Kto jest „prawdziwym Bogiem i życiem wiecznym”?

PRAWDZIWYM Bogiem jest Jehowa, Ojciec naszego Pana, Jezusa Chrystusa. To nasz Stwórca, który miłujących Go ludzi obdarowuje życiem wiecznym. Tak na pytanie postawione w tytule odpowiedziałaby niejedna osoba, która czyta Biblię i darzy ją zaufaniem. Sam Jezus oświadczył: „To znaczy życie wieczne: ich poznawanie ciebie, jedynego prawdziwego Boga, oraz tego, któregoś posłał, Jezusa Chrystusa” (Jana 17:3).

Wyznawcy wielu kościołów mają jednak w tej sprawie zupełnie inny pogląd. Przytoczone w tytule wyrażenie pochodzi z Listu 1 Jana 5:20, w którym powiedziano między innymi: „Jesteśmy w jedności z tym prawdziwym poprzez jego Syna, Jezusa Chrystusa. To jest prawdziwy Bóg i życie wieczne”.

Zwolennicy nauki o Trójcy twierdzą, że grecki zaimek wskazujący (hoútos) przetłumaczony na „to”, odnosi się do wyrażenia bezpośrednio go poprzedzającego i dotyczy Jezusa Chrystusa. Ich zdaniem to Jezus jest „prawdziwym Bogiem i życiem wiecznym”. Ale taka interpretacja pozostaje w sprzeczności z resztą Pisma Świętego. Poglądu tego, mającego uzasadniać dogmat o Trójcy, nie podziela też sporo autorytetów. Biblista Brooke F. Westcott z uniwersytetu w Cambridge napisał na ten temat: „Logika wskazuje, że [zaimek hoútos] odnosi się nie do wyrażenia położonego najbliżej, lecz do głównego przedmiotu rozważań apostoła”. Jan pisał zatem o Ojcu Jezusa. Niemiecki teolog Erich Haupt wyjaśnia: „Należy ustalić, czy [hoútos] w następnym zdaniu odnosi się do wyrażenia, które go bezpośrednio poprzedza, (...) czy też do wcześniej użytego słowa ‚Bóg’. (...) Z końcową przestrogą przed bałwochwalstwem lepiej harmonizuje świadectwo na rzecz istnienia jedynego prawdziwego Boga niż wykazywanie boskości Chrystusa”.

Nawet w dziele A Grammatical Analysis of the Greek New Testament (Analiza gramatyczna greckiego tekstu Nowego Testamentu), opublikowanym przez Papieski Instytut Biblijny, napisano, że hoútos „pojawia się w punkcie kulminacyjnym [wersetów] 18-20, więc zapewne dotyczy jedynego prawdziwego Boga, przeciwstawionego pogańskim bóstwom (w. 21)”.

Jak podaje Słownik grecko-polski pod redakcją Zofii Abramowiczówny, zaimek hoútos, tłumaczony często na „ten” (czasem na „taki”), niekiedy może się odnosić do ‛rzeczy ważniejszej z dwóch, a nie bezpośrednio bliższej’ (tom III, strona 346). Dobrze to widać na przykładzie innych wersetów. W Liście 2 Jana, wersecie 7, ten sam apostoł pisze: „Wyszło na świat wielu zwodzicieli — osób, które nie wyznają, że Jezus Chrystus przyszedł w ciele. Taki [hoútos] jest zwodzicielem i antychrystem”. Zaimek wskazujący „taki” oczywiście nie może się tutaj odnosić do najbliższego podmiotu — Jezusa. Chodzi o ludzi, którzy się go zaparli. To oni są zbiorowym „zwodzicielem i antychrystem”.

W swej Ewangelii apostoł Jan napisał: „Andrzej, brat Szymona Piotra, był jednym z dwóch, którzy usłyszeli, co rzekł Jan, i poszli za Jezusem. Ten [hoútos] najpierw znalazł swojego brata Szymona” (Jana 1:40, 41). Słowo „ten” z całą pewnością nie odnosi się do ostatnio wspomnianej osoby, lecz do Andrzeja. Apostoł Jan podobnie posługuje się tym zaimkiem w Liście 1 Jana 2:22 (zobacz Biblię Tysiąclecia).

Tak samo używa go Łukasz. W Dziejach Apostolskich 4:10, 11 czytamy: „W imię Jezusa  Chrystusa Nazarejczyka, którego wyście zawiesili na palu, lecz którego Bóg wskrzesił z martwych — właśnie dzięki niemu ów człowiek stoi przed wami zdrowy. Ten [hoútos] jest ‚kamieniem, który przez was, budowniczych, został poczytany za nic, a który stał się głowicą węgła’”. Choć uzdrowionego mężczyznę wymieniono bezpośrednio przed hoútos, ów zaimek nie odnosi się do niego. Wyraźnie widać, że słowo „ten” w wersecie 11 dotyczy Jezusa Chrystusa Nazarejczyka — „kamienia narożnego”, na którym zbudowano zbór chrześcijański (Efezjan 2:20; 1 Piotra 2:4-8).

Inny przykład znajdujemy w Dziejach Apostolskich 7:18, 19: „Nastał w Egipcie inny król, który nie znał Józefa. Ten [hoútos] zawziął się podstępnie na nasz ród” (Biblia warszawska). „Ten” — prześladowca Żydów — to oczywiście nie Józef, lecz faraon, władca Egiptu.

Fragmenty takie potwierdzają spostrzeżenia badacza greki Daniela Wallace’a, który o greckich zaimkach wskazujących napisał, że to, co jest „najbliższe zaimkowi w tekście, wcale nie musi być mu najbliższe w intencjach autora”.

„Ten prawdziwy”

Jak napisał apostoł Jan, „ten prawdziwy” to Jehowa, Ojciec Jezusa Chrystusa. Istotnie, jest On jedynym prawdziwym Bogiem, Stwórcą. Apostoł Paweł ujął to następująco: „Dla nas wszakże jest jeden Bóg, Ojciec, z którego jest wszystko” (1 Koryntian 8:6; Izajasza 42:8). Omawiane określenie z Listu 1 Jana 5:20 pasuje do Jehowy jeszcze z innego powodu: jest On Źródłem prawdy. Psalmista nazwał Jehowę „Bogiem prawdy”, ponieważ jest On wierny we wszystkich swych poczynaniach i wprost „nie może kłamać” (Psalm 31:5; Wyjścia 34:6; Tytusa 1:2). Syn Boży tak oto zwrócił się do niebiańskiego Ojca: „Twoje słowo jest prawdą”. A o swoich naukach Jezus powiedział: „To, czego nauczam, nie jest moje, lecz należy do tego, który mnie posłał” (Jana 7:16; 17:17).

Jehowa jest także „życiem wiecznym”. Jest Źródłem życia, Tym, który poprzez Chrystusa daje ten niezasłużony dar (Psalm 36:9; Rzymian 6:23). Co ciekawe, apostoł Paweł napisał, że Bóg „nagradza tych, którzy go pilnie szukają” (Hebrajczyków 11:6). Nagrodził On swego Syna, wzbudzając go z martwych, i jako Ojciec nagrodzi życiem wiecznym tych, którzy Mu służą sercem niepodzielnym (Dzieje 26:23; 2 Koryntian 1:9).

Do jakiego wniosku prowadzą powyższe rozważania? Otóż to Jehowa, a nie kto inny, jest „prawdziwym Bogiem i życiem wiecznym”. Tylko Jemu powinni oddawać cześć wszyscy, którzy zawdzięczają Mu istnienie (Objawienie 4:11).