Odnośmy pożytek z lojalnej życzliwości Jehowy

„Kto jest mądry? Ten będzie (...) zważać na przejawy lojalnej życzliwości Jehowy” (PSALM 107:43).

1. Gdzie po raz pierwszy występuje w Biblii wyrażenie „lojalna życzliwość” i jakie rozważymy pytania dotyczące tego przymiotu?

JAKIEŚ 4000 lat temu bratanek Abrahama Lot powiedział o Jehowie: „Pomnażasz swą lojalną życzliwość” (Rodzaju 19:19). Jest to pierwsze miejsce w Biblii, w którym pojawia się wyrażenie „lojalna życzliwość”. O tym przymiocie Jehowy wspominali też inni Jego słudzy, na przykład Jakub, Noemi czy Dawid (Rodzaju 32:10; Rut 1:8; 2 Samuela 2:6). W Piśmie Świętym w Przekładzie Nowego Świata sformułowanie „lojalna życzliwość” występuje blisko 250 razy. Ale czym jest lojalna życzliwość Jehowy? Komu okazywał On ją w przeszłości? I jaki pożytek możemy odnieść z tego przymiotu obecnie?

2. Dlaczego nie tak łatwo zdefiniować hebrajskie słowo tłumaczone na „lojalną życzliwość” i jaki ma ono jeszcze inny trafny odpowiednik?

² W Piśmie Świętym „lojalna życzliwość” jest tłumaczeniem hebrajskiego wyrazu o tak bogatym znaczeniu, że w większości języków nie ma pojedynczego słowa, które by dokładnie oddawało jego pełny sens. A zatem takie odpowiedniki, jak „miłość”, „miłosierdzie” czy „wierność”, nie obejmują całej treści znaczeniowej wspomnianego wyrazu. Ale bardzo bliskie jego pełnego znaczenia jest pojemniejsze wyrażenie „lojalna życzliwość”. Opublikowane po angielsku Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata — z przypisami słusznie podaje, iż hebrajski odpowiednik sformułowania „lojalna życzliwość” można też przetłumaczyć na „lojalną miłość” (Wyjścia 15:13; Psalm 5:7, przypis w NW).

Nie to samo co miłość i lojalność

3. Czym się różni lojalna życzliwość od miłości?

³ Lojalna życzliwość, czyli lojalna miłość, wiąże się ściśle z miłością i lojalnością. Jednakże pod istotnymi względami się od nich różni. Rozważmy, co odróżnia lojalną życzliwość od miłości. Miłością można darzyć nawet rzeczy i pojęcia. Biblia mówi o „kochaniu wina i oliwy” oraz o ‛miłowaniu mądrości’ (Przysłów 21:17; 29:3). Natomiast lojalna życzliwość nie dotyczy pojęć czy tworów nieożywionych, lecz ludzi. Jest o nich mowa na przykład w Księdze Wyjścia 20:6, gdzie czytamy, iż Jehowa ‛okazuje lojalną życzliwość tysiącznemu pokoleniu’.

4. Pod jakim względem lojalna życzliwość różni się od lojalności?

⁴ Ponadto hebrajskie słowo tłumaczone na „lojalną życzliwość” ma szersze znaczenie niż wyraz „lojalność”. W niektórych językach „lojalność” zwykle określa postawę, jaką winien przejawiać podwładny wobec przełożonego. Tymczasem jak zauważyła pewna biblistka, w Piśmie Świętym lojalna życzliwość „częściej opisuje dokładnie odwrotną relację: ktoś mający władzę jest lojalny wobec słabego, będącego w potrzebie lub zależnego od niego”. Dlatego król Dawid mógł błagać Jehowę: „Spraw, by twe oblicze zajaśniało nad twym sługą. Wybaw mnie w swej lojalnej życzliwości” (Psalm 31:16). Jehowa, dysponujący mocą, miał okazać lojalną życzliwość, inaczej lojalną miłość, Dawidowi, który był w potrzebie. Osoba potrzebująca nie ma władzy nad kimś potężnym,  więc gdy on przejawia wobec niej lojalną życzliwość, czyni to dobrowolnie, a nie pod przymusem.

5. (a) Co na temat lojalnej życzliwości Boga mówi Jego Słowo? (b) Jakie rozważymy teraz aspekty lojalnej życzliwości Jehowy?

⁵ „Kto jest mądry?” — zapytał psalmista. „Ten będzie (...) zważać na przejawy lojalnej życzliwości Jehowy” (Psalm 107:43). Lojalna życzliwość Jehowy może przynieść wyzwolenie i ocalenie (Psalm 6:4; 119:88, 159). Zapewnia ochronę i ulgę od zgryzot (Psalm 31:16, 21; 40:11; 143:12). Umożliwia uwolnienie od grzechu (Psalm 25:7). Przypomnienie sobie niektórych relacji biblijnych i jeszcze innych wersetów pomoże nam dostrzec, że Jehowa swoją lojalną życzliwość 1) wyraża konkretnymi czynami i 2) okazuje swym wiernym sługom.

Wyzwolenie wyrazem lojalnej życzliwości

6, 7. (a) Jak w wypadku Lota Jehowa wspaniale okazał swą lojalną życzliwość? (b) Kiedy Lot wspomniał o lojalnej życzliwości Jehowy?

⁶ Chyba najlepszym sposobem ustalenia zakresu lojalnej życzliwości Jehowy jest przeanalizowanie biblijnych doniesień związanych z tym przymiotem. Z Księgi Rodzaju 14:1-16 dowiadujemy się, że Lot, bratanek Abrahama, został uprowadzony przez wrogów. Ale Abraham pośpieszył mu na ratunek. Lot ponownie znalazł się w niebezpieczeństwie, gdy niegodziwą Sodomę, w której mieszkał  z rodziną, Jehowa skazał na zagładę (Rodzaju 18:20-22; 19:12, 13).

⁷ Tuż przed zniszczeniem Sodomy aniołowie Jehowy wyprowadzili z niej Lota i jego rodzinę. Wówczas Lot rzekł: „Sługa twój znalazł łaskę w twych oczach, tak iż pomnażasz swą lojalną życzliwość, którą mi okazałeś, by zachować przy życiu moją duszę” (Rodzaju 19:16, 19). Słowami tymi Lot przyznał, że Jehowa, ratując go, wyświadczył mu wyjątkową lojalną życzliwość. W tym wypadku jej wyrazem było wyzwolenie i ocalenie (2 Piotra 2:7).

Lojalna życzliwość Jehowy a Jego kierownictwo

8, 9. (a) Jakie zadanie otrzymał sługa Abrahama? (b) Dlaczego ów sługa prosił Boga o lojalną życzliwość i co się wydarzyło, zanim skończył się modlić?

⁸ O innym przejawie lojalnej życzliwości Bożej, czyli lojalnej miłości, można przeczytać w 24 rozdziale Księgi Rodzaju. Opisano tam, jak Abraham polecił swemu słudze udać się do kraju, w którym mieszkali krewni jego pana, i znaleźć żonę dla jego syna Izaaka (wersety 2-4). Było to trudne zadanie, ale sługa otrzymał zapewnienie, iż poprowadzi go anioł Jehowy (werset 7). W końcu sługa dotarł do studni poza „miastem Nachora” (czyli Charanem albo jakimś pobliskim miejscem), i to akurat w porze, gdy kobiety przychodziły tam czerpać wodę (wersety 10 i 11). Kiedy zobaczył zbliżające się niewiasty, uznał, iż nadeszła przełomowa chwila jego misji. Ale jak zdoła rozpoznać tę właściwą kobietę?

⁹ Sługa Abrahama zdawał sobie sprawę, że potrzebuje pomocy Boga, toteż pomodlił się do Niego: „Jehowo, Boże mego pana, Abrahama, racz to dzisiaj sprawić przede mną i okaż lojalną życzliwość panu mojemu, Abrahamowi” (werset 12). Jak Jehowa miał wyrazić swą lojalną życzliwość? Sługa poprosił Boga, aby wybraną przez Niego młodą kobietę mógł poznać po konkretnym znaku (wersety 13 i 14). Pewna niewiasta zrobiła dokładnie to, o czym wspomniał Jehowie — jakby słyszała jego modlitwę! (Wersety 15-20). Zaskoczony tym sługa „przyglądał się jej ze zdumieniem”. Ale musiał jeszcze ustalić kilka istotnych faktów. Czy ta piękna kobieta należy do krewnych Abrahama? I czy jest niezamężna? Dlatego sługa „milczał, by poznać, czy Jehowa poszczęścił jego drodze, czy nie” (wersety 16, 21).

10. Dlaczego sługa Abrahama doszedł do wniosku, że Jehowa okazał lojalną życzliwość jego panu?

¹⁰ Wkrótce potem okazało się, że ta młoda kobieta jest „córką Betuela, syna Milki, którego ona urodziła Nachorowi”, czyli bratu Abrahama (Rodzaju 11:26; 24:24). Wtedy sługa uświadomił sobie, że Jehowa odpowiedział na jego modlitwę. Przejęty tym, pokłonił się i powiedział: „Błogosławiony niech będzie Jehowa — Bóg mojego pana, Abrahama — który nie odstąpił od swej lojalnej życzliwości i wierności wobec mojego pana. Gdy byłem w drodze, Jehowa zaprowadził mnie do domu braci mego pana” (werset 27). Bóg zapewnił kierownictwo owemu słudze, czym okazał lojalną życzliwość jego panu, Abrahamowi.

Lojalna życzliwość Boża zapewnia ulgę i ochronę

11, 12. (a) Podczas jakich prób Józef zaznał lojalnej życzliwości Jehowy? (b) Jak Bóg okazał Józefowi lojalną życzliwość?

¹¹ Rozważmy teraz 39 rozdział Księgi Rodzaju. Kieruje on uwagę na prawnuka Abrahama Józefa, którego sprzedano do niewoli.  Niemniej „Jehowa był z Józefem” (wersety 1 i 2). Zauważył to nawet jego egipski pan, Potyfar (werset 3). Jednakże Józef stanął w obliczu poważnej próby. Został fałszywie oskarżony przez żonę Potyfara o próbę gwałtu, wskutek czego trafił do więzienia (wersety 7-20). „W więziennym dole” „stopy jego trapili okowami, dusza jego dostała się w żelaza” (Rodzaju 40:15; Psalm 105:18).

¹² Co się działo w tym wyjątkowo trudnym dla niego okresie? „Jehowa dalej był z Józefem i okazywał mu lojalną życzliwość” (werset 21a). Pewien szczególny przejaw lojalnej życzliwości zapoczątkował serię wydarzeń, które z czasem ulżyły cierpieniom Józefa. Za sprawą Jehowy ‛znalazł on łaskę w oczach naczelnika więzienia’ (werset 21b). W rezultacie naczelnik powierzył mu odpowiedzialną funkcję (werset 22). Potem Józef spotkał człowieka, który w końcu wspomniał o nim faraonowi (Rodzaju 40:1-4, 9-15; 41:9-14). Wyniesiony przez władcę do rangi drugiej osobistości w Egipcie, mógł ratować ludziom życie w tej dotkniętej klęską głodu krainie (Rodzaju 41:37-55). Józef zaczął zaznawać cierpień jako 17-latek i znosił je ponad 12 lat! (Rodzaju 37:2, 4; 41:46). Ale przez cały ten okres udręki i niedoli Jehowa Bóg okazywał mu lojalną życzliwość — uchronił go od ogromnego nieszczęścia i zachował przy  życiu, by mógł odegrać zaszczytną rolę w zamierzeniu Bożym.

Lojalna życzliwość Boża nigdy nie zawodzi

13. (a) O jakich wyrazach lojalnej życzliwości Jehowy jest mowa w Psalmie 136? (b) Czym się charakteryzuje lojalna życzliwość?

¹³ Jehowa wielokrotnie okazywał lojalną życzliwość Izraelitom jako narodowi. Psalm 136 informuje, że powodowany nią, zapewnił temu ludowi wyzwolenie (wersety 10-15), kierownictwo (werset 16) i ochronę (wersety 17-20). Bóg przejawiał lojalną życzliwość również wobec poszczególnych osób. Kto okazuje ją bliźnim, ten dobrowolnie podejmuje starania, by zaspokoić jakąś ich pilną potrzebę. Według pewnego słownika biblijnego lojalna życzliwość „to działanie w trosce o życie, działanie na rzecz cierpiącego”. Jeden z uczonych określił ten przymiot mianem „miłości wyrażanej czynami”.

14, 15. Skąd można mieć pewność, że Lot był sługą Boga cieszącym się Jego uznaniem?

¹⁴ Z przeanalizowanych fragmentów Księgi Rodzaju wynika, że Jehowa nigdy nie zawodzi pod względem okazywania lojalnej życzliwości tym, którzy Go miłują. Lot, Abraham i Józef żyli w odmiennych warunkach i stawali w obliczu różnych prób. Mimo swej niedoskonałości cieszyli się uznaniem Jehowy i potrzebowali Jego pomocy. Możemy czerpać otuchę z faktu, że nasz kochający niebiański Ojciec przejawia lojalną życzliwość wobec takich osób.

¹⁵ Lot znalazł się w tarapatach wskutek podjęcia kilku niemądrych decyzji (Rodzaju 13:12, 13; 14:11, 12). Ale miał on także zalety. Kiedy do Sodomy przybyli dwaj aniołowie Boży, okazał im gościnność (Rodzaju 19:1-3). Powodowany wiarą, ostrzegł swych zięciów przed rychłą zagładą miasta (Rodzaju 19:14). O tym, jak Bóg zapatrywał się na Lota, możemy przeczytać w Liście 2 Piotra 2:7-9: „[Jehowa] wyzwolił prawego Lota, wielce udręczonego rozpasaniem, jakiemu się oddawali ludzie urągający prawu — bo ów prawy człowiek tym, co widział i słyszał, gdy mieszkał wśród nich, dzień w dzień zadawał męczarnie swej prawej duszy z powodu ich bezprawnych uczynków (...) Jehowa wie, jak ludzi przejawiających zbożne oddanie wyzwolić z doświadczenia”. Lot był więc człowiekiem prawym, a użyte tutaj sformułowania wskazują, że odznaczał się też zbożnym oddaniem. Podobnie i my możemy się cieszyć lojalną życzliwością Bożą, jeżeli angażujemy się w „święte postępki i czyny zbożnego oddania” (2 Piotra 3:11, 12).

16. W jakim korzystnym świetle Biblia przedstawia Abrahama i Józefa?

 ¹⁶ Rozdział 24 Księgi Rodzaju nie pozostawia cienia wątpliwości co do więzi Abrahama z Jehową. W pierwszym wersecie powiedziano, że „Jehowa pobłogosławił Abrahamowi we wszystkim”. Sługa Abrahama nazwał Jehowę ‛Bogiem swego pana, Abrahama’ (wersety 12, 27). A uczeń Jakub napisał, iż Abraham został „uznany za prawego” i „nazwany ‚przyjacielem Jehowy’” (Jakuba 2:21-23). Bardzo podobnie było z Józefem. Cały 39 rozdział Księgi Rodzaju uwypukla jego więź z Jehową (wersety 2, 3, 21, 23). Ponadto uczeń Szczepan powiedział o Józefie: „Bóg był z nim” (Dzieje 7:9).

17. Czego możemy się nauczyć z przykładu Lota, Abrahama i Józefa?

¹⁷ Wymienieni tu mężczyźni, którym Jehowa Bóg okazał lojalną życzliwość, pozostawali z Nim w dobrych stosunkach i w różny sposób służyli Jego zamierzeniu. Napotkanych przeszkód nie zdołaliby pokonać o własnych siłach. Chodziło o ocalenie życia Lotowi, zachowanie linii rodowej Abrahama oraz o ochronę Józefa, by mógł odegrać swą rolę. Tylko Jehowa był w stanie zaspokoić potrzeby tych bogobojnych mężów i tak też uczynił — zaingerował w bieg spraw, okazując lojalną życzliwość. Jeżeli chcemy na wieki zaznawać lojalnej życzliwości Jehowy Boga, to również musimy nawiązać z Nim bliską, osobistą więź i stale spełniać Jego wolę (Ezdrasza 7:28; Psalm 18:50).

Słudzy Boga są uprzywilejowani

18. Na co w odniesieniu do lojalnej życzliwości Jehowy wskazują różne wersety biblijne?

¹⁸ Lojalna życzliwość Jehowy „napełniła ziemię”, toteż niezmiernie sobie cenimy ten przymiot Boga (Psalm 119:64). Z całego serca odpowiadamy na refren śpiewany przez psalmistę: „Niechaj dzięki składają Jehowie za jego lojalną życzliwość i za jego zdumiewające dzieła wobec synów ludzkich” (Psalm 107:8, 15, 21, 31). Radujemy się, że Jehowa obdarza lojalną życzliwością swych uznanych sług — zarówno całą społeczność, jak i poszczególne osoby. Prorok Daniel zwrócił się w modlitwie do Jehowy jako „Boga prawdziwego, wielkiego i napawającego lękiem, zachowującego przymierze i lojalną życzliwość wobec tych, którzy go miłują i przestrzegają jego przykazań” (Daniela 9:4). Król Dawid modlił się: „Trwaj w swej lojalnej życzliwości wobec tych, którzy cię znają” (Psalm 36:10). Jakże wdzięczni jesteśmy Jehowie, że przejawia lojalną życzliwość wobec swych sług! (1 Królów 8:23; 1 Kronik 17:13).

19. Jakie pytania rozważymy w następnym artykule?

¹⁹ Jako lud Jehowy, jesteśmy naprawdę uprzywilejowani! Oprócz odnoszenia pożytku z miłości, którą Bóg okazał całemu rodzajowi ludzkiemu, dostępujemy szczególnych błogosławieństw wynikających z lojalnej życzliwości, czyli lojalnej miłości, naszego niebiańskiego Ojca (Jana 3:16). Ten drogocenny przymiot Jehowy przynosi nam korzyść zwłaszcza w trudnych sytuacjach (Psalm 36:7). Jak jednak możemy naśladować Jego lojalną życzliwość? Czy każdy z nas przejawia ów niezwykły przymiot? Te i pokrewne pytania zostaną omówione w następnym artykule.

Czy sobie przypominasz?

• Jak jeszcze można oddać biblijny odpowiednik wyrażenia „lojalna życzliwość”?

• Czym lojalna życzliwość różni się od miłości i od lojalności?

• Jak Jehowa okazał lojalną życzliwość Lotowi, Abrahamowi i Józefowi?

• O czym upewnia nas to, że Jehowa w przeszłości przejawiał lojalną życzliwość?

[Pytania do studium]

[Ilustracja na stronie 13]

Czy wiesz, jak Bóg okazał lojalną życzliwość Lotowi?

[Ilustracje na stronie 15]

Jehowa w swej lojalnej życzliwości zapewnił kierownictwo słudze Abrahama

[Ilustracje na stronie 16]

Jehowa wyraził lojalną życzliwość, chroniąc Józefa