Jehovap kamachiyninta kasukuna
Jehovap kamachiyninta kasukuna
“Diosta munakoyqa kamachisqasninta juntʼaymin, kamachisqasninta juntʼaytaj atina jinalla.” (1 JUAN 5:3.)
1, 2. a) ¿Imaraykutaq achkha runas mana juk kamachiqta munankuchu? b) ¿Chiqamantachu kamachiqkunata mana kasukuqkuna kacharichisqas kanku?
KAY pʼunchaykunapiqa, mana allinpaqchu qhawakun runap kamachiyninpi kaytaqa. Chayrayku, machkha kutitachus ajina parlayta uyarikun: “Ñuqataqa, ni pi niwanchu imatachus ruwanayta”, nispa. Chaywanpis, ¿chiqamantachu chay runasta ni pi kamachin? Mana. Astawanpis, runas ruwasqankumanjina kawsanku, ‘kay pacha runaspa yuyasqankumanjina kawsaymantaq yachakunku’ (Rom. 12:2). Chayrayku, kacharisqas kanankumantaqa, “millay kawsaypa wata runasnin” kanku (2 Ped. 2:19). Chantapis, “pata wayrapi kamachej Kuraj Supaypa munayninman jina” kawsanku (Efe. 2:2).
2 Juk qillqaqqa, jatunchakuspa jinata nirqa: “Ñuqaqa, mana saqinichu ni tatasniy, ni mayqin tatacurapis, ni mayqin pastorpis, nitaq Bibliapis, imachus chiqa kaq ñuqapaq kasqanta, ninawanta”, nispa. Arí, wakin runasqa, kamachiq kayninkuta mana allintachu apaykachanku, chayrayku ichapis paykunata kasukuyqa, mana atikullanchu. Chaywanpis, ¿tukuy kamachiqkunatapunichu mana kasukuna tiyan? Periodicosta ñawirispalla, imaraykuchus mana allinchu chayjina yuyay kasqanta, rikunchik. Kay tiempopiqa manchayta juk allin kamachiqta necesitaptinchikpis, may chhika runas mana munankuchu.
¿Imaynatá kamachiqkunata qhawana tiyan?
3. ¿Imaynatá ñawpa tiempomanta cristianos mana tukuy kamachiqkunatapunichu kasukusqankuta, rikuchirqanku?
3 Cristianosqa, mana kay pachamanta runasjinachu kamachiqkunata qhawanchik. Chaywanpis chayqa, mana ninayanchu kamachiqkunata mana reparakuspa kasukunanchikta. Wakin kutiqa, mana kasukunchikchu runa kamachiwaptinchik. Ñawpa tiempopi cristianospis, jinallatataq ruwarqanku. Juk kutiqa, kuraq kaq sacerdote, jatun juntapi kaqkuna ima, apostolesta manaña runaman Diosmanta willamunankuta kamachirqanku, chaywanpis paykunaqa, mana chay kamachiyta kasukurqankuchu. Paykunaqa, runasta kasukunankumantaqa, Diosta astawan allin kasukuy kasqanta yacharqanku (Hechos 5:27-29, ñawiriy).
4. ¿Pikunap ruwasqankutaq, runata mana manchachikuspa sinchita sayasqankuta, rikuchiwanchik?
4 Unay tiempomanta Diosta yupaychaq runasqa, kikinta ruwallarqankutaq. Moisesqa, “mana munarqachu Faraonpa ususimpa churin nisqa kayta. Astawanqa, Diospa ayllunwan khuska ñakʼarichisqa kayta ajllakorqa” chayta ruway “reypa phiñakuyninta” apamuptinpis (Heb. 11:24, 25, 27). Joseqa, Potifarpa warmin paywan puñuykuyta munaptin, mana kasurqachu, chayta ruway chay warmip phiñakuyninta apamuptinpis (Gén. 39:7-9). Danieltaq, “sonqompi nerqa reypa mikhunanwan, ujyananwantaj mana chʼichichakunanta” babiloniospa soldadosninta kamachiq, mana allin ñawiwan chayta qhawaptinpis (Dan. 1:8-14). Chay ruwasqankuqa, Diospa kamachisnin chiqan kaqrayku mana imata manchachikuspa, sinchita sayasqankuta, rikuchiwanchik. Paykunaqa, runawan mana allinta qhawachikuyta, munarqankuchu, astawanpis sinchita sayallarqankupuni, ñuqanchikpis paykunajina ruwananchik tiyan.
5. ¿Imaynatá cristianos kamachiqkunata qhawanchik?
5 Cristianosqa, mana kʼullu runa kasqanchikraykuchu, nitaq kay pachamanta runasjina kamachiqkunata mana kasukuyta munasqanchikraykuchu, chayta ruwanchik. Manaqa, Jehovap kamachiyninta kasukuyta munasqanchikrayku, chayta ruwanchik. Runap kamachisqan, Diospa kamachisqanwan churanakuptinqa, sutʼita yachanchik imatachus ruwananchikta. Imaptinchus ñuqanchikqa, apostolesjina, runasmanta nisqaqa, Diosta astawan kasukunchik.
6. ¿Imaraykutaq Diospa kamachiykunasninta kasukuy allinninchikpaqpuni?
6 ¿Imataq Diospa kamachiyninta kasukunanchikpaq, yanapawasunchik? Kay Proverbios 3:5, 6 nisqanta kasukuy: “Tukuy sonqoykiwan Tata Diospi atienekuy; ama qampa yachasqallaykipeqa atienekuychu. Tukuy ima ruwasqaykipi Tata Diosmantaqa yuyarikuy. Paymin cheqan ñanta pusasonqa”. Arí, Diospa kamachisqanqa, kay tiempopaq aswan qhipapaqpis, allinninchikpaqpuni kanqa (Deuteronomio 10:12, 13, ñawiriy). Jehovallataq Israel llaqtaman jinata nirqa: “Noqa yachachiyki imachus qampaj allin kasqanta. Noqa may ñantachus purinaykita rikuchiyki. Kamachisusqaytachus kasuwankiman karqa chayqa, allin kawsayniykeqa mayu jina kanman karqa, cheqan kayniykitaj mama qochaj yaku oqharikusqasnin jina kanman karqa” (Isa. 48:17, 18). Cristianosqa, kay rimaykunapi atienekunchik. Imaptinchus, Diospa kamachiykunasninqa, allinninchikpaqpuni kasqanta yachanchik.
7. ¿Imatá ruwana tiyan Diospa kamachiykunasninmanta wakinta mana allinta entiendespapis?
7 Cristianosqa, Diospa kamachiykunasninmanta wakinta mana allinta entiendespapis, kasukunchikpuni. Chayta ruwasqanchikqa, mana ninayanchu tukuy imata creesqanchikta, manaqa pay allinninchikta munasqanpi atienekusqanchikta rikuchin. Chantapis kasukuspaqa, Diosta munakusqanchikta rikuchinchik, imaptinchus apóstol Juan jinata qillqarqa: “Diosta munakoyqa kamachisqasninta juntʼaymin”, nispa (1 Juan 5:3). Chaywanpis, mana munakuyllachu kasukunapaq, yanapawanchik, wak imatawanraq ruwananchik tiyan.
Allin reparayniyuq kana
8. ‘Imachus allin, imataqchus mana allin kasqanta reparayta yachay’, ¿imaynatá Jehovap kamachiyninta kasukunapaq yanapawasunchik?
8 Bibliaqa, ‘imachus allin, imataqchus mana allin kasqanta sumaqta reparayta yachanata’, niwanchik (Heb. 5:14). Chayrayku ñuqanchikqa, mana tanqasqajinallachu Jehovap kamachiyninta kasukunanchik tiyan, astawanpis, Diospa kamachiykunasninmanjina, sumaqta reparayta munanchik imachus allin, imataqchus mana allin kasqanta. Chantapis, Diospa kamachiynin allinninchikpaq kasqanta entiendeyta munanchik, salmistajina ninapaq: “Kamachiykunasniykita sunquypi waqaychani”, nispa (Sal. 40:8, NM).
9. ¿Imaynatá Diospa kamachiykunasninmanjina yuyayninchikta tikrachisun, imaraykutaq chayta ruwananchikpuni tiyan?
9 Salmistajina Diospa kamachiykunasninta jatunpaq qhawanapaqqa, Bibliapi ñawirisqanchikpi tʼukurina tiyan. Imata ruwanapaqpis Jehová imatachus ñuqanchikmanta munasqanta yachaspaqa, ichapis jinata tapurikusunman: “¿Imaraykutaq kay kamachiy allinpuni? ¿Imaraykutaq chay kamachiyta kasuy allinniypaq? ¿Imaman chayanku chay kamachiykunata mana kasukuqkuna?” Ajinamanta, yuyayninchikta Diospa kamachiyninmanjina tikrachisun, chantá, Diospa munayninmanjina imatapis ruwasun. Chantapis sumaqta ‘reparasun imachus Jehovap munaynin kasqanta’, payta kusukunanchikpaq (Efe. 5:17). Chaywanpis, chayta ruwayqa, mana atikullanchu. ¿Imarayku?
Satanás, Jehovap kamachiyninta urmachiyta munan
10. Imaynasmantachus Satánas, Diospa kamachiyninta urmachiyta munasqanta, sutʼinchay.
10 Satanasqa, unaytaña Diospa kamachiyninta urmachiyta munan. Diosta mana kasukuyta munasqantaq, imaymanamanta runapi rikukuchkan. Tʼukurina qhariwarmi kawsaypi, chaytaqa Dios churan. Kay tiempopiqa, juk chhika runaslla qhariwarmi kawsayta jatunpaq qhawanku. Achkha runas mana casarakuspalla juk qhariwan chayri juk warmiwan tiyakunku, wakinkunataq, qusanmanta chayri warminmanta tʼaqanakuyta munanku. Ichapis chay runasqa, peliculaspi rikhuriq juk warmijina ninkuman, pay nirqa: “Manapuni atikunmanchu, juk warmillawan chayri juk qharillawan kawsayqa. Ni pita riqsinichu qusanta chayri warminta wasanchaspa mana khuchichakuqtaqa”, nispa. Jinallatataq, mana warmiwan allinta kawsayta atiq, peliculaspi rikhuriq juk riqsisqa runa nirqa: “Ichapis ñuqanchikqa, mana juk warmillawan chayri juk qharillawan kawsanapaqchu ruwasqa kanchik”, nispa. Tukuy tapukusunman: “¿Kasukunichu, imatachus Dios qhariwarmi kawsaypaq kamachisqanta? Chayri, ¿kay pachamanta runasjinachu qhariwarmi kawsaymanta yuyayta qallarini?”, nispa.
11, 12. a) ¿Imarayku wakin waynas Diospa kamachiyninta mana kasukunkuchu? b) Jehovap kamachiyninta qhisachay mana allin kasqanmanta, juk runap kawsayninwan, rikuchiy.
11 Yuyariy Diosta yupaychaq wayna, Satanasqa, mayta juchaman urmachisuyta munan. Payqa, mana munanchu Jehovap kamachiyninta kasukunaykita. Chayrayku, ‘waynaspa imaymana saqra munayninkuta’ chayri wak waynaspa yuyayninkuta, urmachisunanpaq apaykachan (2 Tim. 2:22). Ama Satanaswan chʼawkiyachikuychu. Astawanpis, kallpakuy Jehovap kamachiykunasninta allinniykipaq kasqanta, qhawanaykipaq. Juk kamachiy nin: “Ayqeychej khuchichakuy juchamanta”, nispa (1 Cor. 6:18). Tapurikuy: “¿Imaraykutaq kay kamachiy allinpuni? ¿Ima tʼinkatá japʼisaq chay kamachiyta kasukuptiy?”. Ichapis qam, chay kamachiykunata mana kasukuspa, chʼampaykunaman yaykuqkunata riqsinki. Ichapis, manaña Diospa llaqtanpichu kachkanku. ¿Kusisqachu kunan chay runas kawsachkanku? Diosta yupaychaspa kawsasqankumanta, ¿astawan allintachu kawsachkanku? ¿Tarinkuchu imallatapis cristianosmanta nisqa, astawan kusisqa kawsanapaq? (Isaías 65:14, ñawiriy.)
12 Qhawarina imatachus qillqarqa, Sharon sutiyuq cristiana, pay nirqa: “Jehovata mana kasukusqayrayku sida unquyta japʼikuni, chaytaq wañuyman apachkawan. Machkha kutitachus yuyarikuni Diosta chiqa sunqu kasukuchkaspa may kusisqa kawsasqaymanta”, nispa. Chay qillqasqanmanta qanchis semananman, wañupurqa. Payqa, sutʼita rikurqa imaraykuchus Diospa kamachiyninta mana kasukuyqa, mana allinchu kasqanta, chantapis tʼukurirqa chay kamachiykunata aswan jatunpaq qhawana kasqanta. Arí, Diospa kamachiykunasninqa, ñuqanachikpaq juk jarkʼayjinapuni. Sharonpa kawsayninqa, Satanaspa saqra pachan ni ima allinta apamusqanta, rikuchiwanchik. Payqa, tukuy imata jaywanawanchikta nin, chaywanpis ‘llullakuqpa tatan’ kasqanrayku, ni imata juntʼanchu, chaytaq Evata chʼawkiyachkaptin sutʼita rikukurqa (Juan 8:44). Arí, Jehovap kamachiyninta kasukuyqa, allinninchikpaqpuni.
Ama munaynillanchikta ruwayta munanachu
13. ¿Imaraykutaq munayninllanchikta ruwayta, mana munananchikchu tiyan?
13 Jehovap kamachiyninta kasukunapaqqa, mana munaynillanchiktachu ruwayta munananchik tiyan. Jatunchakuyqa, chay ruwayman tanqawasunman, chantapis mana piqpa kamachiyninta necesitasqanchikta, yuyachiwasunman. Chayraykutaq, ichá Diospa llaqtanta kamachiqkunatapis, mana kasukuyta munasunmanchu. Chaywanpis, mana qunqanachu Jehová, allin kamachi yuyayniyuqta kay Jallpʼapi kamachisqanta, llaqtanman maychus tiemponpi mikhunata jaywananpaq (Mat. 24:45-47). Chayrayku llampʼu sunquwan Jehovap churasqanta kasukuna tiyan. Chiqa sunqu apostolesjina kana. Wakin discípulos phiñarikuspa Jesusmanta karunchakuptinku, Jesús apostolesninta tapurqa: “Qankunapis ripuyta munankichejchu? nispa”. “Pedrotaj kutichirqa: Pimantaj riykumanri? Qampallata tiyapusunki wiñay kawsay palabra”, nispa (Juan 6:66-68).
14, 15. ¿Imaraykutaq llampʼu sunquwan Bibliap yuyaychasqanta kasukuna tiyan?
14 Jehovap kamachiyninta kasukuyqa, Palabranpi yuyaychasqanta kasukuy ninayan. Allin kamachi yuyayniyuqqa, machkha kutitachus niwanchik: “Ama puñuspa qhawana. Chʼaki sonqo runas jina yuyayninchejpi kana”, nispa (1 Tes. 5:6). Chay yuyaychayqa, kay qhipa pʼunchaykunapaq allinpuni, imaptinchus runaqa, ‘imallatapis paykunallapaq munanku chayri qullqillata munanku’ (2 Tim. 3:1, 2-4). ¿Chay runasjinachu ñuqanchikpis yuyasunman? Arí. Imatachus ruwayta munasqanchik, mana Diosta yupaychanapaq chayqa, ichapis Diosmanta qunqakuspa, qullqi maskʼayllaman churakusunman (Luc. 12:16-21). Chiqamantapuni, Bibliap nisqanta kasukuyqa, allinninchikpaq. Jinallataq, Satanaspa saqra pachanpa yuyayninta qhisachayqa (1 Juan 2:16).
15 Allin kamachi yuyayniyuq yachachiyta wakichisqanqa, qutuchakuypi ancianosniqta, chayamuwanchik. Diospa Palabran kamachiwanchik: “Ñaypajman pusasunkichej chaykunata kasuychej, paykunaj kamachiyninpitaj kaychej; imaraykuchus paykunaqa mana puñuspa almasniykichejta qhawanku, Diosmantaj cuentata qonanku tiyan. Kayqa kusiywan ruwanankupaj, mana llakiywanchu, nitaj rimaspachu; kayqa mana allinchu kanman qankunapaj” (Heb. 13:17, Qheshwa Biblia). Chantá, ¿manachu ancianos pantanku? Paykunapis pantallankutaq, Diostaq chayta sumaqta yachan. Chaywanpis, Diosqa, paykunata kasukunanchikta munan. Ancianos pantaq runas kaptinkupis, kasukuptinchikqa, Jehovap kamachiyninta kasukuchkanchik.
Llampʼu sunqu kay may allin
16. ¿Imaynatá qutuchakuypa kamachiq Uman Jesusta kasukusqanchikta, rikuchisunman?
16 Mana jaykʼaq qunqanachu, qutuchakuypa kamachiq Umanqa, Jesús kasqanta (Col. 1:18). Chayrayku, ancianospa kamachisqankuta kasukunchik, chantapis “munakuywan paykunata allimpaj” qhawanchik (1 Tes. 5:12, 13). Ancianospis, kʼumuykukuq sunqu kanku, chaytataq Diospa nisqanta manataq yuyaynillankutachu qutuchakuyman yachachispa, rikuchinku. Biblia ninjina paykunaqa, mana yuyayninllankumantachu manaqa, “Qhelqasqapi kasqanman jinalla runasta” yachachinku (1 Cor. 4:6).
17. ¿Imaraykutaq jatunchakuy mana allinchu?
17 Tukuyninchik sumaqta qhawarikunanchik tiyan, mana jatunpaq qhawasqa kayta, maskʼananchikpaq (Pro. 25:27). Juk discípulo, chay pantayman urmarqa. Apóstol Juantaq, chay runamanta jinata qillqarqa: “Diotrefestajri paykuna ukhupi atiyniyoj kayta munaspa, noqaykutaqa mana valechiwaykuchu. Chayrayku noqachus jamusaj chayqa, payta kʼamisaj chay ruwasqasninmanta, noqaykupaj sajrata, llullatataj parlasqanmanta” (3 Juan 9, 10). Diotrefespa ruwasqanqa, jatunchakuyta maskʼay mana allin kasqanta, sutʼita rikuchiwanchik. Biblia niwanchik: “Runaykachaypa qhepantapacha urmanaqa chayamun. Jatunchakuypa qhepantaqa waqay jamun”, nispa. Jehovap kamachiyninta kasukuqkunaqa, mana jatunchakunankuchu tiyan, imaptinchus chayqa llakiyman apawanchik (Pro. 11:2; 16:18).
18. ¿Imataq Jehovap kamachiyninta kasukunanchikpaq yanapawasun?
18 Tukuy imata ruwana, mana munaynillanchikta ruwayta munanapaq, jinallataq Diospa kamachiyninta kasukunapaq. Jehová Diospa kamachin kasqanchikpi tʼukurina. Llaqtan ukhupi kasqanchikqa, pay espíritu santonniqta pusamuwasqanchikta, rikuchiwanchik (Juan 6:44). Ni jaykʼaq, Dioswan allinpi kasqanchikta pisipaq qhawanachu. Chayrayku, tukuy imapi kallpachakuna, munaynillanchikta ruwayta munayta qhisachananchikpaq, jinallataq Jehovap kamachiyninta kasukunanchikpaqpis.
¿Yuyarinkichu?
• ¿Ima ninayantaq Jehovap kamachiyninta kasukuy?
• ¿Imaynatataq imachus allin, imataqchus mana allin kasqanta allinta reparayta yachay, Jehovata kasukunapaq yanapawanchik?
• ¿Imaynasmantá Satanás Diospa kamachiyninta, urmachiyta munan?
• ¿Imaraykutaq Jehovap kamachiyninta kasukunapaq llampʼu sunqu kananchik tiyan?
[Tapuykuna]
[20 paginapi dibujo/foto]
“Diostapuni astawanqa kasunayku tiyan, runasta kasunaykumantaqa”
[22 paginapi dibujo/foto]
Diospa kamachiyninta kasukuyqa, allinninchikpaqpuni