1. ¿Imata rurëkunqantaq Pëdruta imëpitapis mas llakitsirqan?

PËDRUQA, Jesus imanö rikärinqanta manachi ni imëpis qonqanqatsu. ¿Piñashqa o llakishqa këkaqtatsuraq Jesusta rikarqan? Rasumpa kaqchöqa manam musyantsiktsu, “Pedruman Jesus tumecur, rica[rinqanllatam]” Bibliaqa nimantsik (Lüc. 22:61). Peru tsë rikärinqanllawanmi apostul Pëdruqa cuentata qokurin pasëpa jutsallakushqa kanqanta. Ni imëpis mana ruranampaq kaqta ninqantam rurashqa, Jesus ninqannöllam Pëdruqa kuyashqa Yachatseqninta negarishqa. Tsë paqasqa llapan kawëninchö imëkapa pasanqankunapitapis mas penqakïpaqtachi rurëkushqa. Pëdrutaqa ni ima pantanqampis kanan kaqnöqa manam chipyëpa llakitsishqatsu.

2. ¿Imatataq Pëdru yachakurqan, y imanötaq pasanqankuna yanapamënintsikta puëdin?

² ¿Tsëllachönatsuraq llapanta oqrarinman karqan? Manam, porqui tiempuwanqa pantanqankunata altsanampaqmi yanapëta chaskirqan. Y Diosman markäkoq (yärakoq) nuna karmi Pëdruqa wallka tiempullachö pantanqankunata altsarqan, y rasumpa perdonakï ima kanqantam Jesuspita yachakurqan. Rasun kaqchöqa, llapantsikmi tsënö kanqampitaqa yachakïta wanantsik y alläpa llakikïpa Pëdru pasanqampis tsënölla ruranapaqmi yanapamantsik.

3, 4. a) ¿Imatataq Jesusta Pëdru tapurqan, y imataraq itsa Pëdruqa pensaq? b) ¿Imanötaq Pëdruta Jesus rikätsirqan wakin nunakunanö pensëkanqanta?

³ Joqta killakunallaran pasarishqa karqan Capernaum markanchö këkar Jesusta Pëdru kënö tapunqampita: “Señor, ¿ayca cutitan runamajïta perdonashag imatapis mana allita ruramaptin? ¿Ganchis cutillatsurag perdonäman?”. Tsë witsan pushakoq religiösukunaqa yachatsikuyaq pitapis kima kutilla perdonana kanqantam, tsëmi Pëdruqa alläpa perdonakoq kanqanta  pensar tsënö nirqan. Peru Jesusqa kënömi contestarqan: “Manam ganchis cutilla perdonay nigtsu, sinöga ganchis chunca ganchis cuti mana allita rurashuptiquipis perdonaylla” (Mat. 18:21, 22, NTCN).

⁴ Tsënö nirqa, ¿pipis mana allita ruramanqantsikkunata yupanapaqku Jesus yachatsikïkarqan? Manam. Tsëpa rantinqa, Pëdru 7 kuti nikaptin Jesus 77 kuti nirqa, rikätsikïkarqan rasumpa kuyakoqkunaqa imëpis perdonakoq kayanqantam (1 Cor. 13:4, 5). Wakin mana kuyakoq y mana alli rurayanqanta yarparäkoq nunakunaqa debiyanqanta cuadernuman apuntaq cuentam, ëka kuti perdonashqa kayanqanta yupayaq, peru tsënö mana pensanampaqmi Jesusqa Pëdruta yachatsirqan. Awmi, Diosta rasumpa sirweqkunaqa ñampu shonqunkunawanmi imëpis perdonakoq kayänan y manam yarparäkuyantsu (leyi 1 Juan 1:7-9).

5. ¿Ima pasaptinraqtaq höraqa cuentata qokuntsik perdonakoq kë alläpa precisanqanta?

⁵ Pëdruqa manam contrarqantsu Yachatseqninta, peru ¿wiyanqanqa shonqunyaqtsuraq charqan? Höraqa perdonakoq kë alläpa precisanqantaqa cuentata qokuntsik, pipis perdonëkamänata alläpa wananqantsik höraran. Tsëmi Pëdruta pasarqan Jesus wanukunampaq ichikllana pishikanqan hörakuna. Tsë hörakunaqa mëtsika kutim Pëdruqa wanarqan Jesus perdonëkunanta.

6. ¿Imatataq Pëdru rurarqan qollmi shonquyoq kë alläpa precisanqanta Jesus yachatsikuptin, peru imanötaq Pëdruta Jesus tratarqan?

⁶ Tsë paqasllanam Jesusqa Patsachö nunanö kawanqa, tsëmi kë paqasqa alläpa precisaq paqas karqan. Y apostulninkunata yachatsinampaqqa mëtsikaran kan. Puntataqa, qollmi shonqu kë alläpa precisanqantam shumaqlla yacharatsirqan. ¿Imanö? Qateqninkunapa chakinta paqapurnin (awipurnin), tsëtaqa rurayaq mas waktsa kaq sirwipakoqkunallam. Qallananllachöqa Jesus tsëta rurananta Pëdru manam munarqantsu. Tsëmi chakinta paqapunanta micharqan, peru Jesus entiendiratsiptinnam, makintawan peqantapis paqapunampaq rogan. Piñakunampa rantinmi Jesusqa pacienciawan yachatsirqan imanir tsëta ruranqanta y ruranqan imanir alläpa precisanqanta (Juan 13:1-17).

7, 8. a) ¿Imanötaq Jesuspa paciencianta Pëdru pruëbaman churar sïguirqan? b) ¿Imanötaq Jesusqa kuyakoq y llakipäkoq kanqanta Pëdruta rikätsirqan?

⁷ Tsëpita rätunllatanam Pëdruqa Jesuspa paciencianta  pruëbaman yapë churarqan. Llapan apostulkunam orgullösu këninkunata penqakïpaq rikätsikur pï mas precisaq kanqampaq plëtur qallakïkuyarqan, y Pëdrupis plëturchi këkarqan. Tsënö kaptimpis, Jesusqa kuyakïpam mana allita rurëkäyanqanta rikäratsirqan, jina imëkata pasarpis mana jaqiriyanqampita kushikunqantam nirqan. Peru ichikllachöna jaqirir ëwakuyänampaq kaqtapis nirqanmi. Tsë höram Pëdruqa Yachatseqnimpa lädunchö imëpis këkänampaq kaqta, y përëkurqa wanurinampaqpis listu këkanqanta nir contestarqan. Peru tsë paqas gällu ishkë kuti manaraq cantaptin, Pëdru kima kuti neganampaq kaqtam Jesusqa nirqan. Y Pëdrunam ni imëpis tsënö mana pasanampaq kaqta nirqan, y hasta wakinkuna jaqiriyaptimpis lädunchö këkänampaq kaqtam nirqan (Mat. 26:31-35; Mar. 14:27-31; Lüc. 22:24-28; Juan 13:36-38).

⁸ Espantakïpaqmi Jesus mana piñakunqanqa. Rasun kaqchöqa, alläpa sasapa pasëkarpis, manam jaqirqantsu jutsa ruraq apostulninkunapa alli kaq rurëninkuna rikëta. Musyanmi Pëdru neganampaq kaqtaqa, tsënö kaptimpis kënömi nin: “Qampaqmi Diosman mañacorqö mana qelanashpa noqaman marcäcamunequipaq. Tsenam noqaman yape marcäcamurnin, disipulu mayiquicunata yanapëcunqui noqaman marcäcur tsaracuyänanpaq” (Lüc. 22:32). ¡Imanö kuyakoq y llakipäkoqmi Jesusqa karqan! Diospa kaqchö Pëdru mas sinchiyänampaq kaqman y yapëchöqa manana jaqinampaq kaqmanqa markäkunmi.

9, 10. a) ¿Imanirtaq Getsemanï huertachö mana allita ruranqanta Jesus rikätsinanta Pëdruqa wanarqan? b) ¿Imatataq rikätsimantsik Pëdruta pasanqan?

⁹ Tsëpita mas paqas höranam, Getsemanï huertachö pantanqampita Pëdruta atska kuti Jesus consejarqan. Alläpa llakishqa sientikur y amïgunkuna yanapayänanta imëpitapis mas wanarmi, Jesusqa Pëdruta Santiäguta y Juanta nirqan mañakunqanyaq mäkoq mäkoq këkäyänampaq. Peru pëkunaqa kutin kutinmi punukäriyarqan. Tsënö kaptimpis Jesusqa perdonarqanmi y kuyakiwanmi, “boluntaniquicuna alli captinpis, sasam rurarcuyänequipaq” nirqan (Mar. 14:32-41).

¹⁰ Rätunllatanam aktsinkunawan, espädankunawan y garrutinkunawan mëtsikaq nunakuna chäkuriyarqan. Clärum këkan tsë hörakuna alli juiciuyoq kayanqanta rikätsikuyänan precisanqanqa. Peru ¿imatataq Pëdruqa rurëkurqan? ¡Mana allitam! Espädanta ras sutarirmi sacerdötikunapa mandaqnimpa sirweqnin Malcupa rinrinta wallurapurqan. Peru tsëpimpis  Jesusqa manam piñakurqantsu, antis kuyakïwanmi tsë ruranqan mana alli kanqanta Pëdruta rikäratsirqan y tsë nunapa rinrinta kachakäratsirqan. Jina maqanakïwan wanutsinakï mana alli kanqantam qateqninkunata rikätsirqan, y tsënö ninqantaqa kanan witsan cristiänukunapis wiyakuyanmi (Mat. 26:47-55; Lüc. 22:47-51; Juan 18:10, 11). ¡Mëtsika kutim Pëdruqa Yachatseqnimpa paciencianta pruëbaman churarqan! Kë apostul ruranqankunaqa clärum rikätsimantsik llapantsikpis kutin kutin mana allita ruranqantsikta (leyi Santiägu 3:2). ¿Kë Patsachö kanku pillapis Diosta cada junaq perdonta mañakïta mana wanaq nuna? Peru tsë paqasqa manam tsëllatsu Pëdruta pasan. Mas mana allitaran ruranqa.

11, 12. a) ¿Imanirtaq nintsik Pëdruqa Jesusta tsaririyaptin mana mantsallïshu kanqanta rikätsikunqanta? b) ¿Imanirtaq awnikunqannölla Pëdru mana ruranqanta nintsik?

¹¹ Pëta ashikarqa apostulninkuna ëwakuyänanta jaqiriyänampaqmi Jesusqa nunakunata nin. Yachatseqninta apakuyänanta michëta mana puëdirnam, Pëdrupis wakinkunawan safakun.

¹² Tsëpitanam Pëdruwan Juanqa ëqir safëkäyanqampita pärariyan. Itsachi Anaspa wayinkaqmampaq tsaririyarqan, peqa sacerdötikunapa mandaqninmi kashqa karqan, tsëmanran puntata Jesusta apayashqa kayarqan tapupäyänampaq. Peru juk sitiuman Jesusta apayaptinnam Pëdruwan Juanqa “caru qepancunallata” qatiyarqan (Mat. 26:58; Juan 18:12, 13). Pëdruqa manam mantsallïshutsu karqan. Tsëmi armashqa nunakunapa qepanta valorta tsarirkur ëwarqan. Jina manam qonqanantsiktsu jukpa rinrintaqa roqurishqa kanqanta. Tsënö kaptimpis, ¿rasumpëpaku parlanqannölla Jesuspa lädunchö këkarqan? ¡Hasta Jesusrëkurqa wanurinampaqpis listu këkanqantam nishqa karqa! (Mar. 14:31.)

13. ¿Imata rurarllataq Cristuta alli qatikanqantsikta rikätsikushun?

¹³ Kanan witsampis Pëdrunöllam wakin nunakunaqa ‘caru qepanllata’ Jesusta qatiyan, manam munayantsu wakinkuna cuentata qokuyänanta. Peru tsëpita atska watakuna pasarinqanchö kikin Pëdru qellqanqannöpis, Cristuta alli qatinapaqqa qepan qepantam ëwanantsik. Ima pasakunan kaptimpis, mana mantsashpam llapan ruranqanta qatinantsik (leyi 1 Pëdru 2:21).

14. ¿Mëchötaq Pëdru wararqan Jesusta juzgayanampin?

¹⁴ Nunakunapa karu qepanllatam Pëdruqa imëkayoq y  puëdeq sacerdötikunapa mandaqnin Caifaspa alläpa shumaq wayinman chärin, tsë wayiqa entëru Jerusalenchö wayikunapitapis mas jatunmi. Tsënö wayikunataqa patiuyoqta y yëkuna punkuyoqtam rurayaq. Punkuta täpaq warmiqa manam Pëdru yëkunanta jaqintsu. Peru sacerdötikunapa mandaqninwan reqinakoq Juanqa rurichöna këkanqampitam yarqaramur tsë warmita parlapärin, tsëran Pëdruta pasaratsin. Pëdruqa manachi Juanpa qepantatsu ëwarqan ni Jesus këkanqan wayiman yëkïta procurarqantsu. Patiullachömi quedakun, tsëchömi mëtsikaq sirwipakoq ollqukuna y warmikuna ninachö qoñükur waräyan, tsëyaqmi Jesuspa contran mana rasumpa kaqta parlaq testïgukunaqa wayiman yëkur yarqur kayan (Mar. 14:54-57; Juan 18:15, 16, 18).

15, 16. ¿Imanötaq cumplikarqan Pëdrupaq Jesus willakunqan?

¹⁵ Qoñükïkäyanqan ninapa aktsinwanmi punkuta täpaq warmiqa Pëdruta mas cläru rikärin. Reqirirnam, “qampis taqe Galilea marcapita Jesuswan pureqmi canqui, ¿au?” nirin. Tsënö niyänantaqa manam ichikllapis shuyararqantsu. Tsënam Pëdruqa Jesusta mana reqinqanta y tsë warmi imapaq parlëkanqanta mana musyanqanta nin. Nïkurmi mana reqiyänampaq punku kaqta ëwakun. Tsëchö juk shipashna rikärirnam kënö nin: “Que nunapis Nazaret marcapita Jesuswanmi purishqa”, y Pëdrunam, “¡tse nunata manam reqïtsu!” nir juran (Mat. 26:69-72; Mar. 14:66-68). Tsë hörayaqqa ishkë kutinam Jesusta negashqa. Itsachi kë kaq kutichöqa wiyarqan gällu cantanqanta, peru alläpa mantsakashqa karmi juk ishkë hörallaraq pasarishqa kaptimpis yarpannatsu Jesus ninqanta.

¹⁶ Pëdruqa imëkanöpam pipis mana reqinanta tïran, tsënö këkaptinmi juk grüpu nunakuna pë këkanqanman witiriyan. Jukqa rinrinta wallurapunqan Malcupa kastanmi. Tsë nunam kënö nirin: “¿Manacu wertacho qamta ricarqoq taqe nunatawan?”. Pëdruqa pantashqa këkäyanqantam llapankunata rikätsita tïran, kutin kutinmi juran rasun kaqta nikanqanta, ¡y ulikushqa kaptinqa ima maldicionpis ratëkunampaq kaqtam nin! Kanan kaqwanqa kima kutinam Yachatseqninta negarin. Tsë höram juk gällu cantaqta wiyarin, y tsëwanqa ishkë kutinam gällu cantarin (Juan 18:26, 27; Mar. 14:71, 72).

17, 18. a) ¿Imatataq Pëdru rurarqan jatun jutsata rurashqa kanqanta cuentata qokurir? b) ¿Imataraq itsa Pëdruqa pensarqan?

¹⁷ Tsë höram patiupita rikakoq balconman Jesus yarqaramun, y kë capïtulupa qallananchö rikanqantsiknöpis amïgun  Pëdruwan rikänakurin. Tsë höram Pëdruqa cuentata qokurin alläpa jatun jutsa rurashqa kanqanta. ¡Yachatseqnintam chipyëpa negarishqa! Shonqunta qaqanö llakikï nitiptinmi, wayipita yarqurir tsakaq cällikunapa illakëkaqna killapa aktsinchö ëwar qallëkun. Nawinman weqi juntariptinmi puritapis puëdinnatsu. Tsëmi shonqunchö alläpa nanatsikur waqar qallëkun (Mar. 14:72; Lüc. 22:61, 62).

¹⁸ Tsënö jutsata rurëkurqa rasllam pensarishwan jutsantsik alläpa jatun kaptin, perdonta manana chaskinapaq kaqta. Pëdrupis tsënöchi sientikurqan. ¿Yachatseqninqa perdonanmantsuraq karqan?

19. ¿Imanöraq Pëdru sientikurqan, peru imanirtaq tsëllaman mana yarparäkunqanta nintsik?

¹⁹ Tsë qoya (wäray) y tsë junaq Pëdru imanö sientikunqantaqa manam musyëta puëdintsiktsu. ¡Imanö llakishqaraq Pëdruqa sientikurqan atska hörakuna sufririr Jesus wanuriptin! ¡Imaläyaraq llakikïkurqan Patsachö tsë junaqllana nunanö Yachatseqnin kawëkaptin alläpa llakitsinqanman pensar! Pëdru pasëpa llakishqa këkanqanqa clärum këkan, peru manam tsëllamantsu pëqa yarparäkun. Bibliaqa mana tsënö kanqantam willakun, antis Jesuspa wakin kaq qateqninkunawan ichik tiempullachö ëllukärinqantam (Lüc. 24:33). Itsachi tsë paqas Jesusta jaqiriyanqampita llapankuna llakishqa këkäyarqan. Peru juntu këkarqa juknin juknin kallpata qonakurchi kayarqan.

20. ¿Imatataq yachakuntsik Pëdru decidinqampita?

²⁰ Tsëta ruranqanwanqa kawëninchö imëpitapis mas allita decidinqantam Pëdruqa rikätsikurqan. Pipis Diosta sirweq jutsata rurëkuptinqa, manam alläpa jatun jutsan kanqantsu masqa precisan, sinöqa arrepentikunampaq y tsë jutsata manana ruranampaq churakanqanmi (leyi Proverbius 24:16). Pëdruqa Diosman alläpa markäkunqantam rikätsikurqan pasëpa llakishqa këkarpis Jesuspa wakin qateqninkunawan juntakarnin. Jutsata ruranqantsikman yarparanqantsik y llakikïnintsik nitimashqaqa, itsa wakinkunapita rakikäkurinantsik mas alli kanqanta  pensashwan. Peru tsëta rurëqa mana allimanmi chätsimashwan (Prov. 18:1). Diospa kaqchö sinchi kanapaqqa, alläpam precisan congregacionpita ni imëpis mana rakikäkurinantsik (Heb. 10:24, 25).

21. ¿Ima kushikïpaq willakïtataq Pëdru musyarirqan Jesusta qateq mayinkunapita mana rakikäkurinqampita?

²¹ Jesusman markäkoq (yärakoq) mayinkunapita mana rakikashqa karmi Pëdruqa juk alläpa alli willakïta musyarirqan: ¡pampayanqan machëta rumiwan tsapatsiyashqa këkaptimpis, Jesuspa ayanqa mananam tsëchönatsu! Pëdruwan Juanqa rasllam ëqiyarqan Jesus pamparanqanman. Juanmi puntata chärirqan, itsachi mas jövin karnin. Machëpa punkunta kicharëkaqta rikärirnam, yëkïta mantsarqan. Peru Pëdruqa pasëpa utishqa chärirpis, tsë höram yëkurirqan. Rasunmi, ¡pamparanqan machëqa jinëllanam këkarqan! (Juan 20:3-9.)

22. ¿Imanöpataq Pëdrupa mana creikïnin y llakikïnin ushakärirqan?

²² Qallananllachöqa Pëdruqa manam creintsu Jesus kawarishqa kanqanta. Wakin qateqkunawan këkaptin Diosman creikoq warmikuna angelkuna niyanqanta willayaptimpis, pëqa manam creirqantsu (Lüc. 23:55–24:11). Tsënö kaptimpis, tsë junaq ushareqqa rasumpa kawarishqa kanqantam musyarirqan y llapan llakikïninmi shonqumpita ushakärirqan. ¡Jesusqa kawarishqanam kanaq! Kananqa alläpa puëdeq espïritunam y tsëta rikätsinampaqmi llapan qateqninkunata yuripun. Peru puntataqa alläpa precisaqtaran Pëdrupaq ruran. ¿Imata? Tsëpa respuestantaqa Bibliachömi tarintsik. Tsëpinmi kikin apostulkuna kënö niyarqan: “Rasonpam Teyta Jesusqa cawarimushqa. Simontam yuripushqa” (Lüc. 24:34). Atska tiempu pasariptinnam apostul Pablupis tsë junaq pasakunqampaq parlar kënö nirqan: “Cawarimurmi puntata yuriporqan apostolnin Pedruta. Tsepitanam chunca ishque (12) apostolnincunata” (1 Cor. 15:5). Kë willakïkunam cläru rikätsikun Pëdru japallan këkaptin tsëpin Jesus yuripunqanta.

23. ¿Imanirtaq jatun jutsaman ishkishqa cristiänukunaqa yarpäyanman Pëdruta pasanqampita?

²³ Bibliaqa manam willakuntsu tsëpin Pëdruwan Jesus tinkurir imata parlayanqanta. Peru Pëdruqa alläpachi kushikurqan kuyashqa Yachatseqninta kawëkaqta rikëkur, y neganqampita alläpa llakishqa y arrepentikushqa kanqantachi nirqan. Imapitapis masqa Jesus perdonëkunantachi munarqan. Y tsaq tsëtachi Jesusqa llapan shonqunwan rurarqan. Kanan witsampis jutsaman ishkishqa cristiänukunaqa Pëdru pasanqampita  alläpam yachakïta puëdiyan, y manam ni imëpis Dios manana perdonanampaq kaqtaqa pensayanmantsu. Ama qonqashuntsu, Jesus ruranqanqa clärum rikätsikun teytampis ‘chipyëpa perdonakoq’ kanqanta (Is. 55:7).

24, 25. a) ¿Imatataq Pëdru rurarqan Galilëa jatun qochaman chärir, y imanötaq yarqupukurqan? b) ¿Imatataq Pëdru rurarqan Patsa warëkaptinna Jesus milagruta rurëkuptin?

²⁴ Jesusqa Galilëaman ëwayänampaqmi apostulninkunata nishqa karqan tsëchö yapë rikänampaq. Chäriyaptinnam Pëdruqa qochata pescaq ëwakun, y Jesuspa wakin qateqninkunapis pëwanmi ëwayan. Pëdruqa yapëmi mëtsika tiempu trabajashqan qochachö këkan. Barcan qatsaqyanqanta, qocha laqcheqsanqanta wiyar y lasaq mällata tsarirkurqa unë tsënö trabajanqanta yarpärirchi kushishqa sientikun. Peru paqas entëru peskëkarpis, manam jukllëllatapis tsariyantsu (Mat. 26:32; Juan 21:1-3).

²⁵ Patsa warëkaptinnam, barcankunapa juknin kaq lädunman mällankunata jitayänampaq qocha kuchumpita nimoqta wiyayan. Y tsëtam rurayan. . . y ¡153 pescädukunatam tsarirayämun! Pï mandanqanta cuentata qokurirnam, Pëdruqa barcapita raslla saltarir qocha kuchunyaq nadan. Qocha kuchunchö këkäyaptinnam Jesusqa rasumpa kuyaq amïgunkunata shanshëkaq carbon jananchö ankashqa pescäduta qararin. Tsëpitanam Pëdruta parlapan (Juan 21:4-14).

26, 27. a) ¿Imata rikätsikunampaqtaq Pëdruta Jesus kima kuti tapurqan? b) ¿Imanötaq Jesus rikätsikurqan Pëdruta chipyëpa perdonashqa kanqanta?

²⁶ Jesusqa tsariyämunqan mëtsika pescädukunata rikëkurmi Pëdruta kënö tapurin: “¿Caycunapita mascu cuyamanqui?”. ¿Pescädukunata tsarita kuyënintsuraq mas jatun kanman karqan Jesusta kuyanqampita? Tsëllaraqmi Pëdruqa Jesusta kima kuti negashqa karqan. Peru Jesusta qateq mayinkunapa nöpanchö pëta mas kuyanqanta rikätsikunampaqmi Jesusqa kima kuti tapun, y Pëdruqa alläpa kuyanqantam kiman kutichö nin. Y Jesusnam rurëninwan tsëta rikätsikunampaq nin. ¿Imanö? Diospa kaqchö rurëkunata puntaman churar Cristupa ushankunata shumaq cuidarnin, juk parlakïchöqa, alli tsarakuyänampaq cristiänu mayinkunata yanaparnin (Lüc. 22:32; Juan 21:15-17, NTCN).

²⁷ Tsënömi Jesusqa Pëdruta rikätsirqan pëpaq y Teytampaqpis alläpa precisaqllaraq kanqanta. Kë apostulqa alläpam  yanapakunqa Cristu diriginqan congregacionchö. ¡Imanö clärum rikakarqan chipyëpa perdonanqanqa! Kuyarnin Jesus perdonanqanqa Pëdrupa shonqunyaqchi chärirqan.

28. ¿Imanötaq Pëdruqa jutin ninqannölla kanqanta rikätsikurqan?

²⁸ Pëdruqa mëtsika watakunapam Jesus qonqan carguta alli cumplirqan. Wanutsiyänampaq tsariyanqan paqas Jesus mandanqannöllam rurarqan. Pacienciakur y kuyakurmi cuidarqan Cristupa üshankunata. Pëdru nirnin jutin churapunqan Simonqa, jutin ninqannöllam “rumi” o “qaqa” cuenta  kanqanta rikätsikurqan alli tsarakurnin y congregacionchö markäkïpaq karnin. Tsëtam rikätsikun shonqupita patsë kuyakurnin qellqanqan Bibliachö ishkan cartankuna. Jina tsë cartakunaqa rikätsikun Jesus rasumpa perdonakoq këta yachatsinqanta Pëdru imëpis mana qonqashqa kanqantam (leyi 1 Pëdru 3:8, 9 y 4:8).

29. ¿Imanötaq rikätsikushwan Pëdrunö markäkoq y Yachatseqnin Cristunö kuyakoq kanqantsikta?

²⁹ ¡Alläpam precisan llapantsik kë willakïpita yachakunantsik! ¿Llapan junaqkunaku llutankunata ruranqantsikpita Diosta perdonta mañakuntsik? ¿Markäkuntsikku Dios perdonamarnintsikqa jutsantsikta qonqëkunqanman? Y ¿wakinkunataqa noqantsik perdonantsikku? Tsënö rurarmi Pëdrupa markäkïninta qatishun y masqa Yachatseqnin Jesuspa kuyakoq kënintam qatishun.