Controlakuq runaqa kaynam:

• Imapaqpas suyayta yachaqmi.

• Munasqallanwan mana apachikuqmi.

• Mana gustaspanpas lliw kamachisqankuta ruwaqmi.

• Hukkunapa allinninta maskaqmi.

Controlakuy yachaq warmakunaqa maynataña gustaptinpas manam munasqallankuwanqa aysachikunkuchu. Mana controlakuy yachaq warmakunam ichaqa yaqa llapanpi:

• Piña-piñallaña kanku.

• Llumpay llakisqallaña kanku.

• Cigarro pitaqllaña, drogakuqllaña utaq sinkakuqllaña kanku.

• Imay horapas hapisqanta mikuq utaq mana mikuq kanku.

Yachaysapa runakunam ninku controlakuq warmakuna hatunyaspankuqa mana yanqakunapi qullqinku usuchisqankuta hinaspa mana imamantapas unquspa hawka kawsakusqankuta. Chaywanpas Pensilvania Universidadpi profesora Angela Duckworth nin: “Manam haykaqpas atichwanchu tukuy imapi controlakuq kaytaqa”, nispa.

Warmaykikunata “manam” nispaykiqa chaynatam ruwanayki.

BIBLIAPIM NIN: “‘Arí’ nispaqa chayman hinayá ruway, ‘manam’ nispapas manam nisqaykiman hinayá ruway”, nispa (Mateo 5:37).

Wakinpiqa “manam” nichkaptikipas “arí” ninaykita munaspam warmakunaqa waqakunku utaq pampakunapi chutaykachakunku, chaytaqa runakunapa qayllanpiraqmi ruwanku. Munasqanta tayta mamakuna ruwaptinkuqa warmakunam yachanqaku chayta waqaspanku tayta-mamanpa “manam” nisqanta “arí” nichiyta.

Tayta-maman “manam” niykuptin warman waqaptinpas mana kasuptinkuqa warmakunam yachanqaku paykunapa munasqallankuman hina imapas mana ruwakusqanta. Doctor David Walshmi libro qillqasqanpi nin: “Chayna yachachisqa warmakunaqa kusisqam kawsakunku”, nispa. Chaymantapas nirqam paykunapa munasqallanta runakuna ruwananta yachachiyqa mana allin kasqanta. *

“Manam” nisqaykita warmaykikuna kasukuyta yachaspankuqa qipa punchawkunamanmi paykunapas “manam” ninqaku drogakuyta, mana casarakuspa piwanpas kakuyta hinaspa huk mana allin ruwaykunata.

Yachachiychikyá imapas ruwasqankuman hina allinpi utaq mana allinpi kanankuta

BIBLIAPIM NIN: “Runaqa imapas tarpusqantam cosechanqa”, nispa (Galatas 6:7).

Churi-wawaykichikqa yachanankum imapas ruwasqankuman hina allinpi utaq mana allinpi tukunankuta. Mana controlakuspankuqa mana allinpim kanqaku. Imachallawanpas piñakuqllaña kaptinqa manam pipas paywan hukllawakuytaqa munanqachu. Controlakuq kaptinqa hinaspa hukkuna rimariptin sumaqllata uyariptinqa paywan kuskam kayta munanqaku. Churi-wawaykichikta controlakuq kayta yachachiptikichikqa allinmi kanqaku.

 Churi-wawaykichikqa yachanankum imam aswan allin kasqanta

BIBLIAPIM NIN: ‘Imakuna aswan allin kasqanmantam yachanaykichik’, nispa (Filipenses 1:10).

Controlakuyqa manam mana allinkunata mana ruwayllachu, aswanqa kamachiwasqanchikta gustawaptinchik utaq mana gustawaptinchikpas ruwaymi. Chaymi warmakunapas yachananku imata puntata ruwayta, chaypaqyá yanapaykuy. Yanapachwanmi tareankuta manaraq pukllaq richkaspa puntata ruwanankupaq nispa.

Qatipakunapaq hinayá kaychik

BIBLIAPIM NIN: “Chakikichiktaqa mayllarqani qamkunapas chaynata ruwanaykichikpaqmi”, nispa (Juan 13:15).

Churi-wawaykichikqa qawachkankum sasachakuykunapi kaspa imayna kasqaykichikta. Controlakuspaqa allin imapas kanantam yachachinkichik. Nikuychik: “¿Imatam ruwani warmay rabiachiwaptin? ¿Chayllachu piñakuruni icha hawkallachu kani?”, nispa.