Wawasninchikta wakkunata jatunpaq qhawayta yachachina

JUK riqsisqa rimay nin: “Napaykukuyqa mana llasachu”. Wakin llaqtaspiqa, ususninkumanjina mayqin wasillamanpis yaykuchkaspa chayri napaykunakuspa, sombreronkuta urqhukunku, runamasinkuta jatunpaq qhawasqankuta rikuchinankupaq. Kay rimayqa, niyta munan pillawanpis kʼacha kaptinchikqa, ñuqanchikpaqpis kʼachallataq kanqa.

Juk wayna kʼacha kaptinqa, kusikunchik, ¿icharí? Honduras suyumanta juk hermano, qutuchakuykunata waturiq kasqanrayku tukuy edadniyuq hermanoswan willaq lluqsin, pay nin: “Runasqa wawas wakkunata jatunpaq qhawasqankumanta tʼukuchkaq qhipakunku, ñuqa imatachus nisqaymantaqa”.

Wakkunata jatunpaq qhaway manaña rikukuptinpis, wakkunawan kʼachas kayqa may allinpuni. Bibliapi nin, “allinta kawsakuna[n]chejta, Cristoj evangelionman jina” (Fili. 1:27; 2 Tim. 3:1-5). Chayrayku wawasninchiktaqa, wakkunata jatunpaq qhawayta yachachinanchikpuni tiyan. ¿Imaynamantá? ¿Imatá sunqumantapacha wakkunata jatunpaq qhawayta yachanankupaq ruwasunman? *

Wawastaqa ruwaykunasninchikwan yachachina

Wawasqa, imatachus rikusqankuta usqhayllata japʼiqanku. Chayrayku ñuqanchik wakkunata allinpaq qhawananchik tiyan, ajinamanta paykunapis kikinta ruwanqanku (Deu. 6:6, 7). Wawasninchikmanqa, wakkunata jatunpaq qhaway may allin kasqanmanta, sapa kuti yuyarichinanchik tiyan, chaywanpis ñuqanchikraq ñawpaqtaqa, wakkunata jatunpaq qhawayta yachananchik tiyan.

Paulap * kawsayninmanta qhawarina, paytaqa mamallan wawitamantapacha Jehovamanta sutʼinchaqtajina uywarqa. Payqa tukuyta jatunpaq qhawaq. ¿Imaraykú? Pay nin: “Wakkunata jatunpaq qhawaytaqa, mamayku yachachiwarqayku”, nispa. Chantá juk cristiano tata Walter sutiyuq, wawasninta juchʼuysitumantapacha, mamankuta jatunpaq qhawanankuta yachachirqa, warmin mana Diosta yupaychaptinpis. Pay nin: “Ñuqaqa, warmiyta jatunpaq qhawaq kani mana ni ima saqrata paymanta parlaspa, ajinamanta wawasniyqa, mamankuta jatunpaq qhawananku kasqanta yacharqanku”, nispa. Walterqa, Diospa llaqtanpi wawasninta uywarqa, Jehovap yanapayninta sapa kuti mañakuspa. ¿Chay ruwasqan wawasninta yanaparqachu? Arí, juknin wawanqa,  Jehovamanta sutʼinchaqkunap sucursalninkupi Diosta yupaychan, juknintaq precursorjina llamkʼan. Iskayninkutaq tatasninkuta munakunku, jatunpaqtaq qhawanku.

Bibliapiqa, Jehová “mana pejtuchej Dioschu, astawanqa sonqo tiyachej Dios” kasqanta nin (1 Cor. 14:33, 34, Qheshwa Biblia). Payqa, imatapis maychus kananpi jinapuni ruwan. Cristianospis wasinchikpi Diosjina ruwananchikpaq kallpachakunanchik tiyan. Wakin tatasqa, wawasninkuman manaraq yachaywasiman richkaspa, camankuta qhatanankuta, pʼachasninkuta jallchʼanankuta, wasipi wak ruwanaspi yanapakunankuta ima yachachinku. Chantapis cuartonkuta llimphuta japʼinankupaqqa, wasinku llimphu kasqan, tukuy imapis maychus kananpi kasqan ima yanapanqa.

¿Imatá wawasninchik yachaywasipi yachakuchkasqankumanta yuyanku? ¿Profesoresman yachachisqankumanta agradecekunkuchu? ¿Ñuqanchikpis agradecekunchikchu? Tatas tareasta ruwaymanta, profesoresmanta imatachus parlasqankuta, wawaspis kikinta parlankuman. Chayrayku profesoresninkuman yachakunankupaq yanapachkasqankumanta agradecekuyta yachachinanchik tiyan, ajinamanta profesoresninkuta jatunpaq qhawayta yachachisunchik. Mana profesoresllatachu jatunpaq qhawananchik tiyan, doctorta jampiwasqanchikmanta, rantikuq rispa vendeqta, wak runasta ima jatunpaq qhawanallanchiktaq tiyan (Luc. 17:15, 16). Cristiano waynas mana compañerosninkujinachu kasqankumanta, allinta ruwachkasqankuta ninanchik tiyan.

Chaywanpis qutuchakuymanta tukuy hermanosqa, wakkunata jatunpaq qhawayta yachananchik tiyan, wawas yachaqakunankupaqjina. Tantakunapaq Wasipi, wawas imallatapis kʼachamanta mañakusqankuta, agradecekusqankuta ima rikuspaqa, mayta kusikunchik. Machu runaspis Jehovata may jatunpaq qhawasqanchiktaqa, tantakuykunapi allinta uyarispa rikuchinanchik tiyan. Ajinamanta wawitaspis kikinta ruwanqanku. Tantakuykunapi tukuy kʼachata apanakusqanchikta rikuspaqa, wasiman kutipuchkaspa, vecinosninkutapis jatunpaq qhawanankupaq yanapanqa. Sutʼincharinapaq, juk yuqallitu tawa watasniyuq Andrés sutiyuq, iskay runaspa chawpinkuta pasananpaqqa, pasarichinankuta kʼachamanta mañakuyta yachakunña.

¿Imastawantaq wawasninchik wakkunata jatunpaq qhawayta yachanankupaq ruwananchik tiyan? Bibliapi kʼacha runasmanta parlasqanmanta, parlarinapaq tiempochakunanchik tiyan (Rom. 15:4).

Bibliapi rikhuriq chiqa sunqu runasmanta yachachina

Samuelmanta yuyarikuna, payqa, Diosta yupaychanapaq toldoman maman pusachkaptin kimsa chayri tawa watitayuq karqa. Chay kutipaq mamanqa, kuraq sacerdote Eliqpa ñawpaqinpi kʼumuykukuna kasqanta yachachirqaña (1 Sam. 1:28). ¿Wawasninchikta kikinta yachachisunmanchu? Allin kanman paqarinpi, tardenpi, chʼisinpi ima, napaykukuyta yachachinanchik. Ajinamantaqa Samuel wawitajina kanqanku, paypa “ruwasqasnin[qa] Diospaj, runaspajpis allin karqa” (1 Sam. 2:26).

Wawasmanqa, Bibliawan imachus wakkunata jatunpaq qhaway kasqanta, imataqchus  pisipaq qhaway kasqanta yachachinanchik tiyan. Sutʼincharinapaq, Israelta kamachiq Ocozías, profeta Eliasta waqyachiptin imachus kasqanmanta parlarisunman. Ñawpaqtaqa, “phishqa chunka soldadosta capitannintawan” kacharqa. Chayaspataq capitanqa, Elías paywan rinanta mañarqa, chaywanpis Jehovap profetantaqa, jatunpaq qhawaspa parlapanan karqa. Eliastaq nirqa: “Sichus Diospa profetan kani chayqa, janaj pachamanta nina uraykʼamuspa, qanta, soldadosniykitawan qʼolaykusuchun”, nispa (2 Rey. 1:9, 10).

Ocoziasqa, wak capitanta soldadosnintawan kachallarqataq, chay capitanpis Elías usqhayllata paywan rinanta mañarqa. Watiqmanta janaqpachamanta nina uraykamuspa, chay capitanta 50 soldadosnintawan qʼulaykurqa. Chantá wak capitantañataq kacharqa, chay capitanqa mana chay wak capitanesjinachu karqa. Usqhayllata paywan rinanta ninanmantaqa, profetap ñawpaqinpi qunqurikuspa ajinata mañakurqa: “Diospa profetan, mañakuyki qampa ñawpaqeykipi noqaj kawsayniy, kay phishqa chunka soldadosniypatawan kawsayninku allimpaj qhawasqa kananta. Noqamanta ñawpajta iskay capitankuna, phishqa chunka soldadosniyojkama jamorqanku. Paykunatataj janaj pachamanta nina uraykʼamuspa qʼolaykorqa. Chayrayku kunanqa qampa ñawpaqeykipi noqaj kawsayneyqa allimpaj qhawasqa kachun ari”, nispa (2 Rey. 1:11-15). ¿Imatataq Elías chay runawan ruwanman karqa? Chay runa jatunpaq qhawaspa parlapaptinpis, ¿chay runata Dios qʼulachinallantataqchu mañanman karqa? Mana. Astawanpis Eliasmanqa, juk ángel chay runawan rinanta willarqa (2 Rey. 1:11-15). Rikunchikjina pillatapis jatunpaq qhawayqa, may allinpuni.

Apóstol Pablomanta yachakullasunmantaq. Templop qayllanpi romano soldados wisqʼanankupaq japʼiptinku, apóstol Pabloqa mana churanakurqachu. Astawanqa, kamachiq soldadota jatunpaq qhawaspa nirqa: “Uj chhikanta qanwan parlariyta munani”, nispa. Ajinata nisqanrayku parlariqta saqirqa (Hech. 21:37-40).

Jesusqa, juzgachkaptinku, laqʼachkaptinku ima, imaraykuchus jinata ruwasqankuta kʼachamanta tapurirqa. Nirqa: “Sajratachus parlani chayqa, niway ari mayqen parlasqaychus mana allin kasqanta. Sichus allin chayqa, imaraykutaj laqʼawankiri?”, nispa. Mana pipis juchachayta atinmanchu karqa (Juan 18:22, 23).

Bibliapiqa, pillapis kʼamiriwaptinchik chayri pantasqa kachkasqanchikta reparachiwaptinchik, imaynatachus mana pisipaq qhawaspa kutichinanchikta rikuchin (Gén. 41:9-13; Hech. 8:20-24). Sutʼincharinapaq, Abigailqa, qusan Nabal saqra kaqta ruwasqanmanta, David perdonananta mañakurqa. Chantapis achkha mikhunatawan qurqa. Davidqa, chayta ruwasqanmanta tʼukuchkaq qhipakurqa, Nabal wañupuptintaq Abigailwan casarakurqa (1 Sam. 25:23-41).

Wawasninchiktaqa, sapa pʼunchay tukuy imapi kʼachas, wakkunatataq jatunpaq qhawanankupaq yachachinanchik tiyan. Jinamantaqa, runaspa ñawpaqinpi “kʼanchayni[nchikta] kʼancha[chisun]”, ajinamantataq “janaj pachapi kashaj Tata[n]chejta jatuncha[sun]” (Mat. 5:16).

[Sutʼinchaykunasnin]