Kaytam willakun Leonard Smith

Mozollaraq kachkaptiymi Bibliamanta iskay textokuna sonqoyman chayarurqa. Punta kaqmi karqa Zacarias 8:23. Kunan qanchis chunka wata pasaruptinpas, yuyariniraqmi haykapi chay textopa nisqanta entienderusqaymanta, chaypim nin ‘chunka runakuna’ “Juda casta runamanta” hapipakuspanku kayna nisqankuta: “Qamkunawan riytam munaniku, uyarirunikum Dios yanapasusqaykichikta”, nispa.

CHAY Juda casta runaqa tupanmi hanaq pachaman rinankupaq suyakuyniyoq cristianokunawan, ‘chunka runakunañataqmi’ tupan ‘sapaq ovejakunawan’ otaq Bibliapa nisqanman hina, “Jonadabkuna” nispa chay tiempopi qayasqaykuwan (Juan 10:16). * Kaymanta allinta yachaspaymi, musyakururqani hanaq pachaman rinankupaq suyakuyniyoq cristianokunata yanapaptillay, kay Pachapi wiñay kawsayta chaskinaymanta.

Iskay kaq textoñataqmi karqa Mateo 25:31-46. Chaypim Jesusqa tupanachispan rimarqa ‘ovejakunamanta’ hinaspa ‘cabrakunamanta’. ‘Ovejakunaqa’ tupanmi tukupay tiempopi Diospa chaskisqan serviqninkunawan. Chaskisqam kanku Cristopa wawqenkunata kay Pachapiraq kachkaptinku yanapasqankumanta. Mozollaraq kachkaspaymi kaynata piensarqani: “Ovejanta hina Jesucristo chaskiwananta munaspayqa, paypa wawqenkunatam yanapanay hinaspa kasukunay Dios paykunawan kasqanrayku”, nispa. Chayna piensasqayqa allintam yanapawarqa 70 wata masninña.

“¿IMAYNATAM ÑOQAQA YANAPAKUNI?”

Mamayqa Inglaterra nacionpi Betel wasipa huñunakunanku salonpim 1925 watapi bautizakururqa. Chay salonqa reqsisqam karqa Tabernáculo de Londres nisqawan, chaypim huñunakurqaku chay lawpi yachaq iñiqmasinchikkuna. Ñoqaqa 1926 watapim nacerqani, octubre killapa 15 kaq punchawpi. Hinaspam Dover sutiyoq llaqtapi kasqan asambleapi, 1940 watapa marzo killanpi bautizakururqani. Biblia kuyasqayqa astawanmi pisi-pisimanta wiñarqa. Mamayqa hanaq pachaman rinanpaq suyakuyniyoqmi karqa, chaymi niyman ‘Juda casta runamanta hapipakusqayqa’ mamaywan qallarisqanta. Chay tiempokunapiqa, papaywan paniyqa manam Jehová Diostaqa servirqakuchu. Inglaterra nacionpa Gillingham llaqtapi kaq congregacionpim karqaniku, chay congregacionpiqa yaqa llapallankum hanaq pachaman rinankupaq suyakuyniyoq karqaku. Mamaypa kusikuywan predicasqanqa qatipakunapaqmi karqa.

1941 kaq watapa septiembre killapim, Leicester llaqtapi apakurqa asamblea. Chaypim uyarirqani pim llapallan kamachiq kasqanmanta yachachikuyta. Chaypim chayllaraq entienderurqani, Jehová  Dios Llapallan Kamachiq kasqanta yanapay hinaspa payman sonqo kaypas ancha allin kasqanmanta.

Chay asambleapiqa nirqam precursor kay ancha allin kasqanta hinaspam mozo-sipaskunata kallpancharqa precursor kanankupaq. “Diospa llaqtanpi precursorkuna imayna yanapakusqanku”, nisqa yachachikuypim tapukurqani: “¿Imaynatam ñoqaqa yanapakuni?”, nispay. Asamblea tukuruptinqa, kallpanchasqam tarikurqani hanaq pachaman rinankupaq suyakuyniyoq cristianokunata predicaypi astawan yanapakunaypaq. Chaypipunim precursor kanaypaq qellqasqay papelta qoykurqani.

GUERRA TIEMPOPI PRECURSOR KASQAY

1941 watapa diciembre killapim, precursor especial kayta hayparurqani, chaypiqa 15 wataypim kachkarqani. Predicaqmasiymi karqa mamaypuni, ichaqa huk watallamantam saqerurqa onqosqanrayku. Chaymantañataqmi Ron Parkin cristiano predicaqmasiy karqa, paymi kunanqa Puerto Rico Betel wasimanta encargakuqkunamanta huk kaqnin kachkan.

Paywanmi kamachisqa karqaniku Kent lawpa, Broadstairs hinaspa Ramsgate llaqtakunaman rinaykupaq, hinaspam yachanaykupaq wasita alquilarqaniku. Sapa killam precursor especial kaspayku 40 chelines (otaq 8 dolar) qollqeta chaskirqaniku. Ichaqa alquilasqayku wasita pagaptiykum mikunaykupaqqa manaña puchuwaqkuñachu hinaspam imawan mikunaykutaqa mana yacharqanikuchu. Chaywanpas Diosqa necesitasqaykutaqa haykapipas qowaqkum.

Bicicletatam anchata servichikurqaniku llasaq qepiykuta apanaykupaq hinaspapas sasachawaqkum Norte lawmanta llumpay wayrapas. Chaymantapas Alemania runakunapa avionninkuwan kachamusqanku bombankunaqa, Kent lawpa qawallantam Londres lawman riq. Huk kutipim bicicletayta wikataspay sanqoman laqakururqani, hinaptinmi huk bomba qawallayta pasaruwaspan waklawniqpi toqyarurqa. Chayna kaptinpas, Kent lawpi precursor kasqayqa ancha kusikunapaqmi karqa.

BETEL WASIPI LLAMKASQAY

Mamayqa anchatam rimawaq Betelmanta. Niwaqmi: “Anchatam munayman Betel wasipi kanaykita”, nispa. Anchatamá kusikurqani 1946 watapa enero killapi, Londres Betel wasipi 3 semanakuna llamkanaypaq qayaramuwaptinku. Tukuruptiyñataqmi Betel wasimanta encargakuq Pryce Hughes iñiqmasinchik niwarqa qepakunaypaq. Chaypi kasqayqa anchatam yanapawarqa hamuq punchawkunapaq.

Chay watakunapiqa 30 llamkaqkunam Betelpi karqaniku, yaqa llapaykum solterokuna karqaniku. Karqataqmi hanaq pachaman rinankupaq suyakuyniyoq cristianokuna, paykunam karqa: Pryce Hughes, Edgar Clay hinaspa Jack Barr iñiqmasinchikpas, paymi chaymanta karqa Jehová Diospa Llaqtanpi Punta Apaqkunamanta huk kaqnin. ¡Mayna sumaqmi karqa mozollaraq kaspay Jesucristopa wawqenkunawan kuska llamkasqayqa! (Gal. 2:9.)

Huk kutipim huk iñiqmasinchik niwarqa punkupi huk cristiana maskawasqanmanta. Riruptiymi mamay kasqa wallwanpi bolsayoq. Niwarqam llamkayniyta mana sasachananpaq mana yaykunanmanta, hinaspanmi chay bolsata qoykuwaspan pasakurqa. Chaypim apamuwasqa chiripi hinakunaypaq hatun sacota. Chay rurasqanqa yuyarirachiwarqam Diospa serviqnin Anamanta, paymi Samuel warmachanman Diospa templonpi serviptin sotanachanta aparqa (1 Sam. 2:18, 19).

 GALAAD ESCUELAPI KASQAY

1947 watapim, Betelpi llamkaq pichqa iñiqmasiykunawan rirqaniku Estados Unidospi Galaad Escuelaman. Qatiqnin watamanmi 11 kaq Galaad Escuelamanta lloqsirqaniku. Chay escuelapa apakusqan Nueva York llaqtapiqa llumpay chirim kakurqa. Chaymi anchata agradecekurqani mamaypa qowasqanta.

6 killa Galaad Escuelapi kasqayqa mana qonqanapaqmi karqa. Anchatamá yanaparuwarqa chay escuelapi 16 nacionkunamanta iñiqmasinchikkunawan kasqayqa. Allin yachachisqa kaspaykupas, ancha allintaqmi karqa yuyayniyoq iñiqmasinchikkunawan kuska kasqaykupas. Rimarisaq kimsamanta: Lloyd Barry, payqa chaypi estudiaqmasiymi karqa; Albert Schroeder, payqa huk kaqnin yachachiwaqniykum karqa, hinaspa John Booth, payqa escuelapa kasqanpi haciendamanta encargakuqmi karqa. Kimsankum chaymanta karqaku Diospa Llaqtanpi Punta Apaqkuna. Anchatam chaninchani paykunapa consejo qowasqankuta hinaspa Diosmanwan llaqtanman sonqo kasqankumantapas.

CONGREGACIONKUNATA WATUKUSQAY, KAQLLA BETELPI KASQAYPAS

Galaad Escuelata tukuruptiymi Estados Unidos nacionpa Ohio llaqtapi congregacionkunata watukunaypaq kamachisqa karqani. 21 watallaypiraq kachkaptiypas, iñiqmasinchikkunaqa anchatam chaninchawaq. Chayna servisqaypim yuyayniyoq iñiqmasiykunamanta anchata yacharqani.

Killakuna pasayllatam aswan yachachisqa kanaypaq Brooklyn Betel wasiman qayarachiwarqaku. Chaypim reqsirurqani: Milton Henschel, Karl Klein, Nathan Knorr, Thomas J. Sullivan hinaspa Lyman Swingle cristianokunata. Llapankum chaymanta Diospa Llaqtanpi Punta Apaqkuna karqaku. ¡Anchatam yacharqani imayna llamkasqankumantawan imayna kawsasqankumanta! Astawanmi Diospa llaqtanpi hapipakuyta qallaykurqani. Chaymantañataqmi kaqmanta rirqani Europa lawman Diosmanta hinalla willakunaypaq.

Mamaymi 1950 watapa febrero killapi wañukurqa. Hinaptinmi taytaywan hinaspa Dora paniywan allinta rimarqaniku. Tapurqanim mamayku wañukuptinqa hinaspa ñoqapas wasipi manaña kaptiyqa Dios serviymanta ima piensasqankuta. Paykunaqa reqsirqakum hanaq pachaman rinanpaq suyakuyniyoq yuyaqña Harry Browning cristianota, paywanmi Biblia estudiayta qallaykurqaku. Watallamantam papaywan paniyqa bautizakururqaku. Chaymantañataqmi Gillingham congregacionmanta siervo karqa. Papay wañukusqan qepamanmi, paniyqa casarakururqa congregacionpi punta apaq Roy Moreton cristianowan, hinaspam 2010 watapi wañukunankama Diosta servirqa.

FRANCIA NACIONPI SERVISQAY

Escuelaypim warmallaraq kaspay estudiarqani, alemán, latín hinaspa francés rimaykunata. Astawanmi sasachakurqani francés rimayta yachanaypaq. Chaymi iskayrayarqani Francia Betel wasipi llamkanaypaq niwaptinku. Chaypim hanaq pachaman rinanpaq suyakuyniyoq Henri Geiger yuyaqña cristianowan llamkarqani, payqa Betel wasimanta encargakuqmi karqa. Llamkayniy sasaniraq kasqanraykum achkapi pantarqani, ichaqa chaykunamantam yacharqani.

Chaymantapas 1951 watapim, Londres lawpi chayllaraq apakusqan huk law nacionniyoqkunapaqwan asambleapi yanapakunay karqa. Chay llamkaypi yanapawananpaqmi Betelman hamurqa congregacionkunata watukuq mozollaraq Léopold Jontès cristiano. Payqa tiempopa risqanman hinam Betel wasipi encargakuq karqa. Chay asambleaqa  Palais des sports (Palacio de los deportes), nisqapim apakurqa, chayqa karqa Eiffel nisqa hichpanpim. Chay asambleamanmi hamurqaku 128 nacionkunamanta. Tukusqan punchawpim Franciamanta 6.000 Testigokuna anchata kusikurqaku 10.456 runakuna huñunakusqankumanta.

Franciaman chayllaraq chayaruspayqa, sasachakurqanim francesta rimanaypaq. Manchakurqanim rimaspay pantarunaymanta. Ichaqa chayna pantaptinchikmi pipas yanapawasun allintaña rimanapaq.

Hinaptinmi francés rimayta allinta yachanaypaq huk escuelaman rirqani. Huñunakuyniy mana kasqanpim sapa tuta riq kani. Chaymi allintaña rimayta qallaykurqani, hinaspam Betel wasipi francesmanta inglesman tikraypi yanapakurqani chaynataq inglesmanta francesmanpas. Ancha kusikunapaqmi karqa allin yuyayniyoq confianza sirvientepa qellqankunata francés rimayniyoq iñiqmasiykunapaq tikraypi yanapakusqayqa (Mat. 24:45-47).

CASARAKUSQAYWAN HUK RURAYKUNA CHASKISQAY

1956 watapim unayña reqsisqay Esther cristianawan casarakurqani, payqa Suiza nacionniyoq precursoram karqa. Casarakurqanikum Londres Betel wasipa huñunakunanku Salonpi (reqsisqam karqa Tabernáculo de Londres nisqawan, chaypim mamay bautizakururqa). Casarakunaykupaq discursotaqa Hughes cristianom qorqa, chaypitaqmi karqa Estherpa mamanpas, payqa hanaq pachaman rinanpaq suyakuyniyoqmi karqa. Diosman sonqo warmiwan casarakuspaypas, sumaqtam suegraywan apanakuq kaniku, paymi 2000 kaq watapi wañukurqa.

Casarakusqayku qepamanqa manañam Betel ukupiñachu yacharqaniku. Ñoqaqa hinallam qellqanchikkunata tikrarqani, Estherñataqmi precursora especial karqa, hinaspanmi achka runakunata Diosta servinankupaq yanaparqa. 1964 watapiñataqmi Betelpi yachanaykupaq niwarqaku hinaspa 1976 watapiñataqmi Franciapi Betel wasimanta huk kaqnin encargakuq kanaypaq niwarqa. Tukuy chay watakunapim Esther señorayqa allinta yanapawarqa.

‘TUKUY TIEMPOCHUQAYA QAMKUNAWAN KASAQ’

Wakinpim Diospa Llaqtanpi Punta Apaqkuna kasqan Nueva York llaqtaman rirqani. Chaynapim paykunamanta allin consejokunata chaskirqani. Huk kutipim Knorr iñiqmasinchikman llamkayniypi sasachakusqaymanta willaptiy, asirispan niwarqa: “Ama llakikuspayki hina llamkay”, nispa. Chaymantapacham llumpay llamkayniy kaptinqa, mana anchata llakikuspay hawkalla llamkani. Lliwtam tiempollanpi tukuni.

Wañunanpaq pisi tiempollaña kachkaptinmi, Jesusqa qatiqninkunata nirqa: ‘Tukuy tiempochuqaya qamkunawan kasaq’, nispa (Mat. 26:11). Ñoqanchikpas yachanchikmi, hanaq pachaman rinankupaq suyakuyniyoq cristianokunaqa kay pachapi tukuy tiempo ñoqanchikwan mana kanankumanta. Chaymi ancha kusikuni 70 wata masnin hanaq pachaman rinankupaq suyakuyniyoq cristianokunata yanapasqaymanta otaq Juda casta runamanta hapipakusqaymanta.

[Willakuy]

[21 kaq paginapi suti rikuylla kaq willakuy]

Knorr iñiqmasinchikmi asirispan niwarqa: “Ama llakikuspayki hina llamkay”, nispa

[19 kaq paginapi fotokuna]

(Ichoqpi) Tayta-mamay

(Alleqpi) 1948 kaq watapi Galaad Escuelapi kasqay, mamaypa qowasqan hatun sacowan

[20 kaq paginapi foto]

Franciapi Betel wasi rurakuruptin, Lloyd Barry iñiqmasinchikpa rimasqanta tikraspay (1997)

[21 kaq paginapi fotokuna]

(Ichoqpi) Estherwan casarakusqay punchawpi

(Alleqpi) Kuska predicaspayku