Jehovap qhasi kʼacha kayninraykulla paypata kanchik
Jehovap qhasi kʼacha kayninraykulla paypata kanchik
“[Jehová Diospata] kanchej.” (ROM. 14:8.)
1, 2. a) ¿Cristianos ima sumaq tʼinkayuqtaq kanchik? b) ¿Ima tapuykunamantaq kay yachaqanapi kutichisunchik?
JEHOVÁ, israelitasman nirqa: “Noqapaj uj sumaj ayllu kankichej, tukuy ayllusmanta aswan sumaj”, nispa (Éxo. 19:5). ¿Manachu chayqa may sumaq tʼinka? Kay tiempomanta cristianospis, Jehová Diospata kanchik (1 Ped. 2:9; Apo. 7:9, 14, 15). Chaytaq, wiñaypaq bendicionesta apamuwasunman.
2 Chaywanpis, chay tʼinkata japʼisqanchikmanjina kawsananchik tiyan. Chayrayku wakinqa, ichapis jinata tapukunku: “Jehová, ñuqamanta mañawasqanta, ¿juntʼayta atillasaqchu? Juchaman urmaptiy, ¿qhisachawanman chayri? Paypata kaspa, ¿watasqajinachu kayman?”, nispa. Kay tapuykuna may allin kasqanrayku, kay yachaqanapi kutichiykunasninta ukhunchasunchik. Chaywanpis ñawpaqtaqa, kay tapuymanraq kutichisunchik: Jehová Diospata kaspa, ¿ima bendicionestataq rikusunman?
Jehová Diospata kaspa kusikunchik
3. ¿Ima bendicionestataq Rahab, Jehovata yupaychasqanrayku rikurqa?
3 Jehová Diospata kaspa, ¿chiqamantachu bendicionesta rikunchik? ¡Arí! Rahabpi tʼukurina, payqa Jericó llaqtapi phisu warmi karqa, chantapis ichá, Canaanmanta llulla dioskunata yupaychaypi uywakurqa. Chaywanpis, israelitas wak suyusta Jehová Diospa yanapayninwan atipasqankuta yachaspa, Jehovalla chiqa Dios kasqanta yachakurqa. Chayrayku Diospa jarkʼayninta maskʼarqa, israelitasta yanapananraykutaq, kawsaynintapis wañuy pataman churarqa. Biblia nin: “Manachu phisu warmi Rahabpis cheqampaj qhawasqa karqa allinta ruwasqanrayku? Payqa chay kachasta wasinman wajyarikorqa, yanaparqataj waj ñanta kachapuspa” (Sant. 2:25). Arí, Israel llaqtawan jukchakusqanqa, may sumaq karqa, imaraykuchus chay llaqtaqa, Leyniqta munakuypi, chiqan kaypi ima, yachachisqa karqa. Ñawpa kawsayninta saqispataq, ¡maytachá kusikurqa! Imaraykuchus unayninmanqa, juk israelitawan casarakurqa, churintaq Diospa kamachin Booz karqa (Jos. 6:25; Rut 2:4-12; Mat. 1:5, 6).
4. ¿Ima bendicionestataq Rut, Jehovata yupaychayta akllasqanrayku rikurqa?
4 Moabmanta Rutpis, chiqa yupaychayman kʼaskaykullarqataq. Sipasllaraq kachkaspaqa, ichá Moabpi Kemos nisqa diosta chayri, wak llulla dioskunata yupaycharqa. Chaywanpis, llaqtanpi jarkʼayta maskʼaq israelitawan casarakuspa, chiqa Diosta riqsirqa (Rut 1:1-6, ñawiriy). Aswan qhipamanqa, Rutwan ñuqchʼa masin Orfawan viudas qhipakurqanku, chantataq suegranku Noemiwan Belenman richkarqanku. Ñanpi kachkaptinkutaq Noemiqa, ñuqchʼasninta Israelpi mana allinchu rinanta yuyaspa, llaqtankuman kutipunankuta nirqa. Orfaqa, suegranta kasukuspa “llajtanman, dioskunanmantaj [kutipurqa]”. Chaywanpis Rutqa, iñiyninrayku piqpatachus kayta munasqanta sutʼita yacharqa. Chayrayku, Noemiman nirqa: “Ama mañawaychu saqesunayta, nitaj qanmanta tʼaqakunayta. Noqa risaj maymancha rinki, chayman; kawsamusajtaj maypicha kawsamunki, chaypi. Llajtaykeqa llajtay kanqa, Diosniykipis Diosnillaytaj kanqa”, nispa (Rut 1:15, 16). Chayta ruwasqanrayku, Dios llaqtanpaq Leyta churasqanmanjina wakchaspaq, viudaspaq, mana jallpʼayuqkunapaq ima, yanapa karqa, chayta tarirqa. Ajinamanta, Jehovap jarkʼayninta, kusiyta ima, tarirqa.
5. ¿Imatataq Jehovata watastaña chiqa sunquwan yupaychaq hermanospi rikunchik?
5 Ichapis, Jehovata watastaña chiqa sunquwan yupaychaq hermanosta riqsinchik. ¿Manachu allin kanman tapurinanchik, ima bendicionestachus Diosman qukusqankumantapacha rikusqankuta? Chʼampaykuna tukuypata kaptinpis, chiqamantachá achkhas, kay salmistajina ninkuman: “Kusikuyniyojmin chay jina Señor Tata Diosniyoj aylloqa”, nispa (Sal. 144:15).
Jehovaqa, atisqallanchikta mañawanchik
6. Jehová Diospa munayninta, ¿juntʼayta atisunmanchu? Sutʼinchay.
6 Ichapis tapukunki: “¿Jehová Diospa munayninta juntʼayta atisaqchu?”, nispa. Kamachiykunasninta juntʼay, sutinta riqsichiy, kamachisnin kay ima, ichá manchachikunapaqjina kanman. Moisesqa, israelitasman, Egiptota kamachiqman ima, parlanan kaptin, manchachikullarqataq. Chaywanpis Jehovaqa, ruwayta atisqallanta mañarqa. Yanapanantataq nirqa: ‘Yachachisqayki imatachus ruwanaykita’, nispa (Éxodo 3:11; 4:1, 10, 13-15, ñawiriy). Moisesqa, Jehovap yanapayninta japʼikurqa, chayraykutaq paypa munayninta ruwaspa kusiyta tarirqa. Jehovaqa, kunan tiempopipis kikillantaq khuyakuwanchik. Juchasapas kasqanchikta yachasqanraykutaq, yanapayta munawanchik (Sal. 103:14). Chantapis, Cristop discipulosnin kayqa, mana juk llasa qʼipichu, astawanpis sunqunchikta juntʼan, imaraykuchus jinamanta Jehovap sunqunta kusichinchik, runa masinchikta munakusqanchiktataq rikuchinchik. Arí, Churinpa kay nisqan juntʼakusqanta rikunchik: “Noqaman jamuychej, [...] noqataj samarichisqaykichej. Yugoyman churakuychej, yachaqakuychejtaj noqamanta. Noqaqa kʼacha, llampʼu sonqotaj kani, almasniykichejpajtaj samakuyta tarinkichej” (Mat. 11:28, 29).
7. ¿Imaraykutaq Jehová kamachiwasqanchikta juntʼananchikpaq, pay yanapanawanchikta nisunman?
7 Diospa yanapanta mañakuptinchikqa, kallpachasqa kasun. Jeremiaswanqa, ajina karqa, payqa mana sumaqta parlayta atirqachu. Profeta sutichasqa kachkaptinpis, ajinata nirqa: “Ay Señor Tata Dios, noqaqa waynallaraj kani, nitaj sumajta parlaytapis atinichu, nispa”. Unayninmantaq jinata nirqa: ‘Manaña sutinpi parlasaqchu’, nispa (Jer. 1:6; 20:9). Chaywanpis, willayninta mana uyariyta munaq runasman, tawa chunka watata willarqa. ¿Imaynatá chayta ruwarqa? Jehová kallpachasqanrayku. Chantapis payqa, ajinata nirqa: “Noqamin qanwan kashani salvasunaypaj, kacharichisunaypajtaj, nispa” (Jer. 1:8, 19; 15:20, 21).
8. ¿Imaynatá Jehová Diospi atienekusqanchikta rikuchisunman?
8 Jehovaqa, Moisestajina, Jeremiastajina ima, payta yupaychaypi ruwanasninchikta juntʼananchikpaq yanapallawanchiktaq. Chaypaqqa, kay yuyaychayta kasukunanchik tiyan: “Tukuy sonqoykiwan Tata Diospi atienekuy; ama qampa yachasqallaykipeqa atienekuychu. Tukuy ima ruwasqaykipi Tata Diosmantaqa yuyarikuy. Paymin cheqan ñanta pusasonqa” (Pro. 3:5, 6). ¿Imaynatá Jehovapi atienekusqanchikta rikuchisunman? Palabranniqta, qutuchakuyniqta yuyaychawasqanchikta ima, kasukuspa. Paywan yanapachikusun chayqa, chiqa sunqu kanapaq ni imapis jarkʼawasunchu.
Jehovaqa kamachisninta jarkʼan
9, 10. Salmo 91 tʼaqa, ¿imayna jarkʼaymantataq parlachkan?
9 ¿Imaraykutaq wakinkuna Jehovaman qukuyta manchachikunku? Qukuytawan juchapi urmaspa, Jehovapaq manaña allinpaqchu qhawasqa kayta yuyasqankurayku. Chaywanpis, mana ajinapunichu kanan tiyan, imaptinchus Jehovaqa, paymanta mana karunchakunanchikpaq, imaymanamanta yanapawanchik. Chayrayku, kay 91 Salmop sutʼinchayninta qhawarina.
10 “Patapi kaj Diospa waqaychaynimpi kawsakojqa Tukuy Atiyniyoj Diospa llanthumpi samarikonqa. Tata Diosman nisaj: Qan kanki pakakunay, jarkʼachasqa wasiy, Diosniytaj; qampi atienekusaj, nispa. Paylla librasonqa tukuy pakasqa tojllasmanta” (Sal. 91:1-3.) Kay pʼitikuna nisqanmanjina, Diosqa payta munakuqkunata, paypi atienekuqkunata ima, jarkʼanqa (Salmo 91:9, 14, ñawiriy). Chaywanpis, ¿tukuy imapichu kamachisninta jarkʼan? Yachanchikjina, ñawpa tiempopiqa, wakin kamachisninta jarkʼarqa. Astawanqa, Mesías chayamunanpaq. Chaywanpis wakin kutiqa, Kuraq Supaypa kamachisninpa makinpi, kamachisnin ñakʼarichisqa, wañuchisqa ima, kanankuta saqirqa (Heb. 11:34-39). Jina kaptinpis, kamachisnin leyesninta mana pʼakinankupaq kallpacharqa. Chayrayku, Diospa jarkʼayninmanta mana iskaychakunapaq, kay 91 Salmo nisqanpi atienekusunman.
11. ¿Imataq “patapi kaj Diospa waqaychayni[n]”, pikunatataq chaypi jarkʼan?
11 Salmista, “patapi kaj Diospa waqaychayni[nmanta]” parlaspaqa, mana juk chiqamantachu parlachkarqa. Manaqa Jehová, iñiyninchikta, yupaychayninchikta ima, mana pisiyachinapaq, jarkʼanawanchikmanta parlachkarqa (Sal. 15:1, 2; 121:5). Chantá, ¿imaraykutaq “waqaychaynimpi” nispa nin? Imaraykuchus Jehovata mana riqsiqkunaqa, chay waqaychayta mana tariyta atinkumanchu, imaptinchus payqa, ‘qam kanki Diosniy; qampi atienekusaq’ nispa niqkunallata chaypi jarkʼan. Chay waqaychaypi kaspaqa, tuqllasta churaq Satanasmanta mana manchachikunanchikchu tiyan.
12. ¿Imastaq Diosmanta karunchawasunman?
12 ¿Imastaq Jehovamanta karunchawasunman? Wak parlaypi nisunman, ‘laqhayaypi chayamuq unquy’, chantá ‘chawpi pʼunchaypi tukuchiq unquypis’ (Sal. 91:5, 6). Tuqllasta churaq Satanasqa, achkha runasta yuyayninkumanjinalla imatapis ruwayta munanankupaq tanqan (2 Cor. 11:3). Wakkunatataq, munapayaywan, jatunchakuywan, kapuyniyuq kayta munaywan ima, urmachin. Chantapis may chhika runasta, suyunkuta munakuywan, llulla religionkunawan, imapis qhasillamanta rikhurisqanta yachachiywan ima, miskʼachin (Col. 2:8). Wakinkunatataq, khuchichakuywan urmachin. Chaykunawanqa, unquykunawanjina achkha runasta Diosta munakuymanta karunchachin (Salmo 91:7-10, ñawiriy; Mat. 24:12).
Diosta munakusqanchikta, ¿imaynatá jarkʼasunman?
13. ¿Imaynatá Jehová, Satanaspa tuqllasninmanta jarkʼawanchik?
13 ¿Imaynatá Jehová, chay tuqllasmanta jarkʼawanchik? Salmista nin: “Payqa angelesninta kamachenqa maymampis rejtiyki qhawasunankupaj”, nispa (Sal. 91:11). Arí, angelesqa allin willaykunata willamunapaq yanapawanchik, jarkʼawanchik ima (Apo. 14:6). Diosqa, ancianosniqtapis jarkʼallawanchiktaq, imaptinchus paykunaqa, llulla yachachiykunawan mana chʼawkiyachikunanchikpaq, Bibliap nisqanmanjina yachachispa yanapawanchik. Kay saqra pachap yuyayninta atipanapaq kallpachakuqkunatapis, yanapallankutaq (Tito 1:9; 1 Ped. 5:2). Jehovaqa, ‘allin kamachi yuyayniyuqta’ quwanchik, chay kamachitaq achkha yachachiykunata mikhunatajina wakichipuwanchik, ajinamanta qhasi mana kaq yachachiykunamanta, khuchichakuymanta, qhapaqyayta munaymanta, wak saqra munaykunamanta ima, jarkʼakunanchikpaq (Mat. 24:45). Tapurikuy: “¿Imataq chay tuqllasmanta jarkʼakunaypaq yanapawanman?”, nispa.
14. ¿Imaynatá Diospa waqaychayninpi kasunman?
14 ¿Imatá “Diospa waqaychaynimpi” kanapaq ruwananchik tiyan? Imaynatachus accidentesmanta, suwamanta, unquykunamanta ima, jarkʼakunapaq tukuy imata ruwanchik, kikillantataq Diospa waqaychayninpi kanapaq, ruwananchik tiyan. Satanaspa tuqllasninmanta ayqinapaqqa, Jehová publicacionesniqta, tantakuykunaniqta, jatuchaq tantakuykunaniqta ima, yuyaychawasqanchikta kasukunanchik tiyan. Chantapis, ancianosmanta yuyaychayta mañakunanchik tiyan, hermanospa kʼacha kaykunasninmantataq yachakunanchik tiyan. Diospa llaqtanqa, yachayniyuq kanapaq mayta yanapawanchik, ¿icharí? (Pro. 13:20; 1 Pedro 4:10, ñawiriy.)
15. ¿Imaraykutaq Jehová, paymanta mana karunchakunapaq jarkʼayta atiwasqanchikta ninchik?
15 Jehovaqa may atiyniyuq, chayrayku paymanta mana karunchakunapaq, jarkʼayta atiwanchik (Rom. 8:38, 39). Diospa llaqtanpa contranpi religionta umachaqkuna chayri politicata umachaqkuna ruwasqankupi tʼukurina. Paykunaqa, Diosmanta karunchakunanchikta astawan munanku. Chaywanpis Jehovaqa, kay nisqanta juntʼaspa jarkʼallawanchikpuni: “Mana mayqen arma ruwasqankupis qanta chinkachisunampaj jina kanqachu” (Isa. 54:17).
¿Pitaq kacharichiwasun?
16. ¿Imaraykutaq kay pacha, mana kacharichiwasunmanchu?
16 Jehová Diospata kaspa, ¿watasqajinachu kanchik? Mana. Astawanpis kay saqra pachamanta kaspa watasqajina kasunman, imaraykuchus kay pachaqa, Jehovamanta karunchasqa kaspa, mana khuyakuq saqra Satanaspa atiyninpi kachkan (Juan 14:30). ¿Imaswantaq Satanás, runasta watasqatajina japʼin? Qullqita maskʼaywan (Apocalipsis 13:16, 17, kikinchay). Juchap chʼawkiyasqanwan (Juan 8:34; Heb. 3:13). Chayrayku kay saqra pachaqa, mana kacharichiwanchikchu manaqa wataykuwanchik. Imaraykuchus Jehovap yachachisqanta qhisachanapaq tanqawanchik. Chay yachachiyta qhisachaqkunataq, juchap atiyninman urmanku (Rom. 1:24-32).
17. ¿Imamantá Jehová kacharichiyta atiwanchik?
17 Jehovaman kawsayninchikta quptinchikqa, saqra kaqmanta kacharichiwasun. Imaynatachus juk sumaq doctor, unquykunata allinta jampiyta atin, kikillantataq Jehovaqa, juchamanta kacharichiyta atiwasunman. Chayrayku, Jesucristop wañuyninpi iñispa Diosman qukuptinchikqa, juchamanta kacharichikuyta atisun, wiñay kawsaytataq japʼisun (Juan 3:36). Imaynatachus juk doctorpa ruwasqanta, astawan riqsispa paypi atienekunchik, jinallatataq Jehovapi astawan iñinapaqqa, paymanta astawan yachakunanchik tiyan. Bibliata ukhunchaytaq, Diosta astawan riqsinapaq, munakunapaq ima, yanapawasun, jinamantataq paypata kayta mana manchachikusunchu (1 Juan 4:18).
18. ¿Imatataq Jehová Diospata kaqkuna japʼinqanku?
18 Jehová Diosqa, akllaqta saqiwanchik. Chayrayku, Palabranpi sapa jukman ajinata niwanchik: “Kawsayta ajllakuychej ari, jinamanta qankuna, wawasniykichej ima kawsanaykichejpaj. Señorniykichej Tata Diosta munakuychej”, nispa (Deu. 30:19, 20). Jehovaqa, payta munakusqanchikrayku, payman qukunanchikta munan. Munakusqanchik Diospata kaspataq, sunqu juntʼasqas wiñaypaq kawsayta japʼisunchik.
19. ¿Imaraykutaq mana Jehová Diospata kanapaqjinachu kanchik?
19 Diosqa mana ni ima juchayuq, ñuqanchikrí juchasapa kasqanchikrayku, mana paypata kanapaqjinachu kanchik. Chaywanpis, qhasi kʼacha kayninraykulla, paypata kayta atinchik (2 Tim. 1:9). Pablo qillqarqa: “Chayrayku kausaspaqa, Señorpaj kausanchej. Wañuspapis, Señorpaj wañunchej. Ajina ari, kausaspapis, wañuspapis Señorpata kanchej” (Rom. 14:8). Arí, Jehovaman kawsayninchikta qusqanchikmantaqa, ni jaykʼaq pesachikusunchu.
¿Imatá kutichiwaq?
• ¿Ima bendionestataq Jehová Diospata kaspa rikunchik?
• ¿Imaraykutaq imatachus Jehová mañawasqanchikta juntʼayta atinchik?
• ¿Imaynatá Jehová kamachisninta jarkʼan?
[Tapuykuna]
[8 paginapi dibujos/fotos]
Wak hermanosta tapuriy, Jehová Diospata kaspa ima bendicionestachus rikusqankumanta willarisunankupaq
[10 paginapi dibujo/foto]
¿Imaynasmantá Jehová jarkʼawanchik?