1, 2. ¿Pikunatam Jehova Diosqa akllarqa amistadnin kananpaq?

¿PITAM akllawaq amistadniki kananpaq? Ichapas akllawaq entiendenakusqayki hinaspa sumaq sunquyuq runata.

² Jehova Diospas wakin runakunatam akllarqa amistadnin kananpaq. Abrahanmi Jehova Diospa amistadnin karqa (Isaias 41:8; Santiago 2:23). Kamachiq Davidpas Diospa amistadninmi karqa. Jehova Diosmi Davidta nirqa sunqunpaq hina kasqanta (Hechos 13:22). Jehova Diosqa Danieltapas ‘llumpaytam kuyarqa’ (Daniel 9:23).

3. ¿Imanasqam Abrahan, David hinaspa Danielqa Dioswan kuyachikurqaku?

³ ¿Imanasqam Abrahan, David hinaspa Danielqa Dioswan kuyachikurqaku? Jehova Diosmi Abrahanta nirqa kasukuq kasqanmanta (Genesis 22:18). Jehova Diosqa kuyanmi mana hatun tukuqkunataqa hinaspa kasukuqninkunataqa. Chaynam karqa Israel nacionwanpas, nirqam: ‘Nisqaykunata kasukuptikichikqa ñuqam Diosnikichik kasaq qamkunañataqmi llaqtay kankichik’, nispa (Jeremias 7:23, Chuya Qellqa 2012). Qampas Dioswan kuyachikuyta munaspaykiqa kasukunaykim.

4, 5. ¿Imaynatam Jehova Diosqa kuyaqninkunata yanapan?

⁴ Bibliam nin: ‘Diosqa qawamuchkanmi llapallan kay pachapi kaqkunata chaynapi paypa qayllanpi allin sunquyuqkunaman atiyninta qawachinanpaq’, nispa (2 Cronicas 16:9). Salmo 32:8 nin kuyaqnin runakunaman yachayta Jehova Dios qunanmanta.

⁵ Satanasqa manam munanchu Dioswan kuyachikunanchiktaqa. Ichaqa Jehova Diosmi yanapawasunchik (qaway Salmo 55:22). Dioswan kuyachikusqanchikraykum, tukuy sunqunchikwan yupaychanchik hinaspa ima sasachakuypiña kaspapas kasukunchik. Chaymantapas David hinam mana iskayrayanchikchu Jehova Diosmantaqa, paymi nirqa: ‘Alliq lawnillaypim kachkan payqa. Manam urmasaqchu ñuqallayqa’, nispa (Salmo 16:8; 63:8). ¿Imatam satanasqa ruwan Dioswan mana kuyachikunanchikpaq?

6. ¿Imatam satanas nin runakunamanta?

⁶ Chunka hukniyuq kaq yachachikuypim yachamurqanchik Jehova Diosmanta mana allinkunata satanas rimasqanmanta hinaspa llullapaq Diosta tumpasqanmantapas. Satanasqa nirqataqmi: “Diosqa manam saqinchu Adanwan Eva allin kaqta hinaspa mana allin kaqta tanteakunankutaqa”, nispa. Job qillqaqa yachachintaqmi, Dioswan kuyachikuy  munaq runakunamanta satanas mana allinta rimasqanmanta. Satanasqa ninmi: “Runakunaqa manam kuyasqankuraykuchu Diosta yupaychanku, aswanqa imatapas quptillanmi”, nispa. Nintaqmi: “Pitapas wichiykachiymanmi Diosta mana kasukunanpaq”, nispa. Qawasun imatam Jobmanta yachachwan hinaspa imaynatam Jehova Dios yanaparqa.

7, 8. (1) ¿Imatam Jehova Diosqa Jobmanta nirqa? (2) ¿Imatam satanas nirqa Jobmanta?

⁷ ¿Pitaq Jobqa karqa? Payqa 3.600 watakuna ñawpaqtaraqmi kawsakurqa. Jehova Diosmi nirqa Job hina runaqa kay pachapi mana kasqanmanta. Jobqa anchatam Jehova Diosta kuyarqa hinaspapas mana allin ruwaykunatam chiqnirqa (Job 1:8). Jehova Diospas anchatam Jobtaqa kuyarqa.

⁸ Satanasmi ichaqa nirqa Jobqa hawa sunqulla Diosta yupaychasqanta. Chaymi satanasqa Jehova Diosta nirqa: ‘Qamqariki qinchawan hina muyuruspam waqaychachkanki paytaqa chaynataq familiankunatapas hinaspa tukuy ima kapuqninkunatapas. Llamkayninpipas bendeciykuptikim paypaqa animalninkunapas chaylawpiqa llumpa-llumpayta mirarun. Aswanqa paypa llapa kapuqninta purmarachiptikiqa uyaykipipunim ñakasunki’, nispa (Job 1:10, 11).

9. ¿Imata ruwananpaqmi Jehova Diosqa satanasta saqirqa?

⁹ Satanasqa Jobtam nirqa Diosmanta imatapas chaskispallan yupaychasqanmanta. Chaymi nirqa Jehova Dios yupaychayta saqinanpaq Jobta  wichiykachinanmanta. Jehova Diosqa manam munarqachu satanas chayta ruwanantaqa, ichaqa saqirqam Jobta sasachananpaq. Chaynapim Jobqa sunqumanta Diosta kuyasqanta qawachinan karqa.

10. (1) ¿Imakunawanmi satanasqa Jobta ñakarichirqa? (2) Ichaqa, ¿imaynam Jobqa karqa?

¹⁰ Satanasqa Jobpa uywankunatam suwarachirqa hinaspa wakintañataq wañurachirqa. Chaymantam yaqa llapallan sirvientenkunata wañurachirqa. Jobqa mana imayuqñam qiparurqa. Chaymantapas satanasqa Jobpa chunka churinkunatam wayrata pukuchimuspan wañurachirqa. Chaywanpas Jobqa Diosman sunqum karqa. Bibliam nin: ‘Tukuy chaykunawanpas Jobqa manam huchallikurqachu, manataqmi chaykunamantaqa Diosmanqa tumparqachu’, nispa (Job 1:12-19, 22).

11. (1) ¿Imatawanraqmi satanasqa Jobta ruwarqa? (2) Chaywanpas, ¿imatam Jobqa nirqa?

¹¹ Satanasqa Jobta mana pantachiyta atispanmi Diosta kaynata nirqa: ‘Aychanpiwan tullunpi nanayta quykuptikiqa uyaykipipunim ñakasunki’, nispa. Chaymantam satanasqa Jobta ñakarichirqa millakuypaq unquywan (Job 2:5, 7). Chaywanpas Jobqa Jehova Diosman sunqum karqa. Nirqam wañukunankama Diosman sunqu kananpaq (Job 27:5).

12. ¿Imaynatam Jobqa satanaspa llulla kasqanta qawachirqa?

¹² Jobqa manam yacharqachu satanaspa mana allin rimasqantaqa nitaq imanasqa ñakarisqantapas.  Jobqa piensaytachá qallaykurqa tukuy chaykunawan Jehova Dios ñakarichisqanta (Job 6:4; 16:11-14). Chaywanpas Diosman sunqum karqa. Jobqa manam Diosmanta imatapas chaskispallanchu yupaycharqa, aswanqa kuyasqanraykum. Satanaspa tukuy ima nisqanqa llullam karqa.

13. ¿Imapim tukurqa Jobpa Diosman sunqu kasqanqa?

¹³ Jobqa manam yacharqachu hanaq pachapi ima pasakusqantaqa, chaywanpas Diosman sunqum karqa hinaspapas satanas mana allin kasqantam qawachirqa. Jehova Diosqa tukuy imatam Jobman quykurqa payman sunqu kasqanrayku (Job 42:12-17).

14, 15. ¿Imatam satanasqa lliw runakunamanta nichkan?

¹⁴ Jobta tukuy ima pasasqanqa ñuqanchiktapas yachachiwanchikmi. Kunanpas satanasqa Diospa llapallan yupaychaqninkunamantam mana allinkunata rimachkan. Satanasqa ninmi hawa sunqulla Diosta yupaychasqanchikta. Nintaqmi: ‘Vidanraykum runaqa tukuy ima kapuqnintapas qunman’, nispa (Job 2:4). Chaynaqa, satanasqa llapanchiktam niwanchik Diosta hawa sunqulla yupaychasqanchikta, manam Jobllatachu chaynataqa nirqa. Jobpa wañusqanmanta achka watakuna qipatapas, satanasqa hinallam Jehova Diosmanta hinaspa yupaychaqninkunamantapas mana allinkunata rimarqa. Bibliam nin: ‘Churilláy yachayniyuq kaspayá kusiriykachiy sunquyta. Chayna kaptikiqa  contestasaqmi insultaqniy runata’, nispa (Proverbios 27:11).

¹⁵ Qamqa atiwaqmi Jehova Diosta yupaychanaykipaq tanteakuyta hinaspa payman sunqu kaytapas. Chaynata ruwaspaykim qawachinki satanasqa llulla kasqanta. Ichapas Dioswan kuyachikunaykipaqqa mana allin ruwasqaykita saqinayki kanqa, chayta ruwanaykipaq tanteasqaykiqa ancha allinmi. Satanasqa nisuchkankim imapas sasachakuypi tarikuspaykiqa Diosman sunqu kayta mana atinaykimanta. Satanasqa tukuytam ruwachkan Diosta mana kasukunaykipaq.

16. (1) ¿Imatam satanasqa ruwan Jehova Dios yupaychayta saqinanchikpaq? (2) ¿Imatam diabloqa ruwanman qampas Jehova Dios yupaychayta saqirunaykipaq?

¹⁶ Satanasqa tukuytam ruwachkan Dioswan manaña kuyachikunanchikpaq. Wakinpiqa “leon hinam muyuriqnikichikpi ñawrawyaspan purichkan” (1 Pedro 5:8). Chaymi mana hukmanyanaykichu amistadnikikuna, aylluykikuna utaq huk runakunapas biblia estudiayta hinaspa allin kaqta ruwayta saqinaykipaq nisuptikiqa. Chaykuna pasawaptinchikqa, yuyarinanchikmi tukuy chaykunata satanas ruwasqanmanta (Juan 15:19, 20). * Wakinpim satanasqa “kancharichkaq angelman” rikchakun. Chaymi  imawanpas pantachiwanchik Diosta mana kasukunanchikpaq (2 Corintios 11:14). Chaymantapas, satanasqa munanmi Jehova Dios llumpay karupi kasqanta piensananchikta, chaynapi payta yupaychayta saqirunanchikpaq (Proverbios 24:10).

17. ¿Imanasqam Jehova Diosta kasukunchik?

¹⁷ Jehova Diosta kasukuspanchikqa satanastam llulla kasqanta qawachichkanchik. ¿Imataq yanapawasun kasukuq kananchikpaq? Bibliam nin: ‘Yupaychasqanchik [Jehova] Diostam kuyanki tukuy sunquykiwan, tukuy vidaykiwan hinaspa tukuy kallpaykiwan’, nispa (Deuteronomio 6:5). Jehova  Diostaqa kasukunchik kuyasqanchikraykum. Diosta astawan kuyaspanchikqa, tukuy ima kamachiwasqanchiktam kasukusunchik. Apostol Juanmi nirqa: “Diosta kuyayqa kamachikuyninkunata kasukuymi, kamachikuyninkunaqa manam llumpay sasachu”, nispa (1 Juan 5:3).

18, 19. (1) ¿Imakuna mana allin kasqantam Jehova Diosqa niwanchik? (2) ¿Jehova Diosqa mana ruway atisqanchiktachu mañawanchik?

¹⁸ Jehova Diosqa niwanchikmi imakuna mana allin kasqanta. Wakintam tarinki: “ Jehova Diospa chiqnisqan kaqkuna”, niqpi. Qallariypiqa ichapas wakinkunaqa rikchakusunkiman allinpaq hina. Ichaqa, bibliata ñawinchaspaykim hinaspa chaykunapi yuyaymanaspaykim, musyakunki Diospa  kamachikuyninkuna kasukuyqa allin kasqanmanta. Ichapas musyakunki mana allin ruwaykunata saqinaykimanta. Chayqa wakinpim sasa kanman. Chayna kaptinpas, chayta ruwaspaykiqa hawkam hinaspa kusisqam tarikunki Jehova Diosman sunqu runakunawan kuska (Isaias 48:17, 18). ¿Atiwaqchu imapas ruwasqayki saqiyta?

¹⁹ Jehova Diosqa manam haykapipas mañawanchikchu mana ruway atisqanchiktaqa (Deuteronomio 30:11-14). Diosqa kuyawanchikmi hinaspapas allintam riqsiwanchik. Yachanmi imayna kasqanchikta hinaspa imakunapi pantasqanchiktapas (Salmo 103:14). Apostol Pablom kaynata nirqa: “Diosqa cumpliqpunim, payqa manam saqisunkichikchu mana aguantay atinaykichikkama tentasqa kanaykichiktaqa, aswanmi tentacionkuna kaptinqa yanapakuyta qusunkichik aguantanaykichikpaq”, nispa (1 Corintios 10:13). Manam iskayrayanchikchu allin kaqta ruwananchikpaq Jehova Dios yanapawananchikmantaqa. Chaymantapas payqa ‘hatu-hatun atiytam’ qusunki imapas sasachakuykunata atipanaykipaq (2 Corintios 4:7). Jehova Diosqa Pablotapas yanaparqam sasachakuypi tarikuptin, chaymi payqa nirqa: “Dios kallpata quwaptinmi tukuy imata ruwanaypaq kallpayuq kani”, nispa (Filipenses 4:13).

20. Diosta qatipakuspa, ¿imayna runam kananchik?

²⁰ Jehova Dioswan kuyachikuyta munaspanchikqa,  manam mana allin ruwaykunallatachu saqinanchik (Romanos 12:9). Aswanqa Diospa kuyasqan kaqkunatam kuyananchik. Diosta qatipakuspam ñuqanchikqa kananchik: ‘Kuyakuq, kusisqa, hawkalla, pacienciakuq, sumaq sunquyuq, kuyapayakuq, iñiyniyuq, llampu sunqu hinaspa controlakuq’ (Galatas 5:22, 23). Dioswan kuyachikuqkuna imayna kasqankuta yachanaykipaq qaway Salmo 15:1-5 nisqanta.

21. ¿Imataq yanapasunki sumaq sunquyuq kanaykipaq?

²¹ ¿Imataq yanapasunki sumaq sunquyuq kanaykipaq? Jehova Diospa imapas kuyasqanta yachaymi. Chaypaqmi sapa kuti bibliata ñawinchanayki hinaspa estudianayki (Isaias 30:20, 21). Chayta ruwaspaykiqa astawanmi Jehova Diosta kuyanki hinaspa kasukunkipas.

22. ¿Imatam qawachisun Jehova Diosta kasukuspaqa?

²² Mawka pachanchikta hurqukuchkaq hinam, mana allin ruwaykunata saqinanchik hinaspam musuqwan pachakuchkaq hina allintaña ruwananchik. Bibliam niwanchik: “Ñawpa vidaykichikta [saqiychik hinaspa] musuq runaña kaychik”, nispa (Colosenses 3:9, 10). Chay ruway sasa kaptinpas, Jehova Diosqa niwanchikmi kasukuptinchikqa wiñay kawsayta quwananchikmanta (Salmo 19:11). Jehova Diostaqa manam imatapas chaskiyta munaspallanchikchu kasukunanchik, aswanqa kuyasqanchikraykum. Chayta ruwaspaykim qawachinki satanasqa llulla kasqanta hinaspam Jehova Dioswanpas kuyachikunki.