W proroctwie dotyczącym zakończenia obecnego systemu rzeczy Jezus zapowiedział „w jednym miejscu po drugim zarazy” (Łukasza 21:11). Do takich epidemii należy grypa.

GRYPĘ wywołują wirusy — drobnoustroje, które przenikają do żywych komórek i rozmnażają się, wykorzystując zawarte w komórkach układy biologiczne. Wirusy grypy, powodujące infekcje dróg oddechowych, rozsiewają się zwłaszcza drogą kropelkową podczas kichania, kaszlu albo rozmowy. O pandemii mówimy wtedy, gdy jakaś epidemia obejmie swym zasięgiem wyjątkowo rozległy obszar.

Wirusy zagrażają nie tylko ludziom, lecz także zwierzętom. Grypę wywołują trzy typy wirusów: A, B i C. Sprawcą większości zakażeń jest typ A. O tym, do jakiego typu należy dany wirus, decydują głównie dwa białka znajdujące się na jego powierzchni: hemaglutynina (H) i neuraminidaza (N).

Wirusy grypy są groźne, ponieważ bardzo szybko się reprodukują, ulegając ciągłym modyfikacjom. Ponadto rozmaite szczepy mogą się łączyć i dawać początek nowym. Gdy jakiś szczep w znacznym stopniu różni się od poprzednich, ludzki układ odpornościowy może sobie z nim nie poradzić.

Grypa częściej atakuje w chłodniejszej porze roku. Z niedawnych badań wynika, że w niskich temperaturach otoczka osłaniająca wirus zastyga, tworząc strukturę o konsystencji żelu, dzięki czemu wirus może dłużej przetrwać w powietrzu. Gdy następnie przedostanie się on do układu oddechowego, gdzie panuje wyższa temperatura, otoczka rozpuszcza się, co zapoczątkowuje infekcję. A zatem zimne powietrze nie powoduje infekcji wirusowych, lecz stwarza wirusom sprzyjające warunki do rozprzestrzeniania się.

Profilaktyka

Zdając sobie sprawę, jak ważne jest wcześniejsze przygotowanie, władze państwowe mają opracowane odpowiednie strategie. A co może  zrobić każdy z nas? Omówmy trzy podstawowe działania profilaktyczne.

Wzmacniaj się. Dbaj o to, by rodzina dobrze się wysypiała i odżywiała racjonalnie — w sposób zwiększający odporność organizmu. W jadłospisie ważną pozycję muszą zajmować świeże owoce i warzywa, całe ziarna zbóż, a także chude mięso i sery, będące źródłem aminokwasów koniecznych do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego.

Eliminuj zarazki ze swego otoczenia. Codziennie dokładnie czyść blaty i stoły. Zmywaj naczynia i sztućce po każdym posiłku i regularnie pierz pościel. Dezynfekuj przedmioty dotykane przez wiele osób — takie jak klamki, telefony czy piloty. Pamiętaj o regularnym wietrzeniu mieszkania.

Dbaj o higienę osobistą. Starannie myj ręce wodą i mydłem lub preparatem alkoholowym (niewielkie opakowanie takiego środka dezynfekcyjnego można nosić przy sobie). Unikaj wycierania rąk i twarzy ręcznikiem, którego używali inni, nie wyłączając członków rodziny.

 Nie dotykaj oczu, nosa ani ust nieumytymi rękami. Jeśli to możliwe, podczas kaszlu lub kichania zasłaniaj usta i nos chusteczką higieniczną, którą od razu wyrzuć. Wystrzegaj się wspólnego korzystania z różnych urządzeń — na przykład telefonów — będących rozsadnikami zarazków. Takie pożyteczne nawyki należy wpajać dzieciom, a o higienę dbać zawsze, a szczególnie w sezonie grypowym.

Miej wzgląd na innych

Ryzyko, że kogoś zarazimy, istnieje już w przeddzień pojawienia się symptomów grypy i utrzymuje się przez pierwsze pięć dni po zachorowaniu. Objawy są podobne do towarzyszących zwykłemu przeziębieniu, ale znacznie intensywniejsze. Należy do nich gorączka (zazwyczaj wysoka), ból głowy, wyczerpanie, suchy kaszel oraz bóle mięśniowe. Katar i dolegliwości związane z przewodem pokarmowym — takie jak mdłości, wymioty i biegunka — częściej występują u dzieci niż u dorosłych. W razie stwierdzenia u siebie tych objawów lepiej pozostać w domu, żeby nie zarażać innych.

Trzeba też pamiętać o odpoczynku i piciu dużej ilości płynów. Pomocne bywają leki przeciwwirusowe, ale pod warunkiem zażycia ich zaraz po zauważeniu pierwszych symptomów. Dzieciom chorym na grypę nie wolno podawać aspiryny (kwasu acetylosalicylowego). Jeśli wystąpią objawy charakterystyczne dla zapalenia płuc, takie jak trudności z oddychaniem, ból w klatce piersiowej oraz silny, uporczywy ból głowy, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Oczywiście nie jest przyjemnie chorować na grypę, jednak dzięki zastosowaniu odpowiednich środków łatwiej będzie wyzdrowieć. Warto też wybiegać myślą do czasów, kiedy to zgodnie z biblijną obietnicą „żaden mieszkaniec nie powie: ‚Jestem chory’” (Izajasza 33:24).

[Ramka na stronie 27]

GROŹNY WIRUS

W ubiegłym roku w Meksyku rozpoznano grypę H1N1 — podobną do hiszpanki, która w roku 1918 zabiła dziesiątki milionów ludzi. Wirus grypy H1N1 zawiera elementy występujące także w wirusach powodujących zmiany chorobowe u świń i ptaków.

[Ramka i ilustracje na stronach 28, 29]

6 SPOSOBÓW CHRONIENIA SIEBIE I INNYCH

1. Kiedy kaszlesz, zasłaniaj usta

2. Myj ręce

3. Wietrz mieszkanie

4. Często czyść takie przedmioty

5. Jeżeli jesteś chory, pozostań w domu

6. Unikaj bezpośredniego kontaktu

[Ramka i ilustracja na stronie 29]

GDY ZAGRAŻA NAM EPIDEMIA

Przede wszystkim uwzględniaj zalecenia przedstawicieli służby zdrowia. Nie wpadaj w panikę ani przesadę. Wyrabiaj w sobie dobre nawyki omówione w tym artykule. W miarę możliwości unikaj skupisk ludzkich. W czasie choroby pomocne może być korzystanie z maski. Często myj ręce. Staraj się mieć w domu mniej więcej dwutygodniowy zapas artykułów żywnościowych o długim okresie przechowywania, a także leków i środków czystości na wypadek, gdybyś nie mógł wychodzić na zakupy.

Kiedy stykasz się z ludźmi — na przykład w pracy czy na spotkaniu religijnym — stosuj się do podawanych wskazówek. Pamiętaj też o częstym wietrzeniu pomieszczeń, w których przebywasz.

[Ilustracja na stronie 27]

Wirus grypy H1N1 w powiększeniu

[Prawa własności]

CDC/​Cynthia Goldsmith