„To wam nakazuję, żebyście się wzajemnie miłowali” (JANA 15:17).

1. Dlaczego pierwsi chrześcijanie musieli być dla siebie przyjaciółmi?

W OSTATNIĄ noc przed śmiercią Jezus zachęcił swych wiernych uczniów, żeby dalej byli dla siebie przyjaciółmi. Wcześniej tego samego wieczora powiedział, że wzajemna miłość będzie znakiem rozpoznawczym jego naśladowców (Jana 13:35). Apostołowie musieli pielęgnować te zażyłe stosunki, aby przetrwać czekające ich próby i wykonać zadanie, które wkrótce Jezus miał im zlecić. I rzeczywiście pierwsi chrześcijanie stali się znani z niezłomnej lojalności wobec Boga i siebie nawzajem.

2. (a) Na co jesteśmy zdecydowani i dlaczego? (b) Na jakie pytania teraz odpowiemy?

² Jak to dobrze, że obecnie jesteśmy częścią ogólnoświatowej organizacji, której członkowie biorą wzór z pierwszych chrześcijan! Pragniemy stosować się do polecenia Jezusa, by okazywać sobie szczerą miłość. Ale w tych dniach ostatnich ludzie zazwyczaj są nielojalni i wyzuci z naturalnych uczuć (2 Tym. 3:1-3). Zawierają powierzchowne przyjaźnie, które służą ich własnym interesom. Jako prawdziwi chrześcijanie, musimy unikać takich postaw. Zastanówmy się więc: Co jest fundamentem  prawdziwej przyjaźni? Jak znaleźć dobrych przyjaciół? Kiedy trzeba zakończyć przyjaźń? I jak pielęgnować wartościowe przyjaźnie?

Co jest fundamentem prawdziwej przyjaźni

3, 4. Co jest podstawą najtrwalszych przyjaźni i dlaczego?

³ Podstawą najtrwalszych przyjaźni jest miłość do Jehowy. Król Salomon napisał: „Gdyby ktoś był w stanie przemóc jednego, dwaj razem mogą mu się przeciwstawić. A sznura potrójnego nie da się szybko przerwać” (Kazn. 4:12). Jeżeli trzecim elementem tego symbolicznego sznura jest Jehowa, to taka przyjaźń przetrwa wszelkie trudności.

⁴ Co prawda osoby, które nie kochają Jehowy, także mogą zawierać przyjaźnie dające im satysfakcję. Ale kiedy ludzi zbliża miłość do Boga, tworzy się między nimi nierozerwalna więź. Nawet w razie nieporozumień prawdziwi przyjaciele odnoszą się do siebie tak, jak życzy sobie tego Jehowa. Gdy przeciwnicy Boży próbują wywołać podziały, odkrywają, że więzów chrześcijańskiej przyjaźni nie sposób rozerwać. Jak wynika z historii, słudzy Jehowy wolą ponieść śmierć, niż zdradzić współwyznawców (odczytaj 1 Jana 3:16).

5. Dzięki czemu przyjaźń Rut i Noemi była tak trwała?

⁵ Bez wątpienia więc najbardziej satysfakcjonujące przyjaźnie możemy zawrzeć z ludźmi kochającymi Jehowę. Zastanówmy się nad więzią, jaka łączyła Rut i Noemi. Jest to jeden z najwspanialszych przykładów przyjaźni opisanych w Słowie Bożym. Dlaczego była ona tak trwała? Odpowiedź kryje się w słowach Rut skierowanych do Noemi: „Twój lud będzie moim ludem, a twój Bóg — moim Bogiem. (...) Niech mi Jehowa to uczyni i do tego doda, jeśli cokolwiek innego niż śmierć oddzieli mnie od ciebie” (Rut 1:16, 17). Rut i Noemi głęboko kochały Boga i pozwoliły, by ta miłość wpływała na ich wzajemne relacje. W rezultacie obie zaznały błogosławieństw od Jehowy.

Jak znaleźć dobrych przyjaciół

6-8. (a) Jak się rodzą trwałe przyjaźnie? (b) Co możesz zrobić, by znaleźć przyjaciół?

⁶ Przykład Rut i Noemi pokazuje, że prawdziwe przyjaźnie nie są kwestią przypadku. Ich podstawą jest miłość do Jehowy. Ale trwałe więzi to wynik ciężkiej pracy i wielu poświęceń. Nawet rodzeństwo, które wielbi Jehowę w chrześcijańskiej rodzinie, musi włożyć wysiłek, by zadzierzgnąć takie stosunki. Jak więc znaleźć dobrych przyjaciół?

⁷ Wykazuj inicjatywę. Apostoł Paweł zachęcał swych przyjaciół w zborze rzymskim do ‛podążania drogą gościnności’ (Rzym. 12:13). Podążanie literalną drogą wymaga stawiania kolejnych kroków. Podobnie gościnność wiąże się z drobnymi, ale systematycznymi działaniami. Nikt cię w tym nie wyręczy (odczytaj Przysłów 3:27). Jednym z przejawów gościnności jest zapraszanie  różnych członków zboru na zwykły posiłek. Czy nie mógłbyś postanowić, że okazywanie jej współwyznawcom będzie twoim zwyczajem?

⁸ Warto też wykazywać inicjatywę i umawiać się z coraz to inną osobą do służby kaznodziejskiej. Gdy stoisz przy drzwiach obcych ludzi i słyszysz, jak towarzyszący ci głosiciel szczerze mówi o swojej miłości do Jehowy, w naturalny sposób zbliżasz się do swego współpracownika.

9, 10. Pod jakim względem możemy brać przykład z apostoła Pawła?

⁹ Rozszerzaj się w swoich uczuciach (odczytaj 2 Koryntian 6:12, 13). Czy odniosłeś kiedyś wrażenie, że w zborze nie ma nikogo, z kim mógłbyś się zaprzyjaźnić? Jeśli tak, to czy przypadkiem sam nie ograniczasz zbytnio kręgu potencjalnych przyjaciół? Dobrym przykładem rozszerzania się w swoich uczuciach był apostoł Paweł. Swego czasu nawet by nie pomyślał o zaprzyjaźnieniu się z jakimkolwiek nie-Żydem. Po latach jednak stał się „apostołem dla narodów” (Rzym. 11:13).

¹⁰ Ponadto Paweł nie zawężał grona bliskich sobie osób jedynie do swych rówieśników. Na przykład przyjaźnił się z Tymoteuszem, choć różnili się wiekiem i pochodzeniem. Obecnie wielu młodych ceni sobie zażyłe więzi, jakie łączą ich ze starszymi członkami zboru. „Mam bardzo serdeczną przyjaciółkę, która jest już po pięćdziesiątce” — mówi dwudziestoparoletnia Vanessa. „Mogę jej powiedzieć o wszystkim, o czym powiedziałabym rówieśniczce. A ona bardzo się o mnie troszczy”. Jak tworzą się takie przyjaźnie? Vanessa wyjaśnia: „Musiałam sama poszukać tej przyjaźni, a nie czekać, aż ona przyjdzie do mnie”. Czy jesteś gotów nawiązać bliską więź z kimś spoza grona rówieśników? Jehowa z pewnością pobłogosławi twoje wysiłki.

11. Czego możemy się nauczyć z przyjaźni Jonatana z Dawidem?

¹¹ Bądź lojalny. „Prawdziwy towarzysz miłuje przez cały czas i jest bratem urodzonym na czasy udręki” — napisał Salomon (Prz. 17:17). Mógł mieć tu na myśli przyjaźń, która łączyła jego ojca, Dawida, z Jonatanem (1 Sam. 18:1). Król Saul pragnął, by tron w Izraelu odziedziczył właśnie Jonatan, jego syn. Ale Jonatan zaakceptował fakt, że do tej zaszczytnej roli Jehowa wyznaczył Dawida. W przeciwieństwie do swego ojca nie zazdrościł przyjacielowi. Nie miał żalu, że to Dawida spotkało wspomniane wyróżnienie, ani też nie wierzył w oszczerstwa rzucane  pod jego adresem (1 Sam. 20:24-34). Czy postępujesz jak Jonatan? Gdy twój przyjaciel otrzymuje w zborze jakieś nowe zadania, czy cieszysz się razem z nim? Jeśli przeżywa jakieś trudności, czy go pocieszasz i wspierasz? A gdy usłyszysz na jego temat złośliwą plotkę, czy od razu dajesz jej wiarę, czy raczej — jak Jonatan — lojalnie bronisz przyjaciela?

Kiedy trzeba zakończyć przyjaźń

12-14. Jakiemu wyzwaniu muszą stawić czoła niektóre osoby studiujące Biblię i jak możemy im pomóc?

¹² Gdy człowiek studiujący Biblię zaczyna dokonywać w swym życiu zmian, staje nieraz przed sporym wyzwaniem. Zapewne do tej pory przyjaźnił się z ludźmi, którzy nie kierują się biblijnymi zasadami moralnymi, i często spędzał z nimi czas. Teraz jednak rozumie, że ich zachowanie mogłoby wywierać na niego zły wpływ i że powinien ograniczyć te kontakty (1 Kor. 15:33). Ale mogą go wtedy dręczyć obawy, czy taka zmiana nie będzie wyrazem nielojalności.

¹³ Jeśli poznajesz Biblię i stoisz przed takim dylematem, pamiętaj, iż prawdziwi przyjaciele ucieszą się z tego, że starasz się ulepszyć swoje życie. Mogą nawet zechcieć dołączyć do ciebie w poznawaniu Jehowy. Natomiast fałszywi przyjaciele będą ‛mówić o tobie obelżywie’, gdyż ‛nie biegniesz z nimi do tego samego dołu rozwiązłości’ (1 Piotra 4:3, 4). To właśnie oni okazują się wówczas nielojalni wobec ciebie, a nie na odwrót.

¹⁴ Gdy dawni przyjaciele niekochający Boga odwracają się od kogoś, kto się interesuje prawdą biblijną, powstałą pustkę mogą wypełnić członkowie zboru (Gal. 6:10). Czy w swoim zborze osobiście znasz tych, którzy chodzą na zebrania, lecz dopiero od niedawna studiują Biblię? Czy od czasu do czasu nie mógłbyś zapewnić im budującego towarzystwa?

15, 16. (a) Jak postąpić, gdy przyjaciel przestaje służyć Jehowie? (b) Jak możemy dowieść miłości do Boga?

¹⁵ A jak postąpić, gdy przyjaciel będący współwyznawcą postanawia odwrócić się od Jehowy, co niekiedy prowadzi do wykluczenia ze zboru? Takie sytuacje bywają bardzo bolesne. Pewna chrześcijanka tak opisuje swoją reakcję na wiadomość, że jej przyjaciółka przestała służyć Jehowie: „Poczułam się, jakby coś we mnie umarło. Myślałam, że mocno stała w prawdzie, ale tak nie było. Zastanawiałam się, czy służyła Jehowie tylko po to, by sprawić przyjemność rodzinie. Potem zaczęłam analizować, czy ja służę Jehowie z właściwych pobudek”. Jak sobie poradziła wspomniana siostra? „Przerzuciłam moje brzemię na Jehowę” — wyjaśnia. „Jestem zdecydowana pokazać Mu, że kocham Go za to, jaki jest, a nie jedynie za to, że zapewnia mi przyjaciół w swojej organizacji”.

¹⁶ Nie możemy się łudzić, że pozostaniemy przyjaciółmi Boga, jeśli utrzymujemy zażyłe kontakty z osobami, które wolą być przyjaciółmi świata. Uczeń Jakub napisał: „Czy nie wiecie, że przyjaźń ze światem jest nieprzyjaźnią z Bogiem? Kto więc chce być przyjacielem świata, czyni siebie nieprzyjacielem Boga” (Jak. 4:4). Swojej miłości do Jehowy dowodzimy wtedy, gdy ufamy, że jeśli tylko dochowamy Mu lojalności, On pomoże nam uporać się ze stratą przyjaciela (odczytaj Psalm 18:25). Cytowana wcześniej siostra podsumowuje: „Zrozumiałam, że nie można  nikogo zmusić do pokochania Jehowy lub nas. Ta decyzja należy do danej osoby”. A jak w takim razie pielęgnować budujące przyjaźnie z tymi, którzy pozostają w zborze?

Jak pielęgnować wartościowe przyjaźnie

17. Jak rozmawiają ze sobą prawdziwi przyjaciele?

¹⁷ Przyjaźń rozkwita, gdy towarzyszy jej odpowiednia wymiana myśli. Czytając biblijne relacje o Rut i Noemi, o Dawidzie i Jonatanie oraz o Pawle i Tymoteuszu, można dostrzec, że prawdziwi przyjaciele wypowiadają się swobodnie, ale z szacunkiem. Apostoł Paweł napisał: „Niech wasza wypowiedź zawsze będzie wdzięczna, przyprawiona solą”. Słowa te odniósł przede wszystkim do naszych rozmów z „tymi na zewnątrz”, czyli osobami spoza kręgu współwyznawców (Kol. 4:5, 6). Jeśli więc mamy z szacunkiem zwracać się do niewierzących, to o ileż bardziej powinniśmy tak postępować wobec przyjaciół w zborze!

18, 19. Jak powinniśmy się zapatrywać na każdą radę od zaprzyjaźnionego chrześcijanina i jaki przykład pod tym względem dali starsi z Efezu?

¹⁸ Wartościowy przyjaciel ceni opinię swego towarzysza, dlatego wymiana myśli między nimi musi być nie tylko miła, ale też szczera. Król Salomon napisał: „Oliwa i kadzidło rozweselają serce, także słodycz czyjegoś towarzysza dzięki radzie płynącej z duszy” (Prz. 27:9). Czy właśnie tak traktujesz każdą radę otrzymaną od przyjaciela? (Odczytaj Psalm 141:5). Jak reagujesz, gdy niepokoi go jakieś twoje zachowanie? Czy dostrzegasz w tym wyraz lojalnej życzliwości, czy raczej się obrażasz?

¹⁹ Apostoł Paweł cieszył się bliską więzią ze starszymi zboru w Efezie. Niektórych zapewne znał, odkąd tylko uwierzyli. Jednak widząc się z nimi po raz ostatni, udzielił im szczerych przestróg. Jak na to zareagowali? Nie poczuli się dotknięci. Wręcz przeciwnie, docenili jego zainteresowanie, a nawet zalali się łzami, usłyszawszy, że więcej go nie zobaczą (Dzieje 20:17, 29, 30, 36-38).

20. Jak postępuje kochający przyjaciel?

²⁰ Dobry przyjaciel nie tylko przyjmuje mądre rady, lecz także ich udziela. Oczywiście musi umieć ocenić, czy w danej sytuacji nie należy raczej zająć się „swoimi sprawami” (1 Tes. 4:11). Powinniśmy też pamiętać, że każdy z nas „sam za siebie zda sprawę Bogu” (Rzym. 14:12). Ale gdy zachodzi potrzeba, kochający przyjaciel życzliwie przypomni swemu towarzyszowi o zasadach Jehowy (1 Kor. 7:39). Co na przykład zrobisz, jeśli dostrzeżesz, że twój przyjaciel będący w stanie wolnym zaczyna się angażować emocjonalnie w związek z osobą spoza zboru? Czy z obawy przed utratą przyjaźni powstrzymasz się od wyrażenia swych zastrzeżeń? A jak postąpisz, jeśli zignoruje on twoją radę? Czy jako dobry przyjaciel, zwrócisz się o pomoc do życzliwych pasterzy, by pomogli temu, kto postawił fałszywy krok? Takie działanie wymaga odwagi. Ale przyjaźni zbudowanej na miłości do Jehowy nic trwale nie zaszkodzi.

21. Co czasami zdarzy się każdemu z nas i dlaczego mimo to powinniśmy pielęgnować trwałe więzi w zborze?

²¹ Odczytaj Kolosan 3:13, 14. Czasami damy przyjaciołom „powód do uskarżania się” na nas, a innym razem oni zrobią lub powiedzą coś, co nas zirytuje. Uczeń Jakub napisał: „Wszyscy (...) wielokrotnie się potykamy” (Jak. 3:2). Prawdziwa przyjaźń nie polega więc na tym, że przyjaciele nigdy wobec siebie nie zgrzeszą, ale na tym, że potrafią sobie całkowicie wybaczyć. Jakież to zatem ważne, byśmy budowali trwałe przyjaźnie, otwarcie ze sobą rozmawiając i wspaniałomyślnie przebaczając sobie nawzajem! Jeśli będziemy okazywać taką miłość, stanie się ona „doskonałą więzią jedności”.

Jak byś odpowiedział?

• Jak znaleźć wartościowych przyjaciół?

• Kiedy trzeba zakończyć przyjaźń?

• Jak pielęgnować trwałe przyjaźnie?

[Pytania do studium]

[Ilustracja na stronie 18]

Co było podstawą trwałej przyjaźni Rut i Noemi?

[Ilustracja na stronie 19]

Czy gościnność jest twoim zwyczajem?