. Wañuypi tukunanchik kaptinqa, ¿imanasqataq kawsachkasparaq mana kusirikunchikchu? ¿Imanasqataq allin kaqkunata ruwaspalla kawsakuna? Imapas wañuywan tukuptinqa allinmi kawsachkaspallaraq imatapas ruwayninchikqa. Kawsarimuypi mana creeq runakunapa imayna piensasqankumanta rimaspanmi apostol Pablopas nirqa: ‘Wañuqkuna mana kawsarimuptinqa allintam ninku: “Mikukusun, tomakusun, ichapas paqarin wañukusun”’, nispa (1 Corintios 15:32).

Pabloqa manamá nichkarqachu wañukuqkuna wiñaypaq qonqasqa kanankumantachu. Payqa manam iskayrayarqachu kawsarimunankumanta nitaq wiñaypaq kawsanankumantapas. Chaynataqa piensarqa Jesucristo kawsarimusqanmanta yachaspanmi, paypaqqa manam pipas chay pasasqantaqa neganmanchu. a Jesucristopa kawsarimusqanwanmi punta cristianokunapa iñiyninkupas allin kallpanchasqa karqa.

 Chaynaqa, ¿imanasqataq ñoqanchikpaqa ancha allin Jesucristopa kawsarimusqanqa? ¿Imaynatam yachanchik chay pasakusqanta? Qawasunchik Corinto llaqtapi iñiqmasinkunaman Pablopa qellqasqanta.

Corintopi wakin cristianokunaqa manam kawsarimuypiqa creerqakuchu, wakinkuñataqmi iskayrayaqku. Punta kaq cartanta Pablo qellqaspanmi, paykunata qawachirqa kawsarimuy mana kaptinqa imakuna yanqa kasqanta. Chaymi kaynata nirqa: “Wañuqkuna mana kawsariptinqa manachiki Cristopas kawsarirqachu. Cristo mana kawsariptinqa yanqachiki kay willakusqaykuqa, manataqchiki iñisqaykichikpas valenchu. Chayna kaptinqariki ñoqaykuqa kaniku Diospa llulla testigonkunach [hinaspapas] yanqapaqchiki iñirqankichik, chaynaqa hinallaraqchiki huchapi kachkankichik. [. . .] Cristopi iñikuqkunapas wañukuspaqa chinkasqachiki kachkanku”, nispa (1 Corintios 15:13-18).

“[Rikuriykurqam] pichqa pachak masnin huñunasqa wawqe-panikunaman [. . .]. Chaymantañataqmi rikuriykurqa Jacoboman, chaymantañataq llapallan apostolkunaman. Qepatañataqmi ñoqaman rikuriykuwarqa” (1 Corintios 15:6-8).

Pablom sutillata qawachirqa wañusqakuna mana kawsarimuptinqa Jesucristopas mana kawsarimusqanmanta. Jesucristo mana kawsariptinqa, yanqachiki otaq hatun llullachiki kanman allin noticiamanta willakuyqa. Jesucristopa kawsarimusqanqa cristianokunapa reqsisqa yachachikuyninmi karqa, chaymi tupan kay yachachikuykunawan: Diospa llapallan kamachiq kasqanwan, Diospa sutinwan, Gobiernonwan hinaspa salvakunanchikmanta Bibliapi yachachikuykunawan. Jesucristo mana kawsariptinqa Pablopa hinaspa wakin apostolkunapa willakusqankupas yanqachiki kanman karqa.

Jesucristo mana kawsarichisqa kaptinqa cristianokunapa iñiyninpas yanqapaqchiki kanman hinaspa llullapichiki creenmanku. Hinaspapas Pablowan wakin cristianokunaqa manachiki Jesucristopa kawsarimusqallanmantachu llullakuchkanmankuqa, aswanqa Jehova Diosmantapas llullakuchkanmankum, paykunapa nisqanman hinaqa paymi kawsarichirqa. Chaymantapas, “Cristoqa wañurqa huchanchikkunaraykum” nisqa yachachikuypas llullachiki kanman karqa, kikin Salvawaqninchikpas wañuymanta mana salvasqa kaspanqa, manachiki hukkunatapas salvayta atinmanchu (1 Corintios 15:3). Chaynaqa, iñiyninrayku wañuchisqa cristianokuna hinaspa wakin wañuq cristianokunapas yanqa suyakuyniyoqchiki karqaku.

Chaymi, Pablo kaynata nirqa: ‘Kay pachapi kawsanallapaq Cristopi confiakuspanchikqa llapan runakunamantapas aswan llakipayanam kachkanchik’, nispa (1 Corintios 15:19). Wakin cristianokuna hinam Pablopas tukuy imata saqerqa, ñakarirqa, qatikachasqa karqa hinaspa wañuypa patanpipas tarikurqa kawsarimuypi iñisqanrayku. ¡Mana yuyayniyoqchá kanman karqa kawsarimuypi creesqan cuento hinalla kaptinqa!

Apostol Pabloqa manam kawsarimuy llulla kasqantachu piensarqa. Payqa yacharqam wañusqanmanta Jesus kawsarichisqa kasqantaqa, chaymi Corinto llaqtapi kaqkunaman kaynata nirqa: “Bibliapa nisqanman hinapas Cristoqa wañurqa huchanchikkunaraykum. Bibliapa nisqanman hinam pampasqa kaspan kawsarimurqa kimsa punchawninman. Hinaspam rikuriykurqa Pedroman, chaymantañataqmi rikuriykurqa apostolninkunaman, chaymantañataq pichqa pachak masnin huñunasqa wawqe-panikunaman. Wakinkunaqa kawsakuchkanraqmi, wakinkunam ichaqa wañukunña. Chaymantañataqmi rikuriykurqa Jacoboman, chaymantañataq llapallan apostolkunaman. Qepatañataqmi ñoqaman rikuriykuwarqa”, nispa (1 Corintios 15:3-8).

Pabloqa mana iskayrayaspam willakurqa huchanchikrayku Jesucristopa wañusqanmanta, pampasqa  kasqanmanta hinaspa kawsarimusqanmantapas. ¿Imanasqataq seguro karqa? Puntataqa achka runakuna chay pasakusqanta rikusqankuraykum. Kawsarimuq Jesusqa wakinpim rikurirqa sapakamaman chaynataq kikin Pablomanpas, rikurirqataqmi aslla runakunaman hinaspa pichqa pachak masnin runakunamanpas, wakinkuqa cuentopaq hapispankum mana creerqakuchu kawsarimusqanmanta willakuytaqa (Lucas 24:1-11). Paykunamanta wakinqa Pablopa tiemponpipas hinallaraqmi kawsachkarqaku chay pasasqanmanta willakunankupaq (1 Corintios 15:6). Chay pasakusqanta iskay-kimsalla rikuptinkuqa mana creenapaq hinapaschá kanman, ichaqa pichqa pachak masninmi rikurqaku.

Chaymantapas, Jesucristopa wañusqanmanta, pampasqa kasqanmanta hinaspa kawsarimusqanmanta rimaspanmi Pabloqa iskay kutikama nirqa: ‘Bibliapa nisqanman hinam’, nispa. Huk rimaypiqa, Hebreo Rimaypi Qellqasqa Diospa Palabranpi willakuymi cumplikuchkarqa, chaytaqmi qawachirqa Jesus Mesias kasqantapas.

Bibliapa nisqanta hinaspa runakunapa rikusqanta yachachkaspankupas wakinkuqa hinallam iskayrayaqku Jesus kawsarimusqanmantaqa, chaynam kunanpas pasakun. Wakinkuqa piensankum Jesuspa cuerponta qatiqninkuna suwaruspanku, kawsarirunmi nisqankuta. Jesuspa qatiqninkunaqa manam imata ruwaspankupas burlakuyta atinmankuchu karqa Jesuspa cuerponta waqaychaq soldadokunataqa. Wakinkuqa nirqakum yanqa rikchakapusqallanta. Ichaqa chayna nisqankuqa yanqam, chaytaqa rikurqaku achka runakunam hinaspa achka sitiokunapim. Chayna kaptinqa, manachiki challwata kankaykuspanqa qatiqninkunaman qonmanchu karqa, Galileapi ruwasqanman hinaqa (Juan 21:9-14). Manataqmi ninmantaqchu karqa  chakinkunatawan makinkunata llapchaykunankupaqqa (Lucas 24:36-39).

Wakinkuqa piensankutaqmi, Jesuspa kawsarimusqanmanta willakuyqa qatiqninkunapa cuentota hatarichisqanku kasqanta. Ichaqa, ¿imapaqtaq chayta ruwanmanku karqa? Kawsarimusqanmanta willakuspankum burlakunata, ñakariykunata hinaspa wañuytapas tarirqaku. ¿Imanasqamá tukuy chaykunataqa pasanmanku karqa yanqa kaptinqa? Jerusalenpipas willakuytam qallaykurqaku enemigonkupa qayllanpi, paykunaqa yanqamantam tumpaykuyta munarqaku.

Jesuspa kawsarimusqanmi qatiqninkunataqa kallpancharqa ima sasachakuy hinaspa ñakariyña kaptinpas paymanta hinalla willakunankupaq. Kawsarimuy cheqap kasqanmi cristianokunapa iñiynintaqa kallpancharqa. Punta cristianokunaqa manam allin yachachiq runa wañusqanmanta willakuspallachu vidankutaqa wañuypa patanpi churarqaku. Chaytaqa ruwarqaku Jesuspa kawsarimusqanmanta willakunankupaqmi, chaymi qawachirqa payqa Jesucristo hinaspa Diospa Churin kasqanta chaynataq paykunata yanapaq, atiyniyoq, kawsaq runa kasqanta. Kawsarisqanqa qawachintaqmi qatiqninkunapas kawsarimunankumanta. Jesus mana kawsarimuptinqa, manachiki cristianokunapas kanmankuchu karqa, manataqchiki haykapipas uyarinchikmanchu karqa.

Chaynaqa, ¿imapitaq yanapawanchik Jesucristopa kawsarimusqanqa?