¿Yacharqankichu?

¿Imaraykutaq templopi qullqita chhalaqkuna karqanku?

▪ Jesusqa, niraq wañupuchkaptin, templopi mana allin ruwaykunata allincharqa. Biblia nin: “Jesusqa [...], tukuy vendejkunata, rantejkunata ima jawaman qharqorqa. Jinallataj qolqe chhalajkunaj mesasninkuta, palomasta vendejkunaj tiyanasninkutapis tijrararqa. Nerqataj: Diosmanta Qhelqasqapi nin: Waseyqa Diosmanta mañakunapaj wasi sutichasqa kanqa; qankunarí, suwa thapaman tukuchisqankichej”, nispa (Mateo 21:12, 13).

Jesuspa tiemponpi, judíos mana judíos, may chhika karu llaqtasmanta, suyusmanta ima, Jerusalén temploman riq kanku. Sapa wata impuestosninkuta paganankupaq, uywasta Diosman jaywanankupaq rantiq, jaywasaq nisqanku jaywanasta qunankupaq ima. Chantá apamusqanku qullqita, templopi mañakuq qullqiman cambiaq kanku. Chaytataq qullqita chhalaqkunaqa gananankurayku cambiaq kanku. Chayrayku judiospa fiestasninku qayllaykamuptin, mana judíos kaqkunap chiqankupi qhatunkuta churaq kanku.

Jesusqa, qullqi chhalaqkunata templota “suwa thapaman tukuchisqan[kumanta]” juchacharqa. Kaytaq rikuchin chay runasqa, qullqita cambiasqankurayku mayta ganasqankuta.

¿Imaraykutaq unay tiempopi olivota may sumaqpaq qhawaq kanku?

▪ Diosqa, llaqtanman chiqa sunqu kaptinku, uva sachʼasta, olivo sachʼasta ima qunanta nirqa (Deuteronomio 6:10, 11). Kay tiempopis, olivo sachʼasqa, puqun chaypi may sumaqpaq qhawasqallapuni kanku. Chantapis mana allin cuidasqapis, chay sachʼaqa may chhika watasta puqullanpuni. Rumirara pampaspi, chʼaki tiempopipis puqullanpuni. Kʼutuptinkupis, watiqmanta ijimuspa sachʼaman tukullantaq.

Ñawpa tiempomanta runasqa, olivo sachʼata tukuy imapaq apaykachaq kanku. Qaranta, laqhisninta ima, kʼaja unquyta jampinankupaq apaykachaq kanku. Machu sachʼap ramasninmanta sumaq qʼapachkaq waqayninmatataq, perfumesta ruwaq kanku. Chantapis chay sachʼata aceitunasninrayku, aceiteta urqhusqankurayku ima, may valorniyuqpaq qhawaq kanku. Yachakusqanmanjina, olivop puquyninqa khuskanpuni aceite kasqanta ninku.

Olivo sachʼa sumaq kaptinqa, watapi 57 litros aceiteta urqhukun. Runasqa, chay aceiteta qʼulachinasta jaywachkaspa, wak kutispi ima, kʼanchanasninkupaq apaykachaq kanku. Chantá chay aceiteta sumaq qʼapachkaq jawinastajina cuerponkupaq, chukchankupaq, imanarpakuptinkupis jampinankupaq apaykachallaqtaq kanku (Éxodo 27:20; Levítico 2:1-7; 8:1-12; Rut 3:3; Lucas 10:33, 34).