Familiapaq Consejokuna

Wawa-churikuna imayna correginamanta

Johnmi nin: Warma kaspay mana allinta portakuptiymi tayta-mamayqa manaraq castigawachkaspan ñoqawan rimaqku imanasqa chayna rurasqaymanta. * Kunanqa warmi churiykunata corregispaymi tayta-mamaypa ejemplonta qatipakuni. Alison sutiyoq señoraymi ichaqa mana ñoqa hinachu uywasqa karqa. Tayta-mamanqa chaylla piñakuqmi karqaku, chaymi wawa-churinkuta castigaqku paykunawan manaraq rimachkaspa. Chaymi wakinpiqa piensani chayna uywasqa kasqanrayku churiykunata tayta-maman hina corregisqanta.

Carolmi nin: Pichqa watayoq kachkaptiymi ñoqata hinaspa kimsa ñañaykunatapas taytay saqeruwarqaku, manam haykapipas yuyawarqakuchu. Necesitasqaykuta qowanankupaq mamay anchata llamkasqanraykum, ñoqaña sullkaykunataqa cuidarqani. Tayta-mama hina kasqayraykum warmamasiykuna hinaqa mana imatapas rurarqanichu. Chaymi kunanqa imapas allin rurasqa kananta munani. Wawaykunata corregispaymi pantasqankumanta llumpayta piñakuni. Yachaytapunim munani imanasqa chayna rurasqankumanta. Qosay Marcosmi ichaqa mana chaynachu. Payqa chayllam imatapas allicharun. Taytanqa llampu sonqo hinaspa kasuchikuqmi karqa, kuyakuywanmi señorantapas cuidarqa. Chaymi qosayqa warmaykuwan ima sasachakuy kaptinqa kuyakuywan chaylla allicharun, hinaspam chaypiqa manaña piensanchu.

JOHNPA hinaspa Carolpa nisqankum kayta qawachin: runakunaqa wawa-churinkutam uywanku paykuna imayna uywasqa kasqankuman hina. Imayna uywasqa kasqanku mana chaynalla kaptinqa, wawa-churinkutam piensasqankuman hina correginqaku. Chayna kasqankum wakinpiqa sasachanman casado vidankuta.

Wawa-churiyoqkunaqa yachankum wawakunata allinta yachachispa uywayqa llumpay sasa kasqanta, chaytaqa rurananku tuta-punchawmi. Chaykunawan pisipasqankum paykunataqa astawan sasachanman. Joannawan qosan Davidmi iskay wawata uywarqaku, Joannam nin: “Wawaykunataqa kuyanim, wakin kutipim ichaqa llumpayta rabiachiwaq. Manam puñuyta munaqkuchu puñunankupaq  kamachiptiy, chaymantapas tutaraqmi rikcharuqku. Piwanpas rimaqtam sapa kuti mana saqewaqchu. Kaypi-chaypim saqeruqku zapatonkuta, pachankuta hinaspa pukllanankutapas, mikusqankutapas hinallapim saqeruqku.”

Jackpa señoranmi, iskay kaq warmi wawan wachakusqan qepata llumpayta onqorurqa, Jackmi nin: “Achka kutitam llamkayniymanta pisipasqa kutimurqani hinaspam llullu wawata yaqa tukuy tuta atiendenay karqa. Chaymi llumpayta sasachakurqaniku mayor churiyta correginaykupaq. Payqa llumpaytam sientikuq sullkanta atiendeptiyku”.

Wawa-churinkuta imayna uywanankumanta tanteaspanku mana entiendenakuspankuqa, imallamantapas piñanakurunmankum. Chay sasachakuyta mana allichaspankuqa ichapas rakinasqa hinaña tarikunmanku. Chayta qawaspam wawa-churikunaqa hikutanmanku munasqankuta ruranankupaq. Hinaptinqa, ¿Bibliapa mayqan yachachikuyninkunataq casadokunata yanapanman huk sonqolla kanankupaq chaynapi churinkuta allinta uywanankupaq?

Iskaynikichikpaq tiempota rakiychik

Qaritawan warmita Dios casarachispanqa kamachirqam manaraq wawa-churiyoq kachkaspanku chaynataq warmakuna wiñaruspanku pasakuptinkupas kuskalla kanankupaq. Casado vidamantam Biblia nin: ‘Runaqa manam rakinmanchu Diospa kuskanchasqantaqa’, nispa (Mateo 19:6). Chay textopa ñawpaq kaq versiculopim Diosqa nirqaña tayta-mamankuta wawa-churikuna wiñaruspa ‘saqenankumanta’ (Mateo 19:5). Chaynaqa, casado vidaqa manam wawa-churikunata uywanallapaqchu, nitaq paykunata uywaypas tukuy tiempopaqchu. Tayta-mamakunaqa tiempotam rakinanku wawa-churinkuta yachachinankupaq, ichaqa allinta yanapanankupaqqa iskayninkum huk sonqolla kananku.

Hinaptinqa, ¿imata ruraspankutaq huk sonqolla kanmanku tayta-mamakunaqa? Chaypaqqa iskayninkum paykunallapaq tiempota rakinanku, chaynapi familiankupa allinninpaq imatapas rimanankupaq hinaspa amistadninku astawan kananpaq. Manamá facilchu chay rurayqa. Alison sutiyoq señoram nin: “Iskayniyku sapallayku kanaykupaq kachkaptiykum, sullka kaq qayamuwanku otaq mayor kaq soqta watayoqñataqmi waqaspan niwanku pinturanta mana tarisqanmanta”.

Davidwan Joannapas warmankuta ima horallapi puñuchispam paykunapaq tiempochakuqku. Joannam nin: “Nirqanikum imam horallapi puñunankupaq. Chaynatam tiempochakuq kaniku iskayllayku kaspayku huk ratollapas rimanaykupaq”, nispa.

Chayna rurayqa tayta-mamatam yanapan tiempoyoq kanankupaq, yanapantaqmi wawa-churinkutapas kikillankupi mana llumpayta piensanankupaq (Romanos 12:3). Chaynata ruraptinkum wawa-churikunaqa yachanqaku tayta-mamanku kuyasqanta, ichaqa manam suyanqakuchu paykunallapi piensanankutaqa nitaq munasqallanku rurakunantaqa, aswanmi tayta-mamankupa imatapas ruranankupaq tanteasqankuta rurananku.

KAYTAPAS RURAWAQMI. Warmakunata kamachiychik imay hora puñunankupaq hinaspa cumplichiychik. Sichum imatapas necesitasqankurayku otaq yakuta tomanankurayku nisqaykichik horapi mana puñuptinkuqa entiendenaykichikmi. Ichaqa manam saqenaykichikchu sapa kuti imatapas nispanku munasqanku horapi puñunankutaqa. Sichu 5 minutota saqeykunaykichikta mañakuptinkuqa, controlaychik cumplinankupaq. Chay tiempo cumplikuruptinqa, Bibliapa nisqanman hinam “arí” otaq “manam” nisqaykichikta cumplinaykichik (Mateo 5:37).

Huk sonqolla kaychik

Proverbios librom kaynata nin: “Churilláy, kasukuyá taytaykipa anyasusqaykitaqa [. . .], amayá qonqaychu mamaykipa yachachisusqaykitaqa”, nispa (Proverbios 1:8). ¿Imatam kay texto yachachiwanchik? Warmakunataqa  taytanpas otaq mamanpas kamachinmanmi. Ichaqa tayta-mamakunapa imayna uywasqa kasqanku tupaptinpas, manapaschá llapanpichu acuerdopi kanqaku wawa-churinkuta imayna correginankupaq hinaspa imatapas imayna allichanankupaq tanteasqankupiqa. Chaynaqa, ¿imatam rurawaqchik?

Johnmi nin: “Tayta-mamakunaqa huk sonqollam kananchik hinaspa warmakunapa qayllanpiqa manam atipanakunachu”, nispa. Payqa yachanmi chay rurayqa sasa kasqanta. Nintaqmi: “Warmakunaqa tukuymantam cuentata qokunku. Mana uyarinanpaq hina rimaptiykupas churiyqa cuentatam qokun mana acuerdopi kasqaykumanta”, nispa.

¿Imaynatam Johnwan Alison sasachakuyninkuta allicharqaku? Alisonmi nin: “Wawayta imayna corregisqan mana gustawaptinqa, suyanim waway lloqsinanta hinaspañam paypa mana uyarisqanta qosaywan rimani ima piensasqaymanta. Manam munanichu mana acuerdopi kasqaykuta servichikuspa munasqan ruranantaqa. Mana acuerdopi kasqaykumanta waway cuentata qokuptinqa, yachachinim Jehová Diosta llapallayku kasukunaykumanta, hinaspam nini: ‘Ñoqam taytaykita kasukuni qamñataqmi taytaykitawan ñoqata kasuwanaykiku’”, nispa (1 Corintios 11:3; Efesios 6:1-3). Johnmi nin: “Iskayniyku kachkaptiyku ima sasachakuypas kaptinqa ñoqam warmaykutaqa corregini. Ichaqa chay sasachakuymanta señoray Alison astawan yachaptinqa pay allichanantam saqeni hinaspam tanteasqantapas allinpaq hapini. Mana acuerdopi kaspayqa, chaymantañam rimaniku”.

Hinaptinqa, ¿imatataq rurawaqchik chayna sasachakuykuna casado vidaykichikta mana sasachananpaq hinaspa wawa-churiykichikpas respetasunaykichikpaq?

KAYTAPAS RURAWAQMI. Wawa-churikichikta imayna uywanamanta hinaspa imapipas mana acuerdopi kasqaykichikmanta rimanaykichikpaq tiempochakuychik. Kallpanchakuychik sapakamapa tanteasqanta entiendeq kanaykichikpaq, respetaychiktaq wawa-churikichikwan sapakama imayna kasqaykichiktapas.

Allin tayta-mama hinaspa casado vidapi allin kanapaq

Wawa churikunata allinta uywayqa manamá facilchu. Wakin kutipiqa mana kallpayoq hinañam tayta-mamakunaqa tarikunmanku. Ichaqa manam qonqanankuchu wawa-churinku wiñaruspanku wasinkumanta ripukunankutaqa, chaynapim iskayllankuña qepanqaku. Chay punchaw chayamuptinqa, ¿imaynataq tarikunkichik? ¿Allinchu kankichik icha rakinasqa hinachu tarikunkichik? Allin kanaykichikpaqqa Bibliapa kayna nisqanmi yanapasunkichik: “Chulla runalla kanamantaqa iskay runam aswan allinqa. Iskayninkum llamkasqankumanta [. . .] pagonkuta chaskinqaku. Iskayninkumanta huknin wichiykuptinqa hukninmi wichiqta hatarichinqa” (Eclesiastes 4:9, 10).

Tayta-mamakunapa yanapanakusqankuqa allinpaqmi kanqa. Carolmi nin: “Qosaypa sumaq kayninkunataqa reqsirqanim, ichaqa warmaykuta atiendespaykum cuentata qokuni wakin sumaq kayninkunamantapas. Warmaykuta kuyakuywan uywasqanmanta piensaspaymi astawan kuyani hinaspa respetanipas”. Alisonpa qosan Johnmi nin: “Señoraymi astawan kuyakuq rikurirun, chaymi sapa punchaw astawan kuyani hinaspa admirani”, nispa.

Tayta-mamakunaqa allinmi tarikunqaku, sapallanku kanankupaq tiempochakuspa hinaspa warmankuta uywanankupaq huk sonqolla kaspankuqa. Chaynata ruraptikichikqa yaqapaschá wawa-churikichikkunaqa ejemploykichikta hamuq tiempopi qatipakunqaku.

[Willakuy]

YUYAYMANANAPAQ TAPUKUYKUNA

▪ ¿Hayka tiempotataq sapa semana rakini warmi-qarilla kanaykupaq?

▪ Warmaykunata qosay otaq señoray corregiptin, ¿imaynatam yanapasqayta qawachini?